Beyaz Rusya (Belarus)

Beyaz Rusya (belarus) - beyaz rusya - belarus

Beyaz Rusya ya da uluslararası alanda tercih edilen ismiyle Belarus, eski bir SSCB ülkesidir Kuzey Avrupa'da yer alır Başkenti Minsk'dir Komşuları batıda Polonya, kuzeybatıda Litvanya, kuzeyde Letonya, doğuda Rusya Federasyonu ve güneyde Ukrayna'dır


Beyaz Rusya, diğer BDT ülkelerinin yanında Moskova hükümetine en yakın olanı oldu 1991'de Sovyetlerin dağılmasıyla bağımsızlığını ilan eden Beyaz Rusya, gün geçtikçe dünyaya ayak uydurmaya başlamış ve en nihayetinde liberal dünyaya kendini kabul ettirmiştir Beyaz Rusya, Avrupa'da Rusya Federasyonu ile beraber idam cezası veren tek ülkedir


Ancak, yeni doğalgaz krizi sonrasında zor ekonomik koşullarla karşılaşan Beyaz Rusya yeniden Rusya ile birleşmek için görüşmelerde bulunmaktadır Bunun için yapılması gerekli ilk şey olan aynı para birimini kullanma şeklindeki adımların atılması için Beyaz Rusya, Rusya Devlet Başkanı ile görüşme talebinde bulunmuştur






tarihi



6 ve 8 yüzyıllar arası Beyaz Rusların ataları olan kavimler, bu ülkeye yerleşti ve daha önce burada yaşayan Fin-Ogur kökenli bazı kavimleri zamanla özümlediler 9 yüzyılın sonunda bölgede İsveç kökenli Varegler tarafından Polotsk ve Turov prenslikleri kurulduysa da 10 yüzyılın sonunda bu prenslikler Kiev Prensliği'ne bağlandılar 10 yüzyılda bu bölge Bizans İmparatorluğu tarafından vaftiz edilen Kiev Prensi 1 Vladimir tarafından 988 yılından başlayarak Hristiyanlaştırıldı 1237 yılında bu prenslikler daha sonra Polotsk prensliğinden ayrılan Minsk ve Vitebsk prenslikleriyle birlikte özerliklerini kazandılarsa da aynı yıl Altınordu İmparatorluğu'nun vasalı oldular Ancak bölge 1239-1320 yılları arasında Litvanya Büyükdüklüğü tarafından fethedildi Litvanyalılar, devletlerinin başkentlerini Kernavė'den önce Grodno (Beyaz Rusça: Hrodna)'ya, sonra Novogrudok (Beyaz Rusça: Navahrudak)'a taşıdılar ve devletin resmi dili Beyaz Rusça oldu Ancak 14 yüzyılda devletin başkenti önce Trakai'ye, sonra Vilnius'a taşınınca ve Litvanyalılar paganlıktan önce Ortodoks'luğa, sonra Polonyalıların etkisiyle 15 yüzyılda Katolikliğe geçince, bu durum Ortodoks inancını büyük ölçüde koruyan Beyaz Ruslar'ın tepkisini çekti Bugünkü Beyaz Rusya'yı oluşturan bölge Litvanya'ya bağlı Brześć Litewski (Bugün Brest), Vitebsk (Beyaz Rusça: Viciebsk), Novogrudok, Minsk (Beyaz Rusça: Mensk), Polock (Polotsk), Mscislaw (Mstislavl) ve Wilno (Vilnius) illerine bölündü


1386 yılında Litvanya Büyükdükü Jogalia, 2 Wladyslaw adıyla Polonya Kralı olunca, 2 ülke arasında Jagiellon hanedanı aracılığıyla kişisel birlik kuruldu Bu birliktelik 1569 yılında Lublin Birliği antlaşmasıyla kalıcı bir birlikteliğe dönüştü Litvanya'nın kalıcı birliğe yanaşmada güçlük çıkarması 1567'de Podlasya, Volinya, Podolya ve Kijow (Kiev) illerinin Polonya Kralı 2 Zygmunt tarafından ele geçirilmesine yol açtı


