Kabızlık Nasıl Geçer?

Pek çok kişi kabızlık problemini yaşıyor Uzmanlar kabızlığın en önemli sebebini hareketsiz yaşamak olarak anlatıyorlar fakat bu tavsiye bazı insanlara maalesef ki yeteri kadar ciddi gelmiyor Kabızlık probleminin sebepleri, tanısı ve tedavisiyle ilgili önemli bilgilere bu yazımızdan ulaşabilirsiniz


Kabızlık; sindirim sistemi ile ilgili olarak en sık görülen şikayettir Kişinin bağırsak alışkanlıklarında meydana gelen bir düzensizlik halidir Bu tanım farklı kişilere farklı anlamlar ifade edebilir Bazıları için dışkının sert olması kabızlık yakınması olarak değerlendirilebilirken bazıları da zor veya seyrek dışkılamayı bu isimle nitelerler Geçmişte bir dönem kabızlık haftada üçten az dışkı atılımı olarak tanımlanmışsa da kabızlığı tarif etmek üzere yeni kriterler geliştirilmiştir Buna göre kabızlık olarak nitelendirebilmek için şu kriterlerin iki veya daha fazlasının mevcut olması gerekmektedir:

Bağırsak hareketlerinin en az %25'i boyunca ıkınma ihtiyacı olması,
Bağırsak hareketlerinin en az %25'inden sonra yetersiz boşalma hissinin olması,
Bağırsak hareketlerinin en az %25'i boyunca dışkı çıkışını sağlamak için el manevralarının gerekmesi,
Bağırsak hareketlerinin en az %25'ine eşlik eden sert dışkılama,
haftada üçten daha az dışkılama

Risk faktörleri: Kabızlığın birçok nedeni vardır Genel olarak insanlar yaşlandıkça kabızlık daha sık olarak görülür 65 yaşın üzerindeki bireylerin yaklaşık üçte biri kabızlıktan yakınır Daha yaşlı kişilerde kabızlığın daha sık görülmesinin birçok nedeni vardır Yaşlı bireyler daha az lifli gıda tüketir ve yeterli sıvı almazlar Ayrıca yeterli egzersiz yapmazlar ve kabızlığa neden olabilen ilaçlar kullanırlar Birçok tıbbi durum da kabızlığa neden olabilir Örnekler hipotiroidizm (tiroid bezinin az çalışması), gebelik, spastik kolon, diyabet, multipl skleroz, Parkinson hastalığı, omurilik hasarı ve bağırsak kanserini içermektedir Ayrıca ağrı, kas spazmları, depresyon, mineral eksiklikleri, yüksek kan basıncı (hipertansiyon) ve kalp hastalıkları için kullanılan ilaçlar da sıklıkla kabızlığa neden olabilir

Kabızlık için gösterilebilir her hangi bir neden yoksa idiyopatik (sebebi bilinmeyen) olarak adlandırılır Bazı bireyler de bağırsak alışkanlıkları tamamen normal olmasına rağmen kabız olduklarını düşünebilirler

Tanı:

Başlangıçta doktorunuz bağırsak alışkanlıklarınızın doğasını bilmek isteyecektir Bunun için dışkı sıklığınızı ve karakterini kaydetmeniz faydalı olacaktır Doktorunuza almakta olduğunuz ilaçlar hakkında bilgi vermeniz önem arz etmektedir Doktorunuzun fizik muayenenin parçası olarak rektal muayene (makat muayenesi, makattan muayene) yapması gerekebilir Rektal muayene doktorunuzun eldivenli bir parmakla olası bir kitle, kan veya herhangi bir anormalliği saptamak üzere makatınızdan inceleme yaptığı basit bir prosedürdür Doktorunuz size sorular sorup muayene yaptıktan sonra kabızlığın nedeni hakkında hala belirsizlik mevcutsa bazı tetkiklerin yapılması gerekli olabilir

Aşağıdaki tetkikler sıklıkla kullanılmaktadır:

? Fleksibl Sigmoidoskopi: Bu tanısal prosedür rektumun içine fleksibl (bükülebilen) bir tüp yerleştirilmesini ve sol kolonda yavaşça ilerletilmesini içermektedir Sol kolon kalın bağırsağın son kısmıdır Bu test yaklaşık olarak 10 dakika almakta ve hastanın test öncesi evde bir laksatif ve enema alarak bağırsak temizliği yapmasını gerektirmektedir Doktor inceleme esnasında her hangi bir anormallik görürse anormal bölgelerden tetkik sonrası mikroskop altında incelemek üzere küçük parçalar (biyopsi) alması gerekebilir

? Kolonoskopi: Bu test fleksibl sigmoidoskopiye çok benzer olup sadece kullanılan tüp çok daha uzundur ve tüm kalın bağırsağın incelenmesi mümkündür

? Baryum Enema: Bu tetkikte baryum adı verilen kalın bir kontrast madde rektumdan tatbik edildikten sonra bir seri direk film çekilir Bağırsak hazırlığı gerektirir

Kabızlık hayat kalitesini olumsuz etkilemenin ötesinde hemoroidlerin büyümesine, rektal prolapsa (rektumun iç kısmının anüsten dışan çıkması), dışkının taşlaşmasına (bulantı, kusma, karın ağrısı, rektumda yaralarla kendini gösterebilir), anal yırtıklara neden olabilir

Tedavi:

Bağırsaklar en hızlı yemeği takiben hareket ederler ve bu dönem dışkının en hızlı atılabileceği zaman dilimidir Kişi bağırsakların dışkılama yönündeki sinyallerini göz ardı ederse zamanla dışkılama güdüsü de gittikçe daha zayıf bir hale gelir Bu sinyallere dikkat ederek kişi dışkılama güdüsünü güçlendirebilir Yüksek lifle beslenme (örneğin kepekli besinler, sebze ve meyveler) önemlidir Günde 20 ila 35 gram lif alınması önerilmektedir Egzersiz sağlıklı bağırsak alışkanlıklarının edinilmesi ve genel sağlığınız için faydalıdır Laksatif ilaçlar uzun süreli kullanımda potansiyel yan etkileri nedeniyle diyet ve yaşam tarzı değişiklikleri yetersiz kaldığı durumlarda kısa süreyle tercih edilmelidir