Helenistik Dönem Yunan Heykel Sanatı

Heykel Sanatı - İskender Lahdi

Yunan sanatının büyük ustalarının sonuncusu olan Lysippos, aynı zamanda Hellenistik dönemin en ileri gelen portre sanatçısıdır En çok sevdiği konu, genç erkek figürü, yani Kuros' dur


Lysippos, Polycletos'un insanla ilgili ölçülerini (1/7) değiştirmiş, 1/8 olarak belirtmiştir Günümüze kadar gelen İskender heykelleri, Lysippos'un kopyalarıdır Tunçtan atlet heykelleri de döktüren Lysippos, insanları gerçekte göründükleri gibi göstermiştir Kişilerin yüzü, sanki zihnî bir şeyle meşgulmüş izlenimi verirler Önemli eserleri arasına Apoksiyomenos adlı çıplak heykel verilebilir Kirlenen vücudunu temizleyen bir atlet gösterilmiştir


MÖ 323 yılında başlayan Hellenistik dönemde, pek çok heykeller yapılmıştır İskender'in başlattığı yayılma sonunda, Yunan kültürü Orta Akdeniz'den Hindistan'a kadar yayılmıştırBergama, Efes ve Rodos'ta Yunan sanat merkezleri kurulmuştur Hellenistik dönem heykeltıraşlığında Bergama ekolü, özel bir öneme sahiptir


İskender Bası ve Bergama-Galatya savaşlarının amsına yapılan anıtlar {Devler Frizi) Bergama'da yapılmışlardır


Bergama'da yapılan kabartma fıgürlerdeki ihtiras ve heyecan telkin eden ifadeler, MÖ I yy'da Rodos'ta da devam etmiştir


Rodos ekolünün ve aym zamanda Yunan sanatımn son büyük eseri Laokoon Heykel Grubu’dur Bu heykel grubunda Laokoon ve oğulları yılanlarla korkunç bir mücadele vermekte, büyük acı çekmektedirler Bunlarda insanın anatomik yapısının en küçük ayrıntıları büyük bir incelikle işlenmişlerdir Ancak, vücutlarda gerçek canlılık ve hareket fazla görülmemekte, durgun bir hâl göze çarpmaktadır


İstanbul Arkeoloji Müzesi'nde bulunan ''İskender Lâhdi", Suriye'nin Sayda kenti yakınındaki bir mağarada bulunmuştur Lahit, İskender'in ölümünden sonra Fenike'de hüküm süren ve kendini İskender gibi göstermek isteyen yerel krallardan birine aittir Lâhitte Makedonya-Pers savaşları, İskender'in aslan avlaması konu edilmiştir



Resim: İskender LâhdiTahtını Büyük İskender'e borçlu olan Soyda kralı tarafından yaptırılmıştır Hem bir lahit (sarkofaj) hem de iskender'in başarılarını yansıtan bir anıttır 11 zerindeki kabartma ve heykeller, iskender'in hayatından bazı sahneleri anlatmaktadır Bunlar arasında Penslerle yapılan bir savaş ve bir av partisi de vardır, üslûp olarak ve özellikle kullanılan modeller açısından, IV yy 'in en büyük heykeltıraşı sayılan Lysippos 'un büyük ölçüde, etkisini yansıtmaktadır IV yy sonunda yapılan eserin Skopas grubu arasından bir sanatçının olabileceği de ileri sürülmektedir Tasvirlerin hepsi yüksek kabartma tekniğinden yapılmış olup, boyalıdır



alıntı