Artvin İli İlçeleri

Ardanuç


MÖ 8 YY yörede Urartulular , MÖ 7 YY da Saka ve İskit Türkleri hüküm sürmüş, M S 75 yılında Oğuz kollarından olan Hazarlar ve Barseller bölgeye yerleşmişlerdir 810’lu yıllarda Gürcülerin himayesine giren ilçe , Kanuni Sultan Süleyman döneminde; Erzurum Beylerbeyi İskender Paşa tarafından 1551 yılında Osmanlı İmparatorluğu sınırlarına dahil edilmiş, aynı tarihte Ardanuç Sancağı adıyla anılmaya başlamıştır
7 Mart 19212’de bugünkü Misak-ı Milli sınırları içerisinde yerini alan Ardanuç, Artvin’in bağlı sancağı iken 1945 yılında İlçe olmuştur İlçenin yüzölçümü 969 km olup rakımı 500 mdir Tipik karasal iklimi olan ilçenin 49 köyü mevcuttur Artvin’e uzaklığı 37 km olup Artvin-Göle Ardahan yolu ilçe merkezinden geçmektedir Hayvancılık yaygın olduğu gibi tütün ve tahıl tarımı da yapılmaktadır
Son nüfus sayımına göre ilçe nüfusu köyleri ile 14477 kişidir

Arhavi

İlçe 1877 yılından önce Batum ve havalisinin Türklerin elinde bulunduğu zamanlarda Gönye Mutasarrıflığına bağlanmıştır 1 Haziran 1954 yılında tekrar ilçe haline gelmiştir 314 km2 yüzölçüme sahip olan İlçe, 30 köy ve 7 yerleşim biriminden oluşmaktadır 1997 nüfus sayımına göre ilçede 17891 kişi yaşamaktadır


Engebeli arazi üzerinde kurulmuş, iki vadi eteklerinde yerleşimi vardır Köylerin çoğu vadi eteklerinde ve bu vadinin meydana getirdiği küçük düzlüklerde kurulmuştur İlçede 500-600 metre yüksekliğe kadar yerleşim yapılmaktadır En yüksek yeri Yusufeli-Arhavi- Fındıklı hududunu teşkil eden Marsis tepesidir İlçenin 2800 metre yüksekliğinde iki krater gölü (Göle ve Karagöle) ve Dikmen çevresinde de üç adet küçük göl vardır İlçe, Artvin’in Karadeniz’e kıyı 2 ilçeden birisi olup kıyı uzunluğu 14 km olup İl Merkezine 77 km mesafededir Dağların dik ve yamaçlı oluşu tarım alanını da sınırlamış, 1950 yılından sonra çay tarımı yapılmaya başlanmıştır Az miktarda Narenciye yetiştirilmektedir

Borçka

Borçka, Borçka ve çevresine yerleşenlerin Orta Asya’dan gelen Hurriler olduğu, daha sonra sırasıyla Kimmerler, Sakalar, Arsaklılar, Bizanslılar, Araplar, HazarTürkleri, Selçukluların egemen oldukları, Osmanlı topraklarına da Yavuz Sultan Selim’in Şehzadeliği zamanında dahil edildiği görülmektedir1877-1878 Osmanlı-Rus savaşı sonrasında Ruslar’a bırakılmış, 1 Dünya savaşından sonra da sırasıyla önce İngilizlerin daha sonra Gürcülerin İşgali altında kalan ilçe 7 Mart 1921 yılında Osmanlı topraklarına katılarak Bucak olmuş ve 28 Mayıs 1928 tarihinde de İlçe olmuştur


İlçe; yer itibarı ile Artvin-Hopa arasında yer almakta olup , İl merkezine 30 km, Hopa ilçesine de 36 km dir Borçka’nın 36 köyü bulunmaktadır Rakımı 125 mdir Alanı 762 km2 olan ilçenin topraklarının tamamına yakını dağlarla ve ormanlarla kaplıdır Özellikle Camili-Maçahel Vadisindeki ormanlarda her biri Anıt olma Özelliğine sahip ağaçları bünyesinde barındırmaktadır
Arazinin engebeli olması nedeniyle ilçede tarım arazisinin azlığı insanları okumaya zorlamıştır İlçede az miktarda çay ve fındık üretimi yapılmaktadır

Hopa


İlçe; 1471 yılında Yavuz Sultan Selim Hopa ve yöresini Osmanlı topraklarına katarak buradaki Pontus-Rum Hükümranlığına son vermiş ve Batum’daki Gönye Sancağına bağlamıştır İlçe, 1936 yılına kadar Rize iline bağlı iken bu tarihten sonra Artvin’e bağlanmıştır
Dağların denize dik geldiği kıyı şeridi üzerinde kurulan İlçenin, doğusunda Gürcistan Cumhuriyeti, batısında Arhavi, güneyinde Borçka ve kuzeyinde Karadeniz bulunmaktadır Deniz seviyesinden 10 m yükseklikte olup en yüksek noktası 1513 m ile Yavuz Sultan Selim Tepesi’dir


İl Merkezine 65 km, en yakın ilçesi olan Arhavi’ye de 9 km uzaklıktadır İlçe’nin denize olan kıyısı 20 km, yüzölçümü de 289 km² dir Nem oranının yüksek ve havanın yağışlı olması bitki örtüsünü gür ve çeşitli kılmıştır Kıyıdan 400-600 m yüksekliğe kadar olan yerlerde fındık ve çay bahçeleri bulunmaktadır
İlçe Sarp Sınır Kapısına 18 km, il merkezine 65 km, Arhavi ilçesine 10 km, Borçka ilçesine de 36 km uzaklıktadır

