Allah'a Duyulan Saygı Ve Arzudan Dolayı Ağlamak

Allah'a duyulan saygı ve arzudan dolayı ağlamak
AĞLAMAK
ALLAH'A DUYULAN SAYGI VE ARZUDAN
DOLAYI AĞLAMANIN DEĞERİ


Âyetler

1 "(Kur'an okunduğu zaman) ağlayarak yüzüstü secdeye kapanırlar Kur'an onların saygısını artırır"
İsrâ sûresi (17), 109
Huşû veya haşyet, insanın Rabbine karşı duyduğu saygıdır Bu saygı, zaman zaman hareketlerle ortaya konur Allah Teâlâ, İsrâ sûresi'nin son âyetlerinde, Kur'ân-ı Kerîm'in, sadece bir müjdeci ve uyarıcı olan Hz Peygamber'e indirilmiş hak bir kitap olduğunu bildirmiş, sonra da ona inanıp inanmamanın insanlara kaldığını açıklamıştır Ancak durumu kavrayacak kadar ilmi olan kimselerin Kur'an karşısında secdeye kapanarak onun ilâhîliğini ve hak olduğunu itiraf ettiklerini de hatırlatmıştır
Bu âyette yürekleri Allah saygısı ile dopdolu olan kimselerin, okunan Kur'an karşısında büyük bir vecd içinde ağlayarak derhal secdelere kapandıkları bildirilmektedir Ashâb-ı kirâm'ın bu durumu, daha önceden kendilerine geleceği haber verilen Hz Peygamber'in gelmiş olmasından duydukları memnûniyetin ve Allah'a karşı olan şevk ve iştiyâklarının bir göstergesidir
İnsan, saygısını, sevgisini ve hatta korkusunu en açık şekilde secdeye kapanmak suretiyle ve ağlayarak belirtir Bir kısım insanların, okunan Kur'an âyetleri karşısında böyle davranmaları da onların bu konudaki seviyelerini göstermektedir
İnsanın gönlünde olandan daha fazla huşû veya saygı gösterisinde bulunması, nifak olarak değerlendirilmiştir İçteki korku ve ümit, haşyet ve ürperti, tabiî ve samimî olarak ağlama ve secdeye kapanma gibi bazı davranışlarla dışa vuruluyorsa, bu güzeldir, fazilettir Zaten başka âyetlerde, namaz gibi içinde secde hali de bulunan ibadetlerin ancak gönül saygısı yerinde olanlar için kolay geldiği, Allah'tan korkmayan ve korkusuz ve kibirli davranan kimselere ise çok ağır geldiği ifade buyurulmuştur
2 "(Şimdi) siz, bu Kur'an'a mı şaşıyorsunuz? Gülüyorsunuz da ağlamıyorsunuz!"
Necm sûresi (53), 59-60

Bu iki âyetin üst kısmında, geçmişte yaşamış bazı ümmetlerin ve peygamberlerin hallerinden söz edilmektedir Hz Peygamber'in de geçmişteki o uyarıcılardan bir uyarıcı olduğuna dikkat çekilmekte ve kıyametin yaklaştığı bildirilmektedir Sonra da siz bütün bunları getirmiş olan Kur'an'a mı şaşıyor, hayret ediyorsunuz? Ağlamıyor gülüyorsunuz? Hafife almaya kalkışıyorsunuz? sorusu yöneltilmektedir
Bu iki âyetteki şaşırmak yalanlamayı, gülmek istihza ve alayı, ağlamamak da cüretkârlığı akla getirmektedir Bir başka ifadeyle söyleyecek olursak, bu üç davranışın temelinde yalanlama, istihzâ ve cüretkârlık yatmaktadır
Mâzideki felâketlerden, gelecekteki dehşetli olaylardan haber veren Kur'ân-ı Kerîm'e şaşmak, bunlardan etkilenmeden neşe ve eğlencesine devam etmek, herhalde işi anlamamış olmak ya da anlamaz gözükmek demektir Haber verilen olayların mâhiyetini birazcık idrâk edebilenlerin öyle serbestçe gülüp oyun eğlence ile vakit geçirmeleri düşünülemez Allah'a karşı duyulacak derin bir haşyet bütün bunlara mânidir Nitekim rivayetlere göre Hz Peygamber, bu âyetlerin inmesinden sonra gülmeyip tebessümle yetinmiştir
Unutulmamalıdır ki, korkusuzluk ve cüretkârlık anlamına gelen hareketler daima sakınılması gereken davranışlardır
Allah saygısı (haşyet) biraz da göz yaşlarında ifadesini bulmaktadır Gözü yaşarmayan insanın kalbinin yumuşaklığı ve güzel duygularla bezenmiş olduğu şüphelidir Duygulu insan, kavrayışı yerinde olan adam, bu iç halini zaman zaman gözyaşları şeklinde dışa vurur
Hadisler

