İmam-I Müslim

Hadis âlimlerinin en üstünlerinden ve Kütüb-i Sitte adıyla bilinen meşhûr altı hadîs kitabından ikincisinin yâni Sahîh-i Müslim’in müellifi İsmi, Müslim bin Haccâc bin Müslim el-Kuşeyrî en-Nişâbûrî, künyesi Ebü’l-Hüseyin’dir 821 (H206) senesinde Nişâbûr’da doğdu 875 (H261) târihinde burada vefât etti Nişâbûr’un bir mahallesi olan Nasrâbad’da defnedildi Büyük hadis imâmlarından olup, Arapların Benî Kuşeyr kabîlesine mensuptur
İmâm-ı Müslim, zamânının büyük hadis âlimlerinden hadîs-i şerîf dinlemek ve öğrenmek için, Hicâz, Irak, Şam ve Mısır’ı dolaştı Yahyâ bin Yahyâ en-Nişâbûrî, Ahmed bin Hanbel, Kuteybe bin Sa’îd, Ebû Bekr bin Ebî Şeybe, Osman bin Ebî Şeybe, İmâm-ı Şâfiî hazretlerinin talebelerinden Harmele bin Yahyâ gibi büyük âlimlerden hadîs-i şerîf dinleyip, rivâyette bulundu Ondan da; Ebû Îsâ et-Tirmizî, Yahyâ bin Sa’îd, Muhammed bin Mahled, Mekkî bin Abdan ve daha başka âlimler, hadîs-i şerîf bildirmişlerdir Bağdat’a birkaç defâ gelen İmâm-ı Müslim hazretlerinden Bağdat âlimleri de hadîs-i şerîf dinleyip rivâyette bulunmuşlardır En son 872 senesinde Bağdat’a gelmiştir
İmâm-ı Buhârî ile Nişâbûr’da görüşmüş, onun ilim meclisine devâm etmiştir İmâm-ı Müslim, İmâm-ı Buhârî ile bir hadîs-i şerîfin müzâkeresini yaparken; İmâm-ı Buhârî, hadîs-i şerîfin senedinde, onun bilmediği bir illeti gösterince, İmâm-ı Müslim ayağa kalkarak Buhârî’nin alnından öpmüş ve methte bulunmuştur İmâm-ı Buhârî hazretleri için; “Sana buğzedenler, ancak hasedinden buğzeder Dünyâda bir benzerin olmadığına şehâdet ederim” demiştir
Hadîs-i şerîf öğrenmek ve öğretmek için pekçok seyâhat yapan İmâm-ı Müslim hazretleri, ömrünün son yıllarını Nişâbûr’da geçirmiş, orada hadîs-i şerîf dersi vermiş ve ticâretle meşgûl olmuştur

Eserleri:
1) Sahîh-i Müslim: Kütüb-i Sitte’nin ikincisi olup, içinde 7275 hadîs-i şerîf vardır Bunları, bizzât kendisinin topladığı, 300000 hadîs-i şerîf arasından seçmiştir Kitap 52 kitaba ayrılmış fakat bâblara bölünmemiştir Buhârî ise, kitapları ayrıca bâblara ayırmıştır Her bâb için de lüzumlu açıklamalarda bulunmuştur Müslim’in diğer bir husûsiyeti de, isnâd üzerinde önemle durmuş olmasıdır Çünkü o, Sâhîh’inde biraz farklı metinler için, değişik isnâdlar vermiştir Bunlar, metinde (hâ) harfiyle gösterilmiştir Bu (hâ) tahvil veya havâle (hâ)’sıdır Sahîh’inin baş kısmında, hadis ilmiyle alâkalı mühim bir açıklama vardır Bütün bu özelliklerine rağmen, Sahîh-i Müslim, Buhârî’nin Sahîh’inden sonra gelir
İmâm-ı Müslim; “İşbu Müsned-i Sahîh’i, dinlediğim üç yüz bin hadîs-i şerîf arasından seçerek tasnif ettim” buyurmuştur Hadîs ilminde Müslim (M) harfi ile gösterilir
İmâm-ı Müslim’in bu eseri üzerine çok şerhler yazılmıştır Abdül Gafûr ibni İsmâil el-Fârisî’nin yaptığı El-Mefhum fî Şerhi Garibi Müslim adlı şerhi, Ebü’l-Kâsım İsmâil bin Muhammed’in Şerhu Müslim adıyla yaptığı şerh ve Muhyiddin Ebû Zekeriyyâ Yahyâ en-Nevevî’nin El-Minhâc fî Şerhi Sahîh-i Müslim adıyla yaptığı şerh gibi daha birçok şerhi vardır
2) El-Müsned-ül-Kebîr, 3) El-Câmi’ Ale’l-Ebvâb, 4) El-Esmâ ve’l-Kûnâ, 5) El-Efrâd vel-Vuhdân, 6) Tesmiyetü Şuyûhu Mâlik ve Süfyân ve Şu’be, 7) Kitâb ül-Muhadramîn, 8) Kitâbu Evlâd-is-Sahâbe, 9) Evhâm-ül-Muhaddirîn, 10) Et-Tabakât, 11) Efrâd-üş-Şâmiyîn, 12) Et-Temyîz, 13) El-İlel