Arsenik Elementi Özellikleri

Arsenik elementinin genel olarak özellikleri ve kullanım alanlarıyla ilgili bilgilerin tamamına bu yazımızdan ulaşabilir, Arsenik elementini detaylı olarak öğrenebilirsiniz


Arsenik (sıçanotu), 4 periyot metaloidi Zeolit, demirüçklörür gibi çeşitli metodlar ile çöktürülmektedir


Arsenik kimyada As sembolü ile gösterilen ve metal ile ametal arasında bir özelliğe sahip bir element


On üçüncü yüzyılda element olarak elde edildi ve özellikleri aydınlatıldı


Atom numarası 33, atom ağırlığı 74,91’dirPeriyodik cetvelin 5A grubunda, fosfor ile antimon arasında olup, ikisinin arasında özellikler gösterir Arsenik, bileşiklerinde 5+, 3+ ve -3 değerlikleri alabilir


Bulunuşu


Yerkürenin kabuğunda çok az bulunan ve geniş olarak dağılmış bir elementtir Yer kabuğunda kalay ve antimon nisbetinde bulunmaktadır İşlenmemiş verimli topraklarda milyonda birkaç kısım arsenik bulunmaktadır Fakat buralarda da, arsenik ihtiva eden pestisitlerin birkaç yıl kullanılmaları sonucu arsenik derişimi birkaç yüz misli artmaktadır Deniz suyunda milyonda on oranında bulunmaktadır Bazı elementel arsenik yatakları biliniyorsa da, arseniği, arsenit ve arsenat gibi filizleri şeklinde bulunduran mineraller daha yaygındır En çok bulunan mineral arsenopirit, FeS2FeAs2'dir Tabiatta bulunan diğer bileşikleri realgar, As4S4, orpigmen As2S3 ve arsenikli nikel sülfür, NiAsS'dir


Özellikleri


Arseniğin üç allotropu mevcuttur Bunlardan gri arsenik metalik halde bulunur ve kararlıdır Bunun yoğunluğu büyüktür Sarı arsenik ametalik halde olup dört atomlu As4 moleküllerden meydana gelir ve uçucudur Bu, arsenik buharının ani soğutulması ile elde edilir Amorf olan siyah arsenik, arsin'in (AsH3), ısı ile bozunmasından elde edilir


Gri arsenik, ısıyı çok iyi, elektriği ise, bakırın % 5’i kadar iletir Metalik olan gri arsenik 610 derecede sıvı hale geçmeden katı halden doğrudan buhar haline geçer (süblimleşir) 36 atmosfer basınç altında 814 derecede erir Özgül ağırlığı 5,7 gr/cm3tür


Arsenik, 400 derecenin üstünde yanar ve arsenik trioksit, As4O6 verir Kükürt, halogen ve metallerle reaksiyon verir


Bileşikleri


Oksitleri


1 Arsenik trioksit (As2O3) Su ile arsenit asidini, HAsO2 verir Özgül ağırlığı 3,87 gr/cm3tür Alkalilerde çözündüğünde arsenit tuzlarını verir Şiddetli zehir olup, 0,06 ile 0,2 gram arası insanı öldürür


2 Arsenik pentaoksit Beyaz renktedir Su ile arsenat asidini, H3AsO4 verir


Halojenli bileşikleri


Arsenik, halojenlerle AsX3 ve AsX5 şeklinde iki tip bileşik verir


Arsenat ve arsenit bileşikleri arsenat (AsO4)3- ve Arsenit (AsO2) köklerinin çeşitli metallerle verdiği bileşiklerdir Bunlar çeşitli maksatlarla kullanılır Na3 AsO412H2O bileşiği matbaa mürekkebi, tekstil boyaları ve böcek öldürücü olan kalsiyum ve kurşun arsenatların üretiminde kullanılır Potasyum di hidrojen arsenat, KH2AsO4 sinek kağıdı, böcek öldürücü, tekstil boyamada ve derinin korunmasında kullanılır Bu maksatlar için sodyum arsenit, NaAsO2 de kullanılır Bakır arsenitler bir böcek öldürücü olan paris yeşilinde ve bir pigment olan scheele yeşilinde kullanılır


Sülfürleri


Arsenik, kükürt ile As4S3As4S4 (kırmızı arsenik), As2S3 (sarı arsenik) ve As2S5 verir Bunlar asidik özellikte olup, kuvvetli bazlarla çözünür Kırmızı ve sarı arsenik sülfürler pigment olarak kullanılır


Organik bileşikleri


Arseniğin karbon ile yaptığı organik bileşikler bir çok yollarla elde edilebilir En basit yolu arsenik halojenür ve grignard bileşikleri kullanmaktır


Arseniğin bileşikleri zehirli ve tatsızdır As2O3 dişçilikte kullanılır Arsenik mide ve vücudun diğer kısımlarında mahalli (yerel) iltihaplanmalara sebep olur Arsenik zehirlenmelerine karşı kalsiyum, mağnezyum ve demir hidroksitleri kullanıldığı gibi İngiliz tuzu, MgSO47H2O da kullanılır Bunlar çözünmeyen arsenikleri teşekkül ettirirler Böylece zehir etkisini yok ederler


