Anusim

Anusim Nedir - Anusim Kelime Kökeni - İbranicede Anusim - Yahudilikte Anusim

Anusim (İbranice: אֲנוּסִים‎; tekil erkek: İbranice: אָנוּס, Anus‎; tekil kadın: İbranice: אָנוּסה, Anusa‎) halahada Yahudilerin zorla din değiştirdiğini veya istekleri dışında Yahudilik'ten çıkarılmalarını belirten yasal kategoridir Bu terimin bire bir tercümesi "zorlananlar"dır


Anus/Anusa/Anusim terimleri, Yahudiliklerinden vazgeçmesi için zorlanan ve zor şartlar altından Yahudiliklerini gizlice devam ettirmeye çalışan Yahudileri ve onların çocuklarını kapsar Bu terim, Talmud'da "abera be ones" cümlesinden türemiş olup "zorla günah işlettirilenler" anlamına gelir İbranice'de "ones" kelimesi Yahudilerin istekleri dışında birşeyin yapılmasına zorlanması için kullanılır Anus kelimesi meşumad kelimesinin karşıtıdır; "meşumad" Yahudiliklerinden gönüllü olarak vazgeçenlere denir

Anlam


Halahada anusim terimi dışında, başka bir dine geçsin veya geçmesin Rabinik Yahudilik'ten çıkanlar çeşitli kategorilerde ele alınır En çok bilinen iki tanım şöyledir:


"Min" (İbranice: מין‎), Tanrı'nın varlığını inkar edip Yahudilik'ten çıkma


"Meşumad" (İbranice: מְשֻׁמָּד‎), kasten Yahudi kanunlarına karşı gelip ayaklanma


Anusim, Min ve Meşumad'dan farklıdır Min ve Meşumad'da kişi bunu gönüllü olarak yaparken Anusim bunu yapmakta zorlanan kişidir

İsmin tarihi


11 yüzyılın sonlarında Almanya'da Aşkenaz Yahudilerinin dinleri zorla değiştirilmesi üzerine anusim terimi sıkça kullanılmaya başlandı Bu dönemde yaşayan Fransız haham Raşi'nin konuyla ilgili yorumları bulunur


İki asırı aşkın bir süre sonra, 14 ve 15 yüzyıllarda Sefaradların dinleri İspanya'da zorla değiştirilmesiyle İspanyol hahamlar da bu terimi kullanmaya başladı ve 600 senedir kullanılmaya devam etmektedir, dolayısıyla bu terim Sefarad Yahudilerinin tarihiyle bağdaştırılır


Sefarad tarihiyle bağdaştırılmasına rağmen anusimler sadece Sefaradlarda değil, tüm Yahudi gruplarda bulunur Örneğin, İslam hakimiyeti altındaki İran'da zorla dinleri değiştirilen Meşhed Yahudileri dışarı karşı Müslüman gözükmelerine rağmen gizlice Yahudiliklerini devam ettirdiler


Rabinik olmayan edebiyatta Sefarad anusimler için farklı terimler kullanıldığı da görülür:


"Konversolar", İspanyolca, Portekizce ve Ladino dillerinde "din değiştirenler (Hristiyanlığa geçenler)" demektir

"Yeni Hristiyanlar", veya İspanyolca adıyla "cristianos nuevos" ve Portekizce "cristãos novos"

"Kripto Yahudiler ve

"Marranolar", İspanya'da anusimler için kullanılan ve domuz anlamına gelen bir kelimedir


Bu terimlerden ilk ikisi Katolik Kilisesi tarafından yaratılmışken, üçüncü terim modern tarihçilerin yarattığı bir isimdir Dördüncü terim ise antisemit İspanyollar tarafından anusimleri aşağılamak için kullanılırdı Bu dört terim sosyolojik olup anusim Yahudi kanunlarınca kişinin statüsünü belirlemektedir

Rabinik edebiyat


Anusim


Anusim konusunun rabinik edebiyatta özel bir yeri vardır Normalde, bir kişi Yahudi kurallarını bütünüyle veya kısmen uygulamayı bırakırsa ona "meşumad" denir Bu kişi soyağacı bakımından Yahudi sayılsa da Yahudilik statüsü gereği bazı haklardan yararlanamaz, örneğin, minyanı oluşturması gereken on kişiden biri olamaz

Anusimlerin durumu ise bunun tam tersidir Sadece soyağacı bakımından değil her bakımdan tam Yahudi sayılırlar Bu Yahudi, istek dışı olarak zorla din değiştirdiğinden, zor şartlar altında Yahudiliği yapabildiği kadar icra edebiliyorsa "kaşer" Yahudidir Bu bağlamda "kaşer" deyimi, rabinik kanunlara uyan kişi için kullanılır

Rabinik yasal fikirler


Anusim


Anusim konusunda farklı kişilerin görüşleri şöyledir:

İspanya'dan kovulduktan sonraki dönemde, en saygı gören bilgelerden biri olan Haham Saadia ibn Danan 15 yüzyılda şunu söylemiştir:


Akrabalık konusunda her İsrailoğlu kardeştir Hepimiz bir babanın oğullarıyız; asiler (reşaim), suçlular, dalalet içinde olanlar (meşumad), zorlananlar (anusim), sonradan Yahudi olanlar (gerim) Yakup hanesine bağlıyızdır Bütün bunlar İsrailoğullarıdır Tanrı'yı bırakmış, inkar etmiş veya O'nun kanunlarına karşı çıkmış olsa dahi Kanun'un buyrukları omuzlarındadır ve hiç yok olmayacaktır


İsrail Sefarad hahambaşısı Haham Bensiyon Meir Hay Uziel'in 20 yüzyılın ortalarında dediğine göre, erkeklerin dini nikahı olmadan eşiyle yatması halaha kurallarınca yasaktır ve zorla din değiştirmelerine rağmen anusimler Yahudiliklerini gizlice devam ettirmeye çalıştığı için, bu kişilerin eşleriyle olan cinsel ilişkileri dinen caizdir

Rambam'ın Mişna Tora'da belirttiğine göre, bir kişi Yahudi olduğunu sonradan öğrenirse o da Anustur Bu kişinin tövbe edip Yahudiliğe geri dönmesi ve ebeveyninin yanlışını düzeltmesi hakkı vardır