Gelin Taşı Ve Dede Tepesi Efsanesi

Güzel İzmir'imizin Bergama ve Dikili ilçeleri arasında Kaynarca denilen büyük bir bataklık varmış Sazlarla örtülü olan bu bataklıkta pek çok kaynak gizliymiş Bu kaynaklara düşenler, tabaklanmış deriye dönerlermiş


Vaktiyle bu Kaynarca'nın olduğu yerde bir memleket varmış Verimli tarlaları, besili hayvanları pek çokmuş Bu memleketin halkı o kadar zengin olmuşlar ki, ekinlerini ekmek, hayvanlarım otlatmak için başka yerlerden işçi getirip çalıştırıyorlarmış Fakat gelenler oranın ahlakını bozmuş, halkı baştan çıkarmışlar


Bir gün bu memlekete bir pir gelir, halka nasihatta bulunarak akıllarını başlarına toplamalarını söyler Bu pîrin sözlerine kimse kulak asmadığı gibi, bir de altın ve gümüş dolu iki kuyunun arasına ekmek su vermemeksizin hapsederler Pîrin haline acıyan bir kız, kimselere görünmeden bu ihtiyara ekmek ve su getirir, onu ölmekten kurtarır


Bir müddet sonra bu kızın düğünü olur Kırk gün, kırk gece süren eğlencelerden sonra bütün halk sarhoş olur, yerlerde sürünmeye başlarlar Gelin yeni evine gitmek için atına biner, yola çıkılır O bölgenin âdetine göre, geline, köyün hemen yakınında bulunan bir kuyudan üç yudum su içirmek ve aynı kuyunun etrafında üç defa dolaştırmak gerekir Kuyunun başına gelinir, tam gelin su içeceği sırada o pîr karşılarına çıkar ve der ki:


«Durmadan arkamdan yürüyün, sakın arkanıza bakmayın Yoksa hepiniz taş olursunuz!»


Pîrin bu sözlerinden korkan halk onun peşine takılır ve koşmaya başlar Arkalarından müthiş gürültüler kopar, acı çığlıklar atılır Buna dayanamayan birisi arkasına dönüp bakar Evlerden suların fışkırdığını, memleketi kara dumanların bürüdüğünü görünce «Yandım» diye Kendisini yere atıverir Ne olduğunu anlamak için hepsi arkalarına bakarlar ; pîrin sözünü dinlemedikleri için de taş kesilirler Kurtarmak istediği kızın taş kesilmesine çok üzülen pîr, tepeye tırmanır ve fazla gidemeden orada ruhunu teslim eder


Bu hadiseden sonra, kızın taş kesildiği yere Gelin Taşı, pîrin ruhunu teslim ettiği tepeye de Dede Tepesi adı verilir


Bu efsaneyi tamamlayan şu iki motifi de buraya eklemeyi faydalı buluyoruz


Kaynarca'daki memleketin batması sırasında başka bir gelin de bir katar deve ile birlikte Çandarlı'ya gidiyormuş Bu kafile de oldukları yerde taş kesilmiş Çandarlı yolunda, Demirtaş'ın yanındaki Katar Kayalar adını bu hadiseden alıyormuş


O büyük felâket sırasında Kaynarca'dan kaçmak isteyen bir bezirgân Kalarga Tepesine sığınır Bütün eşyası ile birlikte taş olmaktan kurtulamaz Bugün Kalarga tepesinde görülen kayalar, halkın ifadesine göre, birbiri üstüne konmuş bez toplarına ve bir adama benzemekteymiş