Vişne - Vişne Nedir - Vişne Yetiştiriciliği

Vişne - Vişne Nedir - Vişne Yetiştiriciliği

Anadolu birçok meyve türünde olduğu gibi, vişnenin de anavatanı sınırları içerisinde yer almaktadır Ülkemizde hemen hemen her bölgede vişne yetiştiriciliği yapılmakta olup, üretilen vişne derin dondurma, kurutma, meyve suyu, konserve ve reçel yapımı şeklide değerlendirilmekle birlikte dış ülkelere dondurulmuş halde ihraç edilmektedir


Vişnede gerek üretim gerekse pazarlama yönünden herhangi bir sıkıntı yaşanmamaktadır Vişneler4-5 yaşında verime geçerler,tam ve ekonomik olarak verime geçmeleri 8-10 yılı bulur Ekonomik ömrü ise 20-25 yıldır Vişneler ılıman iklimlerde çok iyi yetişmesine rağmen diğer meyvelere göre soğuk ve sıcaklara daha çok dayanmakta ve iklim değişikliklerine daha iyi adapte olmaktadır Vişne bahçesi tesis ederken nelere dikkat etmeliyiz?

Vişne bahçesi kurarken öncelikle bahçe toprağı analiz ettirilerek vişne için uygun olup olmadığı belirlenmelidir Yer ve yöney olarak doğal drenajı iyi donlardan ari ve kuzey rüzgarlarına kapalı olan yerler tercih edilmelidir

ANAÇ SEÇİMİ

Toprak yapısına ve iklim koşullarına uygun anaç ve çeşit seçilmelidir Örneğin kurak ve kireçli topraklarda idris anacı tercih edilmelidir Verimli, derin, rutubetli ve drenajı iyi yapılmış taban arazilerde yabani kiraz kullanılmalıdır

ÇEŞİT SEÇİMİ

Vişne çeşitlerinde döllenme sorunu olmayıp, tek çeşitle bahçe tesis edilebilir İkinci bir çeşidin kullanılması ise verimi daha çok arttırır Enstitümüzde yapılan çalışmalar sonucunda,ilimiz için Menemen 1389çeşidi ile1416 ve1391 nolu Kütahya vişnesi tiplerini önerebiliriz

DİKİM

Diğer önemli bir hususta dikim sıklığına dikkat edilmesidir Dikim, mutlaka dikim tahtası kullanılarak yapılmalıdır Dikimden önce arazi tesviye edilmeli ve 90cm aralıklarla dip kazanla Ağustos-Eylül ayında sürülmelidir Kısmi taban suyu ve su birikmesi gibi problem oluşacak ise 40-50m aralıklarla hendekler oluşturulmalıdır Fidanlar en uygun Sonbaharda dikilmeli ve dikim sırasında çukurlara bir kürek süperfosfat ile 100gr Amonyumsülfat dikim toprağına karıştırılmalıdır Düz arazilerde dikim kare, dörtgen, satranç veya üçgen

şeklinde,meyilli arazilerde ise baklava dilimi şeklinde uygulanır Uygulanacak olan sıra arası ve sıra üzeri mesafe ise 4x4m veya3x4m olmalıdır Dikimden sonra tepe kesiminde acele edilmemesi gerekir Bu işler gözler iyice kabardığında yapılırsa oluşacak ilk kat dallar daha geniş açılı olur Sert geçmeyen yerlerde az sayılardaki çöğürler(piçler) sürgün göz aşısıyla aşılanabilir Ancak en uygun aşı durgun göz aşısıdır Durgun göz aşısı teorik olarak temmuzun ikinci yarısından itibaren yapılabilirse de hem şaşırtılan çöğürlerde hem de o yılın çöğürlerinde ağustos sonlarına doğru yapılması pratik açıdan daha uygundur Eğer tutmayan aşılar için ’tamir aşısı’ düşünülüyorsa aşı zamanı eylüle sarkmamalıdır

BUDAMA

Vişne meyve türleri içerisinden az budama isteyen ağaçlardandır Dikimden sonraki birkaç yıl içerisinde ana dallar iyice teşkil ettikten sonra yapılacak budamalar kuruyan, birbirine çapraz büyüyerek tacın içini sıklaştıran çok zayıf büyüyen ana dallarla rekabete girecek olan obur dalları,kesmekten ibaret olmaktadır Bu tabi durumdan faydalanarak gereksiz budamalardan kaçınılmalıdır Aksi takdirde ağaçların meyveye yatmaları gecikir Vişne gelişim itibariyle daha çok yayvan bir taç şekli oluşturur Vişneler genellikle modifiye lider ( değişik doruk dallı) sistem şeklinde taçlandırılır Yaygın olarak uygulanan ise modifiye lider sistemdir Fidanlar, tercihen 15-2 cm çapında, 150-200cm boyunda, bir yaşlı ve kuvvetli olmalıdır Bu fidanların tepeleri 90-107cm den vurulur Lider haricinde seçilen 4 yan dalın ana gövde üzerinde birbirlerinden 30cm aralıkta ve ana gövde ile aralarındaki açının 45-60° olması gerekir Ağaçlar çiçeğe yatıncaya kadar çok az budanmalıdır Kısaca vişne ömrü boyunca hafif budama ister