Arsenik bileşikleri MÖ 5 yüzyılda tıbbi maksatlarla kullanılmıştır 1909’da Paul Ehrlich arsenik ihtiva eden bir organik bileşiğin frengi hastalığını tedavi ettiğini buldu Şimdi bu bileşiklerin yerini antibiyotikler aldı


Arsenik kurşunun sert alaşımlarının yapılmasında, cam endüstrisinde kullanılmaktadır


Arsenik zehirlenmesi


Çeşitli arsenik bileşiklerinin vücut dokuları ve fonksiyonları üzerindeki zararlı etkileridir Arsenikli bileşikler, böcek ve tarım ilaçları, fare zehiri, bazı kanser ilaçları, boya, duvar kağıdı, seramik gibi çeşitli ürünlerin imalatında kulanılır


İnsanda arsenik zehirlenmesi, genellikle arsenik -3- oksit (arsenik anhidrit), bakır asetoarsenit, kalsiyum veya kurşun arsenat gibi arsenik bileşikleriyle hazırlanmış böcek ilaçlarının ağız veya teneffüs yoluyla alınmasından meydana gelir İlaçlı meyve ve sebzelerin yıkanmadan yenmesi de zehirlenmeye yol açacak seviyede arseniğin vücutta birikmesine sebeb olabilir


Arseniğin zehirli etkilerinin, vücuttaki bazı enzimlerle birleşerek hücre metabolizmasına bozucu etkide bulunmasından ileri geldiği zannedilmektedir Arsenik zehirlenmesi, ya bir kerede alınan yüksek dozda arsenikten (akut zehirlenme) veya küçük dozlarda ard arda alınmaktan (kronik zehirlenme) kaynaklanır Akut zehirlenmenin başlıca belirtileri mide bulantısı, kusma, ağız ve boğazda yanma ve şiddetli karın ağrılarıdır Bunu takiben dolaşım bozukluğu ve kalp yetersizliği başlar ve birkaç saat içinde zehirlenme ölümle neticelenebilir Kronik zehirlenme ise, yavaş yavaş güçten düşme, boşaltım bozuklukları, deride tümör meydana gelmesi, şuur bozukluğu, sinir sistemi bozukluğu, kansızlık ve tırnaklarda tipik çizgilerin belirmesiyle belli olur Akut arsenik zehirlenmesinde ilk iş mideyi yıkamak ve zaman kaybetmeden demirkaprol ilacını almaktır Arsenik-3- oksit renksiz ve tatsız bir tozdur Adli tıpta kimyasal araştırma tekniklerinin geliştirilmesine kadar cinayet amacıyla en çok kullanılan zehirlerin başında geliyordu


Arsenik zehirlenmelerinde kullanılacak spesifik antidot Dimerkaprol(BAL)'dür


Arsenik antik çağlarda tunç yapımında da kullanılmıştır fakat Kalay+Bakır alaşımıyla yapılan tunçtan sertliği ve döküm kolaylığı bakımından kalitesi daha düşüktür Kalay hem maden olarak vardır, hemde yapılması daha az zahmetlidir Üstelik yaparken sizi öldürmez
[değiştir] Arsenik ile yaşayan bakteri


Bugüne dek 6 elementin yaşamın gelişimi için temel unsur olduğu kabul ediliyordu Ama yaşamın tanımını değiştirecek yeni bir yaşam şekli keşfedildi Arseniği yapıtaşı olarak kullanan bir bakteri Dünya üzerindeki tüm canlılar DNA, protein ve yağ oluşturmak için karbon (C), hidrojen (H), azot (N), oksijen (O), fosfor (P) ve kükürt (S) kullanıyor Amipten balinaya ya da bitkilere kadar tüm canlılar aynı yapıtaşlarına sahipler ve tam olarak DNA yapılarımız birbirleriyle uyumlu bir durumda Kaliforniya’daki (Amerika Birleşik Devletleri) Mono Gölü’nde keşfedilen bir bakteri, DNA’sında fosfor elementi yerine zehirli bir kimyasal olarak bilinen arsenik elementini (As) kullanıyor Bu bakterinin keşfiyle bilim, yaşamın gelişimi için gerekli temel unsurları da yeniden tanımlamak zorunda kalacak Çünkü bakteri, fosfor yerine arseniğe maruz kaldığında da üremeye devam ediyor Canlılar için oldukça zehirli olduğu bilinen arseniğe dayanabilen canlıların varolduğu biliniyordu Fakat yeni keşfedilen bakteri yalnızca arsenikte yaşamakla kalmıyor Aynı zamanda bu kimyasal maddeyi kendi hücresel mekanizmasında da kullanabiliyor Kısaca, bu keşifle birlikte yaşama ve canlıların nasıl türediklerine yönelik bakış açımızı kökten değiştirecek önemli bir gelişme meydana geldi


Element özellikleri


Atom numarası: 33


Simge: As


Kütle numarası: 74992


Kaynama Noktası (C): 613


Erime Noktası (C): 817


Yoğunluk: 572


Buharlaşma Isısı: 775


Kaynaşma (Füzyon) Isısı: 662


Elektriksel iletkenlik: 0029


Isıl iletkenlik: -- Özgül Isı Kapasitesi: 0082