Gebzenin Tarihi Ve Turistik Yerleri |
07-31-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Gebzenin Tarihi Ve Turistik YerleriÇoban Mustafa Paşa Camii ve Külliyesi: Camii, yapılar topluluğunun merkezinde ve Gebze´ye hakim bir mevkide yer alır 1510 yılında Çoban Mustafa Paşa tarafından yaptırılmıştır Külliyenin yapımının çok önceden planlandığı ve anonim bir çalışmayla ortaya çıkarıldığı anlaşılmaktadır Mustafa Paşa Mısır´a vali olarak atandığında yapımın sürdüğü bilinmektedir Paşa Mısır bezemelerinden etkilenerek, camisi için taşınabilir parçaları Kahire´de yaptırmıştır Darıca iskelesinden Gebze´ye ulaştırılan süsleme öğeleri Mısırlı ustalar tarafından yerlerine yerleştirilmiştir Kare planlı, üzeri dört sütunun taşıdığı 24 metre yüksekliğindeki geniş bir kubbe ile örtülüdür Duvarları taş zemin üzerine kesme taş ve muntazam tuğlalarla örülmüştür Ayrıca caminin çevresi 25 metre yüksekliğinde oldukça kalın duvarlarla çevrilidir Her cephesinde bir tane olmak üzere, dört giriş kapısı vardır Mihrap ve duvarları kufi yazılarla süslenerek, renk düzeni görkemli Türk çinileri ile sağlanmıştır Bazı araştırmacılar, bu görkemli caminin de bulunduğu külliyenin planının Mimar Sinan´a çizdirildiğini, baş kalfası Hüseyin Ağa´ya da inşa ettirildiğini ileri sürmüştür Çoban Mustafapaşa Külliyesi, cami, medrese, bimarhane, kütüphane, han, hamam, kervansaray, paşa odaları, tekke, arşiv, hela, su kuyusu, şadırvan ve bir türbeden oluşmaktadır Sultan Orhan Camii : Gebze´nin batısında yer alan cami, tahmini olarak 1323-1331 yılları arasında inşa edilmiştir Osmanlı mimarisinin ilk örneklerinden olan camiyi, Gebze´nin kurucusu olan Sultan Orhan yaptırmıştır Sultan Orhan Camii, erken Osmanlı döneminin en basit ve sade örneklerinden biri olarak kabul edilir Selçuklu etkisinde, fakat kendine özgü bir mimari yaratma isteği yapıda göze çarpar Caminin planı, 1450 mtx 1450 mt ebadında olup kare şeklindedir İlyas Bey Camii: İlyas Bey tarafından yaptırılan caminin inşa tarihi kesin olarak bilinmemektedir Ancak Gebze´nin ilk fethedildiği yıllarda, 1326´da yapılmaya başlandığı tahmin edilmektedir İlyas Bey Camii , Osmanlılardan kalma en eski cami sayılmaktadır Bazı araştırmacılar, bu görkemli caminin de bulunduğu külliyenin planının Mimar Sinan´a çizdirildiğini, baş kalfası Hüseyin Ağa´ya da inşa ettirildiğini ileri sürmüştür Evliya Çelebi Seyahatnamesi´nde ise Çoban Mustafa Paşa Camisi´nin Mimar Sinan´ın baş halifesi Hüssam Kalfa´nın yaptığından bahsedilmektedir Cami kubbesizdir Caminin giriş kapısı üzerinde, inşa tarihine rastlanmayan sülüs yazılı bir kitabe bulunmaktadır Anibal´ın Mezarı: Kartacalı ünlü komutan Anibal´ın Anıt Mezarı, Gebze´nin güneydoğusunda, çevresi daire şeklinde selvilerle çevrili sahanın ortasında yer alan 24 ton ağırlığındaki bir taş lahit ve şekillendirilen taşın üzerindeki Kartacalı Komutana ait aplike edilen bir masktan, Türkçe, İngilizce, Fransızca, Almanca ve İtalyanca yazılı birer mermer kitabeden oluşmaktadır Bu kitabede ayrıca ünlü komutanın özgeçmişi yer almaktadır Anıtmezar, 24 Temmuz 1981´de düzenlenen görkemli bir törenle açılmıştır Hünkar Çayırı: Fatih Sultan Mehmet´in 27 Nisan 1481 Cuma günü İtalya üzerine yapılacak sefer için üç yüz bin kişilik ordusuyla Üsküdar´dan İzmit´e doğru yola çıktığında, ordusuna mola verdiği veya otağını kurdurduğu çayırlık alana Hünkar Çayırı denilmektedir 3 Mayıs 1481 tarihinde 52 yaşında olduğu halde otağında özel doktoru tarafından zehirlenerek öldürülen Fatih Sultan Mehmet´in anısına kitabeli bir çeşme yapılmıştır Çeşme 4 Mehmet Dönemi´nde 1659 tarihinde Sadrazam