GÜBRELEME

Vişne ağaçlarının gübrelenmesinde birçok faktör etkilidir Ortalama değerler verilecek olursa vişne bahçelerinde özellikle ilk kuruluş devresinde dekara 2-3 ton yanmış çiftlik gübresi verilmesi ve bunun 2 yılda bir tekrarlanması ağaçların gelişmesi açısından yararlıdır Dikimi izleyen ilk yıllarda, yani ağaçların teşekkülü esnasında çok kuvvetli gübre verilmesi sakıncalıdır Çünkü kuvvetli vegatatif gelişme gösterir ve meyve teşekkülü gecikir Ancak verime yatmış ağaçlarda durum farklı olup, bunlara her yıl yukarıda belirtilen çiftlik gübresi dışında yapılacak toprak ve yaprak analizleri doğrultusunda inorganik gübre verilmelidir Yıllık yağışın 400 mm ve üzerinde olduğu yerlerde vişneyi sulamaya gerek yoktur Ancak bu yağışların altında ki yerlerde ise yılda 2–3 kez sulama yapılması vegetatif ve generatif gelişme açısından yararlı olacaktır

HASAT

Vişneler hasat olgunluğuna geldikleri zaman toplanmalıdır Bu ise, meyvenin normal irilik, rengini ve çeşide özgü tad ve aromasını alması demektir Şurası çok iyi bilinmelidir ki, bu türlerde meyveler hasat zamanına doğru iriliklerini büyük ölçüde artırmakta ve böylece verim miktarı % 35-40 artmaktadır Ekonomik düşünceden dolayı, vişneler genellikle bir defada hasat edilirler ve yine genellikle el ile ve sapları ile beraber toplanırlar Toplama esnasında meyve dalcıkları kırılmamalıdır Toplanan meyveler 3-5 kglık sepet veya kovalara konur ve ambalaj yerlerine böyle gönderilir


NOT: Tüm hastalık ve zararlılarla mücadele için bakanlığımıza bağlı en yakın tarım kuruluşuna başvurulmalı ve tavsiyeleri doğrultusunda mücadele yapılmalıdır

HAZIRLAYAN: MERAL ASLAY ZİRAAT MÜHENDİSİ

Vişne Yetiştiriciliği hakkında


Vişne yetiştiriciliğinde iklim faktörlerinden en önemlisi sıcaklıktır Çiçek tomurcukları –2,4 °C’ ye kadar dayanabildikleri halde, açmış çiçekler –2°C’ de donarlar Vişnelerin odunsu kısımları ise –40 °C’ ye kadar dayanabilirler Vişneler düşük sıcaklıklara kirazlardan daha fazla dayanırlar İlkbaharda çiçeklenme kirazlardan daha sonra olduğu için vişne çiçeklerinin ilkbahar geç donlarından zarar görme olasılığı daha düşüktür

Kirazlar için kış dinlenme istekleri vişnelerden daha önemli olup, dinlenmeden çıkabilmeleri için yeterli kış soğuğu almaları gerekmektedir Soğuklama ihtiyaçları karşılanmamış kirazların çiçeklenmelerinde gecikme ve düzensizlikler görülmektedir Lambert, Napolyon ve Bing gibi yüksek soğuklanmaya ihtiyaç gösteren kiraz çeşitlerinde daha belirgindir Kirazlarda kış dinlenme isteklerini yeterince karşılayamayışı döllenme yönünden de sorun yaratmaktadır Çünkü, ılık geçen kışlardan sonra, düşük soğuklama ihtiyacı gösteren çeşit, yüksek soğuklama ihtiyacı gösteren çeşitten daha erken çiçeklendiğinden, bu iki çeşit birbirini tozlayıp dölleyemezler Vişneler ise, kendine verimli olduğu için, bu konuda bir sorun yoktur Genel olarak kiraz ve vişnelerde +7,2 °C’ nin altında soğuklama süresi 1100-1700 saattir


Kiraz ve vişne yetiştiriciliğinde, yağışın yıl içinde düzenli olarak yayılması en uygun olanıdır Genel olarak 600 mm yağış alan yerlerde kiraz, 400 mm


yağış alan yerlerde ise vişne yetiştiriciliği sulamaya gerek kalmadan yapılabilir Kiraz ve vişnelerde çiçeklenme ve meyve oluşumu esnasında havaların yağışlı gitmesi istenmez Çünkü çiçeklenme zamanında yoğun yağmur döllenmeyi güçleştirir ve mantar zararının artmasına neden olur Yine meyve olgunlaşması esnasında yağabilecek yağmur meyvelerin çatlamasına neden olarak, Pazar değerini düşürür


Toprak İstekleri İyi drene edilmiş, derin, havalanabilen ve yaz aylarında düzenli olarak sulanabilen topraklar kirazlar için en uygun topraklardır İyi drenaja sahip olmayan fakir topraklarda ağaç zayıf gelişir ve seyrek meyve dalları meydana gelir Yine kuru topraklarda meyveler küçük kalır Taban suyunun yüksek olduğu yerlerde kökler yüzlek kalır ve ağacın gelişimi yavaş olur Bu gibi durumlarda ise ağacın kuraklık ve dondan etkilenme riski artar


Vişneler ise, toprak açısından daha toleranslıdır Vişneler kuru, kumlu veya kireçli topraklarda da yetiştirilebilirler Özellikle idris anacının kullanıldığı yerlerde vişnelerin kuraklığa dayanmaları artar Vişne için de en ideal toprak kiraz yetiştiriciliğine uygun olan topraklardır


Vişne Çeşitleri

Yetiştiriciliği önerilen iki vişne çeşidi olup, ikisi de kendine verimlidir Herhangi bir döllenme problemi yoktur

Kütahya : Çok geç, meyvesi yuvarlak, çok iri (6,79 g), koyu morumsu-şarabi renkte, çok sert, çok sulu, az lifli ve çok iyi kalitelidir Ağaçları çok verimli olup, hiç meyve çatlaması yapmaz

Montmorency : Geç mevsim, meyvesi yuvarlakça, orta iri (4,62 g), kırmızı renkli, orta sert, sulu ve kalitelidir Ağaçları çok verimli olup, hiç meyve çatlaması yapmaz