Çöl Sıcağına Uykuda Kalarak Dayanan Bitkiler

çöl bitkileri - çöl bitkilerinin özellikleri - çölde bitkiler sıcağa nasıl dayanır - çöl bitkilerinin susuzluğa dayanmasıÇöl bitkilerinin aşırı sıcakla ve susuzlukla mücadele etmek için kullandığı birkaç yöntem bulunmaktadır Bu yöntemlerden biri de “uykuda kalmak”tır Özel yapıları ile kuraklığa ve susuzluğa dayanarak bu yöntemi kullanan bitkiler, “efemeral” bitkiler olarak adlandırılmaktadır


Genellikle bir sene yaşayan ve kuraklık durumlarında tohum halinde uykuda kalarak susuzluktan kurtulan bu bitkiler, yağmurdan sonra çok çabuk bir şekilde tohumlarını açıp yeşillenirler ve fideleri çok hızlı bir şekilde büyür Çiçeklenme çok kısa bir sürede oluşur ve böylece bitki, tohumdan tohum üretme aşamasına sadece birkaç hafta içinde geçebilir


Çölde yağmur dengesizdir Bu yüzden efemerallerin eğer tüm tohumları tek bir yağmur ile yeşillense ve sonra birden gelen bir kuraklık ile ölseler, nesilleri tükenebilirdi Ama bu bitkilerin çoğu, sadece büyük miktarda yağmur aldıktan sonra tohumlarının yeşillenmesini sağlayan mekanizmalara sahiptir


Bu bitkiler “tohum polimorfizmi” adı verilen ve tohumlarının yeşillenme zamanını farklılaştırabilen bir özelliğe sahiptirler Ek olarak tohumlarda da yeşillenmeyi engelleyici bir madde vardır Tohuma ilk defa su ulaştığında, onun yüzeye çıkma aşaması tamamlanır Ancak tohumun yeşillenebilmesi için bu koruyucu maddenin etkisiz hale gelmesi gerekir


Bu işlem ise tohumun ikinci defa suyla buluşmasıyla meydana gelir Eğer ikinci defa su gelmezse yani yağmur yağmazsa tohum filizlenmez Bu nedenle tohumlar ıslanmak için iki evreye ihtiyaç duyar; ilki tohumların yüzeye çıkmasına neden olur, ikincisi de yenilenmeyi engelleyici maddeyi giderir ve ancak bu engelleyici maddenin gitmesinden sonra yeşillenme meydana gelir



İlmi Mercek Dergisi



alıntı