Selçuklu Tarihi Hakkında Bilgiler-Selçuklu Devleti Tarihi-Anadolu Türk Beylikleri

ANADOLU SELÇUKLU DEVLETI'NIN KURULUSU


Bazi eserlerde kendisinden Isrâil olarak bahsedilmekle beraber daha çok Türkçe adi Arslan Yabgu ile meshur olan bu Selçuklu beyi ilk defa Karahanlilarla Sâmânîler arasindaki mücadelede dikkatleri üzerine çekti Karahanli Harun b Ilig Han Samanî topraklarinin bir kismini isgal edince Samanî hükümdari Selçuk'tan yardim istedi O da oglu Arslan kumandasindaki bir orduyu Samanîlere yardima gönderdi Arslan'in yardimi ile Karahanlilari maglûp eden Sâmânîler isttila edilen topraklarini geri aldilar Bu münasebetle Buhara-Semerkant arasindaki Nur


kasabasi Selçuklulara yurt olarak verildi Karahanlilar ile Sâmânîler gibi birbirleri ile mücadele halinde olan iki devlet arasinda kalan Selçuklular mahirane siyasetleri ile bu bölgede varliklarini sürdürmeyi basardilar Karahanli Nasr ILig Han'in Buhara'yi zapt ederek (Ekim 999) Samanî hükümdari Abdülmelik ve hanedan azalarini Özkent'e sürmesi ile Sâmânîler devleti fiilen sona ermis oluyordu Bu hadise Arslan Yabgu ve ona bagli Türkmenlerin nüfuz ve itibarini daha da arttirdi Karahanlilarin elinden kaçmaya muvaffak olan Sâmânî sehzadesi Ebû Ibrahim el-Muntasir Karahanlilar'a karsi yine Arslan Yabgu'nun yardimini istemek zorunda kaldi ve bu sayede Karahanlilar'i üç defa bozguna ugratti Babasi Selçuk'un 1009'a dogru Cend'de ölmesi üzerine Arslan "Yabgu" ünvani ile ailenin basina geçti Karahanli hükümdari Ilig Han Nasr'in 1012 yilinda ölümü üzerine ayni aileye mensub olan Ali Tegin Arslan


Yabgu'nun destegi ile Buhara'ya hakim oldu Bu sayede dikkatleri üzerine çeken Arslan Yabgu giderek kuvvet kazaninca Karahanli hükümdari Yusuf Kadir Han ile Gazneli Sultan Mahmud 1025 yilinda "bütün Iran ve Turan meselelerini" görüstükleri meshur Maverâünnehir mülakatinda Arslan Yabgu idaresindeki Selçuklulara karsi gerekli tedbirleri almaya ve onlari Türkistan ve Maverâünnehir'den uzaklastirip Horasan'a sürmeyi kararlastirdilar Arslan Yabgu bu sirada çöllere çekilmisti Gazneli Mahmud mertligi, savasçiligi ve yildirim hizi ile avinin üzerine düsmesi gibi meziyetleri sebebi ile herkesin çekindigi Arslan Yabgu'yu yakalamak için hileye basvurdu Bir ziyafet münasebeti ile Semerkant'a çagirdigi Arslan Yabgu'yu oglu Kutalmis ve bazi arkadaslari ile birlikte tevkif ederek Kâlincar kalesinde hapsetti Arslan Yabgu'ya








3 Kendisine iyi bir vilayetin ikta edilmesini istiyordu
Vilayetin verilmesi ile ilgili sart kabul edilmekle beraber digerleri reddedildi ve müzekereler neticesiz kaldi Vezir de bir müddet sonra Sultanin ölüm haberini alip Rey'e döndü
Bu firsattan istifade eden Kutalmis Türkmen obalarina giderek asker topladi ve Rey sehrini kusatti Kutalmis'in büyük bir tehlike teskil edecegini anlayan vezir Amidü'l-mülk Süleyman'in yerine Alp Arslan'i sultan ilân etti ve üst üste ulaklar gönderip süratle Rey'e gelmesini istedi Alp Arslan'in öncü kuvvetleri yaklasinca Kutalmis kusatmayi kaldirip Rey'den ayrildi (24-25 Kasim 1063) Yolda Alp Arslan'in Hacib Erdem kumandasindaki kuvvetleri ile karsilasan Kutalmis onlari maglub etti Bu sebeple Alp Arslan derhal Kutalmis'in üzerine yürüdü Kutalmis sayica üstün olmasina ragmen yenildi Büyük ogluyla kardesi Resul Tekin de esir düstü Kutalmis ise daglardan ve sarp yollardan geçip kaçarken atindan düserek öldü Cenazesi Rey'e götürüldü ve orada topraga verildi (7 Aralik 1063)
SUNUM ALMİRA