Bu arada daha sonra Rus Çarlığı'na dönüşecek olan Moskova Büyük Düklüğü'nün tehdidi artmaya başladı 1514 yılında Smolensk'i ele geçiren Ruslar, 1535 yılında Vilnius'a kadar geldiler Ruslar, Livonya Savaşı'nda (1558-1582) 1563'de Polotsk'u işgal ederek Litvanya ordusunu Vilnius'a kadar sürdülerse de Polonyalılar 1572 yılından itibaren Beyaz Rusya'yı geri aldılar ve hatta 1581 yılında Rusya'nın Velike Luki ve Sokol kentlerini işgal edip, Pskov kentini kuşattılar Hatta Polonyalılar, 1609 yılında kuşattıkları Smolensk'i 2 yıl sonra ele geçirdiler ve Moskova'yı 1610-1612 yılları arasında işgal ettiler Ruslar,1612 ve 1617'de Smolensk'i geri almaya çalıştılarsa da başarılı olamadılar 1618 yılında yapılan Deulino barışıyla Polonyalılar, Smolensk ve Czernihów (Chernigov) illerini Rusya'dan geri aldılar Ruslar 1632'de yeniden saldırsalar da 1634'te imzalanan Polanów (Polyanovka) anlaşmasıyla başarısızlıklarını kabul ettiler


Beyaz Rusya, genellikle 17 yüzyılın ilk yarısına kadar ekonomik olarak gelişme gösterdi Ancak bu süreç 1648 yılında Rus Kazakları'nın önderi (atamanı) Bogdan Hmelnitski'nin Litvanya Ukraynası'nda başlattığı isyan yüzünden bitti Kırım Hanlığı'yla ititfak kuran Hmelnitski, 1 yıl içinde Litvanya'ya bağlı Ukrayna ve Beyaz Rusya'yı ele geçirerek, Polonya'ya bağlı Lublin kentine girdi Polonyalı'ları 1648'de Żółte Wody (Żółte Wody), Korsun ve Piławce (Pilavtsi), ertesi yıl Zborów (Zboriv) savaşında yendi ve onları, kendisine Ukrayna'da geniş haklar tanıyan Zborów anlaşmasına zorladıysa da, Polonya meclisi (Sejm) bu anlaşmayı reddetti Karşı saldırıya geçen Polonya-Litvanya Birliği kuvvetleri Hmelnitski ve müttefiklerini Beresteczko (Berestechko, Ukrayna) savaşında yenilgiye uğrattı ve onu Biała Cerkiew (Bela Tserkva) anlaşmasıyla, önceki anlaşmada aldıkları hakların çoğunu kaybetmeye razı olmaya zorladı (Örneğin sadece Kiev ili özerk olacak, Braclaw (Bratislav) ve Czernihów (Chernigov) illerinin özerkliği iptal edilecekti) Bunu içine sindiremeyen Hmelnitski, saldırıya geçse de Brześć Litewski savaşında yenilgiye uğradı ve Beyaz Rusya'dan çekilmek zorunda kaldı ancak başta Kijow (bugün Kiev) olmak üzere Ukrayna'nın önemli bir bölümünü elinde tutuyordu


Hmelnitski, Boğdan (Moldova) voyvodası Basil Lupu ve Kırım Hanı ile ittifak kurarak Polonyalılar'ı Bitwa pod Batohem (Batoh) savaşında yenilgiye uğrattı Ancak 1654'te Kijow (Kiev) savaşında yenilgiye uğradı ve Rus Çarı Aleksey'e sığındı Rus Çarıyla Pereyeslav Anlaşmasını yaparak, kendisini Rusya'ya bağlı özerk Ukrayna atamanı ilan etti Bu durum Rus-Polonya savaşı'nın başlamasına yol açtı Aynı yıl Litvanya asıllı Polonya soylusu olan ve Litvanya'nın büyük Ataman'ı Janusz Radziwiłł (Litvanca Jonušas Radvila) kuzeni Boguslaw'la birlikte İsveç Kralı 10 Karl'la ilişki kurdu ve Litvanya'yı Polonya'dan koparmak


ve İsveç'e bağlı bir hükümdar olarak yönetmek için İsveç Kralı'yla anlaştı Bu anlaşma 1655'te İsveç'in Polonya'yı istilasına yol açtı


