Yeni Çağda Avrupadaki Gelişmeler

yeniçağda avrupadaki keşifler - yeniçağda avrupadaki coğrafi keşifler - yeniçağda rönesans - yeniçağda reformHaçlı seferlerin ardından Avrupa'da Barut'uı ateşli silahlarda kullanılmasıyla, feodolite yıkılmı ve merkezî krallıklar güçlenmiştir Yine Haçlı Se ferleriyle kâğıt ve matbaanın Avrupa'da kullanılma sıyla okuma yazma oranı arttı, Hümanizm, Röne sans ve Reform hareketleri doğdu


COĞRAFİ KEŞİFLER

Nedenleri

* Cesur gemicilerin yetişmesi ve gemicilik alc nında gelişmeler

Haçlı Seferlerinin sonucunda Avrupa'da Pusı lanın kullanılması

İpek ve Baharat Yolları'nın Türkler'in elinde olması

Coğrafya bilgisindeki ilerlemeler

Avrupalıların doğu ülkelerinin zenginliğini elde etmek istemeleri


Sonuçları

*Yeni ırklar ve medeniyetlerin varlığı keşfedile

Akdeniz limanları önem kaybederken Ati; Okyanusu'ndaki limanlar önem kazandı

Kilise itibarını kaybetti

Sömürgecilik başladı

Yeni bitkiler ve hayvanlar keşfedildi

Afrika'dan getirilen yerliler Amerika'ya yerleş rildi Köle ticareti başladı

*Avrupa zenginleşti, İslâm ülkelerinde ekono bozuldu

Osmanlı parası değer kaybetti

*Rönesans ve Reform'a neden oldu


RÖNESANS

XV ve XVI yyda İtalya'da başlayıp Avrupa kelerine yayılan edebiyat, sanat, bilim alanınd yenilik ve gelişmelere denir

Nedenleri

*Matbaanın etkisi ile yeni buluş ve düşüncelerin yayılması

Eski Yunan ve Roma Medeniyeti'nden kalma eserlerin incelenmesi

Avrupa'da üstün yetenekli sanatçıların yetişmesi

*• Coğrafî keşiflerin sonucu Avrupa halkının yaşam standartlarının yükselmesi «* Sanatçı ve sanat eserlerine değer veren Meşen sınıfının ortaya çıkması


Rönesans'ın Sonuçları

Avrupa'da bilim alanında deney ve gözleme dayalı pozitif düşünce yayıldı ve skolâstik düşünce yıkıldı Reforma neden oldu

Hümanistler insanı ve doğayı konu alan eserler oluşturdular

Din adamları bürokraside çalıştırılmadılar, devlet işlerini yürütecek bürokratlar ortaya çıktı Avrupa'da biri zengin diğeri fakir olan iki sınıf ortaya çıktı

* İlim ve sanat konularında İslâm Dünyası'nın öncülüğünü Avrupa aldı


REFORM

XVI yyda Katolik mezhebindeki bozulmaları önlemek ve düzenlemeler yapmak amacıyla gelişen harekete denir

Nedenleri

İncil'in millî dillere çevrilmesi ve matbaa sayesinde dinî eserlerin bol miktarda basılması

* Katolik kilisesinin bozulması

* Katolik kilisesinin "Endüljans" adlı af belgesi sayesinde zenginleşmesi Rönesans'ın etkisi


Yayılması

Reform ilk olarak Almanya'da başladı O dönemde Almanya'da siyasî birlik yoktu Martin Lut-her'in liderliğinde gelişen düşüncelerin yayılması üzerine, Martin Luther Papa tarafından aforoz edildi Alman İmparatoru Şarlken 1529'da Luther'in düşüncelerinin kabul gördüğü yerler dışında yayılmaması kararı alınca, Luther'i tutan reform taraftarı prensler

bu kararı protesto ettiler Bu nedenle Luther taraftarlarına "Protestan" adı verildi

Katolikler ile Lutherciler arasında 1555'de Ougsburg Anlaşması yapıldı Böylece Almanya'da Katolik kilisesi yanında Protestan kilisesi kuruldu

Katolik kilisesine karşı tepki Fransa'da "Kalve-nizm" olarak ortaya çıktı IV Henry Nantes (Nant) Fermanı ile Protestanlara ve Kalvenistlere inanç serbestliği tanınarak Kalvenizm Fransa'da resmen kabul edildi (1598)


Sonuçları

* Avrupa'da mezhep birliği bozuldu

Protestan ülkelerde eğitim kiliseden alınarak laik eğitime geçildi

* Papa'nın etkisi azaldı ve mezhep savaşları yapıldı


Coğrafî Keşiflerin, Rönesans ve Reformun Osmanlı Devletine Etkileri

Osmanlı Devleti XV ve XVI yyda yaşanan Avrupa'da bilimsel gelişmelerden uzak kaldı Coğrafi keşifler ise Osmanlı Devleti'ni olumsuz yönde etkiledi Avrupalıların keşfettikleri ülkelerden bol miktarda altın ve gümüşü Avrupa'ya taşıması ve bu madenlerin Osmanlı Devleti'ne girmesi akçenin değer kaybetmesine ve enflasyona neden oldu Keşifler ticaret yollarının önemini yitirmesine neden oldu Ancak Avrupa'da yaşanan reform hareketleri Osmanlı Devleti kuruluşundan itibaren bünyesinde yaşayan Hristiyan halka din ve inanç özgürlüğü tanımıştı


Otuz Yıl Savaşları (1618-1648)

Alman imparatoru'nun Almanya'da mezhep birliğini sağlamak, Protestanları ortadan kaldırmak istenmesinden başlamıştır Bu savaşa Danimarka ve isveç de girdiler Bu devletlerin yenilip Almanların güçlenmesinde korkan Fransa katolik olmasına rağmen Almanya'nın karışısında yer almıştır

Sonuç: Vvestfalya Antlaşması'yla Almanya yenildiğini kabul etmiş, siyasal birliğini kurması gecikmiştir



alıntı