Prof. Dr. Sinsi
|
Baş Dönmesinin Nedenleri
Baş dönmesi pek çok insanın başına gelen bazen önemli bazen önemsiz durumlardan birisidir Eğer baş dönmesi sorununu sıkça yaşıyorsanız bunun sebepleri ve tedavi yöntemlerine dair bilgileri öğrenmeniz gerekiyor İşte sizler için araştırmış olduğum yazımız ;

Baş dönmesi ve dengesizlik şikayetleri, kişinin günlük hayatı, mesleği ve bağımsızlığı üzerinde belirgin bir biçimde olumsuz etki yapar Günlük yaşamı, dengenin otomatik olarak sağlanması sayesinde kolaylıkla sürdürürüz Ancak, dengenin çok hafif düzeyde bile bozulması ile ince ve de kaba işlerin yerine getirilmesi çok zor olacaktır
Normal işleyen mekanizmalarda denge, görme, iç kulak ve duysal sinirlerin beraber çalışması ile sağlanmaktadır Bu organlardan beyne iletilen uyarımlar uygun bir şekilde işlenir ve hareketlerin dengeli olması sağlanır Vücudun dengesinin bozulması, büyük dış darbeler ya da iç kulak, göz, vücudun duysal sinirleri ve beynin denge merkezlerini etkileyen hastalıklardan sonra görülebilir Ayrıca, yaşlılarda dengenin sağlanmasından sorumlu mekanizmaların zaten yaştan dolayı bozulmaya başlamasıyla baş dönmesi ve dengesizlik sık duyulan bir şikayettir
Kişinin çevre ortamla ilişkisinin bozulması baş dönmesi (dizziness) şikayeti olarak karşımıza çıkar Hastalar durumu genellikle, dengesizlik, bayılacak gibi olma, düşecek gibi olma, dengesiz olma, başını kontrol edememe ve dönme sözcükleriyle tanımlarlar Gerçek baş dönmesinde, kişi sabit çevreye göre döndüğünü bildirir
Sebepler:
Vestibüler Nörit ve Akut Viral Labirentit: En sık görülen sebeplerdir İç kulak ya da buradaki sinirin iltihabi durumudur Genellikle, üst solunum yolu ya da sindirim sisteminin virüs enfeksiyonundan sonra gelişir
Benign Paroksismal Pozisyonel Vertigo (BPPV): Yaşlılarda sebepsiz gelişebilmesine rağmen, travma, enfeksiyon ya da dejenerasyondan dolayı ortaya çıkar Epizotlar halinde baş dönmesi şikayeti olur Genellikle, kendiliğinden iyileşme olur Özellikle baş hareketi ile ortaya çıkar ve her defasında 1-2 dakikadan uzun sürmez
Meniere Hastalığı: Sıkça görülen bir durumdur ve epizotlar halinde baş dönmesi ortaya çıkar Kulak çınlaması ve her zaman aynı düzeyde olmayan işitme kaybı da görülür İç kulak kanalları arasında, sıvının eşit basınçta akma özelliğinin bozulmasından dolayı ortaya çıkar
Perilenfatik Fistül: İç kulakla orta kulak arasında, normalde olmaması gereken sıvı akışından olur En sık kulak ameliyatı ya da travma ve darbelerden sonra gelişir Baş dönmesine, işitme kaybı ve kulak çınlaması eşlik eder
Akustik Nöroma: İşitme sinirinin tümörüdür Meniere hastalığına benzer şikayetler ortaya çıkar Ancak, şikayetler süreklidir İşitme kaybı ve kulak çınlaması şikayetleri tabloya eşlik eder
Herpes Zoster Enfeksiyonu: Yedinci (yüz) ve sekizinci (işitme) sinirlerin, Zona?ya sebep olan virüsler tarafından oluşturulan enfeksiyonudur Vücudun bağışıklık düzeyinin düştüğü dönemlerde, işitme kaybı, baş dönmesi ve yüz felci şikayetleriyle ortaya çıkar
İlaç Toksik Etkisi: Aminoglikozidler (kanamisin, amikasin, streptomisin, gentamisin ve tobramisin), bazı idrar söktürücüler (furosemid, etakrinik asit) ve yüksek doz aspirinin iç kulak üzerine toksik etkileri olabilir
Merkezi Sinir Sisteminden Kaynaklanan Baş Dönmesi: Daha az sıklıkla görülür Örnekler, beyin damarlarında tıkayıcı olaylar ya da bunlardan kaynaklanan kanama, bazı migren tipleri ve multipl sklerozdur
Tedavi:
Rehabililtasyonun amacı, geriye dönüşlü sorunları çözmek, geriye dönüşü olmayan sorunlara telafi yolları bulmak, kronik kayıpları azaltmak, güvenli ve bağımsız hareketlerle düşmelerden kaynaklanabilecek tehlikeleri azaltmaktır Tedavi ve rehabilitasyona başlamadan önce, kesin tanı ve ayırıcı tanı ile ilgili aşamalar kat edilmiş olmalıdır
FTR uzmanı tedaviyi, hastanın, önceki ve başlanmış medikal tedavisinde rolü olan diğer uzmanlarla işbirliği içinde gerçekleştirir İyileşme, hareketin ortaya çıkardığı şikayetlere vücudun alışmasıyla doğrudan ilişkilidir Bu, iç kulak ve göz, boyun, iç kulak ve omurilik ve diğer reflekslerin arasındaki ayarın tekrar yapılması ile olur
Hastaların büyük bir çoğunluğunda iyileşme kendiliğinden olmaktadır Rehabilitasyondan yarar görecek hastalar, muayene sırasında şikayetlerin ortaya çıkarılabildiği hastalardır Rehabilitasyon programı olarak, giderek zorlaşan egzersizlerden oluşan bir tedavi düzenlenir En etkili egzersizler, görme ve baş hareketlerinin birlikte kullanıldığı hareketlerdir Bunlar başlangıçta gözetim altında ve bir merkezde yapılmalıdır Hastanın iyileşme yönünde vereceği yanıta göre, kişi tedavi egzersizlerine evde devam edilebilir
Egzersiz programına alışma ve yarar görme süreci, tek taraflı iç kulak olaylarında 2 hafta ile 2 ay arasında değişebilir Çift taraflı hasarlarda ise, bu süre 2 yıla kadar uzayabilir
|