İbrahim Paşa tarafından yaptırılmış ve bazı onarımlarla günümüze kadar ayakta kalabilmiştir Hünkar Çeşmesi´nin önüne Fatih´in anıtı dikilmiştir 1995 yılında park, dinlenme ve şenlik alanı olarak yeniden düzenlenen Hünkar Çayırı´nda İstanbul´un Fethi dolayısıyla her yıl geleneksel güreş şenlikleri yapılmaktadır Osman Hamdi Bey Yalısı: Türk Müzeciliği´nin kurucusu sayılan Ünlü Ressam Osman Hamdi Bey tarafından Gebze, Eskihisar´da 1884 yılında yaptırılmıştır Planını Osman Hamdi Bey´in çizdiği yapı, iki katlı olarak inşa edilmiştir Yapıda kullanılan malzemenin bir kısmı yurt dışından getirilmiştir Ressam Osman Hamdi Bey, resimlerini, özenerek yaptırdığı bu yalısında yapmıştır Yalı şu an müze olarak kullanılmaktadır Eskihisar Kalesi: Deniz kıyısında yer alan Eskihisar´ın kuzeydoğu kesiminde, dik yamaçlı bir tepe üzerinde, Eskihisar´daki limana ve İzmit Körfezi´nin kıyı şeridini savunmak amacıyla, Bizanslıların Komnenoslar (Komneus) döneminde yaklaşık 800 yıl önce Bizans İmparatoru 1 Manuel Komnenos tarafından inşaa ettirildiği çeşitli kaynaklarda ifade edilmektedir Orijinal halini koruyarak bugüne kadar ayakta kalan kale, dikdörtgen planlı olup, toplam 10 burcu ve kaleye giriş çıkışı sağlayan 4 kapısı bulunmaktadır Balıklayalar: Gebze İzmit yolu üzerindeki Tavşanlı Köyü sınırlarında bulunan kampçılık ve trekking gibi doğa sporları için oldukça elverişli arazi yapısına sahip bir vadidir Genellikle dağcıların iniş ve tırmanış yaptıkları Balıklayalar Vadisi, kireç taşlarının erimesi sonucu gelişen özgün jeomorfolojik şekilleriyle bir karstik boğazdır Vadi içinde, göl, şelaleler ve Balıklaya Deresi´ne ulaşan travertenler üzerinde seyir terasları bulunmaktadır Kamping için çadır kurmaya elverişli düzlüklerin bulunduğu kanyonun doğu ve batıdaki sırtlarında yürüyüş alanları bulunmaktadır Şelale ve kanyonlardan oluşan ve büyük kayalarla kaplı olan ve içinde irili ufaklı onlarca gölcük bulunan vadi yaklaşık 15-2 km uzunluğundadır Yer altı sularının kireç taşını eritmesi sonucu vadide çok sayıda mağara vardır İbrahim Paşa Çeşmesi (Çarşı Çeşmesi): Sadrazam Köprülü Mehmet Paşa´nın kethüdası ve veziri İbrahim Paşa tarafından 1664 yılında yaptırılmış olup, eni boyu yaklaşık 6 metre ve kare planlıdır Suyunun akışı terazi sistemiyle sağlanmıştır Kitabesinde İbrahim Paşa´nın ismi ve ebcet hesabıyla düşürülen tarihi okunmaktadır Çeşme 1933 yılında tamir ettirilmiştir Kent merkezinin hemen ortasında, Çoban Mustafa Paşa Hamamı´nın yanı başındadır Çoban Mustafa Paşa Şadırvanı: Çoban Mustafa Paşa Külliyesi´nin merkezi yerinde bulunan şadırvan, onikigen planlıdır Oniki köşesinde de musluklar mevcut olan bu şadırvanın üzeri pramit biçiminde bir çatıyla örtülmüştür Eskihisar Çeşmesi: 1772 tarihinde yaptırılan bu tarihi çeşme adını Eskihisar köyünden almıştır Üzeri piramit şeklinde bir çatı ile örtülü olan çeşme, kare planlıdır Ön ve arka yüzleri 270cm, yan kısımları ise 315 cm´dir Yüksekliği de 2 metreye yakındır Tarihi değeri büyük olan bu çeşme 1850 yılında esaslı bir onarım görmüştür Çoban Mustafa Paşa Hamamı: Çoban Mustafa Paşa tarafından 1523 yılında inşa ettirilen hamam, halk arasında Çarşı Hamamı ve Çifte Hamam olarak da adlandırılmaktadır Hamamın iki kubbesi, yanında ise geniş bir sarnıcı bulunmaktadır Yapıda muntazam kalker taşları kullanılmıştır Pencerelerinin kemer ayaklarına kadar üçer sıra tuğla ve bir hatıl geçirilmiş olup, bütün pencerelerinin kemerleri tuğladan örülmüştür Gebze´nin bu en büyük hamamında, kadınlar ve erkekler tarafı olmak üzere iki bölüm bulunmaktadır Halen kullanılan hamam zaman zaman onarım görmüştür |
|