1654 yılında başlayan Rus-Polonya savaşında Ruslar başlangıçta büyük başarılar kazandılar ve Polonya-Litvanya Birliği'nin sınır şehirlerinden Bely ve Dorogobuzh şehirlerini Eylül ayında ele geçirip, Smolensk'i kuşattılar Büyük Litvanya Atamanı Janusz Radziwiłł, Orsha (bugün Beyaz Rusya'da)'da Ruslar'ı karşıladı ve onları 12 Ağustos'taki Shklov Çarpışması'nda yenilgiye uğrattı Ancak 12 gün sonraki Szepielewicze Çarpışması'nda Aleksey Trubetskoy komutasındaki Rus ordusuna yenildi Ruslar, geri almak istedikleri Smolensk'i 23 Aralik'ta ele geçirdiler Ruslar ayrıca güneyden geliştirdikleri saldırıyla Bryansk, Roslavl, Homel (Gomel, bugün Homyel) şehirlerini ele geçirdiler Pskov'dan gelişen saldırıyla da 1 Temmuz'da Nevel (bugün Rusya'da), 17 Temmuz'da Polotsk ve 17 Kasım'da Vitebsk düştü Böylece Ruslar, yıl sonunda Polonya'dan Kuzey ve Doğu Beyaz Rusya'yı ve Ukrayna'nın doğusunu aldılar Ayrıca Rus boyar Vasil Buturlin, ordusundaki bazı anlaşmazlıklara karşın Volinya'ya girdi ve Ostrog ve Rovno (Bugün Rivne) şehirlerini aldı Ayrıca Rus ordusu, Polonya Livonyası'na girdi ve Ludza ve Rezekne kasabalarını aldı


1655 yılının başında Janusz Radziwiłł, Orsha'yı Ruslardan geri aldı ve 3 ay süreyle Mohylew (Mogilev, bugün Mahilyov) şehrini kuşattıysa da alamadı Ocak ayında Rus komutan Vasil Borisoviç Sheremetyev, kendisiyle birlik olan Polonya Kazakları atamanı Bogdan Hmelnitski'yle birlikte Kırım Tatarları'yla ortak hareket eden Polonya ordusunu Akhmatov'da izlemeye aldıysa da Polonya ordusu Zhashkov kasbasında aniden Rus ordusuna saldırıp onları beklenmedik bir yenilgiye uğrattı Bu yenilgi üzerine Rus çarı Aleksey, Yakov Cherkassky komutasında büyük bir orduyu Litvanya'ya yolladı Litvanya ordusu çok az direnme gösterdi ve 3 Temmuz'da Minsk Ruslar'ın eline geçti Polonya-Litvanya birliğinin 2 büyük şehir ve Litvanya Büyükdüklüğü'nün merkezi 31 Temmuz'da Ruslar'ın eline geçti Bunu Ağustos ayında Kovno (Kaunas) ve Grodno (Hrodna)'nun Ağustos ayında düşüşü izledi


