Rumeli Hisarı (İstanbulun Tarihi Ve Turistik Yerleri)

Rumeli Hisarı (İstanbulun Tarihi ve Turistik Yerleri)

Rumeli Hisarı İstanbul'un Sarıyer ilçesinde Boğaziçi'nde bulunduğu semte adını veren hisar Fatih Sultan Mehmet tarafından İstanbul'un fethinden önce boğazın kuzeyinden gelebilecek saldırıları engellemek için Anadolu yakasındaki Anadolu Hisarı'nın tam karşısına inşa ettirilmiştir Burası boğazın en dar noktasıdırMekanda uzun yıllardır Rumeli Hisarı Konserleri düzenlenmektedir



Rumeli Hisarı

İstanbul Sarıyer'de bulunan Rumeli Hisarı, 30 dönümlük bir alanı kapsamaktadır Anadolu Hisarı'nın karşısında İstanbul Boğazı'nın 600 metrelik en dar ve akıntılı kısmında, uzaktan bakıldığı zaman eski harflerle Muhammed biçiminde okunacak şekilde inşa edilmiş bir hisardır 90 gün gibi kısa bir sürede tamamlanan hisarın üç büyük kulesi, dünyanın en büyük kale burçlarına sahiptir

Rumelihisarı'nın adı Fatih vakfiyelerinde Kulle-i Cedide; Neşri tarihinde Yenice Hisar; Kemalpaşazade, Aşıkpaşazade ve Nişancı tarihlerinde Boğazkesen Hisarı olarak geçmektedir Deniz güvenliğini sağlamak için en dar noktadadırMimarisi öyledir ki bir dilde üsten görünüşünde MUHAMMED yazısı görülür

Yapım hikayesi

Fatih,İstanbul'u almayı kafasına koymuşturÖncelikle Yıldırım Bayezîd'in yaptırdığı Anadolu Hisarının karşına Rumeli Hisarını yaptıracaktırBizans İmparatoru Konstantinden bir avköşkü yapmak için toprak isterİmparator dalga geçercesine bu avköşkünün bir dana derisi kadar yer kaplamasını ve bukadar toprak verceğini söylerTabi Fatih akıllı adam,hemen bir dana kestirip derisini yüzdürür ve deriden iplik yaptırırRumeli Hisarının yapılacağı alanı bu iple çevirirİmparator inşaata bakmaya geldiginde şaşırırÇünkü inşaat arzisi ne demek bir dana derisi,yüzlerce dana derisini içine alacak kadar büyüktürDurumu Fatih'e bildirdiğinde Fatih dana derisinden yaptırdığı ipi gösterir ve şöyle der:"Ben bu ipi dana derisinden eğirttimBir fazlası varsa yıkalım" İmparator da yanındakiler de çaresiz susar ve hisarın yapımına izin verirler

Yapımı

Hisarın inşaatına 15 Nisan 1452'de başlanmıştır İş bölümü yapılarak her bölümün inşaası bir paşanın denetimine verilmiş, deniz tarafına düşen bölümün inşaasını da Fatih Sultan Mehmet bizzat kendisi üstlenmiştir Denizden bakıldığında sağ taraftaki kulenin yapımına Saruca Paşa, sol taraftakinin yapımına Zağanos Paşa, kıyıdaki kulenin yapımına da Halil Paşa nezaret etmiştir Buralardaki kuleler de bu paşaların adlarını taşımaktadırlar Hisarın inşası 31 Ağustos1452'de tamamlanmıştır
Hisarın yapımda kullanılan keresteler İznik ve Karadeniz Ereğlisi'nden, taşlar ve kireç Anadolu'nun değişik yerlerinden ve spoliler (devşirme parça taş) çevredeki harap Bizans yapılarından temin edilmiştir Mimar E H Ayverdi'ye göre hisarın yapımında yaklaşık olarak 300 usta, 700-800 işçi, 200 arabacı, kayıkçı, nakliyeci ve diğer tayfa çalışmıştır 60,000 metrekare alanı kapsayan eserin kargir hacmi yaklaşık 57,700 metreküptür


