Çanakkale Azman Dede Efsanesi

azman dede efsanesi - çanakkale efsanesi - azman dede efsanesi çanakkale

Azman Dede Balıkesir`de son gömdüğümüz Çanakkale gazisi İvrindi'nin Mallıca köyünden 104 yaşında Azman Dede idi Gençliğinde iki metreyi aşkın boyu,dev görünümüyle insan azmanı sayılmış herkes ona azman demeye başlamış,soyadı kanunu çıkınaca da Azman soyadını almıştı Esas ismi adeta unutulmuştuYıllar önce bir yerel ara ştı rma sıras ında Mallıca köyü kahvesinde kendisiyle görüştüm Kulakları ağır işitiyordu Köylülerden biri yardımcı oldu Benim sorduklarımı kulağına bağıra bağıra söyledi Onun sesine alışkın olduğundan anladı sordukları mı cevapladı Söz Çanakkale`ye geldiğinde o koca ihtiyar sarsıla sarsıla, hıçkırıklar içinde ağlamaya başladı Kendi zor duyduğu için kan çanağına dönen gözleriyle bize de duyurmak için bağıra bağıra anlatmaya başladı : -"Bir hücum sırasında bölük erimişti Yüzbaşı telefonla takviye istedi Gece yarısı siperleri takviye için istediğimiz askerler geldi Hepsi askere alınmış gencecik insanlardı Ama içlerinde daha çocuk denecek yaşta üç-dört asker vardı ki hemen dikkatimizi çekti Bölüğü düzene soktumYüzbaşı gelenlerle tek tek ilgileniyor, karanlıkta el yordamıyla üstlerini başlarını düzeltiyor, sabah yapılacak olan süngü hücumuna hazırlıyorduSıra oçocuklara geldiğinde, o cıvıl cıvıl şarkı söylerek gelen çocuklar birden çakı gibi oldular Yüzbaşı sordu; "Yavrum siz kimsiniz?",içlerinden biri; "Galatasaray Mektebi Sultanisi talebeleriyiz Vatan için ölmeye geldik!" diye cevap verdi Gönlüm akıverdi o çocuklara Bu savaş için çok küçüktüler Daha süngü tutmasını bile bilmiyorlardı Onlarla ilgilendim "Mermi böyle basılır Tüfek şöyle tutulur Süngü böyle takılır Düşmana şöyle saldırılır!" diye Onları karşıma alıp bir bir gösterdim Siperlerin arkasında ay ışığında sabaha kadar talim yaptıkGün ışımadan biraz dinlensinler diye siperlere girdik Ortalık hafif aydınlanır gibi olunca hep yaptıkları gibi düşman gemileri gelip siperlerimizi bombalamaya başladı lar Yer gök top sesleriyle inliyorduHer mermi düştüğünde minare gibi alevler yükseliyor birgün önce ölenlerinkol, bacak, el, ayak gibi parçaları havaya kalkan toprakla siperlere düşüyordu Mermiler üzerimizden ıslık çalarak geçiyordu Siperler toz duman içinde kalmıştı Bir ara yüzbaşı "Azman yandık!" diye siperin köşesini işaret etti O şarkı söyleyerek sipere gelen, sanki çiçek toplarmış gibi neşeli olan o çocuklar siperin bir köşesinde sanki bir yumak gibi birbirine sarılmış tir tir titriyorlardı Çocuklar harbin gerçeği ile ilk defa karşılaşıyorlardı Ürkmüşlerdi Yüzbaşı yandık demekte haklıydı Muharebede bir ürküntü panik meydana getirebilirdi Tam onlara doğru yaklaşırken içlerinden biri avaz avaz bir marş söylemeye başladı!


Annem beni yetiştirdi bu yerlere yolladı,

Al sancağı teslim etti Allah'a ısmarladı

Boş oturma çalış dedi,hizmet eyle vatana,

Sütüm sana helal olmaz saldırmazsan düşmana


Baktım hemen biraz sonra ona bir arkadaşı daha katıldı Biraz sonra biri daha Marş bitiyor yeniden başlıyorlar Bitiyor bir daha söylüyorlarAvaz avaz! Gözleri çakmak çakmak Hücum anı geldiğinde hepsi süngü takmış, tüfeklerine sımsıkı sarılmış, gözleri yuvalarından fırlamış dişler kenetlenmiş bekliyorlardı O an geldi Birden yüzbaşı "Hücum!"diye bağırdı Bütün bölük, bütün tabur, bütün alay cephenin her yerinden fırladık İşte tam o anda, tam o anda, o çocuklar kurulmuş gibi siperlerden fırlayıverdiler İşte o an Tam o an bir makinalı yavruları biçiverdi Hepsi sipere geri düştüler Kucağıma dökülüverdilerOnların o gül gibi yüzleri gözümün önünden gitmiyor Hiç gitmiyor! İşte ben ona ağlıyorum, o çocuklara ağlıyorum!"Azman dede ağlıyordu Ben ağlıyordum Kahvede kim varsa ağlıyorduKahveci gözyaşları içinde bize çay getirdi Eğildi;"Azman dede hep ağlar Niye ağladığını bugün ilk defa anlattı "Dedi