Kolesterol Neden Olur?

Çağımızda pek çok insanın karşılaştığı önemli hastalıklardan birisi kolesteroldur Kolesterolünde oluşumunda bir çok konuda olduğu gibi beslenme büyük etki ediyor Kolesterolün neden oluştuğuyla ilgili tüm bilgiler bu yazımızda




Genler: Kalıtım kolesterol seviyeleri üzerinde önemli bir etkendir Araştırmacılar aile ile ilişkili hypercholesterolemia ve diğer ailevi kolesterol bozukluklarından dolayı tüm dünya da her yıl 10 milyon orta yaşlı insanın öldüğüne inanmaktadırlarBazı kişiler Karaciğerde LDL alıcılarının eksikliği ile doğarlarBu yüzden karaciğerin filtre kapasitesi sınırlıdır Başka karaciğer bozuklukları da kolesterol seviyelerini etkilerler


Tiroid hastalıkları, diabet gibi bazı genetik faktörlerde kolesterol seviyelerini arttırıcı etki gösterebilirlerBu sebeple ailenin tıbbi öyküsünün bilinmesi önemlidirAilede erken yaşlarda geçirilmiş kalp krizi veya kalp krizine bağlı ölüm öyuküsü varsa
koroner arter hastalığı veya yüksek kolesterol riski ailevi olarak artmaktadır




Yağlı Yiyecekler Eğer yağlı yiyecekleri çok fazla tüketiyorsanız kanınızdaki LDL seviyeleri yükselecektir Kolesterol et, peynir gibi hayvansal gıdalarda ve hazır gıdalarda çokça bulunurBunları tükettiğinizde vücudunuz daha çok sature yağ ve kolesterol emer




Hareketsiz yaşam tarzı Diyet kadar önemli bir risk aktörüdür İstatistikler fiziksel aktivite ile kolesterol düzeyleri arasında direk ilişki olduğunu göstermektedir fiziksel aktivitesi az olan kişilerde HDL düşük, LDL yüksektir ve koroner arterlerde plaklar oluşmaktadır


Aşırı Kilo Ciddi derecede şişman kişilerin kanlarında kolesterol ve trigliserid miktarları oldukça yüksektir amerikan Kalp Birliği aşırı şişmanlığı kalp-damar hastalıkları açısından büyük risk faktör olarak kabul etmektedirÇünkü aşırı şişman kişiler hareketsizdirler ve beslenme alışkanlıklarında yağlı yiyeceklerin payı çok yüksektirBu da arterler de plaklar oluşumunu hemen hemen garantilemektedir


Sigara Sigara içenler yüksek kolesterol seviyeleri açısından risk grubundadırlar Sigara içenlerin arterlerinin iç duvarlarının yüzeylerinde düzensizlikler oluşur ve bu düzensiz yüzey daha çok yağ tutulumuna sebep olur Sigara içenlerde HDL miktarları yaklaşık olarak %15 azalmaktadır Genellikle hareketsiz yaşantı tarzına eğilimlidirler Düşük HDL düzeyleri ile tütünün toksik etkileri bir araya geldiğinde kalp krizi riskinin arttığı görülmektedir




Aşırı Alkol Tüketimi Ilımlı miktarlarda tüketilen alkolün(özellikle günde bir-iki bardak kırmızı şarabın) yararı,aşırı miktarlarda tüketilen alkolun ise karaciğere zararı ve kolesterol ve trigliserid düzeylerini yükseltici etkisi vardır




Yaşlanma Yaşla beraber genellikle kolesterol düzeylerinde de artış görülür 45yaş ve daha üstündeki erkekler, 55 yaş ve daha üstündeki bayanlar her yıl kolesterol seviyelerini ölçtürmelidirlerAyrıca sigara ve hareketsizlik gibi diğer risk faktörlerden mümkün olduğunca uzak durmalıdırlar




CinsiyetErkeklerde 45 yaş ve üzerinde yüksek LDL düzeyleri görülme sıklığı artar
Kadınlarda ise menapozu izleyen dönemlerde kolesterol seviyesinde belirgin artış görülür
Ancak hormon replasman tedavisi yapılan kadınlarda kolesterol düzeyleri azalmaktadır




Uzun Süreli Hastalıklar Kronik hastalıklar yüksek kolesterole neden olabilirlerÇalışmalar diabet, böbrek hastalıkları, karaciğer hastalıkları ve hipotiroidizm'in kandaki lipoprotein dengesini değiştirdiğini ve kardiyıovasküler hastalık riskini arttırdığını göstermiştir


Yüksek kan basıncı (Hipertansiyon) Damar yapılarında değişiklikler oluşmuştur ve risk artmıştır Bazı tansiyon ilaçları LDL ve Trigliseridleri arttırıp HDL yi düşürebilirKontrollere önem vermek gereklidir




Stres Stres ve yüksek kolesterol düzeyleri arasındaki ilişki henüz kanıtlanmış değildirAncak bazı araştırmacılar stres altındaki insanların kendilerini daha çok yiyerek veya alkol ve tütün tüketimini arttırarak teselli ettiklerini, bunun da kolesterol düzeylerini olumsuz etkilediğini savunmaktadırlar