&Quot;Bilmediğin Şeyin Ardına Düşme; Doğrusu Kulak, Göz Ve Kalp, Bunların Hepsi O Şeyden Sorumlu Olur.&Quot; (İsra, 17/36) Ayetini Açıklar Mısınız?

**Prof. Dr. Sinsi** · 07-27-2012

"Bilmediğin şeyin ardına düşme; doğrusu kulak, göz ve kalp, bunların hepsi o şeyden sorumlu olur" (İsra, 17/36) ayetini açıklar mısınız?
"Bilmediğin şeyin ardına düşme; doğrusu kulak, göz ve kalp, bunların hepsi o şeyden sorumlu olur" (İsra, 17/36) ayetini açıklar mısınız?

Cevap

Değerli Kardeşimiz;

"Bilmediğin şeyin ardına düşme; doğrusu kulak, göz ve kalp, bunların hepsi o şeyden sorumlu olur" (İsra, 17/36)
Bu ayette insanın bitmediği bir konuda söz söylemesi, hüküm vermesi, bilgisizce davranması, bilmediği tanımadığı kişiler hakkında ileri-geri konuşması, daha özel olarak yalancı şahitlik yapması, iftira atması, kısaca bilgi sahibi olmadan tahmine göre herhangi biri için maddî veya manevî zarara yol açacak şekilde konuşması ve hareket etmesi yasaklanmaktadır

İnsan ya duyduğu ya gördüğü ile veya akıl ve vicdanıyla hareket eder; yani bilgilerimiz ya habere ya gözleme ya da akla dayanır

Âyette bu bilgi kaynaklarının doğru kullanılması gerektiği, bunlardan sorumlu olunduğu ifade edilmektedir, Kuşkusuz bu yasak, insan ilişkileriyle ilgili olup bilimsel ve fikrî konularda kurallara uygun olarak tahminler yürütmek, görüş belirtip ictihadlarda bulunmak meşru, hatta gereklidir

(Diyanet Tefsiri, Kur’an Yolu: III/420)

"Bilmediğin şeyin ardına düşme" emrini hukuki alana çekersek, şahitlik eden insanın duymadığı, görmediği, bilmediği ve kalbinin tatmin olmadığı bir konuda şahitlik etmemesi emredilmektedir diyebiliriz

Böylece bu emir, hukukun yanıltılmasını önlemektedir

Bu hususta başka bir âyet-i Kerimede de şöyle buyuruluyor: "Ey iman edenler, zannın birçoğundan sakının Çünkü zannm bazısı günahtır Birbirinizin kusurunu araştırmayın, birbirinizin gıybetini yapmayın Sizden biri, ölü kardeşinin etini yemekten hoşlanır mı? Ondan tiksinirsiniz Allahtan korkun Şüphesiz ki Allah, tevbeleri daima kabul eder, çok merhametlidir"(Hucurat, 49/12)
Bir hadisi şerifte de "Görmediği bir şeyi iki gözüyle görmüş gibi göstermek, iftiraların en büyüklerindendir" (Buharî, K

et-Ta'ber, bab: 45) buyurulmaktadır

Selam ve dua ile

Sorularla İslamiyet

07-27-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	&Quot;Bilmediğin Şeyin Ardına Düşme; Doğrusu Kulak, Göz Ve Kalp, Bunların Hepsi O Şeyden Sorumlu Olur.&Quot; (İsra, 17/36) Ayetini Açıklar Mısınız? *"Bilmediğin şeyin ardına düşme; doğrusu kulak, göz ve kalp, bunların hepsi o şeyden sorumlu olur" (İsra, 17/36) ayetini açıklar mısınız?* "Bilmediğin şeyin ardına düşme; doğrusu kulak, göz ve kalp, bunların hepsi o şeyden sorumlu olur" (İsra, 17/36) ayetini açıklar mısınız? Cevap Değerli Kardeşimiz; "Bilmediğin şeyin ardına düşme; doğrusu kulak, göz ve kalp, bunların hepsi o şeyden sorumlu olur" (İsra, 17/36) Bu ayette insanın bitmediği bir konuda söz söylemesi, hüküm vermesi, bilgisizce davranması, bilmediği tanımadığı kişiler hakkında ileri-geri konuşması, daha özel olarak yalancı şahitlik yapması, iftira atması, kısaca bilgi sahibi olmadan tahmine göre herhangi biri için maddî veya manevî zarara yol açacak şekilde konuşması ve hareket etmesi yasaklanmaktadır İnsan ya duyduğu ya gördüğü ile veya akıl ve vicdanıyla hareket eder; yani bilgilerimiz ya habere ya gözleme ya da akla dayanır Âyette bu bilgi kaynaklarının doğru kullanılması gerektiği, bunlardan sorumlu olunduğu ifade edilmektedir, Kuşkusuz bu yasak, insan ilişkileriyle ilgili olup bilimsel ve fikrî konularda kurallara uygun olarak tahminler yürütmek, görüş belirtip ictihadlarda bulunmak meşru, hatta gereklidir(Diyanet Tefsiri, Kur’an Yolu: III/420) "Bilmediğin şeyin ardına düşme" emrini hukuki alana çekersek, şahitlik eden insanın duymadığı, görmediği, bilmediği ve kalbinin tatmin olmadığı bir konuda şahitlik etmemesi emredilmektedir diyebiliriz Böylece bu emir, hukukun yanıltılmasını önlemektedir Bu hususta başka bir âyet-i Kerimede de şöyle buyuruluyor: "Ey iman edenler, zannın birçoğundan sakının Çünkü zannm bazısı günahtır Birbirinizin kusurunu araştırmayın, birbirinizin gıybetini yapmayın Sizden biri, ölü kardeşinin etini yemekten hoşlanır mı? Ondan tiksinirsiniz Allahtan korkun Şüphesiz ki Allah, tevbeleri daima kabul eder, çok merhametlidir"(Hucurat, 49/12) Bir hadisi şerifte de "Görmediği bir şeyi iki gözüyle görmüş gibi göstermek, iftiraların en büyüklerindendir" (Buharî, K et-Ta'ber, bab: 45) buyurulmaktadır Selam ve dua ile Sorularla İslamiyet