Pamuk - Pamuk Nedir - Pamuk Yetiştiriciliği

Pamuk - Pamuk Nedir - Pamuk Yetiştiriciliği

Pamuk bitkisi her türlü toprakta yetişebilen bir bitki olmakla birlikte,yüksek verim ve kaliteye ulaşabilmek için toprağın derin profilli ve alüviyal olması gerekir Derin, kumlu -killi su tutma yeteneği yüksek geçirgenliği, işlenmesi ve sulanması kolay topraklar pamuk yetiştiriciliği için ideal topraklardır

PAMUK YETİŞTİRİCİLİĞİNDE İKLİM İSTEKLERİ

Pamuk yetiştiriciliğinde en önemli iklim faktörlerinin başında sıcaklık, gün ışığı, yağış ve oransal nem gelmektedir Yıllık ortalama sıcaklığın 19 oC, yaz ayları sıcaklığı ise 25 oC olması gerekir Sıcaklık tarak oluşmasından önce 20 oC, çiçeklenme döneminde 25 oC, kozaların gelişme döneminde ise 30-32 oC olmalıdır Hasat döneminde kozaların iyi açılabilmesi için sıcaklığın azalması (15 oC’ye kadar) istenir

PAMUK YETİŞTİRİCİLİĞİNDE TOPRAK HAZIRLIĞI

Tarlanın pamuk ekimine hazırlanması sürecinde ilk yapılacak işlemler tarla temizliği ve toprak altı işlemesidir Uzun yıllar pamuk yetiştirilen topraklarda zamanla pulluk altı yada taban taşı denilen sert bir tabaka oluşur Bu tabaka bitki köklerinin gelişmesine engel olacağı için kırılması gerekir Bu iş için Subsoiler adı verilen aletler kullanılır Bu aletle toprağın üst yapısı bozulmadan toprak 90 cm derinliğe kadar işlenir Bu işlemi sonbahar ve kış sürümleri ile tohum yatağının hazırlanması işlemleri izler Eğer pamuktan sonra yeniden pamuk ekilecekse sonbahar aylarında saplar kesilip toprak 20-25 cm derinliğinde sürülmelidir Tarla otlu ve toprak tavı da uygun ise kış aylarında sürüm işleminin tekrarlanması yararlıdır Eğer tahıldan sonra pamuk yetiştirilecekse hasadın ardından toprak tavlı iken hemen sürülmelidir Pamuk yetiştiriciliğinde son sürüm tohum yatağını hazırlamak için yapılan ilkbahar sürümüdür Bu sürümde 15 cm derinlik genellikle yeterlidir

PAMUK YETİŞTİRİCİLİĞİNDE EKİM

Yüksek verim ve kaliteli ürün elde etmek için genetik saflığı yüksek tohum kullanımı çok önemlidir İyi bir tohumlukta aranan özelliklerin başlıcaları şunlardır

- Tohumluk çiğit iri, dolgun, büyüklüğü, biçimi ve rengi yeknesak olmalıdır İçinde fazla çıplak, yeşil ve esmer, seyrek havlı çiğit bulunmamalıdır

- Selektörlermiş ve iyi temizlenmiş olmalıdır İçinde boş ve kırık çekirdek yaprak gibi yabancı maddeler olmamalıdır

- Tohumlar kuru ve sert olmalıdır

- Çimlenme gücü %80 ve daha fazla olmalıdır

- Pembe kurta karşı sterilize edilmiş veya çırçır fabrikasında çırçırlanmış olmalıdır


Pamuğun ekim zamanı iklim koşullarına göre belirlenir Ekim için toprak sıcaklığının 15 oC’nin üstünde olması gereklidir Bölgelere göre ve yıldan yıla ekim zamanı değişiklik göstermekle birlikte, Çukurova Bölgesinde 25 Mart-30 Nisan, Ege Bölgesinde ve Antalya yöresinde 15 Nisan-15 Mayıs tarihleri genellikle en uygun ekim zamanıdır


Ekim işlemi elle serpme şeklinde ya da mibzerle sıraya yapılır Ekim derinliği toprak koşullarına bağlı olmakla birlikte genellikle 3-4 cm’dir Tohumun çimlenmesi normal koşullarda 5 ila 10 gün içinde gerçekleşir Erken çimlenme sağlamak için tohum ekimden birkaç saat önce ıslatılmalıdır Yetersiz çimlenme görülmesi durumunda hemen ikinci bir ekim yapılması önerilir

PAMUK YETİŞTİRİCİLİĞİNDE GÜBRELEME

Önemli Not: Bahçenizi her ilaçlamanızda eğer sulama veya ilaçlama suyunuzun pH sı 8 - 85 ise muhakkak Golden Wet yayıcı yapıştırıcı kullanınız (Ülkemizin birçok yöresinde toprak ve su pH sı 8- 85 hatta 9 a kadar çıkmaktadır) Üretilen bütün ilaçlar


