Bitkilerin Hayat Formları - Raunkiaer Yöntemi

Bitkilerin Hayat Formları - Raunkiaer Yöntemi - Bitkilerin Hayat Formları Nedir - Raunkiaer Yöntemi Nedir

Danimarkalı botanikçi olan Raunkiaer (1937), bir kısmı bu kitabın içeriğini oluşturan odunsu ve otsu bitkileri, vejetasyon devresi içinde bitkiyi yenileyecek olan tomurcukların elverişsiz mevsimde (kış ya da yaz kuraklığı) bitki üzerinde, toprak ya da su içinde bulunuşlarına göre 5 ana grupta incelemiştir


Phanerophytes (Ph): Fanerofit bitkilerde tomurcuklar toprak yüzeyinden en az 30cm ve daha fazla yükseklikte bulunurlar (0,3–112 m) Ağaç ve çalı (odunsu) olan bitkiler bu gruba girmektedir Örneğin; Çam, Göknar, Ladin, Kayın, Meşe, Ardıç, Fındık, Orman gülleri


Ağaçlarda boy büyümesini sağlayan, büyüme enerjisi ve büyüme maddesi olan hormonlar çoğunlukla ana sürgün üzerinde bulunur ve çok miktardadır Çalılarda ise bu madde yan sürgünlerde ve daha az oranda bulunur


Ağaç ve çalı bitkileri çoğu kez birbirleriyle karıştırılmaktadır Genel olarak ağaç, tek gövdeden oluşan, çapı 10 cm’i ve boyu 5–8 m’yi aşan odunsu bitkidir Örneğin; Fagus (Kayın), Populus (Kavak), Pinus (Çam), Picea (Ladin), Carpinus (Gürgen) gibi


Ağaçlar da kendi aralarında;


· Kısa boylu ağaçlar (ya da ağaçcıklar) 5–10m


· Orta boylu ağaçlar 10–20m


· Boylu ağaçlar 20–30m


· Çok boylu ya da büyük ağaçlar 30–50m


· Dev (görkemli) ağaçlar 50m’den boylu




Bugüne değin en boylu ağaç 112m ile Sequoia sempervirens (Sahil sekoyası)’dir


Çalı ise, birçok gövdesi olan, boyu 5–8m’den küçük, çapı 10cm’den az olan odunsu bitkilerdir Örnek olarak Corylus (Fındık), Rhododendron (Orman gülü), Buxus (Şimşir), Vaccinium (Ayı üzümü), Ligustrum (Kurtbağrı) verilebilir Çalılarda; boylu çalı, çalı ve bodur çalı olarak üçe ayrılmaktadır


Chamaephytes (Ch): Bu bitkilerde büyümeyi sağlayan tomurcuklar, uygun olmayan mevsim içinde, toprak yüzeyinde ya da toprak yüzeyinden en çok 30cm yükseklikte olan kısma kadar olabilir Bu grupta odunsu, yarı odunsu ve otsu bitkiler vardır Ephedra (Deniz üzümü), Vaccinium (Ayı üzümü), Acantholimon (Kirpi otu), Dianthus (Karanfil) gibi bitkiler Chamaephytes’lere örnek olarak verilebilir


Hemicryptophytes (H): Hemicryptophyt’ler ise, tomurcukları uygun olmayan mevsim içinde toprak yüzeyinde bulunup, ölü örtü tarafından gizlenmekte olan bitkileri içerir Örneğin; Bellis perennis (Koyun gözü), Plantago major (Sinir otu), Fragaria vesca (Orman çileği), Medicago sativa (Yonca), Urtica dioica (Isırgan otu)


Cryptophytes (C): Uygun olmayan mevsimlerde tomurcukları toprak altında ya da su içerisinde olan bitkilerdir Toprak altında ise Geophytes adını alır Örneğin; Allium (Soğan), Crocus (Safran), Lilium (Zambak) Su içinde bulunanlara ise Hydrophytes denir Örneğin; Nymphaea (Nilüfer), Lemna (Su mercimeği), Aponogeton (Gölet ayrığı) gibi

Therophytes (Th): Gelişmelerini bir vejetasyon süresinde tamamlayıp, uygun olmayan mevsimi toprak altında tohum halinde geçiren bitkilerdir Bunlar çoğunlukla tek yıllık bitkiler (annual) olup, vejetasyon süreleri çok kısadır Genellikle fidanlıklarda çok yaygın olup, ışık gereksinimleri de çok fazladır



Hayat Formlari Diyagrami:

(1) Phanerophytes (5-9) Cryptophytes

(2-3) Chamaephytes (5-6) Geophytes

(4) Hemicryptophytes (7-8-9) Halophytes ve Hydrophytes