Niğde Gümüşler Manastırı

Niğde Gümüşler Manastırı


Manastırın yer aldığı Gümüşler Kasabasının Orta Çağ?daki adı ve tarihi hakkında dönem kaynağı bulunmamaktadır Büyük bir kaya kilisenin içine oyulan manastır Kapadokya bölgesindeki günümüze iyi korunarak gelmiş ve en büyük manastırlardan birisidir

Kapadokya?da kayaya oyulmuş pek çok manastır bulunmaktadır ve bazı bilim adamları bunları yemekhaneli(trapezalı) ve açık avlulu olmak üzere iki grupta ele almaktadırlar Gümüşler Manastırı ikinci grup dâhilindedir Manastırın en önemli yapısı, kompleksin kuzeyinde yer alan kilisedir Dört serbest destekli kapalı Yunan haçı planlı kilisenin kuzey haç kolunun kuzeyinde iki mezar nişi, naosun batısında beşik tonoz örtülü iki giriş mekânı bulunmaktadır Manastır da yer alan diğer mekânların pek çoğunun işlevi bilinmemektedir


Kilisenin duvar resimlerinde en az üç farklı ustanın çalıştığı düşünülmektedir Ana apsisteki üç şerit halindeki resimlerin en üstündeki Tahtta İsa, sağında iki melek, İncil yazarlarının sembolleri ile Desis sahnesinde yer alan Meryem ve havariler, en alttaki şeritte ise Kayserili Büyük Basileios, Nysa?lı Gregorios, Nazians?lı Gregorios gibi kilise babalarının resimleri yer almaktadır

Kuzey haç kolundaki Meryem?e Müjde, İsa?nın doğumu ve Tapınağa Takdimi sahneleri ile Vaftizci Yahya ve Aziz Stephanos figürleri ikinci bir sanatçının elinden çıkmış olmalıdır İç narteksten naosa giriş kapısının güneyindeki Meryem ve çocuk İsa ile iki yanlarındaki baş melekler Gabriel ve Mikael figürleri üçüncü sanatçıya aittir Narteksin üstündeki bir odanın duvarlarında Kapadokya?da örneği görülmeyen, av sahneleri, çeşitli hayvanlardan oluşan bir kompozisyon dikkat çekmektedir Kapadokya?daki pek çok kilisede olduğu gibi, Gümüşler Manastırında da duvar resimlerinin ikonografik ve üslup özelliklerine göre yapılabilmektedir Kilisedeki resimlerin bu özellikleri ve karşılaştırmalı değerlendirmeler yöntemi ile 11/12 yylara tarihlendirmek mümkündür