Doğru Beslenme Nedir?

Beslenmede yapılan hatalar ciddi sağlık problemlerini beraberinde getiriyor Beslenmenizi doğru bir şekilde yapmak istiyorsanız öncelikle uzmanların tasviyelerini okumalı, yaşam standartlarınızı düzeltmelisiniz Doğru beslenmenin ne olduğu ve nasıl olması gerektiği hakkında önemli bilgileri uzmanların açıklamalarından öğreneceksiniz


Depresyon veya ruh durumu bozuklukları toplumlarda sıklıkla görülmektedir Depresyonun temelinde daha önceden isteyerek ve severek yaptığı günlük aktivitelere karşı isteksizlik ve hayattan zevk alamama durumu vardır Ek olarak kişide kederli ve üzgün bir duygu durumu ile birlikte görülen bazı değişiklikler de zamanla oluşmaktadır


Depresyona beyindeki ?kimyasal dengesizlik? neden olmaktadır ve antidepresan ilaçlar beynin kimyasını değiştirerek bu dengesizliği düzeltmektedir Her ne kadar bu antidepresanlar kişilerin depresyonunu hafifletmekte ise de bu ilaçlar herkes için de etkili değildir ve bazen tehlikeli yan etkiler de oluşturabilmektedir İlaçların yanı sıra besinler de ruh durumunda ve beyin fonksiyonlarında değişikliği sağlayabilecek en güçlü araçlardan biridir Burada depresyonun tedavisinde besinsel faktörlerin antidepresan ilaçlara alternatif olarak nasıl doğal ve yan etki oluşturmadan bir tedavi yöntemi olabileceği üzerinde durulmaktadır


Depresyonda, monoaminler olarak da bilinen serotonin, dopamin ve norepinefrin gibi nörotransmitterlerin özel bir önemi vardır Bu ?mutluluk? nörotransmitterleri duyguların ve ruh durumunun kontrol edilmesinde gerekmektedir Depresyonda serotonin düzeyleri azalmıştır Eğer bir kişinin serotonin düzeyi düşük ise bu kişinin hücreleri arasındaki ilişki de o kadar düşüktür ve bu, kişinin ruh durumunun bozulmasına neden olur Eğer bu ruh durumunu etkileyen nörotransmitterler depresyon semptomlarına neden oluyor ise bu kimyasalları istenilen düzeylere çıkarmak semptomların azaltılmasına yardımcı olabilir


Monoaminler, proteinlerin yapı taşı olan amino asidlerden elde edilir Bir amino asid olan triptofan serotoninin öncü maddesi olurken dopamin ve norepinefrinin öncü maddesi ise tirozindir Antidepresan ilaçlarla karşılaştırıldığında özellikle triptofan ve tirozin gibi monoamin öncülerinin kullanılması, monoamin metabolizmasının ?doğal yol?larla etkilenmesini sağlamaktadır Bu monoaminler için öncü maddelerin sağlanması, yetersiz olan monoamin düzeylerini istenilen seviyeye gelmesini mümkün kılar Dengeli bir diyet ile beyinin bu kimyasalları depolaması ve dengelenmesi ile depresyon semptomları hafifletilebilir


Besinlerin tüketilmesi önemlidir çünkü doğru besin öğelerinin sürekli sağlanması beyindeki kimyasalların dengede tutulması için gereklidir Beyin kimyası tek bir öğün ile etkili bir şekilde değişebilir Yenilen bütün besinler beyin fonksiyonlarını değiştirebilir, özellikle bazı besinler ruh durumunun, enerjinin ve bilinç durumunun değiştirilmesinde direkt etkilidir Besinin özelliğinin zihinsel fonksiyonlar ve ruh durumu üzerinde etkisi olduğu gibi miktarlarının da önemi büyüktür


Daha önceden de belirtildiği gibi serotonin, dopamin ve norepinefrin gibi nörotransmitterlerin miktarlarının arttırılması depresyonun hafifletilmesini sağlar Proteinden zengin besinlerin tüketilerek dopamin ve norepinefrin miktarları arttırılabileceği gibi, karbonhidrattan zengin besinler tüketilerek de serotonin miktarı arttırılabilir Karbonhidratlar, serotoninin öncü maddesi olan triptofan amino asidinin kandaki düzeyini arttırır Karbonhidratlı bir besin tükettikten birkaç dakika sonra kişinin serotonin düzeyleri artar Fakat karbonhidratların tüm kaynakları optimal serotonin düzeylerinin sağlanmasında iyi değildir Kompleks karbonhidratların sindirim süreci uzun olduğundan dolayı şekerin kana karışması yavaş ve sürekli olmaktadır Bu nedenle tam tahıllarda, taze meyve ve sebzelerde bulunan kompleks karbonhidratlar triptofanın beyne ve kana uzun süreli akışını sağlar ki bu da serotoninin yüksek seviyelerde sabit kalmasını sağlar Diğer bir taraftan rafine veya basit şekerler uzun bir sindirim süreci olmadan kana karışırlar Bu durum kan şekerinde anlık bir yükselmeye ve dolayısıyla triptofan ve tirozinin bir anda ortaya çıkmasına neden olur Fakat vücutta bu şekerler hızlı bir şekilde emildikleri için hipoglisemiye veya kan şekerinin düşmesine neden olur Kan şekeri bir defa düştüğü zaman bununla beraber serotonin düzeyleri de düşmektedir Yani basit şekerlerden kaçınmak en iyisidir


