Orta Çağ

Orta Çağ Hakkında - Orta Çağ Tarihi - Avrupa Tarihi - Yabancı Tarih





Fransa'nın kuzey kıyısındaki takviye yapılmış şehir ve Mont Saint-Michel manastırı Orta Çağ'ın sembolikleşmiş yapıtıdır ve 1430'larda Limbourg kardeşler tarafından boyandığından beri çok az değişmiştir


Orta Çağ, Avrupa tarihinin geleneksel ve şematik olarak üç bölüme ayrılışında, ortada kalan çağa verilen isimdir Kavimler Göçü ile başlayıp İstanbul'un (ms1453) Fatih Sultan Mehmet tarafından fethine kadar geçen dönemdir Bu üç çağ: Antikitenin klasik uygarlıkları (Antik Çağ), Orta Çağ ve Modern Zamanlar'dır Batı Avrupa'nın Orta Çağ'ı genellikle Batı Roma İmparatorluğu'nun çöküşü ile ulusal monarşilerin yükselişi, Avrupalılarca denizaşırı keşiflerin başlaması, hümanist canlanma ve 1517'de başlayan Protestan Reformasyon'u arasındaki zaman dilimi olarak tanımlanmıştır Bu çeşitli değişiklikler Erken dönem Modern zamanın başlangıcını oluşturmaktadır ve Sanayi Devrimi'ne öncülük etmiştir Ayrıca 1453'teki İstanbul'un Fethi de, özellikle Anadolu'da, Orta Çağ'ın bitişini işaretleyen olaydır

Geç Roma İmparatorluğu

Roma İmparatorluğu en geniş sınırlarına ikinci yüzyılda ulaştı Bunu takip eden iki yüzyıl Roma İmparatorluğunun yavaşça çöküşüne ve sınırlardaki kontrolü yitirmesine şahit oldu285’te imparator Diocletian imparatorluğu doğu ve batı olmak üzere ikiye bölmüştüBu doğu-batı ayrımı imparatorluğun başkentini Konstantinopolis’e taşıyan Konstantin döneminde de devam etti

Roma İmparatorluğunun sınır komşuları daha güçlü hale geldiğinden, 4yüzyılda imparatorluğun askeri harcamalar arttı Daha önce ticaret ilişkileri içinde bulundukları kabileler imparatorluğun içine sızarak zenginliğinden yararlanmaya çalıştılar Diocletian reformlarıyla vergi sistemini ve orduyu düzenledi ayrıca yönetimde güçlü bir bürokrasi oluşturduBu reformlar imparatorluğa zaman kazandırdı ancak bu reformlar çok fazla para gerektirdiRoma’nın düşen geliri imparatorluğu vergilere bağımlı kıldıGelecekti aksilikler Roma’nın zenginliğini ordusuna harcamasına neden olacaktıBu sınır genişletme döneminde ekonomik sorunlar kritik bir problem haline gelecekti378’deki Adrianople Savaşı yenilgisi Roma ordusuna çok fazla zarar verdi ve imparatorluğun batısını savunmasız bırakılmasına neden olduBatı da güçlü ordu olmaması ve imparator Konstantin’den herhangi bir kurtuluş vaadi gelmemesinden dolayı imparatorluğun batısı uzlaşma yoluna girdi

Geleneksel tarihte ‘Barbar akınları’ olarak bilinen ‘Göç Dönemi’ oldukça anlaşılması güç ve aşamalı bir dönemdi Bazı tarihçiler bu döneme ‘Karanlık Çağ’ adını verdi Bu dönemdeki barbar kavimlerin bazıları Roma’nın klasik kültürünü inkar ederken, bazıları ise tamamen kabullendi hatta göz diktiOstrogot lideri Thedoric bu kültürü kabullenen ve kendini Roma kültürünün mirasçısı olarak görenlere bir örnektirHunlar, Bulgarlar, Avarlar, Macarlar'ın yanında birçok Cermen kavim ve Slav halklar, Roma sınırlarına göç ettiler Bazı gruplar Roma senatosu ya da imparatorunun onayıyla Roma sınırlarına yerleşti Tarımsal arazi karşılığında bu kavimler Roma’ya askeri destek sunduDiğer saldırılar küçük çaplı, yağmalama amaçlı saldırılardı Bu saldırıların en bilineni 410’da Vizigotlar tarafından gerçekleştirilen ve Roma’nın yağmalanmasıyla sonuçlananıdır

