Prof. Dr. Sinsi
|
Yumurtalık Kistleri Belirtileri Tedavisi
Yumurtalık kistleri belirtileri tedavisi
Yumurtalık kistleri; Kadınların jinekoloji kliniklerine başvurmalarının en sık nedenlerinden biri yumurtalık kistleridir Yumurtalık kistleri küçük içi sıvı dolu yapılardır Yumurtalık kistlerinin değişik tipleri vardır
Fonksiyonel kistleri; yumurtlamadaki bozukluklara bağlı geçici olarak oluşan kistlerdir Folikül kistleri en sık görülen fonksiyonel kistlerdir Normal olarak gelişen ve içindeki yumurta olgunlaştığında çatla***** yumurtayı salıveren foliküllerin çatlamayıp büyümeye devam etmeleri sonucunda oluşan kistlerdir Bunlar genellikle tek taraflıdır Bu kistler ağrıya neden olmaz ve genellikle kendi kendine kaybolur
Korpus Luteum kistleri; korpus luteum folikül çatladıktan sonra oluşan normal yapıdır, bazen bu yapı yumurtlamadan sonra uzun süre kalır ve kendi içine kanar Genelde ağrı yapmaz fakat bazen adet döneminin 20-26 günleri arasında rahatsızlığa neden olabilir
Fonksiyonel kistler genellikle kendiliğinden kaybolur, kist eğer ağrıya neden oluyorsa, veya büyüyorsa cerrahi olarak çıkarılması gerekebilir
Dermoid kistler; En sık 20'li yaşlarda görülen kistler deri, diş ve saç gibi değişik dokular içerebilir, bu kistlerin cerrahi olarak çıkarılması gerekir Endometrioma; Rahmin iç tabakasını oluşturan endometrium adı verilen yapının yumurtalıklarda bulunduğunda oluşan kistlerdir Kahverengi koyu bir sıvı ile dolu olduğu için bu kistlere çukulata kistleride denir Endometriosis adı da verilen bu durumda odaklar cerrahi olarak temizlenir ve ilaç tedavisi uygulanır
Polikistik over hastalığı; Şişman kadınlarda daha çok görülen bu hastalığa yumurtalık ve böbrek üstü bezlerinden erkeklik hormonlarının fazla salınması neden olur Bu hastalarda yumurtalıklar büyür ve kistler oluşur, düzensiz kanamalar ve tüylenme görülebilir Bu hastalık düzenli yumurtlamayı engelleyerek kısırlığa neden olur Hasta bekar ise veya çift bebek arzu etmiyorsa tedavide doğum kontrol hapları kullanılır Kısırlık nedenide olan polikistik over hastalığında bebek arzusu varsa tedavide yumurtlamayı sağlamak için yumurtalıkları uyaran ilaçlar kullanılır
Yumurtalık kistlerinin belirtileri
Bu kistler kasık ağrısına, düzensiz adetlere neden olabilir Bu kistlerin tanısı genital muayene ve ultrasonografik inceleme ile konur
Kist torsiyonu (kist dönmesi); Bazen kist veya yumurtalık döner, buna genellikle tüpde eşlik eder Şiddetli ağrı, bulantı ve kusmanın görüldüğü bu durum apendisit ile karıştırılır Tanı ve tedavisi laparoskopik (kansız ameliyat) ile yapılır
Yumurtalık kistlerinin tedavisi
Çapı 5 cm'den küçük kistler genellikle 1-3 ay içinde kendiliğindan kaybolur Bu kistlerin küçülmesini sağlamak amacı ile doğum kontrol hapları kullanılabilir Kendiliğinden veya doğum kontrol hapları kullanıldığında kaybolmayan kistler cerrahi olarak çıkarılır Menapozdan sonra oluşan kistler daha dikkatli değerlendirilmelidir
Selim (iyi huylu) yumurtalık tümörleri;
Yumurtalık tümörlerinin % 80'i selimdir Bulgular tümörün ne kadar zamandır var olduğuna ve büyüklüğüne göre hafif karın ağrısından, şiddetli karın ağrısı ve karın şişliğine kadar değişebilir
