Osmanlı Yükselme Dönemi Sosyal Ve Siyası Yapısı

Osmanlı Devleti'nin yükselme döneminde sosyal ve siyası yapısıyla alakalı merak ettiğiniz tüm bilgileri sosyalmekannet kullanıcılarımız için araştırdık Bu yazımızda Osmanlı Devleti hakkında önemli bilgileri öğrenebilirsiniz



Osmanlı devletinin yükselme dönemindeki sosyal ve siyasi yapısı nasıldır?
Sosyal hayat: Halkın büyük çoğunluğunu müslümanlar oluşturmuştur
Hristiyan ve Musevi halka dini inançlarında serbestlik tanınmıştır
Türkler, yerleşik ve göçebe hayat sürdürürken, Müslüman olmayanlar kasaba ve şehirlerde yaşarlardı
Halk yöneticiler ve Reaya olmak üzere ikiye ayrıl*mıştı Reaya Müslüman ve Hristiyan halka denilirdi Re*aya deyimi sonradan müslüman olmayan halk için kullandı
Şehrin en yüksek sivil yöneticisi Kadı idi, yargı işlerine bakarlardı Malların fiat tespitinde bulunurlardı
Lonca teşkilatı, esnafları ve sanatkarları denetlerdi Loncalarda, çıraktan kalfaya; kalfadan, lonca ustalarına kadar belirli sınıflaşma vardı Buralardaki Esnaf ve zanaatkarlar ara*sında karşılıklı yardımlaşma sağlanırdı




DEVLET YÖNETİMİ
Padişah: Devletin başında Osman Beyin soyundan gelen Bey, Gazi, Han, Hakan, Hünkar Sultan gibi ünvan*larla anılan, hükümdarlar bulunurdu Saltanat babadan oğula geçerdi Büyük şehzade padişah olurdu
Fatihin hazırladığı Kanunname-i Ali Osmani ile hü*kümdarlık mutlak hale getirildi Bu kanunname ile devle*tin bütünlüğü için kardeş katli gelenek haline geldiBu gelenek I Ahmet tarafından kaldırıldı
Şehzadeler sancak beyi olarak atandıklarında Lala denilen hocaların bilgileriyle, devlet tecrübesi kazanır*lardı
I Selim'in, Mısır'ı fethinden sonra Osmanlı padişah*lar Halife ünvanı aldılar Halife Rüy-yı zemin (Dünya hali*fesi), Zıllulahi Filâlem (Allahın yeryüzünde gölgesi), Hali*fet'ül Müslümin (Bütün müslümanların halifesi) sıfat*larını aldılar Böylece Teokratik yetkilere de sahip ol*du*lar
Tahta gelen padişah, para bastırır, hutbe okutur, kılıç kuşanır ve komşu ülkelere haberciler gönderirdi
Divan: Devletin siyasi, idari, adli, mali ve diğer konu*larda kararlar aldığı kuruldur Topkapı sarayında Kubbe*altı denilen yerde toplanırdı Son karar padişaha aitti
Fatih ve diğer padişahlar divan başkanlığını vezira*zama bıraktılar Padişahlar Divan çalışmlarını kafes ar*kasından takip ederlerdi
Divan üyeleri, kararları birlikte padişaha sunarlardı Vezirazam, daha önce Arz odasında padişaha bilgiler verirdi Divan dağıldıktan sonra vezirazam, Paşakapısı, sonradan Babiâli denilen makamda çalışmasına edvam ederdi
Divan üyeleri Vezirazam (Sadrazam), Vezirler, Ka*zeskerler, Defterdar, Nişancı, Müftü, Asıl üye olmayan Reisülküttap, Kaptan-ı Derya ve Yeniçeriağası toplantı*lara katabilirdi
Vezirazam: Padişahın vekili ve divan başkanıdır Padişahın mühürünü taşırdı Padişah, sefere çıkmadı*ğında, orduyu komuta ederdi Bütün işlerden sorum*luydu
Vezirler: Ulema (bilginler) sınıfından seçilirdi Resmi ünvanları Kubbealtı vezirleridir Divan'da görüşlerini bil*dirirler, padişaha ve sadrazama devlet işlerine yardımcı olurlardı Serdar (Komutan) olarak seferlere katılırlar ve emirlerinde asker bulunurdu Maaş yerie Has denilen toprak alırlardı
Kazaskerler: Vezirlerden sonraki üyelerdir Önceleri bir kazasker vardı, daha sonra Rumeli ve Anadolu ka*zas*keri olmak üzere sayıları iki oldu Rumeli kazaskeri rütbe ba*kımından daha önde idi Divan'daki büyük hu*kuki davalara bakarlardı Bölgelerindeki kadıların ve mü*derrislerin gö*revlendirilmesini yaparlardı Kazaskerlere Sadr ünvanı verilirdi
Defterdarlar: Kuruluş döneminde bir defterdar vardı Fatih döneminde Rumeli ve Anadolu Defterdarı olarak sayı ikiye yükseldiiki defterdarlık oluşturulduSadra*zamla birlikte devletin mali işlerine bakardı Başdefter*darın onayı olmadan harcama yapılamazdı Rumeli def*terdar, Kazaskerlerden sonra gelen üye idi


Nişancı: Devletlerarası yazışmalarla ilgilenirdi Fer*man ve beratlar üzerine padişahın tuğrası (imzası)'nı çe*kerdi Has, zemet, tımar defterlerini tutar, bunların dağı*tımına bakardı Kanunları çok iyi bilirlerdi, gerekti*ğinde Divan'a bilgiler verirlerdi
Müftü: Divan kararlarının İslam dinine uygun olup olmadığı konusunda fetva verirdi Halife ünvanını alın*ma*sından sonra önemleri arttı Resmi bir makam olarak, müftülüğün ne zaman kurulduğu belli olmamakla bera*ber, devletin başlangıcından beri, divan çalışmalarında yer almıştır Kanuni devrinde Şeyh-ül İslam adı verilmiş olup sadrazama eşit sayılmıştır
Reisülküttap: Doğrudan divan üyesi değildi XVII yy'dan sonra önemi arttı Katipler sınıfından bilgili kişiler arasından seçilirdi Devletin gizli yazışmalarını yapardı Zamanla dış ilişkilerle ilgili görevleri yerine getirdiler
Kaptan-ı Derya (Kaptanpaşa): Deniz kuvvetlerinin başkomutanıydı Donanma ve denizcilikle ilgili işlerden sorumlu idi İlk zamanlarda devlet içerisinde makam ola*rak yeri Anadolu beylerbeyinden sonraydı XVI yy'ın ikinci yarısıda, vezir rutbesiyle Divan üyesi oldu
Yeniçeriağası: Yeniçeri ocağının amiriydi Ve*zir rüt*besini almışsa, Divana katılırdı Vezir değilse top*lantıya katılmaz, padişahla doğrudan görüşürdü