5yüzyılda Roma’nın kurumları çökmeye başladıBatı’nın son imparatoru Romulus Augustus 476’da barbar kral Odoacer tarafından tahttan indirildiDoğu Roma İmparatorluğu (batının tamamen düşmesinden sonra Bizans İmparatorluğu) düzenini batıyı kendi kaderine terk ederek sağladıBizans imparatorlarının bu sınırlarda hak iddia etmesine rağmen barbar krallar kendilerini batının imparatoru olarak görmeye başladıBundan sonraki üç yüzyıl boyunca batının yasal bir imparatoru olmayacaktıBunun yerine barbar desteği sağlayan krallar tarafından yönetildiBazı krallar sadece vekillik alarak kral unvanıyla yönetirken bazıları kendi isimleriyle yönetti5yüzyıl boyunca şehirler düşmeye başladı ve güçlendirilen duvarlarla korunmaya çalışıldıİmparatorluğun batısı altyapısal olarak çöküşler yaşadı ve merkez yönetim tarafından müdahale edilmediŞehirlerde yapılan savaş arabası yarışları, yolların düzenlenmesi, su kemerleri gibi düzenlemeleri genellikle piskoposlar tarafından yapıldı Hippo piskoposu Augustinus yönetici gibi davranan piskoposların bir örneğidir

Erken Dönem Orta Çağ
8Yüzyılda Roma merkezi otoritesini kaybetmiş, kırsallaşmış ve büyük güç olma özelliğini kaybetmişti5’inci ve 8’inci yüzyıllar arasında Roma merkezi yönetiminin bıraktığı boşluğu yeni halklar ve güçlü bireysel hareketler doldurduCermen kabileleri imparatorluğun eski sınırlarında bölgesel egemenlikler kurdularBu kabileler İtalya’da Ostrogotlar, İspanya’da Vizigotlar, Gaul’de (Fransa) Frenkler, Britanya’da Anglo-Saxonlar ve Kuzey Afrika’da Vandallardır Roma’nın gücünü kaybetmesinin sosyal etkilerinin anlaşılması güçtür Şehirler ve tüccarlar güvenli ticaretin ekonomik yararlarından mahrum kaldılar ve imparatorluğun entelektüel gelişimi kültürel ve eğitimsel birliğin olmamasından dolayı olumsuz etkilendi Roma sosyal yapısının bozulması dramatiktir Ticaret yapmak ve şehirlerarası ulaşım eskisi kadar güvenli olmadığından ticarette ve üretimde düşüş görüldü Uzun mesafeli ticarete dayanan sanayiler; örneğin çanak-çömlek ticareti kısa sürede ortadan kalktı 7 ve 8yüzyıllarda Müslümanların Pers İmparatorluğu, Suriye, Mısır, Kuzey Afrika, İspanya, Portekiz ve Akdeniz’in diğer kısımlarını işgal etmesi deniz ticaretini olumsuz etkilediğinden yerelleşmeyi arttırdı

