Fidancılıkta Tohumların Toplanma Zamanı

Tohumların Toplanma Zamanı - Fidanların Tohum Zamanları Hakkında - Tohumların Olgunlaşması




Tohumlar embriyonun olgunlaştığı zaman ile tohumların dökülmesi arasın daki zaman aralığında toplanmalıdır Bu peryot bazı türlerin tohumlarında çok kı sadır Örneğin Söğüt ve Kavaklarda olduğu gibi Hatta bazı legümünözlerde ol gunlaşmayı müteakip bir gece içinde kapsüller açılıp tohumlar dökülebilir Bazı tohumlarda da olgunlaşma ile tohum dökümü arasında geçen süre aylarca devam eder Örneğin Kızılcam ve Servi tohumlan gibi Hatta Ardıç türlerinde tohumlar birkaç ay veya yıl kozalaklar içinde ve dolayısıyle bitki üzerinde kalır Ancak berry tipinde yani üzümsü tohumlar ile etli meyve ve kozalakları olanlarda kuşlar tohumlan süratle yiyerek onlann uzun süre bitki üzerinde kalmasına fırsat ver mezler Bunlar gecikilmeden toplanmalıdır Bazı tohumlarda olgunlaştıktan ve döküldükten sonra da toplama olanağı vardır Örneğin Atkestanesi, Ceviz, Meşe, Kayın hatta Ihlamur gibi meyvalarda olduğu gibi

Hangi tür tohumun ne zaman olgunlaşıp toplanacağı her yıl belirli, kesin bir zamana bağlanamaz Zira bu zaman, o yılın iklim koşullanna göre az çok değişir Örneğin erken gelen ilkbahar ve kurak bir yaz, tohumlann daha erken tarihte ol gunlaşmasına neden olur Hatta bazı mey valar ve tohumlar, ağaç üzerinde aynı za manda olgunlaşmazlar Bazılan dökülürken, bazıları da hâlâ olgunlaşmamış du rumdadır Bu konularda bakı koşullan da etkili olur ve bu düzensiz farklı zaman lardaki olgunlaşmalar tohum toplamada ciddi bir sorun oluşturabilir

Bununla beraber senelere göre az çok değişmesine rağmen gene de her türün meyva ve tohumu belli bir zaman aralığında olgunlaşır ve toplamaya hazır hale gelir Tablo 10'da bazı önemli tohumlarda çiçek durumu, çiçekleme, tohum top lama, tohumlann dağılma zamanlan görülmektedir Bu tablodaki değerler kabaca da olsa tohum toplama zamanlan hakkında bir fikir vermektedir Ancak bu tarih lerde bazı gözlemler yaparak tam olgunlaşmasının gerçekleştiği en doğru zamanı kestirmek gerekir Zira erken toplamada tohumlar tam olgunlaşmadan toplanır Bu takdirde tohumun karbonhidrat, yağ ve proteinlere dönüşmüş olan depo mad delerini yeterli ölçüde biriktirebilmesi ve dolayısıyla daha iyi bir çimlenme ve da ha kuvvetli fidanlar veren kaliteli tohumlann elde edilebilmesi için bu olgunlaş mayı beklemek gerekir Yani tohumlar yeterli miktarda besin maddeleri toplayın-caya kadar hasat edilmemelidir Aksi halde erken toplanan tohumlann çimlenme kabiliyeti zayıf olur Bu durum örneğin Acer campestre'de çok barizdir Erken toplanan tohumlarda bu türde zayıf fidanlar gelişmektedir Eğer top lama zamanı çok gecikirse bu takdirde meyveler yanlabilir, düşebilir veya kuşlar ve hayvanlar tarafından yenilip götürülebilir Meyvanın veya kozalağın çatlaması, karpellerin dağılma ihtimali fazla olan türlerde, meyva veya tohum aşın den cede kurumadan hasat edilmelidir Bu konuda sabah erken saatlerde henüz çi varken yapılan toplama çatlamayı bir ölçüde önler Buna karşılık geç kalınma; halinde toplama esnasında tohumlar dağılıp saçılabilir Örneğin Göknar, Sedi: Ladin, Duglaz, Huş ve Karaağaç tohumlan olgunlaşır olgunlaşmaz kısa süred dağılırlar Bu itibarla tam olgunlaşma zamanını tesbit için yapılan gözlemle önemlidir Bu konuda, meyva ve tohumlann rutubet içerikleri, renk, sütlülük de recesi, şekil, koku, yumuşaklık vs gibi türlere göre değişen bazı olgunlaşma işa retlerinden faydalanılır Tablo: 9 önemli bazı türlerde olgunlaşma işaretleri ve bu na göre ne zaman toplanacağı hakkında fikir vermektedir