Pavia Muharebesi

Pavia Muharebesi Tarihi - Pavia Muharebesi Hakkında - Pavia Muharebesi Konu Anlatım

Pavia Muharebesi, 24 Şubat 1525 tarihinde İtalya Savaşları dahilinde yaşanmış bir muharebedir


Birleşik İspanyol - İmparatorluk ordusu, Charles de Lannoy ve Antonio de Leyva komutasındaydı Müttefik ordusu, Fransız kralı I Francis komutasındaki orduya saldırdı Fransız ordusu, şehir surlarının dışında müttefik ordusunu karşıladı ve mağlup oldu Dört saatlik savaşta, silah bakımından üstün olan Fransız ordusu, ağır zaiyat vermiştir ve I Francis, Kutsal Roma İmparatoru V Karl'a esir düşmüştür Bu sayede İtalya'da Habsburg hakimiyeti ağırlık kazandı Pavia Muharebesi, Madrid Antlaşması'na zemin hazırlamıştır

Başlangıç


Fransızlar, Lombardiya bölgesinde 1521 - 1526 aralığında bir hakimiyet kurmuştu ve İtalya Savaşları devam etmekteydi 1522 yılında yapılan Bicocca Muharebesi, kesin Fransız mağlubiyetiyle sonuçlanmıştı ve bölgede Fransız nüfuzu azalıyordu I Francis, bu bölgede mutlak hakimiyeti yeniden kazanmakta kararlıydı ve bunun için bir ordu oluşturdu, ordunun başına Guillaume Gouffier'i getirdi 30 Nisan 1524 tarihinde yaşanan Sesia Muharebesi, yine Fransız mağlubiyetiyle sonuçlandı Sesia Muharebesi'nde müttefik ordusuna Charles de Lannoy komuta etmişti Fransızlar bölgeden geri çekilmek zorunda kaldı


Charles de Lannoy, 1524'teki ikinci başarının ardından Fransa topraklarına istilayı başlattı ve müttefik ordusu Provence bölgesine girdi Bölgenin merkezi olan Marsilya, Ağustos ayında kuşatma altına alındı Fransız kralı I Francis, ordusu ile bölgeye gelince müttefikler kuşatmayı kaldırdı ve İtalya'ya çekildiler


1524 yılı Ekim ayının ortalarında, Kral Francis komutasındaki ordu Alpler'i geçti ve Milan'a ilerledi Fransız ordusu seferin başında 40000'den fazla askerden oluşuyordu Müttefik komutanı Fernando d'Avalos'un birlikleri Provence'den henüz geri çekilmiş değildi ve Fransız ordusuna yetişmesi mümkün gözükmüyordu [4][5] Fransız ordusu birden fazla hatta ilerledi ve müttefik ordusunun mücadele çabalarını boşa çıkardı Ancak Charles de Lannoy, elindeki 16000 kadar askerle Milan'da savunma yapabileceğini düşündüyse de 33000 kişilik bir orduya karşı başarı elde edilemeyeceğini düşünerek 26 Ekim'de Lodi'ye geri çekildi Fransız ordusu, savunma gücü bulunmayan Milan'a girdi ve Louis II de la Trémoille, şehrin valisi olarak atandı Francis, diğer komutanların ısrarına karşı geldi ve ilerlemeyi devam ettirdi Lannoy'u takibe devam etti Antonio de Levya, Pavia'nın İmparatorluk garnizonunda 9000 askerle beklemekteydi


Fransız birliklerinin ana kuvveti, Ekim ayının son günlerinde Pavia'ya ulaştı 2 Kasım'da Anne de Montmorency, birlikleri ile Tisin Nehri'ni aştı ve şehri güneyden kuşattı Bu kuvvette 9000 kadar asker ile birçok paralı asker bulunuyordu, de Levya birliklerini zayıflatmaktaydı Kasım ayının ortalarında şiddetli bombardıman devam ederken, kaleden çıkış hareketleri ve bunun sonucunda şiddetli çarpışmalar yaşandı 21 Kasım günü Kral Francis, bazı çıkış hareketlerinde imparatorluk ordusunu dağıtıp kale içine girme teşebbüsünde bulunduysa da başarılı olamadı Bu teşebbüslerde çok fazla kayıp verildi, kaledekilerin açlıktan ölmesi beklenilmeye başlandı