Beceriksiz yöneticilerin üstünkörü çalışmaları kütüphane, umumi banyo, meydan ve eğitim kurumları kurmak için yeterli değildi Yeni yapılar eskilerinden çok daha küçük ve gösterişsizdiŞehir duvarları ardındaki Romalı mülk sahipleri büyük değişikliklere sıcak bakmıyorlardı ve kolayca topraklarını bırakıp başka bir yere hareket etmek istemiyorlardıBazılarının elinden malları alındı ve Bizans sınırlarına kaçtılar, diğerleri ise yeni yöneticileriyle iyi ilişkiler geliştirmeye çalıştılarİspanya ve İtalya gibi yerlerde Roma yasalarının ve inançlarının sürdürülmesi gerektiğine inanıldıDiğer nüfusun yoğun olduğu bölgelerdekiler yeni giyinme şekilleri, yeni bir dil ve yeni gelenek ihtiyacı duydular Katolik Kilisesi’nin kültürel açıdan birleştirici bir etkisi vardı Katolikler tarafından nüfuslanmış bazı bölgeler Aryan yöneticiler tarafından işgal edildi Frankların lideri IClovis Aryanizme karşı Katolikliği seçen liderlerden biridir IClovis’in Katolikliği benimsemesi Gaul’deki Frank kabileleri açısından bir dönüm noktasıdır Piskoposlar aldıkları eğitimden dolayı Ortaçağ toplumunun merkezindeydi Sonuç olarak yönetimde önemli rol oynadılarAncak Batı Avrupa’nın merkezinin dışında kalan bazı bölgeler Hıristiyanlık ya da klasik Roma geleneğinden hiç etkilenmeden kaldılarAvarlar ve Vikingler gibi savaştı toplumlar hala Batı Avrupa’da yeni doğmakta olan toplumlar için hala tehlike oluşturuyordu Erken Dönem Ortaçağı monastizmin doğuşuna da tanık olduToplumdan ayrılıp ruhani hayata yönelmek kişilerin tercihiyken, Avrupa monastizmi şeklini Mısır ve Suriye’de meydana çıkan gelenek ve ideolojilerden aldıMonastizmin ruhani uygulamalara yaklaşımına kenobitizm dendi ve öncülüğünü 4yüzyılda Aziz Pachomius yaptıMonastik düşünce Mısır’dan Avrupa’ya 5yüzyılda hiyeroglif edebiyatla yayıldı 6yüzyılda Aziz benedictus monastismizn belirleyici kurallarını idare ve dini ayinler hakkında detaylı bir şekilde yazdıOrtaçağda manastırlar ve keşişler dini ve politik konularda derin etkiye sahipti, örneğin; zengin ailelerin toprak güvencesi, yeni fethedilen yerlerde kraliyet propagandası ve eğitim gibi konularda çok etkiliydiler Romanesk sanatın doğuşu olan 8yüzyıla kadar İtalya dışında taş binalara ilgi yoktu Roma’daki bina malzemeleri bu türde eser yapmak için çalındı Roma ve Bizans etkisi baskın kalsa da Çeltik ve Cermen barbar kavimlerin mimari şekilleri Hıristiyan sanatıyla birleştirildi Batı Avrupa’da yüksek kalitede mücevherler ve dini sanat eserleri yapıldı Charlamagne ve diğer krallar dini sanat eserlerinin yapılmasına büyük destek verdiler Bu dönemdeki bazı sanat eserlerinde altın gümüş ve değerli pigmentler kullanılarak İncil’den öyküler anlatılmaya çalışıldı
Karolenjler

Fransa’nın Gaul bölgesinde iki yeni güç ortaya çıktı; Austrasia ve NeustriaBu krallıklar efsanevi kralları Merovec’den sonra üç yüzyıl boyunca Merovenj Hanedanından gelen krallar tarafından yönetildi Merovenj ailesi dönem dönem aile bireyleri arasında anlaşmazlıklar çıkan bir aileydi Merovenj tahtına geçme kuralı kanbağı idiAncak 7yüzyılda Austrasian ailesi güç kazandı ve Merovenjler geleneksel figür olarak korundu Merovenjler Baltık üzerinden Avrupayla ticaret ilişkilerinde bulundu Merovenj kültürü ‘Romanlaştırılmış’ olarak tanımlanabilir, örneğin Roma paralarındaki yönetici sembollerine, piskoposluğa ve manastırlara çok önem verdiler Bazıları Merovenjlerin Bizans’la ilişki içinde olduğunu düşündü Ancak Merovenjler seçkin kişilerin ölülerini toprak mezarlara gömdüler ve nesillerini hayvan figürleriyle işaretlediler