Tümörün selim veya habis olduğunu ayırd etmede muayene ve ultrason yardımcı olur, fakat kesin tanı kitleden bir parçanın çıkarılarak mikroskopik olarak incelenmesi ile konur Çapı 5 cm'den küçük olan , diğer organlarla bağlantısı olmayan ve içi sıvı dolu olan tümörler genellikle iyi huylu tümörlerdir Eğer ağrı yoksa bu tümörler bir süre izlenebilir Çapı 5 cmden büyük, diğer organlara yapışık ve solid (katı) yapıda ki tümörlerin ise hiç bir bulgu vermese dahi cerrahi olarak çıkarılması gerekir
YUMURTALIK KANSERLERİ
50 ile 75 yaşları arasında ki kadınlarda sık görülür
Risk faktörleri
Hiç çocuk doğurmamış olmak
Geç yaşta anne olmak
Menapoza geç girmek (55 yaşından sonra)
Ailede yumurtalık kanseri olması
Ailede barsak, meme, akciğer, rahim kanseri olması
Beyaz ırkdan olmakdır
Belirtiler ve Tanı;
Genellikle erken dönemde hiç bir belirti vermeyen bu tümörler geç dönemde karında ağrı, şişkinliğe neden olur Menapozdan sonra risk altındaki kadınların düzenli olarak vajinal ultrasonografik incelemelerinin yapılması ve CA-125 adı verilen tümör belirteçinin kandaki düzeyinin belirlenmesi yararlıdır CA-125'in kandaki düzeyi yumurtalık kanserinde yükselir, bunun dışında endometriosis, myomlar, enfeksiyonlar, hamilelikde bu tümör belirteçinin düzeyinin yükselmesine yol açar
Cerrahi ile tümör ve yayıldığı çevre dokular çıkarılarak ve kemoterapi (ilaç tedavisi) ile bu kanserler tedavi edilir
Yumurtalıklarımda kist var, bu durum ileride kanser olma riskini artırır mı?
Bir çok yumurtalık kisti kansere yakalanma ihtimalini arttırmaz Eğer menapoz dönemindeyseniz her yıl jinekoljik muayene ve ultrasongrafik inceleme yaptırmayı ihmal etmeyin
Yumurtalık kisti yüzünden bir yumurtalığım çıkarıldı, tek yumurtalık ile gebe kalabilme şansım nedir?
Şansınız, iki yumurtalığı olan bir kadın ile aynıdır Yumurtalıklardan biri çıkarıldığında diğer yumurtalık onun görevini üstlenir Kalan yumurtalığınız sağlıklı ise, yeteri kadar hormon (östrojen ve progesteron) Salgılar ve her ay yumurtlama gerçekleşir
Yumurtalık kistleri belirtileri tedavisi
paylaşımın için tşk umarım tüm bayan üyeler okur bende over kist ameliyatı geçirdim en zor yıllardı erken müdehale çok önemli bayanlar bu konularda çok ihmalkarlar ama 6 ay yada yılda birkez dr kontrollerine gidelim
Laparoskopi genel anestezi altında yapılan bir işlemdir Göbek deliğinin hemen altından açılan bir delikten 10 milimetre çapında bir boruyla karın boşluğuna girilir ve içeriye gaz verilerek karın içinin şişmesi ve organların birbirinden uzaklaşması sağlanır Daha sonra bu delikten bir kamera yerleştirilerek tüm iç genital organlar gözlenebilir
Yumurtalık kistlerinde takip önemli
Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Başkanı Prof Dr Cem Fıçıcıoğlu, kadınlarda yumurtalıklarda görülen kistlerin çoğunlukla iyi olduğunu belirterek “Bu kistlerin %80 kadarı iyi huylu olmasına karşın yine de yarattığı sorunlar bakımından mutlak takip ve tedavi gerektirirler” diyor Özellikle üreme çağındaki kadınların yaklaşık olarak % 30-40’ında görülen yumurtalık kistleri, kadın hayatının her döneminde ortaya çıkabiliyor Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Başkanı Prof Dr Cem Fıçıcıoğlu, yumurtalıkta görülen kistlerin %80 kadarı iyi huylu olmasına karşın yine de yarattığı sorunlar bakımından mutlak takip ve tedavi gerektirdiğini vurguluyor