Ruslar ertesi yıl saldırılarını sürdürdü ve 3 Temmuz'da Minsk, 31 Temmuz'da Wilno (Vilnius) düştü Bunu ertesi ay Kowno (Kovno) ve Grodno (Hrodna)'nun düşüşü izledi Güneyden girişilen saldırılar sonucu Pinsk, Slonim, Kleck (Kletsk) Haziaran ayından önce düştü 17 Haziran'da Velizh (Bugün Rusya'da) ve Eylül ayının başında Lublin düştü ve Lwów (bugün Lviv) kuşatıldı Böylece Litvanya'ya bağlı bütün yerler Ruslar'ın eline düşmüş oldu Prens Volkonsky komutasındaki Rus ordusu Kiev'den hareketle Dinyeper ve Pripyat ırmaklarını geçti ve Litvanya ordusunu yenerek Pinsk'e girdi Trubetskoy komutasındaki ordu Slonim ve Kleck'e girdi ve Sheremetyev komutasındaki Rus ordusu da 17 Haziarn'da Velizh (Bugün Rusya'da)'i ele geçirdi Bir Litvanya garnizonu Stary Bykhov'da Kazaklar'a karşı direniyordu Sheremetyev ve Hmelnitski komutasındaki birleşik Rus-Kazak ordusu Galiçya'daki Gródek Jagielloński (Bugün Ukrayna'da Horodok) savaşında Stanisław Potocki komutasındaki Polonya-Litvanya ordusunu yenilgiye uğrattı Ayrıca Jan Paweł Sapieha komutasındaki diğer bir Polonya ordusunun Brześć nad Bugiem (Bugün Brest) yakınlarında yenilmesiyle Lublin Eylül'de Rusların eline geçti ve Lwow şehir Ruslarca kuşatıldı Lwow kısa bir süre sonra İsveçlilere teslim oldu Ruslar'ın bu başarısı Polonya'nın İsveç Kralı 10 Karl tarafından istilasına (İngilizcesi The Deluge) yol açtı Rus Dışişleri Bakanı Afanasy Ordin-Nashchokin, Polonyalıların ateşkes önerini kabul etti ve 2 Kasım 1655'te ateşkes ilan edildi Bu arada 1617'de imzalanan ve İsveç yararına olan düzenlemelerin yer aldığı Stolbovo Anlaşması'nı kendi lehine düzenlemek isteyen Rusya'nın 1656 yazında İsveç İngria'sındaki Nöteborg (Bugün Rusya'da Shlisselburg) ve Nyenskans (Fincesi Nevanlinna, bugün Sankt Petersburg) kasabalarını ele geçirmesiyle Rus-İsveç Savaşı'na yol açtı Ruslar Polonya-Litvanya'dan Dyneburg (Bugün Letonya'da Daugavpils) ve İsveç'ten Kokenhuza (Bugün Kokneze) kasabalarını alarak İsveç'in 2 büyük kenti ve İsveç Livonyası'nın merkezi Riga'yı kuşatması ve Dorpat (Tartu)'nın Ekim ayında düşmesine karşın İsveçliler güçlerini toparladılar ve İngria'da kaybettkleri yerleri geri aldılar Daha sonra karşı saldırıya geçerek Petseri (Bugün Pechory)'yi ele geçirdiler Ruslar bunun üzerine 28 Aralık 1658'de imzalanan Vallisaari Anlaşması'yla Rusya; ele geçirdiği Koknese, Aluksne, Dorpat ve Syrensk (Bugün Vaksnarva) kasabalarını elinde tuttu Ancak Polonya'nın karşı saldırıya geçmesi yüzünden İsveç'in yeniden saldırmasından endişelenen Rus Çarı Aleksey, 1661'de imzalanan Kardis Anlaşması'yla aldığı yerleri geri verdi