7yüzyıl Austrasia ve Neustria arasında iç savaşların yaşandığı bir dönemdir Bazı aile büyükleri bu savaş ortamından yararlandı Örneğin Pippin bu durumdan yararlanarak kendini Merovingian Sarayı’nın başkanı ilan etti ve büyük zenginlik ve destek elde ettiKendi soyundan gelen diğer nesiller de onun bu konumundan yararlandı ve sarayda danışmanlık ve vekillik gibi görevlere geldilerHanedanlık 732’de Charles Martel’in Müslümanları yenmesiyle yeni bir yön aldı Karolenj hanedanlığı IIIPippin önderliğinde 753’te Austrasia ve Neustrialar’ın yönetimlerini ele geçirdi Çağdaş kayıtlara göre Pippin bu darbe için gücünü Papa’dan aldı Pippin’in darbesi Morevenjlerin beceriksiz ve zalim yöneticiler olduğu yolunda yapılan propagandalarla kuvvetlendirildi ve Charles Martel’in başarıları ve ailesinin dindarlığı yüceltilerek öyküleştirildi 783’te Pippin öldüğünde imparatorluğu oğulları Karl ve Carloman’ın ellerine bıraktı Carloman doğal nedenlerle öldükten sonra Karl Carloman’ın küçük oğlunun tahta geçmesini engelledi ve kendini birleşmiş Austrasia ve Neustria krallıklarının imparatoru ilan etti Karl çağdaşları tarafından ‘Büyük Karl’ ya da Şarlman olarak bilindi 774’te başlayan sistemli toprak genişlemesi Avrupa’yı büyük oranda bir araya getirdi 800’den sonraki savaşlarda birçok soylu müteffik edinerek geniş toprakları yönetti Ortaçağ’ın soylularının çoğu köklerini bu genişleme sürecinde ortaya çıkan Karolenj hanedanlığına dayandırmak istedi

Şarlman’in 800 yılının yılbaşı günü taç giyme töreni, 476’dan beri mevcut olan güç boşluğunu doldurduğu için ortaçağ tarihinin dönüm noktası olarak bilinirBu tören Şarlman’nin liderliğinde de değişikliğe yol açtı İmparatorluğun otoritesini görmüş olan din adamlarını sistematik bir şekilde etrafında toplandı ve imparatorluğun en uç yerlerine otoritesini ulaştırdı Ayrıca kendi sınırları içindeki kiliselerde değişmez ayin düzenini bir kenara iterek değişiklikler yapmaya çalıştı
Karolenj Rönesansı

Şarlman’nin Aachen’deki sarayı kültürün yeniden doğuş merkeziydi ve ‘Karolenj Rönesansı’ olarak da bilinirBu dönemde okur-yazarlık oranında artış görüldü, sanatta, mimaride, hukukta ve dini eserlerde gelişmeler görülür Klasik Latin edebiyatı almış olan İngiliz keşiş Alcuin, Aachen’a davet edildi Bu Latin kültürüne dönüş ortaçağ Latin gelişmeleri için önemli bir basamaktır Bu dönemde bütün Avrupa’da iletişimi kolaylaştıra bir yazı düzeni kullanıldı Almanya’da Karolenj hanedanlığının düşmesi ve Anglosaksonlar’ın güç sahibi olmasını Otto Rönesansı izledi
Orta Çağ’ın Zirve Dönemi