Depresyonda belirli besin öğelerinin yetersizliği görülmektedir Sıklıkla karşılaşılan yetersizlikler folik asit, B12 vitamini, B6 vitamini ve omega-3 yağ asidleridir


Yapılan çalışmalarda depresyonlu hastaların %31-35?inde folik asit yetersizliğine rastlanmıştır Depresyon, folik asit yetersizliğinde sıklıkla görülen bir semptomdur Hatta düşük serum folat düzeyleri antidepresan ilaçlara olan yanıtın yetersiz olması ile de ilişkilendirilebilir Her ne kadar folik asit gibi sıklıkla karşılaşılmasa da B12 vitamini yetersizliğinin de depresyona neden olabileceği bir çok araştırma ile gösterilmiştir Folik asitten zengin olan besin kaynakları arasında kurubaklagiller ve koyu yeşil yapraklı sebzeler bulunurken B12?den zengin kaynaklar arasında ise beyaz ve kırmızı etler, balık, süt, yumurta ve yoğurt bulunmaktadır


Depresyon sorunu olan kişilerde B6 vitamin düzeyleri de düşüktür B6 vitamini bütün monoaminlerin amino asiden üretilmesi için gereklidir B6 vitaminin en iyi kaynakları beyaz et, balık, yumurta gibi proteinden zengin besinlerin yanında işlenmemiş pirinç, soya fasulyesi, yulaf, buğday ürünleri, mercimek, yer fıstığı ve cevizdir


Depresyon omega-3 yağ asitlerinin yetersizliği ile de oluşur özellikle bu durum balık yağında bulunan dokosahekzanoik asid için geçerlidir Beynin sağlıklı sinir hücrelerini oluşturması için omega-3 yağlarına ihtiyacı vardır Omega-3 yağ asitleri genellikle somonda, ton balığında, ringa balığında ve uskumruda bulunmaktadır Sağlıklı bir dengenin sağlanabilmesi için bu omega-3 yağlarından zengin balıklardan haftada 90g kadar tüketilmesi yeterlidir


Depresyonun gelişiminde ve önlenmesinde rolü olan mineraller ise kalsiyum, demir, magnezyum, selenyum ve çinkodur


Her ne kadar bazı besinler depresyonu hafifletmek veya önlemek için işe yaramaktaysa da, şeker, doymuş yağlar, kolesterol ve işlenmiş besinler beyin düzgün çalışmasını engelleyebilir Örneğin depresyonlu kişilerde kafeinden kaçınılmalıdır Kafein bir uyarıcıdır ve başlangıçta serotonin miktarını yükseltir ve ruh durumunu düzeltir Fakat tüketildikten sonra kaygı ve sinir durumlarını arttırır, kaslarda gerilmeye neden olur Depresyondaki kişilerin ayrıca alkol tüketiminden de uzak durması gerekir Alkol tüketimi hipoglisemiye neden olur ki bu depresyonun sıklıkla görülen nedenidir Doymuş yağ ve kolesterol alımının da azaltılması gerekir çünkü beyin, kalp ve diğer organlara giden damarların tıkanmasına neden olabilir


Kısacası depresyonun azaltılmasında ve ruh durumunun yükseltilmesinde en önemli bileşen uygun diyetin uygulanmasıdır Beslenme tedavisi, doğal olan bir uygulamadır Doğal olduğundan dolayı antidepresan ilaçlar gibi yan etkilere de neden olmamaktadır Diyet alışkanlıklarının değiştirilmesi kişinin hayatının depresyonsuz bir hayat geçirmesinde yardımcı olabilmektedir ve bu deneyim denemeye değerdir


ÖNERİLER


Şekeri ve şekerli besinlerden kaçının veya az miktarda tüketin
Günde en az 3 öğün yapmaya çalışın
Şekerli besinler yerine meyveleri tercih edin
Bol miktarda su için
Protein alımınıza dikkat edin
Folik asitten, B6 ve B12?den zengin besinler tüketin