(Rükudan Doğrulmak Hakkında)Fasıla

(RÜKUDAN DOĞRULMAK HAKKINDA)FASILA
Sonra kul sözünün en kamilliği ile dönüp başını kaldırır Bu rüknü de, Allah’a (cc) bir hamd, O’na bir sena ve övgüsüyle şiar kılar Bu şiarı da namaz kılan: “Semi Allahu Limen hamideh” diyerek açar, yani: Kabul ve icabetin işitmesini işitendir Sonra da: “rabbena velekel hamd Miles-Semavati vel-Ardi ve Mile ma beynehuma ve milema şi’te min şeyin” kavliyle de duada (övgüde) bulunur “Rabbena velekel hamd” ibaresindeki “vav”ın emrini de okumada ihmallik göstermez Çünkü bu “Sahihayn”da geçen bir hadisle mendupluk belirten bir emirdir Bu da kendi nefisleriyle ayakta olan iki cümlenin taktiri ile kelamı kılmaktadır Çünkü: “rabbimiz” kavli manada “sen Rabb, Melik, işlerin halleri elinde bulunan Kayyum olansın Bunların dönüşleri de sanadır” demeyi içermektedir Böylelikle de bunu “Rabbena” kavlinden mefhumi manasına bunu atf etmektedir Aynı zamanda, “Velekel Hamd” kavliyle de Böylece de onu tekleyenin, melike hamdin ona olduğunu içermektedir Sonra da bu hamdin durumundan, taktiren ve sıfaten de azametinden haber vermekte ve: “Miles-Semavati ve milel ardi ve milea şi’te min şeyin”() der
Yani:Alemlerin altı üstü, fezanın ve anasının hepsinin doluşu kadar hamd İşte bu hamd, mevcud olan mahlukatın dolduğu olup, bu da Rabbinin bundan sonra da yarattığındaki doluluk ve dilediği olandır Nitekim O’nun (cc) hamdi her şeyi doldurmuştur İleride olacak olanları da doldurmuştur İşte bu iki taktirin en güzel açıklanma anlatımıdır
() Bunun manası geçmişti Mütercim
Şayet: “Alemin arkasında dilediğin şeyden” denilecek olursa; o zaman: “sonrası” ile ilgili kavil zaman için ilki, mekan içinde ikincisi olmaktadır Sonra da kul “Ehle’s-Senai vela Mecd” demekle (duasında) devam eder Böylece de rekattan sonra emir, hamdin, senanın ve mecd (övgünün) olduğu rekattan önce namazın başlamasına dek döner Sonra da: “Kulun dediğinden daha hak sahibi” ile ilgili kavli söylemekle devam edip, bunu, Allah’ı hamd, övgü ve sena ileilgili kavli söylemekle devam edip, bunu, Allah’ı hamd, övgü ve sena ile takrirle de belirtir İşte bu kulun söylemesi gereken en haklı konudur Sonra da kul kulluğunu itiraf ederek namazına devam eder İşte bu tüm kulları ilgilendiren genel bir hükümdür Sonra da: “La mania lima ateyte, vela mutiye lima menate, vela yenfeu zelceddi minkel cedd” kavlini288 () söylemekle de devam eder Bu duayla aynı zamanda namazın sonunda da söyle İşte bunu iki yerde de tevhidini itiraf ederek okur Muhakkak ki nimetin hepsi O’ndandır İşte bu da bazı şeyleri içermektedir:
1 Allah (cc) vermek ve men etmek hususunda da tek olandır
2 Kendisi bir şeyi verdiği zaman, O’nun (cc), verdiğini engellemeye kimsenin gücü yetmez Kendisi bir şeye engellediği zaman men ettiğini de verecek kimsenin gücü yetmez
3 O’nun (cc) yanında kimse fayda veremez O’nun vereceği azabı kimse alıkoyamaz Yüce Allah’ın (cc) ikramlarından insanoğluna verdiği krallık, idarecilik, zenginlik, güzel yaşam gibi rızık ve hazları da O’na yakın olmaz, fayda vermez Onlara fayda verecek olan ancak; O’na (cc) itaat etmek ve rızalığına göre hareket etmekle O’na yaklaşmaktır
(288) Müslim: 471, 194 Namazda: Tamam kılmak hususunda namazın rukünlerinin itidali ve tahfifi babında; Müslim: 477 Namazda:Rukudan kalktığı zaman başını kaldırınca diyeceği şey hakkındaki babda; Nesei: 1/199 iftitahda: Kıyamda kişi ne der babında rivayet ettiler
() Bunun manası geçmişti Mütercim
Sonra da kul “Ya Rabbi benim hatalarımı şu, kar ve buzla yıka, (sil)”() diyerek bunu bitirir Tıpkı iftitah tekbiri aldığı ilk rekattaki gibi istiğfarla da namazı bitirin Namazın başında, ortasında ve sonunda istiğfarda bulunmuş da olur İşte bu rukün en faziletli zikir ve en faydalı dua olmuştur Hem hamdinden, hem O’nu övmesinden, hem O’na sena etmesinden hem de ubudiyyetle O’na itirafta bulunmasından, hem tevhidden, hem de günah ve hatalardan O’na sığınmasından
İşte bu maksadlı bir rukünde, kast olunanın bir zikri olup rukü ve secde olmadan olmaz
() Müslim: 476, 204 Namazda: Rukudan başını kaldırdığı zaman neyi diyeceği hakkındaki babda rivayet etmiştir