Orta Çağ’ın Zirve Dönemi, tarihçiler tarafından 11 ve 13yüzyıllar arasında Avrupa’nın şehirleşme süreci, askeri gelişme ve düşünsel etkinliklerin canlandığı dönem olarak tanımlanır Bu canlanma yağmacı İskandinavya’nın ve Macarlar’ın Hıristiyanlığı kabullenmesiyle ivme kazandı Bu dönemde Avrupa’nın nüfusu büyük miktarda artış göstermiştir Nüfus şehirlerde yoğunlaştı ve buradaki insanlar uzaklardaki tarım alanlarını işgal etmeye çalıştılar Antik şehirler Akdeniz kıyısında toplandı1200’de gelişmekte olan merkez şehirler yollar ve nehirlerle birbirlerine bağlı ve kıtanın ortasında bulunuyorlardı Bu dönemin sonunda Paris’in nüfusu yaklaşık olarak 200000’diİtalya’nın merkezi, kuzeyi ve Flandra’da özerk yönetimli şehirlerin ortaya çıkması ekonomik hareketlenmeye, yeni dini ve ticari kurumların ortaya çıkmasına neden oldu Baltık kıyısındaki ticaret şehirleri Hansa Birliği olarak bilinen anlaşmayı yaptılar ve bu antlaşmada Venedik, Ceneviz ve Pisa gibi İtalyan şehir-devletleri yer aldı ve ticaret alanlarını Akdeniz boyunca genişlettiler Bu dönem Fransa, İngiltere ve İspanya kralları için şekillenme dönemiydi; güçlerini pekiştirdiler ve yönetimi kolaylaştıracak yeni kurumlar kurdular Laik krallardan bağımsızlık fikrini oluşturan Papazlık, Hıristiyan dünyasında laik bir hâkimiyet kurdu Tarihçilerin Papazlık Monarşisi dedikleri düşünce 13yüzyılda, III Innocent’in papalığı döneminde en yüksek noktasına ulaştıKuzey Haçlı Seferleri, Baltık ve Finlerdeki pagan bölgelerdeki Hıristiyan krallıklardaki ve askeri düzedeki gelişmeler Avrupa’daki birçok yerli halkı asimile olmaya zorladıMoğol istilaları dışında barbar saldırıları durdu
Haçlı Seferleri

Ana madde: Haçlı seferleri Haçlı Seferleri Kudüs’ü Müslüman kontrolünden kurtarmak için yapılan donanımlı seferlerdir Kudüs 7yüzyılda, Yakın Doğu, Kuzey Afrika ve Anadolu’yla birlikte Müslüman kontrolü altına girmişti Birinci Haçlı Seferi, Bizans imparatoru I Aleksios Komnenos’ yardım etmesini istemesi nedeniyle, bunu sağlamak için 1095 yılında Papa II Urbanus’un Clermont Konseyi’nde verdiği vaazla başladı Urbanus Haçlı seferlerine katılan Hıristiyanların günahlarının daha bu dünyada iken bağışlanacağını ve kutsal Kudüs’e yerleşme imkanları olacağını vaat etti Bu arzuyla Avrupa toplumunun her sınıfından binlerce insan bu amaçla harekete geçti ve uzun, serüvenli ve çok çarpışmalı geçen bir kara yolculuğu sonunda 1099 da Kudüs ve diğer bölgeler ele geçirildi Hareket ilk desteğini Franklardan aldı; Arapların Haçlı Seferlerine "Franj" demesi bu yüzdendirBu bölgede çok küçük bir azınlık olmalarına rağmen, Haçlılar işgallerini pekiştirmek için Haçlı devletleri kurdular, bunlar ; Kudüs Krallığı, Urfa Kontluğu , Antakya Prensliği, Trablus Kontluğu’dur 13 yüzyılda bu şehirler arasında ve etrafındaki Müslüman şehirleri arasında birçok anlaşmazlık çıktı Haçlı Seferleri’nin temel amacı kurulan bu şehirlerle kaybedilen yerleri geri almaktı Tapınak Şövalyeleri bu amaçta destek sağlanması için oluşturulmuş birliklerdir