Aralık ayının başında, Hugo de Moncada komutasındaki İspanyol birlikleri Cenova'da konuşlandı Bölgedeki Fransız saldırılarını bozmaya niyetliydi Francis, bu birliğin yolunu kesmek üzere Marquis of Saluzzo komutasında İspanyol ordusundan daha büyük bir ordu gönderdi Bu arada Cenova kıyılarında donanmasıyla bekleyen Andrea Doria, Fransızlar'dan yana bir tutum aldı, İspanyol ordusu gelen Fransız ordusuna teslim olmak zorunda kaldı [10] Bu arada Francis, Papa VII Clement ile bir sözleşme imzaladı Buna göre Charles'e hiçbir yardımda bulunulmayacaktı ve savaşın ardından Fransızlar, Papalığın Napoli'deki sorunuyla ilgilenecekti Sözleşme gereği, diğer komutanların uyarılarına rağmen Francis, ordusunun bir kısmını Napoli sorununda Papalık'a yardım etmesi için Güney İtalya'ya gönderdi Pavia'ya henüz ulaşmamış olan Lannoy, Napoli'ye yol alan Fransız birliklerinin yolunu Fiorenzuola d'Arda bölgesinde kesti ama çok ağır zaiyat vererek Lodi'ye geri çekilmek zorunda kaldı Orada da Giovanni de Medici'nin paralı askerlerine karşı feci bir yenilgi aldılar Medici, bu başarısının ardından Fransız ordusuna yardım etmek üzere birçok lojistik malzeme ile Pavia'ya yol aldı Fakat Pavia'da Fransız ordusunun durumu iyi değildi, 5000 kadar seçkin paralı asker dağılmıştı ve bölgede Fransız paralı askerlerinin yağmalama olayları artıyordu, Napoli'ye de birlik gönderilince Fransız ordusu iyice zayıflamıştı


1525 yılına girilmişti ve Pavia kuşatması devam etmekteydi Ocak ayında, şövalye Georg von Frundsberg'in getirdiği 15000 askerlik takviye ile Lannoy'un kuvvetleri güçlendirildi Bu sırada d'Avalos, birlikleri ile Pavia - Milan bağlantısını kesti Ayrı bir hatta ilerleyen landsknecht askerleri de Lombardiya'daki Belgiojoso kasabasını ele geçirdi 2 Şubat'ta Lannoy, Pavia'nın birkaç km yakınına geldi Francis, Pavia önlerinde savaşa karar verdi ve ordu kampının etrafını engellerle çevirdi Burada de Lanoy ve Frudsberg kuvvetlerini karşılayacaktı Şubat ayı boyunca Pavia garnizonuna Fransız taarruzu devam ettiyse de sonuç alınamadı Medici ağır yaralandı ve tedavi olmak üzere Piacenza'ya geri çekildi Fransız ordusu, sayı bakımından üstünlüğünü de kaybetmiş oldu ve Francis, Milan garnizonundaki İtalyan paralı askerlerini çağırmak zorunda kaldı Bu paralı askerler, savaşta çok ta etkili olmayacaktı 21 Şubat'ta müttefikler ilerleyişe geçti, Fransız ordusunun kendilerinden sayıca daha üstün olduğunu sanıyorlardı Fransız ordusunun moralini bozmak için Mirabello Kalesi kuşatma altına alındı

Muharebe


Gece hareketleri


23 Şubat akşamı, Lannoy'un İmparatorluk birlikleri Fransız birliklerinin duvarları dışında kamp kurdu ve kuzey boyunca yürüyüşe geçti Aynı anda, müttefik topçuları Fransız kuşatma hattını bombalamaya başladı -kuşatma hattı aylardır bulunuyordu- ve bu dikkat dağıtıcı bombardıman sırasında Lannoy'un hareketi farkedilmedi Bu arada müttefik mühendisleri gizlice Fransız duvarlarını sabote etmeye başladı, San Genesio köyü yakınlarındaki sabote çalışmaları başarılı oldu, müttefikler buradan giriş yapacaktı[20] Sabah 0500'te, d'Avalos komutasında 3000 müttefik arkebüzcüsü Mirabello Kalesi'ne ilerledi Hafif İmparatorluk süvarileri de herhangi bir Fransız çıkış hareketine karşı hazırlıklı beklemedeydi


Gecenin karanlığında Charles Tiercelin komutasındaki Fransız süvarileri, İmparatorluk süvarileriyle karşılaştı ve şiddetli çatışmalar başladı Yardım için İmparatorluk mızraklıları (Swiss Pikemen) taarruza geçti, çatışmalar İspanyol topçularının mevzilerine kadar yayıldı İmparatorluk arkebüzcüleri, Fransız istilasına karşı cevap vermedi, saat 0630'da cevap verdiler ve Fransız istilasını püskürttüler Frundsberg'in 6000 landsknecht askeri de bu sırada karşı saldırıya geçti, saat 0700'de iki tarafın da birlikleri son düzeni aldı

Fransız taarruzu


İspanyol ve İmparatorluk ağır zırhlı süvarileri, Charles de Lannoy komutasında idi, İspanyol piyadeleri ise d'Avalos komutasında idi Müttefik birlikleri ormanda batıya doğru yol aldı ve Fransız kampının çok yakınına geldi, Fransızlar bu İmparatorluk birimlerinin farkına varmadı Ama saat 0720'de İspanyol piyadelerini farkeden Fransız topçuları, ateşe başladı Fransız ordusu alarma geçti, ağır zırhlı süvarileri (Gendarmes) taarruz etti ve saat 0740'ta İspanyol birlikleri dağıldı