Polonya Kralı 2 Jan Kazimierz Vaza'nın politikalarından hoşnut olmayan Poznan valisi Krzysztof Opaliński ve Büyük Polonya valisi Bogusław Leszczyński Ujście (Almancası Usch)'de İsveç Kralı'na teslim oldu ve ülkenin batısının büyük bölümü İsveç'in eline geçti Varşova 29 Ağustos'ta düştü Başkent Krakov 18 günlük kuşatmanın ardından 13 Ekim'de İsveçlilerin eline geçti Bunun üzerine 2 Jan, Avusturya'nın elindeki Silezya bölgesine kaçtı Savaşın gidişini değiştiren olay, İsveçlilerin başarısız olduğu Częstochowa'daki Jasna Góra kuşatması oldu Bunu üzerine İsveçlilere karşı Tyszowce Konfederasyonu kuruldu Bir ara Lwow'a kadar ilerleyen 10 Karl, Rusya'nın saldırısı üzerine Galiçya bölgesinden çekildi Polonyalılar, 30 Haziran 1656'daki savaşla Varşova'yı geri aldılarsa da 1526'dan beri Prusya Düklüğü'nün elinde tutan Brandendurg Krallığı'nın en büyük amacı, düklüğü Polonya'nın vesayetinden kurtarmaktı Bu amaçla Brandenburg Kralı Friedrich Wilhelm, 10 Karl'la 23 Temmuz'da Marienburg (Bugün Malbork) Anlşaması'yla ittifak kurdu Bu ittifak 23 Kasım'da imzalanan Labibau (Bugün Polessk) Anlaşması'yla kuvvetlendirildi Bu anlaşmayla İsveç, Polonya'ya bağlı Krallık Prusyası ve Warmia'yla ilgili hak iddiasından Brandenburg lehine vazgeçti Birleşik İsveç-Brandenburg ordusu, 3 gün süren svaş sonucu 20 Temmuz 1656'da Varşova'yı yeniden ele geçirdi Bu arada 2 Jan geri döndü ve Lwow'da yeniden taç giydi Bu arada Ruslar'ın Polonyalılar'la ateşkes imzalamasını kendisine ihanet olarak değerlendiren Bodgan Hmelnitski, İsveç'le ittifak kurmak için girişimlerde bulunduğu sırada 1657'de öldü Yerine Ukrayna Atamanı seçilen Ivan Vyhovsky, Polonya-Litvanya'yla ittifak kurunca Rusya'yla ateşkes bozuldu Bu arada Polonyalılar, bazı yenilgilere karşı İsveç-Brandenburg ordularını 1657'de ülkeden attılar Bu arada Branderburg'u İsveç'ten koparmak isteyen 2 Jan, 19 Eylül 1657'de imzalanan Wehlau (Bugün Znamensk) Anlaşması'yla Düklük Prusya üzerindeki egemenlik hakkından vazgeçti Bu anlaşma 6 Kasım 1657'de imzalanan Bydgoszcz (Almancası Bromberg) ve 1660'da imzalanan Oliva Anlaşmaları'yla gözden geçirilerek onaylandı


Bu arada Polonyalı komutan Jan Paweł Sapieha, Prens Yuri Dolgurokov'un elindeki Wilno'yu ablukayı 11 Ekim 1658'e kadar sürdürdü ancak kenti alamadı Ataman Vyhovsky, Haziran 1659'da Kijow'u General Sheremetyev'in almaya çalıştıysa da başaramadı Ancak Kırım Tatarları'yla ittifak kurarak 29 Haziaran 1659'da Prens Aleksey Trubetskoy'u yenerek Konotop'u aldı Buna karşın Sheremetyev'e karşı Ağustos 1659'da yaptığı Chyhyryn (Türkçe Çehrin) savaşını kaybederek Polonya'ya kaçtı Bu olay üzerine Yuri Hmelnitski yeni ataman seçildi Stepan Czarniecki komutasındaki ordu Polonka Savaşı'yla Beyaz Rusya'nın batısını geri aldı Hmelnitski, Jerzy Sebastian Lubomirski'yle birleşerek Rus ordusunu Słobodyszcze'de yenerek onları Beyaz Rusya'dan kurtardı Potocki ve Lubomirski komutasındaki Polonya ordusu Rus ordusunu Cudnów (Bugün Chudniv)'da yenerek Rus komutan Sheremetyev'i esir aldılar 1661'de Vilnius'tan başlayarak Litvanya şehirleri teker teker Ruslardan geri alındı Doğu Ukrayna, Glukhov dışında savaşsız Polonya tarafından işgal edildi ve Rus ordusu 1664'te Wiciebsk'te yenildi Ancak Lubomirski'nin isyanı Polonya-Litvanya'yı 1667'de imzalanan Andruszow (Andrusovo) Anlaşması'yla Smolensk ve Kijow dahil Doğu Ukrayna'yı Rusya'ya bırakmaya zorladı


1700-1721 arasında yapılan Büyük Kuzey Savaşı'nda Beyaz Rusya, 1702'de Stanisław Leszczyński'yi Polonya tahtına geçirmek isteyen İsveç Kralı XII Karl tarafından işgal edildi Bu işgalden İsveç ordusunun Rus Çarı 1 Petro'ya yenildiği 1709'daki Poltava Savaşı'yla kurtulsa da bölge harabeye döndü ve Leszczyński, 5 sene hüküm sürdükten sonra aynı zamanda Saksonya Kralı olan 2 Augustus'a tahtını kaptırdı


