Yarışırcasına Âhirete Hazırlanmak Ve Çok Hayır Yapmak

Yarışırcasına Âhirete Hazırlanmak ve Çok Hayır Yapmak
YARIŞIRCASINA ÂHİRETE HAZIRLANMAK VE ÇOK HAYIR YAPMAK

Âyet:

1 "Yarışanlar bu konuda yarışsınlar"
Mutaffifîn sûresi (83), 26

Bu âyet-i kerîmeden önceki dört âyette, iyi kimselerin âhirette en yüksek derece ve makamları elde edecekleri belirtilmekte, orada sayısız nimetler içinde yaşayacakları, tahtlar üzerinde oturup etrafı seyredecekleri, sahip oldukları bahtiyarlığın yüzlerinden okunacağı, onlara ağızları güzel kokularla mühürlenmiş sürahiler içinde saf şerbetler sunulacağı tasvir edilmekte, sonra da -yukarıdaki âyetle- yarış edilecek hususlar işte bunlardır; bu görülmemiş nimetleri elde etmek için yarışın denmektedir
Âyette sözü edilen yarış (münâfese), başkalarının iyi haline imrenip onlar gibi olmaya, hatta daha ileri gitmeye çalışmak demektir Bunun haset ile ilgisi yoktur Çünkü hasette, başkasının elindeki nimetin yok olmasını isteme, yok olunca da sevinme hali vardır Burada kendisinden bahsedilen yarışçının ise öyle kötü bir düşüncesi yoktur O kemâle âşık olduğu için en mükemmele ulaşılmasını ister En iyiye, en güzele gidenleri takdir etmek ve onlara hayranlık duymakla beraber, iyilikte herkesi geçmeyi arzu eder
Hadisler

570 Sehl İbni Sa'd radıyallahu anh şöyle dedi:
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem'e içecek bir şey getirdiler O da içti Bu sırada sağ tarafında bir çocuk, sol tarafında yaşlılar oturuyordu
Resûl-i Ekrem sallallahu aleyhi ve sellem çocuğa dönerek:
- "Bunu yaşlılara verebilir miyim?" diye sordu
Çocuk:
- Hayır, vallahi olmaz yâ Resûlallah! Senden kazanacağım hayrı kimseye bağışlayamam, dedi
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem de kabı çocuğun eline verdi
Buhârî, Şirb ve'l-müsâkât 1, 10, Mezâlim 12, Hibe 22, 23; Eşribe, 19; Müslim, Eşribe 127
Açıklamalar
Bir gün Resûl-i Ekrem Efendimiz sahâbîlerinden birinin evinde bulunuyordu Bazı sahâbîler de Peygamber aleyhisselâm'ı dinlemek üzere oraya gelmişlerdi Bir ara kendisine süt ikrâm edildi Bu sırada Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem'in sağında amcazâdesi Abdullah İbni Abbas oturuyordu İbni Abbas o meclisteki sahâbîlerin en küçüğü idi Efendimiz'in solunda ise elli yaşını geçkin sahâbîler vardı
O devirde, şimdi olduğu gibi herkese ayrı bardaklarda meşrubat verilmez, mecliste kaç kişi olursa olsun, içilecek şey bir kap ile sunulurdu Meşrubatı içen kimse kabı yanındakine verirdi
Ashâbına görgü kurallarını canlı örneklerle öğreten Resûlullah Efendimiz, sütü içtikten sonra sağ tarafında oturan İbni Abbas'a dönüp:
- Bu sütü yaşlılara verebilir miyim? diye sordu Böylece ikramın sağdan başlaması gerektiğini, fakat sol tarafta yaşlılar varsa, yaşlarına hürmeten onlara öncelik tanınabileceğini öğretmiş oldu
Peygamber Efendimiz sadece ikrama değil, her işe sağdan başlama esası üzerinde önemle durmuştur Küçük yaştan itibaren yıllarca Resûl-i Ekrem sallallahu aleyhi ve sellem'in hizmetinde bulunan Enes İbni Mâlik'in anlattığı böyle bir olay daha vardır Bu olay Enes'lerin Kubâ'daki evinde geçmiştir O sırada Hz Peygamber'in sağında bir bedevi, solunda Hz Ebû Bekir oturuyordu Karşısında da Hz Ömer vardı
Peygamber aleyhisselâm süt içmek istedi Hemen bir koyun sağdılar Süte biraz su kattılar ve Resûlullah'a ikrâm ettiler Efendimiz sütü içince, Hz Ömer süt kabının önce bedeviye verilmesinin Hz Ebû Bekir'i gücendireceğini düşünerek:
- Yâ Resûlallah! Sütü yanıbaşınızda duran Ebû Bekir'e verin, dedi
Fakat Resûl-i Ekrem Efendimiz Hz Ömer'in dediğini yapmadı Sütü bedeviye verdi Sonra da:
- "el-Eymene, fel-eymene: Önce sağdakine, sonra onun sağındakine" buyurdu
Bir başka rivayete göre ise üç defa:
- "el-Eymenûne: Sağdakilere, sağdakilere, sağdakilere!" buyurdu (Müslim, Eşribe 126)
Böylece Efendimiz İslâmiyet'te sağın, sağdan başlamanın önemini belirtmiş oldu
Bu olayların birkaç defa meydana geldiği, hatta bir defasında, hadisimizde sözü edilen çocuğun Abdullah İbni Abbas'ın kardeşi Fazl İbni Abbas olduğu anlaşılmaktadır
İki kardeşten hangisi olursa olsun, onların:
- Yâ Resûlallah! Senden kazanacağım hayrı kimseye bağışlayamam, diyerek sütü Peygamber Efendimiz'in elinden alıp içmelerinin çok önemli bir sebebi vardı Resûlullah'ın mübârek dudaklarının temas ettiği yerden ilk önce içmenin hayır ve bereketini elde etmeyi bütün sahâbîler pek arzu ederlerdi
Hayır ve bereket söz konusu olunca, herkesin öncelikle kendini düşünmesi bencillik değildir Zaten insanoğlu şu dünyada bir nevi yarış meydanındadır Âhirete doğru uzanıp giden yolda, bülûğ çağından itibaren sessiz bir yarış başlar Bunun adı faziletli olabilme, Allah'ın rızâsını kazanabilme yarışıdır Bu konuda tevâzu göstermek, başkasını kendisine tercih etmek akıl kârı değildir Akıllı insan, sevap diye bilinen her hayrı yapmaya gayret eden, amel defterini sevaplarla doldurmaya çalışan kimsedir
Hadîs-i şerîf 762 numarayla tekrar gelecektir
Hadisten Öğrendiklerimiz
1 İkrama meclisteki en değerli insandan başlanır O da ikram edilen şeyi sağındakine verir
2 Sağda oturan kimse izin verdiği veya istediği takdirde, ikram önce mecliste bulunan yaşlılara, ilim ve faziletçe üstün olanlara sunulabilir
3 Büyüklere saygı gösterilmeli, ikramlarda onlara öncelik tanınmalıdır
4 Ashâb-ı kirâmın Resûl-i Ekrem Efendimiz'e derin hayranlık besledikleri ve onun mübârek vücuduna temas eden her şeye sahip olmaya çalıştıkları görülmektedir
Riyazüs Salihin