Alalah

Alalah Mimarı - Alalah Resimleri - Alalah Hakkında - Alalah Özellikleri



Alalah, Tel Açana (Hititçe: Alalaḫ) olarak da bilinir, Antakya'nın kuzeydoğusunda, Reyhanlı ilçesi sınırları içinde Amik Ovasında Türkiye-Suriye sınırında yer alan büyük höyük Yörenin tarihsel katmanlaşmasını vermesi ve Girit - Mykenai - Hitit kültürleriyle ilişkileri aydınlatması açısından önemlidir

Tel Açana başkenti Halpa (Halep) olan Yamhad Krallığı'na bağlı yerel bir beyliğin merkeziydi 1937-39 ve 1946-49 dönemlerinde British Museum adına Sir Leonard Woolley başkanlığında bir ekip tarafından kazıldı Kazılarda MÖ 3400-1194 arasına tarihlenen 17 kültür katı saptandı Mezopotamya ve doğusu ile Ege ve batısı arasındaki kültür etkileşimini göstermesi ve Amik Ovasının kronolojisini vermesi bakımından önem taşır

Höyüğün dördüncü katında bulunan ve MÖ 15 yüzyıla tarihlenen çok katlı saray yapısı ilgi çekicidir Sarayın odalarında bulunan Hurri dilinde yazılmış tabletler, Mitanni Krallığı dönemine tarihlenir Bu tabletlere göre Alalah, Mitanni Krallığı'na bağlı bir Hurri kenti, ayrıca bir olasılıkla başkenti Halep olan Sami Yamhad Krallığı'na Mukiş ülkesinin de merkezidir Boğazköy'de bulunan Hititçe ve Akad dilinde yazılmış çiftdilli bir yazıttan, I Hattuşil'in Alalah ve Aleppo'yu (Halep) ele geçirdiği öğrenilmiştir Böylece Yamhad hanedanı son bulmuş olmalıdır İmparatorluk döneminde Hititlerin Suriye'ye yayılmasıyla Alalah MÖ 14 ve 13 yüzyıllarda Hitit siyasal ve kültürel etkisi altına girmiştir Arkeolojik malzeme tipik Hitit özellikleri taşır Bazalt kapı aslanları ve IV Tutalya adının hiyeroglifle yazıldığı kabartmalı bazalt kaplama taşları (ortostat) dikkat çeker

İkinci ve dördüncü katlarda stilize çiçek desenli Hurri çanak çömlekleri yaygın olarak bulunur Ayrıca dördüncü katta duvarları fresklerle bezeli bir ev kalıntısı vardır Beşinci katta Minyas çanak çömlekleri, altıncı ve yedinci katlarda da gövdelerindeki boyalı şeritler arasında hayvan, özellikle de ördek betimlemeleri olan Habur çanak çömlekler bulunmuştur Ayrıca yedinci katta Girit mimari tarzını andıran, ama bit-hilani denen Suriye kökenli bir saray yapısı vardır Yarim-Lim Sarayı adıyla anılan bu yapının duvarları ortostatlarla kaplıdır On birinci katta kuyulara gömülmüş kült eşyaları arasında Girit ve Kıbrıs etkisi taşıyan vazolar elde edilmiştir

Alalah'ta ayrıca gömme geleneklerini aydınlatıcı buluntular da ortaya çıkarıldı Sit alanı içinde, evlerin yakınında ya da altında mezarlar bulundu Ölüler çoğunlukla doğrudan toprağa gömülüydü Yalnızca beşinci katmanda bir tabut bulundu

Alalah yaklaşık MÖ 1200'de denizden gelen halklarca yok edilmiştir