Stanisław Leszczyński, Fransa'nın desteğiyle 2 Augustus'un ölümünden sonra yeniden tahta geçti Ancak, 3 Augustus'u tahta geçirmek isteyen Rusya, Polonya-Litvanya'ya girerek Polonya Veraset Savaşı'nı başlattı 5 yıl süren savaş sırasında ülke bölge yeniden harap oldu ve savaş Leszczyński'nin 1736'da Polonya tahtından vazgeçip Lorraine-Bar dükü olmasıyla sona erdi
Belarus Coğrafyası


Konum: Doğu Avrupa'da Polonya'nın doğusunda

Yüzölçümü: 207,600 km²

Sınırları: 2,900 km

Sınır Komşuları: Letonya ile 141 km, Litvanya ile 502 km, Polonya ile 407 km, Rusya ile 959 km, Ukrayna ile 891 km

İklimi: Kışlar soğuk, yazlar serin ve nemli geçer Karasal iklim ve deniz iklimi arasında geçiş yaşanır

Arazi Yapısı: Arazi genellikle yatık olup, çok sayıda bataklık bulundurur

Doğal Kaynakları: Ormanlar, bataklık kömürü, az miktarda petrol ve doğal gaz

Belarus Halkı


6 ve 8 yüzyıllar arası Sibirya taraflarından gelen Beyaz Ruslar'ın ataları olan kavimler, bu topraklara yerleşti ve daha önce burada yaşayan Fin-Ogur kökenli bazı kavimleri zamanla özümlediler Daha sonrada giderek Ruslaştılar ve Slavlaştılar


19 yüzyıla kadar Beyaz Rusya adında bir ülke ya da yönetim yoktu Rusya, Batı ülkeleriyle kendi arasında tampon amaçlı Beyaz Rusya yönetimini kurdu SSCB'nin dağılmasıyla da bağımsız oldu Belarus, Rusya'nın en yakın müttefikidir


Ulus: Beyaz Rus

Nüfusun etnik dağılımı: Beyaz Ruslar %812, Ruslar %114, Polonyalılar, Ukraynalılar ve diğerleri %74

Dinler: Doğu Ortodoksları %80, diğer (Roma Katolikleri, Protestanlar, Museviler ve Müslümanlar) %20 (1997 verileri)

Diller: Beyaz Rusça, Rusça, diğer

Ülke Yönetimi


Ülke adı: Resmi uzun adı: Belarus Cumhuriyeti

kısa şekli : Belarus

yerel adı: Respublika Byelarus'

eski adı: Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti

uluslararası: Belarus

Yönetim biçimi: Başkanlık Tipi Cumhuriyet

Başkent: Minsk

İdari bölmeler: 6 bölge ve bir belediye; Brestskaya (Brest), Homyel'skaya (Homyel'), Horad Minsk, Hrodzyenskaya (Hrodna), Mahilyowskaya (Mahilyow), Minskaya, Vitsyebskaya (Vitsyebsk)

Bağımsızlık günü: 25 Ağustos 1991

Milli bayram: Bağımsızlık günü, 3 Temmuz (1944); 25 Ağustos 1991

Anayasa: 15 Mart 1994; 27 Kasım 1996 ve 17 Ekim 2004 tarihlerinde yeniden düzenlenip yürürlüğe konulmuştur

Hukuk sistemi: Genel hukuk kurallarına göre düzenlenmiştir

Oy kullanma yaşı: 18 yaşından itibaren; genel

Üyesi olduğu kuruluşlardan bazıları:


CIS (Bağımsız Devletlerin Topluluğu)

CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi)

CEI (Orta Avrupa Girişimi)

WTrO (Dünya Ticaret Örgütü)

Nüfus Bilgileri


Nüfus: 10,293,011 (Temmuz 2006 verileri)

Yaş yapısı: 0-14 yaş: %157 (erkek 825,823; kadın 791,741)

15-64 yaş: %697 (erkek 3,490,442; kadın 3,682,950)

65 yaş ve üzeri: %146 (erkek 498,976; kadın 1,003,079) (2006 verileri)

Nüfus artış oranı: %-006 (2006 verileri)

Mülteci oranı: 23 mülteci/1,000 nüfus (2006 tahmini)