Murgul


İlçenin tarihçesi hakkında detaylı bilgi mevcut olmamakla birlikte; 1050’li yıllarda Selçukluların fethine kadar, Pontus-Rum, Bizanslılar ve İranlılar hakimiyetinde olduğu bilinmektedir Yavuz Selim döneminde Osmanlı Devleti topraklarına katılmıştır
İlçe Merkezi 1935-1950 yılları arasında Damar iken daha sonra Murgul İlçe Merkezi olmuştur 1987 yılında Murgul adıyla İlçe olmuştur


Yüzölçümü 406 km2 olan İlçenin İl Merkezinden uzaklığı 48 km olup genelde dağlık yapıya sahiptir Doğusunda Artvin, Batısında Arhavi ilçesi, Kuzeyde Borçka İlçesi, Güneyinde Yusufeli ilçesi bulunmaktadır İlçenin %50’si orman, %45’i çayır, mera, kayalık, taşlık,% 5’ide tarım alanıdır İlçenin 1’i Merkez diğeri Damar olmak üzere 2 Belediyesi , 10 köyü bulunmaktadır
İlçedeki halk ağırlıklı olarak Damar beldesindeki Karadeniz Bakır İşletmelerinin Murgul Fabrikasında çalışarak, birazda tarım, hayvancılık ve ormancılıktan geçimlerini sağlamaktadır Tarım arazisinin azlığı insanları okumaya zorlamış ve böylece insanların kültürel düzeylerinin yükselmesine sebep olmuştur İlçede Karadeniz iklimi hakimdir

Şavşat


Tarih kaynaklarına göre Şavşat ve civarında MÖ 950-650 yılları arasında Urartu ve Kimmer Kabileleri yaşamışlardır Daha sonra bölge Saka Türkleri, Romalılar ve Sasaniler’in elinde kalmıştır Yavuz Sultan Selimin Trabzon Valiliği sırasında Rize ilinin Osmanlı topraklarına katıldığı zaman Artvin-Şavşat-Ardanuç fethedilerek birer Sancak haline gelmiştir 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı neticesinde Artvin-Ardanuç-Borçka ve Şavşat Anavatandan koparılmıştır Daha sonra 1921 yılında Türk Ordusu Sahara Dağını aşarak Şavşat, Ardanuç ve Artvin ile Borçka’yı geri alarak Anavatana dahil etti



İlçenin doğusunda Ardahan ili , güneyinde Ardanuç ilçesi , batısında Artvin , kuzeyinde Gürcistan Cumhuriyeti bulunmaktadır 1317 km2 dağlık ve engebeli bir arazi üzerine yayılmış ilçe merkezinin rakımı 1100 m olup ilçenin büyük bir bölümü zengin ormanlarla kaplıdır İlçede Karadeniz iklimi ve kara iklimi arasında bir geçiş iklimi hakimdir
İlçe, Artvin il Merkezine 71 km , Ardahan iline 46 km mesafede bulmaktadır Artvin-Şavşat- Ardahan yolu; Karadeniz'i Gürbulak ve Türkgözü kapılarına bağlayan en kısa yoldur İlçenin 1’i belde ve 1’ide Merkez olmak üzere 2 belediyesi vardır

Yusufeli


Tarihi kaynaklardan Yusufeli ve Çevresine sırasıyla Kimmerler , Sakalar, Arsaklıların İslam hakimiyetine kadar hüküm sürdüğü anlaşılmaktadır 645 yılında Mekkeli mesleme oğlu Habib kumandasındaki İslam ordusu bu bölgedeki Bizanslıları yenerek bölgeyi İslam Ordusuna bağladı Daha sonra bölge , Selçuklu Akınlarına sahne olmuş ve 1 Alaaddin zamanında Şavşat-Artvin-Yusufeli kesimleri Anadolu Selçuklu Devletine katıldı


İlk ilçe teşkilatı Erzurum iline bağlı olarak 1879 yılında KİSKİM kazası adı ile kuruldu Kazanın resmi adı ise Kiskim beyleri torunlarının zorlamaları ile kabul edilmiştir Kaza ilk merkezi olan Öğdem’de 10 yıl kalabildi 1889 yılından sonra merkezi Ersis oldu 1912 yılında ilçenin Kiskim olan adı Yusufeli olarak değiştirildi 1915 yılında Rusya İşgali başlayınca , 1916’da tedbir için kayıtlar Bayburt’a taşındı ve 1918’de Ruslar geri çekilince Ersis’e geri getirildi Ersis, 1926’ya kadar ilçe merkezi olmaya devam eder 1926’da ilçe merkezi tekrar Öğdem’e nakledilerek Erzurum’dan alınıp ilk defa Artvin’e bağlandı 7 yıl Artvin’e bağlı kaldıktan sonra 1933 yılında Rize Merkezli Çoruh vilayeti kurulup Artvin’de bu Vilayetin ilçesi olunca Yusufeli bu sefer köyleri ile birlikte Erzurum’a bağlandı 1936 yılında Rize Merkezli Çoruh Vilayeti kaldırılarak, merkezi Artvin olmak üzere yeni Çoruh vilayeti kurulunca, Yusufeli’de Erzurum’dan alınarak Artvin’e bağlandı 1950 dede şimdiki yerine taşınır