Orta Çağın büyük bir döneminde 8 yüzyıldan itibaren Avrupa’nın büyük bir kısmı olan güneyi Müslümanlar eline geçmişti ve Avrupa'nın politik etkisi dışında kalmıştı 11 yüzyıldan başlayarak ta 15 yuzyillara kadar Avrupa içinde yapılan Hristiyan hucumları ve Haçlı Seferleri ile Hristiyanlar Müslümanların egemenliği altındaki Guney Fransa, İspanya, Portekiz ve Güney İtalya’daki tüm toprakları geri aldılar Buna karşılık Müslümanlar geri saldırıları ile Asya’daki Haçlıların fethettikleri tüm toprakları geri aldılar Bu dönemde Bizans İmparatorluğu çöküşe geçmişti 1071de Malazgirt Savaşı’ndan sonra imparatorluk ciddi anlamda çöküş ve yenilenme sürecine girdi Dördüncü Haçlı Seferi’nde 1204de Konstantinopolis’in Haçlı Frankların eline geçmesi çöküşü iyice açığa çıkardı Konstantinopolis’in Bizanslılarca 1261de geri alınmasına rağmen devlet artık sadece ismen bir imparatorluk olmuştu ve Bizans devleti 1453e kadar ayakta kaldı

Bilim ve Teknoloji

Erken Dönem Orta Çağ ve İslam’ın Altın Çağı’nda, İslam felsefesi, bilimi ve teknolojisi Batı Avrupa’dan çok daha fazla gelişmişti İslam âlimleri eski gelenekleri incelediler ve kendilerinin yeni buluşlarını, yeniliklerini de ekleyerek eni bir kültür oluşturdular Romen rakamlarının yerini onluk sisteme dayalı numara sisteminin alması ve cebir matematiksel işlemlerde kolaylık sağladı Diğer bir sonuç ise Latince konuşan toplumların geçişte kaybolan felsefe ve edebiyata ulaşmasıdır12yüzyıldaki Latince çeviriler Aristoteles’in felsefesine ve 12yüzyılın Rönesansı olarak bilinen İslam bilimsel gelişmelerine olan tutkuyu beslediTicaret yollarının eskiden olduğu gibi güvenli hake gelmesi ve düzeli ekonomik gelişme, ticaretin gelişmesine zemin hazırladıAvrupa’nın belli başlı şehirlerinde üniversiteler kurulduğunda, 11yüzyılın katedral okulları ve manastırlar eğitimin ana kaynağıydıEğitim daha geniş kitlelere ulaşabildi, sanatta müzikte ve dini eserlerde gözle görülür gelişmeler görüldüAvrupa’da görkemli katedraller inşa edildi, ilk önce Romanesk ve daha sonra daha dekoratif olan Gotik tarzda mimari kullanıldı 12 ve 13yüzyılda Avrupa’da köklü icatlar, yenilikler, geleneksel üretim şekillerinde ve ekonomide köklü değişiklikler görülür Bu dönem top, gözlük ve artezyenin icadı gibi teknolojik gelişmelerin görüldüğü ve doğudan barut, ipek, pusula gibi yeniliklerin alındığı dönemdir Ayrıca gemicilik ve saat yapımında büyük gelişmeler görülür ve bu gelişmeler ‘Coğrafi Keşifler’e zemin hazırlamıştır Birçok sayıda tıp, bilim konularındaki Arapça ve Yunanca eser çevrilmiş ve Avrupa’ya dağıtılmıştır Özellikle Aristoteles yeni düzenlenen üniversitelerin kurulması aşamasında gerçekçi ve mantıksal yaklaşımı nedeniyle büyük önem kazanmıştır
Din Alanında Değişiklikler