Prof Dr Fıçıcıoğlu, yumurtalıkta neden kist oluştuğu konusunda şunları söylüyor: “Yumurtalıklar oldukça dinamik organlardır Beyinde hipofiz adlı yapıdan salgılanan hormonlar ile yumurtalıklarda her ay, içinde yumurta barındıran küçük kistçikler gelişir Bunlara folikül kisti denir Bazen yumurtlama sonrası bu folikül kistleri büyüyebilir ancak genellikle diğer adet dönemine kadar yok olurlar Bu fizyolojik bir süreci yansıtır Bazen ise patolojik kistler oluşur Bunlar üzerinde durulması ve tedavi edilmesi gereken yumurtalık kistlerini oluştururlar ”
Geç belirti verebilir Yumurtalık kistlerinde belirtilerin kistin boyutuna veya salgıladığı hormonlara bağlı olarak değişkenlik göstereceğini söyleyen Prof Dr Fıçıcıoğlu, hangi belirtilerin görüldüğünü şöyle anlatıyor: “Kist çapı büyüdükçe karın ve kasık ağrısı, karında kitle ele gelmesi, kabızlık, barsak alışkanlıklarında bozulma, sık idrara çıkma hissi gibi bası bulguları ortaya çıkar Kist hormonal olarak da aktifse adet düzensizliği, aşırı kanama, kilo artışı, kıllanma, akne ve sivilce çıkması gibi bulgular ortaya çıkar Kisti olan bayanlarda kistin sapı etrafında dönmesiyle (torsiyon) veya kendiliğinden yırtılması ile çok şiddetli bıçak saplanır gibi ağrı oluşabilir Bu durumda hemen en yakın hastaneye gidilmelidir
Öncelikle bayanlar rutin yıllık jinekolojik takiplerini ihmal etmemelidirler Çünkü yumurtalık kistlerinin ve yumurtalık tümörlerinin çoğu geç belirti verdiklerinden önemli oranda ileri evrelerde ve çok büyümüş olarak saptanırlar Belirtilen şikâyetleri olan bayanlar yıllık muayeneyi beklemeksizin mutlaka jinekologlarına başvurmalıdırlar Özellikle 18 yaşından önceki kistler, 40 yaşından sonraki over kitleleri, hızlı büyüyen kistler, tedaviye rağmen geçmeyen kistler, menopoz öncesi 6 cm den, menopoz sonrası ise 3 cm den büyük kistler, ultrasonografide iç yapıları düzensiz olarak izlenen veya içinde solid kitleler olan kistler özel takip gerektirir ” Prof Dr Cem Fıçıcıoğlu, yumurtalık kistlerinin tedavileriyle ilgili olarak da şu bilgileri veriyor: “İlaçlarla tedavi (Adet düzenleyiciler veya doğum kontrol hapları gibi), kistin iğne ile boşaltılması, ameliyatla tedavi olarak üç tedavi seçeneği vardır Tüm tetkikler yapıldıktan sonra yüksek ihtimalle kistin iyi huylu olduğu düşünülürse adet düzenleyici veya doğum kontrol hapları kullanılarak gerileme olup olmadığı takip edilebilir Özellikle tüp bebek uygulamalarından önce basit kistler tedavi öncesi jinekolojik ultrasonografi rehberliğinde ince bir iğne vasıtası ile boşaltılabilir
Bu iki tedavi sadece basit görünümlü ve iyi huylu olduğu düşünülen kistlerde uygulanmalıdır Kist ameliyatları da açık ve kapalı olmak üzere iki şekilde yapılabilir Habis özellik gösteren kistlerde, çok büyük kitlelerde genellikle açık ameliyat tercih edilir Biz genellikle hastanemizde laparoskopi denilen kapalı ameliyatları uygulamaktayız ”Laparoskopi ile mükemmel sonuçlarla ameliyatı bitiriyoruz Hasta daha az ağrı duyuyor, daha kısa süre hastanede kalıyor ve daha erken taburcu olup ayağa kalkıyor
|