(Ruku’Nun Sıfatı) Fasılası

(RUKU’NUN SIFATI) FASILASI
Sonra da Nebi (sav), tıpkı istiftah tekbirinde368 yaptığı gibi iki elini kulak memeleri hizasınıa dek kaldırırdı İşte bu da, Ondan (sav) tıpkı rukuya gitmek için tekbir alma ile ilgili sahih hadiste belirtildiği gibi sahih olarak gelmiştir Aynı zamanda burada ellerini kaldırmasını rivayet edenler, tekbir anında ellerini kaldırmadan daha çok rivayet etmektedirler Sonra Nebi (sav): “Allahu Ekber” der, direk rukuya eğilirdi İki elini de diz kapaklarına dayar temkinli (sağlamca) dizlerine dayanırdı Parmak aralarını da açar, kollarını da yanlara dayandırmazdı Sonra da dümdüz olur, başını da sırtı hizasınca eğerdi Rükuda iken başını kaldırmaz, doğrultmaz, doğrultmazdı Sırtını da dümdüz eder (kambur etmezdi) Çekerdi, toplamazdı Sonra da; “subhane Rabbiyel azim” derdi”369 Ondan (sav) rivayet olunduğuna göre kendileri: “Subhane Rabbiyel Azim ve Buhamdihi”370 derdi Ebu Davud: “Ben bu ziyadenin mahfuz olmadığından korkuyorum” demiştir
(368) Sf: 194’de geçti
(369) Ebu Davud: 886 Namaz’da: Ruku ve secde miktarı babında; Tirmizi: 261 Namaz’da: Ruku ve secdede tesbih babında rivayet ettiler İsnadı zayıftır Çünkü Aun bin Abdillah bin Ukbe, ibni Mesud’u görmemiştir Hadisin isnadında yine İshak bin Yezid el-Hezli vardır kendisi meçhuldür Lakin Tirmizi’nin rivayet ettiği Huzeyfe hadisi buna şahitlik eder; 262 Ebu Davud: 871; Nesei: 3/226 Gece namazı hakkında: Kıyam ve rukunun tesviyesi babında ve iftitahda: Bu kıyamda ne der babında; Müslim: 772 misafirin namazında rivayet ettiler
(370) Ebu Davud 780 Namaz’da: Ruku ve secdesinde kişi ne der babında: Hadisin senedinde meçhul birisinin ziyadesi vardır Lakin hadisin Darekutni de şahitleri vardır İbni Mesud ve Huzeyfe hadisinden Ahmed ve Taberani’de de Ebu Malik el-Esari hadisi vardır Böylelikle de hasen olmaktadır
Bazen de bir kimsenin on defa tesbih çekmesi kadar beklerdi bazen de bundan daha fazla beklerdi Bazen de: “Subhanekallahümme (rabbena) ve bihamdik Allahummeğfirli”371 derdi Bazen de: “Subbuhun Kuddusun Rabbul melaiketi ver-Ruh” derdi”372 Bazen de: “Allahumme!leke Rekatu ve bike Amentu, veleke Eslemtu ve aleyke tevekkeltü, ente rabbi, haşae kalbi ve semi ve basari ve demi ve lehmi? ve azmi ve asabi lillahi Rabbil Alemin”373 derdi Bazen de şöyle derdi: “Subhane zil ceberüti vel meleküti vel kibriyai vel azameti”374 Onun rukusu uzatma ve hafif tutmada kıyamına münasib (aynı) idi Bu başka hadislerde beyan edilmiştir
(371) Buhari: 2/247 namazın sıfatında: Secde de tesbih ve dua babında Müslim: (484) namazda ruku ve secdede neler okunur babında; Ebu Davud: (877) Namaz’da: Ruku ve secdede neler okunur babında; Nesei: 2/219 İftitah’da, secdede dua babında rivayet etmişlerdir
(372) Müslim: (487) namazda ruku ve secdede neler söylenir babında: Ebu Davud (872) Namaz’da: Kişi ruku ve secdesinde neler der babında; Nesei: 2/224 İftitah’da dua ve secdeden başka bir tür babında rivayet ettiler
(373) Nesei: 2/191 iftitahda: Rukuda dua etmede başka bir tür (nev) babında rivayet etti isnadı sahihtir Bu hadis Müslim’in rivayet ettiği uzun hadisten bir parçadır
(374) Nesei: 2/191 İftitah’da: Rukuda dua etmede başka bir tür (nev) babında rivayet etmiştir Hadisin isnadı sahihtir

(RUKU’DAN DOĞRULMANIN SIFATI) FASILASI
Sonra da Rasulullah (sav): “Semi Allahulimen hamidenh” deyip375 başını kaldırır ve tıpkı ruku da kaldırdığı gibi iki elini kaldırır376 kendisi ayağa doğrulunca: “Rabbena lekel hamd” der idi Bazen de şunu okurdu: “Allahümme Rabbena velekel hamd Miles-Semavatı ve milel ardi ve mile maşite min şeyin badu Ehlus-senai vel-Mecd ehakku magalel abdu Ve kulluna leke alaun Allahümme La mania lima ateyte vela mutiye lima menate vela yenfeu zelceddi minekel-ceddu377
(375) Müslim: 476 Namaz’da: Rukudan başını kaldırdığı zaman ne der babında: Ebu Davud: 846 Namaz’da rukudan başını kaldırdığı zaman ne der babında Tirmizi: 3541 Dualar bölümünde: Nebi (sav)’nin duaları babında rivayet ettiler
(376) Buhari: 2/181 Namazın sıfatında ilk tekbirde elleri kaldırmak ve bununla beraber birlikte iftitah babında ve tekbir getirdiğinde ve ruku ettiğinde, kalktığında iki elin kaldırılması babında ve eller nereye kadar kaldırılır babında ve de iki rekattan kalkınca iki elin kaldırılması babında; Müslim (390) Namaz’da ihram tekbiri ile beraber ellerin omuz hizasına dek kaldırılmasının müstehaplığı babında: Muvatta: 1/75-76-77 Namazda: Namazın iftitahında Ebu Davud: (255) namazda: Ruku anında iki elin kaldırılması babında Nesei: 2/121, 122 rivayet ettiler
(377) Müslim: 477 namaz bölümünde: Rukudan başını kaldırdığı zaman ne der babında rivayet etti Duaların manaları geçmişti Mütercim
Bazen de buna: “Allahümme tahhirni bis-seki, velbe-radi vel mai baridi Allahümme tahirni miez-zunüb vel hataya kema yunakka es-sevbu el-Ebyadu minel vesehi”378 demeyi eklerdi Nebi (sav) bu rüknü öyle uzatırdı ki (dışarıdan) birisi: “Her halde unuttu” deyiverirdi kendileri gece namazında da: “Li rabbi el-Hamdu, Li Rabbi El-Hamdu” derdi279
(378) Müslim: 446, 204’de rivayet etmiştir Duaların manaları geçmişti Mütercim
(279) Ebu Davud: 874 Namazda: Ruku ve secdesinde kişi ne der babında; Nesei: 2/200, 231 namazda Ahmed: 5/398