Cluny Manastırı dönemin en etkili manastırlarındandır


11yüzyılda seçkinler keşişlerin iyi bir dini temel kurmak için keşişlerin kendi kurallarına uymadıklarını düşündüğünden monastik düşünce önem kazandı Bu dönemde keşişlerin dua edenleri Tanrı’ya ulaştırarak dünyayı daha iyi bir yer haline getirdikleri için çok faydalı bir iş yaptığına inanılıyordu Ancak eğer keşişler erdemli kişiler değilse bu vakit boşa gitmiş olacaktı Bu korkudan dolayı 909’da Macon’da Cluny Manastır’ı kuruldu Bu reformlaştırılmış manastır kısa zamanda katılığıyla ün saldı Cluny daha kaliteli bir ruhani düzen oluşturmak için kendi başrahibini kendi seçti ve ekonomik ve politik açıdan bağısızlığı sağlamak için Papa’nın koruması altına girdi Kötü manastır kanunların karşı pratik bir çözüm üretti ve 11yüzyılda Cluny’nin başrahipleri imparatorluğun politik işlerinde fikir bildirmeye, Fransa ve İtalya’daki manastırları düzenlemeye çağırıldı Monastik reformlar laik kiliseleri de etkiledi 1049’da IX Leo’nun Papalığa atanması önemli bir sorun oluşturdu Bu sürtüşme bazı piskoposların atanması hakkındaydı ve Papa VII Gregorius, IV Henry ve Kutsal Roma İmparatoru arasında geçti Daha sonra atama, rahiplerin evlenmesi ve dinsel unvanların satılmasını kapsayan ideolojik bir savaş haline geldi İmparator Kilise’nin korunmasını kendinin en önemli hakkı ve sorumluluğu olduğunu düşündü Buna karşılık Papa kilisenin yerel hükümdarlardan bağımsız olması gerektiğini savundu Bu savaş ortamı IVHenry’nin 1085’te Roma’yı ziyaret etmesi ve birkaç ay sonra da Papa’nın ölmesiyle son buldu ancak problem çözülmeden kaldıBu anlaşmazlık papalık monarşisinin otoritelerden bağımsız geliştiğini gösterirBu olay ayrıca Cermen prenslerinin Cermen İmparatoruna karşı güçlenmesinin sonucudur Bu dönem büyük dini hareketlerin olduğu dönemdir Daha önce bahsedilen Haçlı Seferleri’nin etkisi inkâr edilemez Aynı şekilde monastik reform seçkinleri ve keşişleri etkileyen bir olaydır Diğer gruplar dini yaşamı yenide şekillendirmeye çalıştılarGeniş topraklara sahip seçkinler yeni kiliseler yapılmasını finanse ederek Kilise’nin günlük yaşamdaki etkisini arttırdılarKatedral yasaları monastik kuralları benimsediİşçi sınıfı ve toplumun alt tabaka insanları Havariler gibi yaşamaya son verdiler ve dinin belirlenmiş doktrinleri konusunda yeni fikirler ortaya oydular12yüzyılda papalığın Kilise’yi yenileme çabalarının sıradan insanları etkilediği inkar edilemese de insanların da onları etkilediği kolayca görülebilirWaldensian ve Humiliati gibi yeni dini gruplar monastik manastırı kabullenmediği için kınandılar
Geç Dönem Orta Çağ

Geç Dönem Orta Çağ felaketler ve zorluklar dönemiydiBu dönemde iklim tarihçilerinin de ortaya koyduğu gibi tarım iklim değişiminden oldukça etkilendi ve 1315-1317 yılları arasındaki ‘Büyük Kıtlık’a neden olduBakteriyel hastalık olan ‘veba’ iyi beslenemeyen nüfusa söndürülemeyen bir ateş gibi yayıldı ve 14yüzyıldaki nüfusun neredeyse dörtte üçünü hatta bazı bölgelerde yarısını öldürdüBüyük miktarda toprak terk edildi ve buradaki ürünler işlenmeden kaldıİşçi sayısında azalma sonucunda işçilerin maaşı arttı ve toprak sahipleri işçileri topraklarında çalışmaya ikna etmeye çalıştıAyrıca işçiler de daha çok kazanç hak ettiklerini savunarak isyan ettilerBu kriz dönemi aksine Erken Modern Çağlar’a zemin hazırlayan yaratıcı sosyal, ekonomik, ve teknolojik gelişmelere şahit olduBu dönem Katolik kilisesinin de kendi içinde bölünmeye başladığı dönemdirBu bölünme döneminde Kilise üç farklı papa tarafından aynı zamanda yönetildiKilise papalığın otoritesini yitirdi ve ulusal kiliselerin oluşmasına neden olduRoma İmparatorluğunun son düşüşü Konstantinopolis’in 1453’te Osmanlı Türkleri egemenliği altına girmesidirBu olay Avrupa’nın ekonomisi, kültürü ve dininde büyük etkiye sahiptir
Kültür