Kral Francis, ilerleyişi hızlandırdı, ancak topçularını güvenlik için biraz daha geriye çekti İtalyan paralı askerleri, Landsknecht askerleri ile yaptıkları savaştan döndü Bu sırada d'Avalos, orman kenarında Fransız birlikleri ile savaşmaktaydı ve Frundsberg'den acil yardım talep ediyordu Frundsberg ise mızraklı askerleriyle beraber hızlı bir ilerleyişe geçti, Fransız birlikleri kaçmaya başladı Savaş müttefik lehine dönmüştü

Muharebenin sonu


Saat 0800'de, İmparatorluk mızraklı askerleri ve arkebüzcüleri, Fransız süvarilerini dağıtabildi Fransız ağır zırhlı süvarilerinin etrafı sarıldı, sistematik biçimde imha edildiler Fransız komutanları Richard de la Pole ve Lorraine, Kral Francis'e yardım etmek üzere hızla harekete geçti, ama Frundsberg'in landsknecht askerleri ile karşılaştılar Fransız birliği dağıldı, iki Fransız komutanı da öldü Savaşta Frundsberg, ihanet eden ve mücadeleyi bırakan İtalyan paralı askerlerinden (Black Bands) intikam aldı, hepsi öldürüldü Cesare Hercolani adındaki bir İtalyan asker, mücadeleye devam eden Kral Francis'i yaraladı ve Francis esir düştü


Francis'i tam olarak esir alan askerin adı belirsizdir, çeşitli iddialar vardır; Alonso Pita da Veiga, Juan de Urbieta ve Diego Dávila adındaki askerlerin kralı esir aldığı düşünülüyordu Döneme ait belgeler, da Veiga'yı desteklemektedir ama tek başına kralı esir almadığı da bazı belgelerde belirtilmektedir Sonuç olarak savaş sonrasında Alonso Pita da Veiga mükâfatlandırıldı, mükâfat belgesi Simanca Genel Arşivleri'nde korunmaktadır 24 Temmuz 1529 tarihinde İmparator V Karl'ın verdiği mükâfat belgesi de bulunmaktadır ve korunmaktadır Aslında V Karl, sadece da Veiga'ya değil, grupsal olarak diğer bireylere de (de Urbieta ve Dávila) mükâfat vermişti Da Veiga'ya "ve aynı savaşta sen (da Veiga) bu başarıya ulaştın ve onu esir aldın, hep beraber kralı esir aldınız" demiştir


Savaşın ardından Pavia garnizon komutanı de Leyva, kaleden çıkabildi ve etraftaki kuşatma hattını yıktırdı Fransız destekçisi Montmorency ve Flourance adındaki komutanlar, nehri geçip kaçmayı denediyse de ellerinde kalan son askerleri ile beraber yakalanıp öldürüldüler Savaşın gerisinde kalan Fransız dükü Alenchon, elindeki son askerle hızlı bir çekilme hareketi başlattı Saat 0900 olduğunda savaş tamamen bitmişti

Muharebenin sonuçları


Fransız mağlubiyeti kesindi Fransız ordusu dağılmış, bütün komutanları ya esir düşmüş, ya da öldürülmüştü Kral Francis esir düşmüştü; Bonnivet, Le Tremoille, La Palice, de la Poleve Lorraine savaşta ölmüş, Montmorency ve Flourance ise kaçmaya çalışırken ölmüştü Esir Kral Francis, Pizzighettone Kalesi'ne hapsedildi Francis, annesi Savoy'lu Louise'ye mektup yazdı;


“ Kötü şansımın nasıl sürdüğünü soracak olursan şunu bilmeni isterim: Her şey karanlık, onurum ve şu an için tehlikede olmayan yaşamımdan başka „


Daha sonra Francis, mahkumluğu sırasında Napolı'den bir haber aldı: Papa'ya söz verdiği üzere yolladığı ordu bozguna uğramış ve hiçbir şey elde edemen Fransa'ya geri dönmüştü Mart ayında Dük Alenchon, elinde kalan birlikler ile Lyon'a çekildi Böylece Milan'daki Fransız nüfuzu sona ermiş oldu Savaşın başka bir önemli sonucu daha vardı, oğlunun esir düştüğünü öğrenen Ana Kraliçe Louise, dönemin Osmanlı İmparatorluğu padişahı Kanunî Sultan Süleyman'a mektup gönderdi ve oğlunu kurtarmasını istedi Sultan Süleyman, bu ricayı kabul etti ve Fransızlarla yakınlaştı, Habsburg hakimiyetine savaş açtı 29 Ağustos 1526 tarihinde yapılan Mohaç Muharebesi kesin Osmanlı zaferi ile sona erdi Habsburglar, bu durumdan endişe duymaya başladı ve imzalanan barış antlaşması ile Kral Francis serbest bırakıldı