07-26-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Lityum Zehirlenmesi Belirtileri
Lityum zehirlenmesinin sebepleriyle ilgili önemli bilgileri öğrenerek sağlığınızı korumakta ilk adımı atabilirsiniz Lityum zehirlenmesinin hangi sebeplerden ötürü kaynaklandığı ve belirtileri hakkında önemli bilgileri bu yazımızda okuyacaksınız
Lityumun günlük dozu doktorunuz tarafından kan düzeyine göre ayarlanacaktır Kendi başınıza ilaç dozunu artırmayın ve azaltmayın Lityum genellikle günde 2 ya da 3 dozda alınır Çoğu kişi ilacı yemekle birlikte almayı tercih etmektedir Bulantıyı önlemek için tok karna ilaç içmenizi öneririz
Lityum kullanan kişilerde su ve tuz alımı çok önemlidir Lityum yan etkisi nedeniyle sık idrara çıkarır, bu nedenle susuzluk hissedilir Sık idrara çıkmamak için su almayı azaltırsanız lityum kan düzeyi artacak ve lityumun böbreklerden atılımı yavaşlayacaktır Sağlığınız için tehlikeli olabilir Tuz ile ilgili olarak tuz alımınız çok azaltırsanız (her zamankinden belirgin olarak azaltırsanız) yine lityum böbreklerden daha yavaş atılacaktır ve lityum kan düzeyi artacaktır Zehirlenme belirtileri ortaya çıkabilir
Lityumun yan etkileri nelerdir?
Susuzluk hissi ve sık idrara çıkma; bulantı hissi; ellerde titreme; hafif uyku hali (özellikle yüksek kan düzeylerinde); hafif kas güçsüzlüğü; hafif kilo alımı; ağızda metalik tat; aknelerde artış görülebilir Lityum böbreklerden atılarak bedeni terk ettiği için 6 ay- yılda bir böbrek tahlillleri yapılmalıdır Özellikle kadın hastalarda tiroid bezi bozuklukları daha sık görülebildiği için kanda tiroid hormonları 6 ayda bir bakılmalıdır
Lityum zehirlenmesi belirtileri:
Lityum kan düzeyi çok yükseldiği zaman (fazla ilaç alınması, su ve tuz kısıtlaması veya bazı ilaçların birlikte kullanımı nedeniyle) ısrarlı ishal (günde 3-4 kezden fazla), bulantı - kusma, ellerde ve bacaklarda şiddetli titreme, kas krampları, görme bulanıklığı, uyku hali ve denge bozukluğu görülür Bu belirtiler ortaya çıkarsa hemen doktorunuza ya da en yakın hastaneye baş vurunuz
Lityum kan düzeyini artıran ilaçlar: ağrı kesiciler (nonsteroid antienflamatuvarlar), antihipertansifler (idrar sökücüler ve ACE inhibitörleri) ve bazı antibiyotikler Başka doktorlar size ilaç reçete ettiği zaman doktorunuzu arayınız ve ilaç etkileşimi olup olmadığını sorunuz
Karbamazepin ya da valproat başlarken doktorunuz karaciğer işlevlerinizi ve hemogramınızı kontrol edecektir 6 ay ile yılda 1 kez benzer tahlillerinizin tekrarlanması gerekir Kadın hastaların bu ilaçları kullanırken hamile kalmaması önemlidir Hamileliğin ilk 3 ayında herhangi bir ilaç kullanımı bebeğe istenmeyen etkiler oluşturabilir Lityuma benzer şekilde ilaç doktorun önerdiği dozlarda kullanılmalı ve ilaç dozu azaltılıp çoğaltılmamalıdır
Valproatın yan etkileri: bulantı, kilo alımı, uyku hali, ellerde titreme ve geçici saç dökülmesidir 20 yaş altında kızlar kullandığı zaman adet kanamalarının düzeni izlenmelidir
Karbamazepinin yan etkileri: uyku hali ve çift görme olabilir Uzun süre karbamazepin kullanılacak ise kemik erimesine karşı kalsiyum ve D vitamini eklenmesi gerekebilir
Lamotrijini doktounuzun tavsiye ettiği şekilde kullanınız Hızlı doz artırılması deri döküntülerine yol açabilir Deri döküntüleri ortaya çıkarsa doktorunuza başvurunuz
Bazı antipsikotik ilaçlar (Zyprexa, Risperdal, Leponex ve Seroquel) kilo alımına yol açabilir Bu nedenle ilaç kullanımı sırasında 1-2 kilo aldığınızda kilo alımını kontrola başlamanız gerekir Kilo alımı şeker ve kalp hastalığı riskini artırdığı için çok önemlidir Bu ilaçları kullanmaya başlamadan ve başladıktan 3 ay sonra ve her yıl kan şekeri ve kan yağlarını (kolesterol ve trigliserit) kontrol etmek gerekir
Doktounuzun tavsiyesi dışında ilaç kullanmayın, ilaçların dozunu artırıp azaltmayın İstenmeyen etkiler ortaya çıkarsa doktorunuza başvurunuz
Neden yan etki ortaya çıkar?
Her ilacın en az bir yan etkisi mutlaka vardır İlaçların yol açtığı yan etkiler şunlara bağlıdır:
-Kullandığınız ilaç ve dozu
-Vücut kimyanız
-Yaşınız
-Kullandığınız diğer ilaçlar
-Diğer hastalıklarınız
Akut tedavide yüksek doz ilaç kullanımı veya birkaç ilacın bir arada kullanımı yan etkileri arttırabilir Bazı hastalarda görülen ciddi yan etkiler yüzünden ilaç değişikliği yapmak gerekebilir Eğer yan etkiler sizin için sorun çıkarıyorsa, doktorunuz şunları önerebilir:
1- Aldığınız ilaç miktarını azaltmak
2- Başka bir ilaca geçmek
3- İlacınızı akşam almak
4- Yan etkiyi azaltacak başka bir ilaç eklemek
Unutmayın: ilacınızı kendi kendinize değiştirmeniz çok tehlikeli sonuçlar doğurabilir!
|
|
|