Mutfaktakiler
Ana madde: Orta Çağda Avrupa mutfağı

Harman döven köylüler Takvim es-sıhha'dan, 15'nci yüzyıl


Orta Çağ mutfağı, 5 ve 16 yüzyıl Avrupa kültürlerinin besinlerine, yeme alışkanlıklarına ve yemek pişirme yöntemlerine verilen genel addır Bu dönem boyunca beslenme düzeni ve pişirme yöntemleri Avrupa genelinde değişimlere uğramış ve tüm bu değişiklikler Avrupa'nın modern mutfak kültürünün temelini oluşturmuştur
Bu dönemde ekmek tüm Avrupa'da ana besin ögesi olarak kullanılır, tüketimde bunu yulaf lapası ve makarna gibi tahıldan yapılmış yemekler izlerdi Et ise sebze ve tahıllardan daha pahalı ve seçkin bir yiyecekti Çeşni olarak en çok kullanılan ürünler şarap, koruk suyu ve sirkeydi Yemekleri tatlandırmak için almaya gücü yetenler en sık bal ve şekere başvururdu Et türlerinde en çok tercih edilenler tavuk ve domuz eti olur, toprak işlemede büyük öneme sahip olan büyükbaş hayvanların etleri ise her zaman daha az kullanılırdı Kuzey Avrupa toplumları et gereksinimini büyük ölçüde morina ve ringa balıkları ile sağlar, bunun yanında diğer tatlı ve tuzlu su balıkları da yaygın biçimde tüketilirdi Bademin hem acı hem de tatlısı yemeklerde garnitür olarak kullanılır ya da öğütülerek çorba ve yahnilere kıvam vermek için serpilirdi Badem sütü, oruç ve paskalya perhizleri boyunca hayvan sütüne alternatif olarak içilen bir içecekti
Bu dönemlerde yavaş ulaşım ve yetersiz saklama koşulları pek çok yiyeceğin uzun mesafeli ticaretini engelliyordu Birçok yerde sadece varlıklı kişilerin, genellikle de soylu takımının baharat ve otlar gibi pahalı ürünleri getirmeye gücü yetiyordu Bu nedenle zenginlerin ve soyluların mutfakları, yabancı kültürlerden etkilenmeye daha açık olmuştur Toplumda bulunan her sınıfın bir üst sınıfı taklit etmesi sonucu, uluslararası ticaretle ve savaşlarla edinilen yeni alışkanlıklar zamanla yoksullar arasında da yaygınlaşmıştır

Açlık ve kıtlığın olağan hâle geldiği ve toplumdaki sınıf ayrılıklarının en ağır biçimde hissedildiği bu dönemlerde yiyecekler, sosyal statünün en önemli göstergelerinden biri olmuştur Piyasada güçlükle bulunmalarının yanı sıra lüks gıdaların tüketimi yasalarca da toplumun kimi sınıflarına yasaklanmış ve soylular sınıfına mensup olmayan sonradan görmelerin ("nouveau riche") göze çarpan tüketimine bir sınır getirilmiştir Ayrıca, kişinin yediği yemekle işgücünün arasında kutsal ya da doğal bir bağ olduğu inancı yaygın olduğu için, yasalar, çalışan sınıfın yiyeceklerinin daha az inceltilmiş olması koşulunu getirmiştir Bu nedenle, o dönemde beden gücü ile çalışan sınıfın yemekleri daha iri parçalı ve daha ucuzdur Aynı dönemde tıp alanında da hekimler pahalı tonikleri, egzotik baharatları soylu kesimin hastalarına tavsiye ederken, daha kokulu, düşük kaliteli otları alt sınıflara önerirlerdi