Riyazü's-Salihin - Rebîa İbni Ka’B

Riyazü's-Salihin - Rebîa İbni Ka’b
SİYER icinde Riyazü's-Salihin - Rebîa İbni Ka’b konusu , Riyazü's-Salihin - Rebîa İbni Ka’b

Rebîa İbni Ka’b

Ebû Firâs künyesi ile bilinen Rebîa, Resûl-i Ekrem Efendimiz’in hem hazarda hem seferde şahsî hizmetlerini görürdü O, bununla iftihar edecek kadar şeref duyardı Ashâb-ı suffe’dendi Hz Peygamber’in vefatından sonra Medine’den ayrılmış ve Medine’ye yaklaşık 12 mil mesâfedeki Eslem kabilesi yurduna yerleşmiştir Bu sebeple de Eslemî diye nisbelenmiştir Hz Peygamber’den 12 hadis rivayet etmiştir Rivayetleri, Müslim, Tirmizî, Ebû Dâvûd, Nesâî ve İbn Mâce tarafından rivayet edilmiştir
Hicretin 63 yılında vefat etmiştir ondan razı olsun
Açıklamalar
Hadisimizin râvisi Rebîa, geceleri Resûl-i Ekrem Efendimiz’in kapısına yakın bir yerde yattığı için gece namazlarında okuduklarını işitebilir, seslendiğinde duyardı Yoksa onun Hz Peygamber ile birlikte gecelerdim demesi, onunla aynı odada yatardım şeklinde anlaşılmamalıdır Rebîa, Hz Peygamber’in abdest suyunu, misvak vs gibi ihtiyaç duyacağı eşyayı temin etmekteydi Onun hizmetlerinden memnun kalan Hz Peygamber, bir keresinde ona ikramda bulunmak istemiş ve “Dile benden ne dilersen” buyurmuştur Ödüllendirecekleri kişiyi dilekte bulunmakta serbest bırakmak büyüklerin özelliklerindendir Bu, bir anlamda da imtihandır Ne isteyeceğini bilip bilmediğini kontrol etmektir
Hz Peygamber’in kendisinden istenecek her şeyi yerine getirme yetkisi var mıydı, yok muydu? Konu tartışılmış ve Teâlâ’nın Resûl-i Ekrem’e özel bazı ihsanlarda bulunma yetkisi verdiği ve bu durumun Hz Peygamber’in özelliklerinden olduğu sonucuna varılmıştır Hz Huzeyfe’nin şâhitliğini iki kişinin şehâdetine denk sayması gibi bazı farklı uygulamalara yetkisi olduğu kabul edilmiştir Bu sebeple Efendimiz’in, Rebîa’ya “Dile benden ne dilersen” buyurması, sadece bir gönül alma veya sadece imtihan etme amacına yönelik bir iltifat değil, ona ikrâmda bulunma isteğinin sonucudur
Rebîa, işinden zevk alan, memnun olan her kişinin yapacağını yapıp âhirette de Hz Peygamber’e yakın olmayı istemiştir Bu, onun dünya ve âhiretin mutluluğuna tâlip olması demektir
Hz Peygamber, kulun cennete girip giremeyeceğini Teâlâ’nın bildiği gerçeğini hatırlatmak üzere, “Daha başka bir şey istemez miydin?” buyurmuş, hemen bizzat karşılayabileceği bir dileğinin olup olmadığını sormuştur Rebîa’nın isteğinde bilinçli bir şekilde ısrar etmesi üzerine de kendisine, haline münasip bir temel tavsiyede bulunmuş ve :
“Çokca secde (ibadet) ederek, dileğin hususunda bana yardımcı ol!” buyurmuştur
Hz Peygamber’in bu tavsiyesi, cennete mücâhede ile girilebileceğini, mücâhedenin de ibadetlerle başarıya ulaşabileceğini göstermektedir İbadet yerine “secde” buyurulması, kulun ’a en yakın olduğu halin “secde hali” olmasından, kulluğun en tam şekilde “secde” ile resmedilmesinden dolayıdır
Hadisten Öğrendiklerimiz
1 Hz Peygamber’e cennette yakın olabilmek için çokca ibadet etmek, nefisle mücâdelede gayretli olmak gerekmektedir
2 Ashâb-ı kirâm Hz Peygamber’e yakın olmayı hep arzulayagelmişlerdir
3 Abdest suyunun hazırlanmasında başkasından yardım istemek câizdir
108- الثالث عشر: عن أبي عبد اللَّه ويُقَالُ: أبُو عبْدِ الرَّحمنِ ثَوْبانَ موْلى رسولِ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قال: سمِعْتُ رسولَ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يقول: عليكَ بِكَثْرةِ السُّجُودِ، فإِنَّك لَنْ تَسْجُد للَّهِ سجْدةً إلاَّ رفَعكَ اللَّهُ بِهَا درجةً، وحطَّ عنْكَ بِهَا خَطِيئَةً» رواه مسلم
108 Ebû Abdullah (veya Ebû Abdurrahman) Sevbân radıyallahu anh’den -ki kendisi Resûlullah’ın azadlı kölesidir- rivayet edildiğine göre o “Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’i şöyle buyururken işittim” demiştir:
“Çok secde etmeye bak! Zira senin için yaptığın her secde karşılığında seni bir derece yükseltir ve bir hatânı siler”
Müslim, Salât 225 Ayrıca bk Ebû Dâvûd, Tatavvu’ 22; Tirmizî, Salât 169; Nesâî, Tatbîk 80, 89