07-26-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Ana Hatlarıyla Kanada Tarihi
Ana Hatlarıyla Kanada Tarihi
Amerika'nın, 1492'de Columbus tarafından keşfinden evvel Asya'dan bazı tarih öncesi kabileler Bering Boğazını geçerek Amerika'ya ulaşmışlardı MS 1000 yıllarında bölgenin Avrupalı ilk ziyaretçileri olan Vikingler kuzey Newfoundland'e yerleşmeye başladılar
Daha sonraki dönemlerde de Avrupalılar bölgeye gelmeye devam ederken Kanada'nın yerli kabileleri de farklı dil, din, gelenek, ticari faaliyetler, sanat, zanaat, kanun ve idare şekilleriyle kendilerine özgü bir topluluk oluşturmuşlardı
Birçok Avrupa ülkesi Amerika'da yerleşim birimleri oluşturma hevesinde olmasına rağmen bu konuda ilk girişim, 1534 yılında St Lawrence River civarındaki topraklarda hak iddia eden Fransız kaşif Jacques Cartier'e aittir
Bir diğer Fransız kaşif, Samuel de Champlain, 1600'lerin başlarında Quebec City'yi kurdu Günümüzde 3,000 Fransıza ev sahipliği yapan Kanada, 1663'te Fransa'nın bir eyaleti oldu Tam, Fransa kürk ticaretinden iyi karlar elde etmeye başlamıştı ki 'dostça' bir rekabet oluşturmak üzere İngiltere devreye girdi ve 1670'te Hudson's Bay Company'yi kurdu Bir müddet, bu iki Avrupa kültürü bölgedeki birlikteliklerini barış içerisinde sürdürdüler Derken 1745'te İngiltere birlikleri, Nova Scotia'daki Fransız istihkamlarından birini ele geçirdi - yeni dünyanın kontrolü için mücadele başlamıştı İngiltere'nin 1759'da Quebec City'de Fransa'yı yenmesiyle de Seven Years' War olarak bilinen savaşların dönüm noktasına gelinmiş olundu 1763'te imzalanan Paris Antlaşmasıyla Fransa Kanada'yı İngiltere'ye bıraktı
Amerikan devriminin sonuna gelindiğinde (1775-83), yaklaşık 50,000 Kraliyet yanlısı İngiliz'in ABD'den göçü sonucunda bölgedeki Fransız ve İngiliz nüfusu daha dengeli bir hale geldi Kanada ve ABD arasındaki son savaş olan 1812 Savaşından sonra İngiltere, tıpkı koloniler gibi Kanada'yı da kaybetme korkusuyla, 1867'de Britanya Kuzey Amerika Yasası (BNA Act)'nı çıkardı
Kanada'nın anayasası sayılabilecek bu düzenlemeye göre Dominion of Canada kurulmuş oldu Kanada'nın en önemli tarihi başarılarından biri olan ve 1885'te tamamlanan Kanada Pasifik Demiryolu'yla ülkenin doğu ve batısını birbirine bağlanmış oldu 1912'ye gelindiğinde Newfoundland dışındaki bütün eyaletler, merkezi hükümetin bir parçası olmuştu Newfoundland ise 1949'da birliğe katılmıştır
Kanada, Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra yavaş yavaş refah seviyesini yükseltti ve 1931'de İngiliz Devletler Topluluğunun gönüllü üyesi oldu İkinci Dünya Savaşı'nın başlamasıyla Kanada bir kez daha İngiltere saflarında Almanya'ya karşı savaşa girdi, ancak bu sefer ABD ile savunma anlaşması yaptı ve Pearl Harbor'a düzenlenen saldırıdan sonra Japonya'ya savaş açtı
İkinci Dünya Savaşı'nı takip eden yıllarda Avrupa'dan Kanada'ya büyük göçler oldu Bunu 1960'larda Asyalı, Arap, Hint, İtalyan, İspanyol ve Karayipli göçmenler izledi Savaş sonrası dönemde ekonomik büyüme ve refah yaşandı
Ülke 1967'de Montreal'deki Dünya Fuarı, Expo ile 100 Kuruluş yıldönümünü kutladı 1975'ten bu yana ülkenin yerli halklarıyla toprak hakları anlaşmaları imzalanmaktadır ve bu anlaşmalarla yerli halklara, ülkenin kuzey bölümündeki geniş toprakların bir kısmı üzerinde kontrol hakkı tanınmıştır
Fransızca konuşan Quebec ile İngilizce konuşan Kanada arasında var olan tatsızlık, 1960 sosyal olaylarıyla iyice gün yüzüne çıktı Quebec'te 1976'da yapılan eyalet seçimlerini ayrılıkçı Parti Quebecois (PQ) kazandı Bu konudaki hassasiyet zaman zaman şiddetlenip zaman zaman azalmaktadır 1980 referandumunda (egemenlik referandumu) ayrılıkçılar %60'lık bir oranla mağlup oldu Ekim 1995 sonuçları da çok farklı değildi Bu durumda başbakan, bir nevi sus payı olarak, Quebeclilerin farklı bir toplum olduğunu kabul ettiklerini belirtti
|
|
|