Türkmenlerin Anadolu’ya göçleri 11 yüzyılda başlamış ve 1071’deki Malazgirt Savaşı’ndan sonra daha da artmıştı Alp Arslan’ın ölümünden sonra Anadolu’ya giren akıncı komutanlardan Kutalmışoğlu Süleyman ve kardeşi Mansur, Konya’dan İznik’e kadar olan bölgeyi ele geçirdi 1075’te Bizans İmparatorluğu’nun önemli kentlerinden biri olan İznik’i aldı ve kendine merkez yaptı Bu önemli fetihlerden sonra 1077’de Abbasi halifesinin onaylaması ile Anadolu Selçuklu Devleti kurulmuş oldu

Süleyman Şah:









Süleyman Şah’ın mezarı bugün Suriye’dedir Mezarının başında bir Türk bayrağı çekilidir ve sürekli olarak bir Türk askeri nöbet tutmaktadır


Süleyman Şah’ın ölümünden sonra Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah, Anadolu Selçuklu Devleti’ni doğrudan kendine bağladı ve Süleyman Şah’ın oğullarını başkent Isfahan’a götürdü ve onları orada yaşmaya mecbur etti 1092 yılında Melikşah’ın ölümü ile Süleyman Şah’ın büyük oğlu I Kılıç Arslan Isfahan’dan İznik’e kaçtı ve Anadolu Selçuklu tahtına oturdu

I Kılıç Arslan:



I Kılıç Arslan Anadolu’daki egemenliğini genişletmek için mücadele etti İzmir yöresine egemen olan Çaka Bey’i öldürüp kızıyla evlendi ve Ege bölgesine egemen oldu Bizans saldırılarını önledikten sonra Orta Anadolu’ya yöneldi ve Danişmentlilerin elindeki Malatya’yı kuşattı Ancak, kuşatma devam ederken Haçlı ordularının Anadolu’ya girdikleri haberini aldı Bunun üzerine hızla İznik’e döndü Haçlıların 1096’da İznik’i, 1097’de Eskişehir’i almaları üzerine iç kesimlere çekildi Başkenti Konya’ya taşıdı ve Haçlılara karşı çete savaşları vermeye başladı Çete savaşları





vermesinin nedeni Haçlılara karşı koyabilecek büyüklükte ordusu olmamasıdır I Kılıç Arslan vur-kaç taktiklerini başarı ile uyguladığı bu çete savaşları ile Haçlı ordularını iyice yıprattı Daha sonra, Danişmenlilerle ittifak kurarak bir Haçlı ordusunu yendi Haçlı tehlikesi geçtikten sonra yeniden sefere çıkan I Kılıç Arslan, doğuya sefer çıktı Önce Danişmentlilerden Malatya’yı aldı, sonra Suriye’ye yöneldi ve Musul’u ele geçirdi Bunun üzerine Büyük Selçuklu Sultanı Mehmet Tapar, I Kılıç Arslan’ın üzerine bir ordu gönderdi Habur Irmağı kıyılarında yapılan savaşı I Kılıç Arslan kaybetti ve atı ile Habur Irmağını geçerken sulara kapıldı ve boğuldu (1107)
I Mesud:


I Kılıç Arslan’ın ölümü ile kısa süreli bir taht kavgası yaşandı 1110 yılında, büyük oğlu Melikşah, 1116’da ise küçük oğlu Danişmentlilerin yardımı ile I Mesud Anadolu Selçuklu tahtına çıktı I Mesut Bizanslılara karşı başarılı savaşlar yaptı Anadolu’da Danişmentlilerin üstünlüğüne son verdi 1147’de II Haçlı ordusunu Ceyhan Irmağı kıyısında bozguna uğrattı 1155 yılında başkent Konya’da öldü I Mesud zamanında Anadolu’da önemli eserler yapıldı
II Kılıç Arslan:




atamayacaklarını anladılar II Kılıç Arslan, Miryokefalon zaferinden sonra Anadolu’da fetihlere devam etti II Kılıç Arslan Anadolu Selçuklu Devleti’ni güçlü ve büyük bir devlet haline getirmişti ama kendisi daha ölmeden oğulları taht kavgalarına başladılar Tam da o sırada III Haçlı orduları Anadolu’ya girmişti Haçlılar, II Kılıç Arslan ile anlaşma yaparak Anadolu’yu pas geçtiler II Kılıç Arslan 1192’de öldü