6 - 7 pH aralığına göre üretilmektedir en kaliteli ilaçlar dahi 6 ila 15 dakika arasında, % 30 varan oranlarda etkisini kaybetmektedir (kesilmiş yoğurt örneği gibi) Buda ilacınızın etkisinin azalmasına neden olacaktır


Her ilaçlamada yaprak gübresi muhakkak kullanılmalıdır Yaprak gübreleri bitkilerin strese girmesini önler Bitkilerin mikro element ihtiyaçlarını karşılar Meyve tutumunu ve meyvelerin kalitesini arttırır


Pamuk bitkisi topraktan fazla besin maddesi kaldıran bir bitki değildir Bitki topraktan birinci derece besin maddeleri olan N, P, Ka (Azot, fosfor, potas) yanında ikinci derece besin maddeleri olan kalsiyum, magnezyum, kükürt ve sodyum ile minor elementler adı verilen bor, demir, çinko, kurşun gibi besin maddeleri kaldırır


Azotlu gübreler bitkinin vegetatif gelişmesini (dal ve yaprak ) sağlar Fosforlu gübreler çiçek ve koza sayısının artmasına koza iriliğine ve erken olgunlaşmasına etki eder Potaslı gübreler ise; azotlu gübreler kadar olmasa da bitkinin vegetatif gelişmesini hızlandırır ve çiçeklenme dönemini uzatır Fazla uygulanan potas pamukta olgunlaşmayı geciktirir


Pamuk tarımında kullanılacak gübre miktarı iklim ve toprak koşullarının yanı sıra sulamaya, pamuk çeşidine göre değişir

PAMUK YETİŞTİRİCİLİĞİNDE SULAMA

Pamuk bitkisinin su ihtiyacı 400 ila 600 mm’ dir Pamuk yetiştirilen ülkelerde (bölgelerde) yıllık yağış miktarı genellikle yetersiz olduğundan, pamuk bitkisinin iyi gelişmesi için gereken su miktarı sulama yoluyla verilmelidir Sulama pamuk üretiminde verimi etkileyen faktörlerin başında gelir Sulama zamanı ve verilecek su miktarı bitkinin su isteği belirtilerine ve topraktaki nem durumuna bakarak saptanır Sulama aralığı ve sulama sayısı, yetiştirilen pamuk çeşidine, toprak özelliklerine, taban suyu yüksekliğine, yağış miktarı ve dağılımına, vegetasyon dönemindeki sıcaklık ve havanın bağıl nemine bağlı olarak değişir Ülkemizde yetiştirilen çeşitlerin orta bünyeli topraklarda ve normal iklim koşullarında genellikle 15-20 gün aralıklarla 4-5 kez sulanması uygundur Sulama yöntemi olarak salma sulama, alttan sızdırma ve yağmurlama sulama yöntemleri kullanılabilir

PAMUK YETİŞTİRİCİLİĞİNDE BAKIM

Pamuk yetiştiriciliğinde bakım işleri seyreltme, çapalama ve uç almadır Bitkinin iyi gelişmesini ve çabuk olgunlaşmasını sağlamak için seyreltme işleminin yapılması gerekir Bitkiler henüz 4 yapraklı iken (yaklaşık 10 cm) 5-6 cm ara ile hafif bir seyreltme (tekleme) yapılır Genellikle ilk seyreltme ilk çapa, ikinci (tam) seyreltme ise ikinci çapa ile birlikte yapılmalıdır Ekimden sonra görülen yabancı otların elle veya kazayağı ile çapalanarak yok edilmesi gerekir Çapalama sayısı tarladaki yabancı ot durumuna göre değişir Kozalar açmaya başladıktan sonra bitkinin tepesinden 10-15 cm kısmının kırılmasına uç alma işlemi denir Bu işlem geç ekilmiş veya fazla sulanmış tarlalarda uygulanır Vegetatif gelişmesi normal olan bitkilerde uç almaya gerek yoktur

PAMUK YETİŞTİRİCİLİĞİNDE HASAT HARMAN

Kozaların olgunlaşması ile birlikte pamuk hasadına başlanır Hasadın başlama tarihi, yörenin iklim koşullarına, ekim tarihine ve sulama koşullarına göre değişir Hasat, Ege ve Antalya bölgelerinde genellikle 15 Eylülden itibaren başlayıp Kasım sonu veya Aralık ortasına kadar sürer Çukurova bölgesinde ise Ağustos sonlarında başlayıp Kasım başına dek devam eder


Pamuk hasatı ülkemizde genellikle 2-3 kez ve elle toplanarak yapılır Birinci elde toplanan pamuk iyi kalite özelliklerine sahiptir Son yıllarda makina ile hasata da rastlanmaktadır Makina ile pamuk hasatı iş gücü ücretinin pahalı olduğu ülkelerde (bölgelerde) tercih edilen bir yöntemdir