Rumelihisarı'nın Saruca Paşa, Halil Paşa ve Zağanos Paşa adlarında üç büyük ve Küçük Zağanos Paşa ile 13 adet irili ufaklı burcu bulunmaktadır Zemin katları ile birlikte Saruca Paşa ve Halil Paşa kuleleri 9 katlı, Zağanos Paşa Kulesi ise 8 katlıdır Saruca Paşa Kulesi'nin çapı 23,30 metre, duvar kalınlığı 7 metre, yüksekliği ise 28 metredir Zağanos Paşa Kulesi'nin çapı 26,70 metre, duvar kalınlığı 5,70 metre, yüksekliği ise 21 metredir Halil Paşa Kulesi'nin çapı 23,30 metre, duvar kalınlığı 6,5 metre ve yüksekliği de 22 metredir
Hisarın büyük kuleleri birleştiren çevirme duvarlarının kuzeyden güneye uzunluğu 250 metre, doğudan batıya uzunluğu ise 125 metredir Dağ Kapısı, Dizdar Kapısı, Hisarpeçe Kapısı ve Sel Kapısı olmak üzere 4 ana ve Mezarlık Kapısı adlı bir tali kapısı vardır Güneye bakan kulenin yakınında, cephane ve erzak mahzenlerine giden yolların ucunda, 2 gizli kapısı da bulunmaktadır Biri tıkalı iki su mecrası, ikisi kaybolmuş üç çeşmesi vardır Camiden günümüze yalnızca yıkık minaresi kalmıştır

Onarım




Rumeli Hisarı, 1509 Büyük İstanbul Depreminde büyük zarar görmüş ancak hemen onarılmıştır 1746 yılında çıkan yangında ahşap kısmı harap olmuştur Hisar tekrar III Selim (1789-1807) döneminde onarılmıştır Hisarın kulelerini örten ahşap külahlar yıkılınca, kale içi küçük ahşap evlerle dolmuştur 1953 yılında cumhurbaşkanı Celâl Bayar'ın talimatı ile üç Türk bayan mimar Cahide Tamer, Selma Emler ve Mualla Anhegger-Eyüboğlu hisarın onarımı için gerekli çalışmaları başlatmış, kale içindeki ahşap evler kamulaştırılarak yıkılmış ve restorasyon gerçekleştirilmiştir

Bugünkü Durumu

Rumeli Hisarı bugün müze ve açık hava tiyatrosu olarak kullanılmaktadır Hisarda açık teşhir yapılmakta, sergi salonu bulunmamaktadır Toplar, gülleler ve Haliç'i kapattığı söylenen zincirin bir parçasından oluşan eserler, bahçede sergilenmektedir

Rumeli Hisarı ayrıca İstanbul'un Sarıyer ilçesine bağlı bir semttir Her yılın yaz döneminde konserlerin başladığı mekan olarak da bilinir Ayrıca çok sayıda balık restoranı mevcuttur






Rumeli Hisarı - Wikipedia

İstanbul 1453?te Fatih Sultan Mehmet?in şehri kuşatmasından önce de birçok kuşatmaya uğramıştı Şehri çevreleyen Roma devri surları bütün önceki kuşatmaları durdurabilmişti Çok uzun süren kuşatmalarda şehrin ihtiyaçları deniz yolu ile takviye edilirdi Rumelihisarı, karşı kıyıdaki daha erken tarihli bir Türk kalesinin karşısında, İstanbul?u kuşatma sırasında Karadeniz?den gelebilecek yardım ve takviyeleri önlemek amacı ile, şehir kuşatmasından önce inşa edilmişti Bu askeri yapı 1452?de 4 ay gibi inanılmaz kısa bir sürede tamamlanmıştı Bütün Orta Çağın bu en büyük ve kuvvetli hisarı 1453?te İstanbul?un Türkler tarafından fethini takiben stratejik önemini yitirmiştir Klasik Türk kale mimarisinin bu güzel örneği bütün heybeti ile Boğaziçi'ni süsler 1950?li yıllarda yapılan onarımları takiben müzeye çevrilmiştir Her yıl yapılan İstanbul festivallerinde Hisar içi bir açık hava tiyatrosu olarak kullanılmaktadır Hisar bütünü ile, en güzel şekilde Boğazın karşı Asya sahillerinden veya Boğazda sefer yapan vapurlardan seyredilebilir