Söyleşi (Sohbet) Nedir Özellikleri |
07-28-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Söyleşi (Sohbet) Nedir ÖzellikleriSöyleşi Nedir Özellikleri Nelerdir Söyleşinin Temsilcileri Kimlerdir Makalelerin bir konuşma havası içinde daha senli benli olarak yazılan tarzına Söyleşi (Sohbet) denir Gazete ve dergi yazılarındandır Bu tür yazılarda, samimiyet esastır Yazar, düşüncelerini muhakkak kabul ettirmek için okuyucularını zorlamaz O, daha çok kendi kişisel düşüncelerini ileri sürer Söyleşilerde, küçük fıkralar ve anılar da malzeme olarak kullanılır Söyleşi türünün genel özelliklerini şöyle sıralayabiliriz: * Kompozisyon türü olarak söyleşi; makale plânıyla, fakat bir karşılıklı konuşma havası içinde yazılan yazılardır * Söyleşiler, genellikle günlük sanat olaylarını konu olarak ele alır * Gazete ve dergi yazılarındandır * Yazarın, okuyucu ile bir sohbet havası içinde senli benli konuştuğu yazı türüdür * Yazar, düşüncelerinin doğruluğunda ısrar edici olmaz * Söyleşide, daha çok yazarın kişisel düşünceleri ağırlık kazanır * Söyleşilerin en önemli özelliği, yazarın samimi, içten bir ifade tarzını ortaya koymasıdır * Ayrıca, bu tür yazılarda anılar, fıkralar ve çeşitli güncel olaylar verilerek yazarın duygu ve düşünceleri desteklenebilir Dünya edebiyatında J London, E Hemingway, M Gorki, N Mailer, L Collins, M Şolohov, J P Sartre bu türün önemli temsilcileri arasındadır Türk edebiyatında ilk röportaj örnekleri 20 yüzyıl başlarında mülakat denemeleri olarak karşımıza çıkar Günümüzdeki şekliyle Türk edebiyatında ilk röportaj örneklerini gazete ve dergilerde yayımlanan yazılarından oluşan Diyorlar ki adlı eseriyle Ruşen Eşref Onaydın vermiştir Hikmet Feridun Es, Mustafa Baydar, Yaşar Nabi Nayır, Yaşar Kemal, Mehmet Şeyda, Füsun Özbilgen, Leyla Umar, Nuriye Akman, Fehmi Koru, Hikmet Çetinkaya, Feridun Andaç bu türün temsilcileri arasındadır Makaleye benzer bir yazı türüdür Konusu daha çok genel ya da günlük sanat olaylarıdır Fakat konu, tez ve savunma amacı güdülmeden ve karşılıklı konuşma havası içinde, sıcak bir dille yazılır İnsanlar karşılıklı konuşmayı sevdiklerinden, söyleşi türündeki yazıları okumayı severler İyi bildiği ve herkesin ilgilendiği bir konuda çoğu kişi söyleşi yazabilir Bunun için bir konuda, ne söyleneceğini bilmenin yanı sıra, nasıl söyleneceğini bilmek gerekir Söylenecekler, küçük şakalarla daha çekici duruma getirilebilir İyi bir dinleyici olmak, iyi bir söyleşi yazmak için önemlidir Usta bir söyleşi yazarı çok ağır konuları bile herkesin okuyup anlayabileceği bir duruma getirir Söyleşi türünün Türk Edebiyatı’ndaki önemli temsilcileri: “Ahmet Rasim – Ramazan Sohbetleri”, “Suut Kemal Yetkin – Edebiyat Söyleşileri”, “Şevket Rado – Eşref Saati”, “Melih Cevdet Anday – Dilimiz Üzerine Söyleşiler”, “Nurullah Ataç – Karalama Defteri”… Ayrıca Cenap Şahabettin, Refik Halit Karay, Hasan Ali Yücel… gibi yazarlarımız da bu türde eserler vermişlerdir |
|