447 Abdullah İbni Mes'ûd radıyallahu anh şöyle dedi:
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem:
- "Bana Kur'an oku!" buyurdu Ben:
- Ey Allah'ın Resûlü, Kur'an sana indirilmişken ben mi sana Kur'an okuyayım? dedim Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem:
- "Kur'an'ı başkasından dinlemekten pek hoşlanırım" buyurdu
Bunun üzerine ben kendilerine Nisâ sûresini okumaya başladım" "Her ümmetten bir şâhit getirip seni de bütün bunlara şâhit tuttuğumuz zaman onların durumu nice olur?" anlamındaki âyete [Nisâ sûresi (4), 41] geldiğimde:
- "Şimdilik yeter!" buyurdu Bir de baktım Resûlullah, iki gözü iki çeşme ağlıyordu
Buhârî, Tefsîru sûre (4), 9, Fezâilü'l- Kur'ân 33, 34; Müslim, Müsâfirîn 247 Ayrıca bk Ebû Dâvûd, İlim 13; Tirmizî, Tefsir 5
Açıklamalar
Allah Teâlâ'ya karşı gönülden duyacağımız haşyet, saygı ve iştiyak, ilâhî, beyan ve hikmetleri düşünmekle mümkün olur Bu da çoğunlukla Kur'ân-ı Kerîm'i anlamaya çalışarak, mânalarını düşüne düşüne okumak veya dinlemekle gelişir
Hiç şüphesiz sevgili Peygamberimiz'in haşyeti de iştiyâkı da herkesten ileri ve üstündü Onun böyle olduğu bu hadîs-i şerîfle bir kere daha ortaya konulmuştur Çok tatlı Kur'an okuyan Hz Peygamber, Abdullah İbni Mes'ûd'dan kendisine Kur'an okumasını istiyor Gerekçesini de "Ben Kur'an'ı başkasından dinlemekten pek hoşlanırım" diye ifade ediyor Onun bu davranışı, bir taraftan İbni Mes'ûd'u takdir ve teşvik anlamına gelirken bir yandan da dinlemenin, tefekkür için daha uygun olduğunu göstermektedir 1010 numara ile ileride tekrarlanacak olan hadisin burada zikredilmesinin sebebi, Hz Peygamber'in Kur'an dinlerken gözyaşı döküp ağladığı gerçeğidir Hz Peygamber dehşetli kıyamet sahneleri ve insanların karşılaşacakları zor durumlar karşısında herkesten çok daha duyarlı, duygulu ve hatta kaygılı idi Bunun için de gözyaşlarını tutamazdı Zira uhrevî maksatlarla ağlamak, iç olgunluğunun, tefekkür yoğunluğunun işaretidir
Hz Peygamber'in diğer ümmet ve peygamberlere şâhit tutulması, âlimlerimiz tarafından farklı şekillerde yorumlanmıştır İşin keyfiyeti tartışılmış ama prensibi asla tartışma konusu yapılmamıştır Hz Peygamber'in, bütün ümmetlerin halinden haberdâr edileceği anlaşılmaktadır Çünkü şâhitlik bunu gerektirir O halde Allah Teâlâ, Peygamberini dilediği şekil ve vasıtalarla bu konularda bilgilendirecektir Bu, Peygamber Efendimiz'in, diğer peygamberlerden farklı olduğu noktalardan birini meydana getirmektedir
Bütün bunlara rağmen o ağlıyorsa, müslümanların Allah korkusuyla ve rahmet ümidiyle sürekli düşünceli, kaygılı ve saygılı davranmaları elbette uygun ve isabetli olur Sevgili Peygamberimiz, diğer konularda olduğu gibi, Allah korkusu ile ağlamakta da bizim için en güzel örnektir
Hadisten Öğrendiklerimiz
1 Kur'an okunurken can kulağı ile dinlemek ve âyetlerin anlamlarını düşünerek ağlamak güzel bir davranıştır
2 Dinlemek, bizzat okumaktan daha fazla düşünmeye imkân sağlar
3 Üstün niteliklere sahip olanlar, çevresindekileri hayırlı işlere teşvik etmeli ve onlara gönül alıcı şekilde davranmalıdır
4 Hoca ve üstadların, öğrencilerini başarılı oldukları konularda öne çıkarmaları, güzel bir davranış olup iyilerin ve başarının takdiri anlamına gelir
Riyazüs Salihin