İnsanın Bedene İhtiyacı

İNSANIN BEDENE İHTİYACI

Beden, kalbin ülkesidir Bu ülkede kalbin çeşit çeşit askerleri vardır Ayet-i kerimede, «Senin Rabbinin askerlerini, O’ndan başkası bilmez» (1), buyuruldu Kalb âhiret için yaratılmıştır Onun işi, saadeti [mutluluğu] aramaktır Allahü Teâlâ'yı tanımak, bilmek ise, Allahü Teâlâ'nın yarattıklarını bilmekle ele geçer
Bu da bütün âlemdir Alemdeki acayip şeyleri tanımak, ona hisler [duygular] yoluyla gelir Bu hisler ise, beden ile varlıkta durmaktadır O hâlde, marifet [tanımak, bilmek] onun avıdır Hisler de tuzağıdır
Beden, binek hayvanıdır ve onun tuzağının taşıyıcısıdır Bunun için, onun bedene ihtiyacı vardır Beden, sudan, topraktan, sıcaklıktan ve rutubetten mürekkebtir [bunlardan oluşmuştur]
Bu yüzden zaif ve muhtaçtır Helak olmasından korkulur İçerden, acıkma ve susama; dışardan, ateş, su, düşmanlar ile canavarların ve başka şeylerin kendini öldürmek istemeleri sebebiyle korkudadır Açlık ve susama sebebiyle yemek ve içmek ister
Bunun için iki askere muhtaçtır Biri zahirde, el, ayak, ağız, diş, mide gibi Diğer bâtında, yemek ve içmek isteği gibi Dışarıdaki düşmanlardan korunması için iki askere ihtiyacı vardır: Biri zahirde, el, ayak, silâh gibi Diğer bâtında, hışım ve gazab [kızgınlık] gibi Görmediği gıdayı istemesi ve görmediği düşmanı defetmesi mümkün olmadığına göre, idrak etmeye, anlamaya ihtiyacı vardır
Bir kısmı zahirdedir [yani açıktadır, görünür] Beş duygu organı olan göz, burun, kulak, dil ve el gibi Bir kısmı da bâtındadır Onlar da beştir ve yeri dimağdır [beyin, akıl]: Hayâl kuvveti, düşünme kuvveti, ezberleme kuvveti, hatırlama kuvveti ve vehim kuvvetidir Bu kuvvetlerden her birinin hususî işleri vardır Bir tanesine zarar gelirse insanın işi, dünyada da âhirette de aksar
Bu dıştaki ve içteki askerler, kalbin emrindedirler Kalb ise hepsinin âmiri ve padişahıdır Dile emir verince hemen konuşur Ele emredince tutar Ayağa emredince, yürür Göze emredince, bakar Düşünce kuvvetine emir verince, düşünür Hepsini onun isteğine ve emrine vermişlerdir Böylece bedeni muhafaza ederler
Bu, azığını alıncaya, avını elde edinceye, âhiret ticaretini bitirinceye ve kendi saadet tohumunu ekinceye kadar devam eder Bu askerlerin kalbe itaat etmesi, meleklerin Allahü Teâlâ'ya itaat etmesine benzer ki, hiçbir emrine muhalefet edemezler Hattâ yaratılış icabı olarak ve isteyerek, emrolunanı yaparlar
(1) 74 - Müddessir: 31

İmam Gazali