Sorunların Ülkesi: Sudan

Kardeşlerim

* SUDAN *


Sudan Sudan Cumhuriyeti, Afrikanın en büyük ülkesidir ikinci Cezayirdir Başkenti HartumdurBir Doğu Afrika ülkesi olan Sudan kuzeyden Mısır, kuzeydoğudan Kızıldeniz, doğudan Etiyopya ve Eritre, güneyden Kenya, Uganda ve Kongo Demokratik Cumhuriyeti Zaire, batıdan Orta Afrika Cumhuriyeti ve Çad, kuzeybatıdan da Libyayla çevrilidir
* Sudan Önemli şehirleri:Umdurman, Port Sudan, Wadi Menadi, el-ubeyyid, Kadarif, Nyala, Cuba, Atbara, Kassala
* Yüzölçümü: 2505813 km2
* Resmi dil Arapçadır Halkın büyük çoğunluğu Arapça konuşurBunun yani sıra bazı yerel diller de konuşulmaktadır
* Resmi din İslamdırHalkın % 83ü Müslüman, % 10u yerel dinlerin mensubu, % 7si HıristiyandırMüslümanların tamamı Sünni ve çoğunluğu Şafii, bir kısmı da Malikidir
Tarihi kaynaklarda Sudan denirken kastedilen alan bugünkü Sudanın topraklarından çok geniş bir alandırAraplar Afrikaya girdikten sonra zencilerin yasadığı ve Kızıldeniz kıyılarından başlayarak Batı Afrikaya kadar uzanan geniş bir alana Biladus-Sudan Siyahlar Ülkesi adini vermişlerdiDaha sonra Bilad kelimesi atılarak bu bölgeye sadece Sudan denmiştirBugünkü Sudan ise, Doğu Sudan denirken kastedilen bölgedirMısırın 639da Amr ibnul-As tarafından fethedilmesinden sonra bu ülkeye yerleşen Müslümanlar kısa süre sonra ticaret için Sudan pazarlarına gitmeye başladılarSudanlılarda İslamı ilk olarak bu tüccarlar sayesinde tanıdılarSudanlılardan bazıları İslamı tanıdıktan sonra kısa süre içinde bu dine ısındılar ve daha önce Sudana girmiş olan Hıristiyanlığın onların arasındaki etkisi zayıflamaya başladıMısıra yerleşen Müslümanlar 7 yüzyılın ortalarından itibaren Sudanı ele geçirmek için birtakım askeri hareketler gerçekleştirdilerBu fetih hareketleri uzun süre devam etti 1172de Salahuddin Eyyubinin kardeşi Turan Şah, 1260ta da Baybars bugünkü Sudan topraklarına birer sefer düzenledilerBu seferlerden sonra buralarda İslam daha da güçlenmeye başladı1517de Osmanlı Devletinin Mısırı fethetmesi Sudanda etkisini gösterdiAncak aynı dönemde Sudanda varlığını sürdüren Funj İmparatorluğuda güneye doğru kayarak varlığını sürdürdü Mısır valisi Kavalalı Mehmed Ali Pasa 1821de Funj İmparatorluğunun üzerine ordu göndererek Sudan topraklarını ele geçirdiAncak Mehmed Ali Pasa, Sudanda halkı hiç memnun etmeyen bir siyaset güttüMehmed Ali Pasa, Sudanı fetheden İsmail Paşayı görevden alarak yerine kendi oğlunu geçirdiO da birtakım siyasi hesaplarla Fransız ve İngilizlerle işbirliği yaptı ve bazı eyaletlerin valiliklerine onların adamlarını getirdiBu durum Sudanın Müslüman halkını rahatsız ettiMuhammed Ahmed el-Mehdi adli bir zat bazı kişileri etrafına toplayarak 1881de bir hareket başlattıMuhammed Ahmed el-Mehdi, etrafında topladığı kuvvete ensar, hareketine de ensar hareketi adını veriyorduMehdinin hareketi kısa zamanda geniş bir alana yayıldıOnun hareketini bastırmak için gönderilen ordular yenilgiye uğratıldılarEnsar hareketi gösterdiği başarılarla hakimiyetine aldığı topraklar üzerinde ayrı bir yönetim kurduMehdi, 22 Ocak 1885te öldü ve yerine geçen oğlu Abdullah bin Muhammed, Umdurmanda Herbert Kitchner adlı İngiliz generalin komutasındaki Mısır kuvvetlerine yenildiDaha sonra İngiliz güçler, Mısırdaki yönetimin yanlış uygulamalarını düzeltmeyi amaçladıklarını ileri sürerek 1899da Sudana girdilerİngilizler ilk iş olarak Muhammed Ahmet Mehdinin başlattığı hareketi tümüyle dağıttılarSudan 1 Ocak 1956da bağımsızlığını elde edinceye kadar İngiliz işgalinde kalmıştır
* Darfur Sorunu
Güney Darfurda Nyalada bir mülteci kampıSudan, genel olarak komşusu Çadla çatışmalar kendi içinde iç savaşlar yaşarken, batısındaki Darfur bölgesinde yaşanmakta olan sorun, tüm dünyanın dikkatini çekmektedirÇatışma, birkaç yıldan beri etnik temizleme ve katliamlara yol açarak devam etmektedir Birleşmiş Milletler Darfurda 180000 kişinin öldüğünü, 2 milyona yakın insanın evsiz kaldığını bildirmektedirİngiltere Parlamento Raporu ise ölü sayısını 300000 olarak bildirmektedirEvsiz kalarak mülteci durumuna düşen insanların büyük bir çoğunluğu, Arap olmayanlardan oluşmaktadır ve Arap Janjaweed saldırılarına maruz kalmışlardırDarfur sorunu, dünyanın insani sorunlardan biri haline gelmiştirAfrika Birliğinin bölgeye gönderdiği birkaç bin kişilik askeri birlik sorunu kontrol etmeye çalışmakla birlikte yetersiz kalmakta ve bu birlikler bile tacizlere uğramaktadırlarHalihazırda ABD ile yapılmakta olan görüşmelerde ABDden bölgeye destek ve uluslararası toplumun daha fazla asker göndermesi sağlanmaya çalışılmaktadır

Kaynak:
* Ülkeler Tarihi