Cinsiyet oranı: doğumlarda: 105 erkek/kadın

15 yaş altı: 104 erkek/kadın

15-64 yaş: 095 erkek/kadın

65 yaş ve üzeri: 04 erkek/kadın

toplam nüfusta: 088 erkek/kadın (2006 verileri)

Bebek ölüm oranı: 13 ölüm/1,000 doğan bebek (2006 tahmini)

Ortalama hayat süresi: toplam nüfus: 6908 yıl, erkek: 6347 yıl, kadın: 7498 yıl (2006 verileri)

Ortalama çocuk sayısı: 143 çocuk/1 kadın (2006 tahmini)

HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %03 (2001 verileri)

HIV/AIDS - taşıyan insan sayısı: 15,000 (2001 verileri)

HIV/AIDS - hastalıklarından ölenler: 1,000 (2001 verileri)

Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri bilgiler

toplam nüfus: %996, erkek: %998, kadın: %995 (2003 verileri)

Ekonomik Bilgiler


Ekonomiye genel bakış: 1995`de Cumhurbaşkanı Lukashenko, ülkeyi piyasa sosyalizmine yönelttiğinden beri, Beyaz Rusya küçük yapısal reformlar görmüştür


GSYİH: Satınalma Gücü paritesi - 7309 milyar $ (2005 verileri)

GSYİH - reel büyüme: %92 (2005 verileri)

GSYİH - sektörlere göre: tarım: %93

endüstri: %316

hizmet: %591 (2005 verileri)

Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %103 (2005 verileri)

İş gücü: 43 milyon (2005)

İşsizlik oranı: %16 (2005)

Bütçe: gelirler: 5903 milyar $; giderler: $6343 milyar (2005 verileri)

Endüstri: Metal-kesme makine araçları, traktörler, kamyonlar, motosikletler, televizyon setleri, kimyasal elyaf, gübre, tekstil, radyolar, buzdolapları

Endüstrinin büyüme oranı: %156 (2005 verileri)

Elektrik üretimi: 30 milyar kWh (2003)

Elektrik üretimi için kaynaklar: Fosil yakıtlar: %999, hidro: %01, nükleer: %0 diğer: %0 (2004)

Elektrik tüketimi: 343 milyar kWh (2004)

Elektrik ihracatı: 800 milyon kWh (2004)

Elektrik ithalatı: 7 milyar kWh (2003)

Tarım ürünleri: Hububat, patates, sebzeler, şeker pancarı, keten, sığır eti, süt

İhracat: 1614 milyar $ (2005)

İhracat ürünleri: Makine ve araç - gereçler, kimyasallar, metaller, tekstil, gıda ürünleri

İhracat ortakları: Rusya %385, Ukrayna %78, Polonya %71, Almanya, Letonya %42, Birleşik Krallık %41, Çin %41 (2005)

İthalat: 1694 milyar $ (2005)

İthalat ürünleri: yakıt, doğal gaz, endüstriyel ham maddeler, tekstil, şeker, gıda maddeleri

İthalat ortakları: Rusya %579, Ukrayna %64, Almanya %97, Polonya %52(2005)

Dış borç tutarı: 4662 milyar $ (2005 verileri)

Para birimi: Beyaz Rusya Rublesi (BYB/BYR)

Para birimi kodu: BYB/BYR

Mali yıl: Takvim yılı
Alt yapı Bilgileri


Kullanılan telefon hatları: 3,284,300 (2005)

Telefon kodu: 375

Radyo yayın istasyonları: AM 28, FM 37, kısa dalga 11 (1998)

Radyolar: 302 milyon (1997)

Televizyon yayını yapan istasyonlar: 47 (1995)

Televizyonlar: 252 milyon (1997)

Internet kısaltması: by

Internet servis sağlayıcıları: 4 (2000)

Internet kullanıcıları: 3,394,400 (2005)

Demiryolları: toplam: 5,512 km (2005)

Karayolları: toplam: 93,055 km, asfalt: 93,055 km, asfalt olmayan: 0 km (2005)

Boru hatları: Ham petrol 2,321 km; arıtılmış ürünler 1,686 km; doğal gaz 5,223 km (2006)

Limanlar: Mazyr

Hava alanları: 86 (2006)