Meşrutiyet Dönemi Siyasi Fikir Cereyanları

Meşrutiyet Dönemi Siyasi durum - Meşrutiyet Döneminde Siyaset nasildi - Meşrutiyet Dönemi Siyaseti hakkinda bilgiler


Bir toplumun yaşayışı ile gelişmesine ait görüşler o toplumun siyasi düşüncesini meydana getiri Bu düşünceyle geçmişi açıkladığı gibi geleceği de tayin edecek kanun ortaya çıkarabilecek iddiasındadır 2 Meşrutiyet düşüncesi bu görevi yüklenmişken birde Türkiye Naslı Kurtulur? Sorousuna cevap aramaya başladı İşte bu ortamda birbirinden farlı görüşler ortaya çıktı Devletin hangi metodla kurtuşa ereceği batılılaşmanın ölçüsünün ne olacağı tartışılmıştır


BATICILIK


3 Selim döneminden başlayan batılılaşma anlamında değildir Bu anlşamda bütün cereyanlar garpçılıktır Rasyonalist bir temele dayanan garpçılık cereyanının yayın organı İçtihat dergisidir Önemli şahsiyetleri ise; Dr Abdullah Cevdet, Celal N uri,Kılıçzade Hakkı’dır

İSLAMCILIK


Meşrutiyetin en yaygın fikri cereyanıdır Tesir kuvvetini İslam akidelerinden ve olaylara dini açıdan yaklaşmıştır Devletin İslamlaşmakla kurtulacağını savunmuş, fikirlerini camilere gelen geniş kitlelere yaymak imkanını bulmuşlardır Yayın organları Sırat-ı Müstekim(daha sonra Sebillürreşat) adlı dergilerdi Ayrıca Beyanülhak, Mahfel, lv-i İslam, Mekatip ve Medaris gibi dergileri vardır Belli başlı temsilcileri Prens Mehmet sait, Halim Paşa, Şair Mehmet akif, babnzade Ahmet Naim, M, Şemseddin (Günaltay) dır

TÜRKÇÜLÜK


Diğer cereyanlar arasında daha yeni ve ideolojik temel olabilecek nitelikte bir akımdır

Ziya Gökalp’în etrafına toplanan Türkçüler , Genç kalemler, Küçük Mecmua, Türk Yurdu dergilerinde fikirlerini yayınladılar

Türkleşmek çöken devlet için tek çıkar yol olarak kabul ediliyordu Belli başlı temsilcileri ziya Gökalp, Ahmet Agayef( Agaoğlu), Akçacuraoğlu Yusuf, Tekin, Ömer Seyfettin, Köprülüzade M Fuad, Hamdullah Suphi, Kazım Nami(Duru), İsmail Hakkı( Baltacıoğlu) sayılabilir

Mesleki İçtimai cereyanı; fazla yaygın olmayan bir cereyandır Bütün muhalefetçe desteklenen bu cereyan Teşebbüsü Şahsi ve ademi Merkeziyetçi olarakta bilinir Bu cereyanın temsilcilerine g öre cazibeli kelimeler bırakılmalı halk gerçeği görebilmeliydi

Meslekçiler, Türk Toplumunun geriliğinin sebebini temelde aramışlardır Say ve tetebbu dergilerinden fikirlerini açıklamışlardırTemsilcileri; Prens Sabahattin, Satved Lütfi Namık Zeki (Aral) , hamid (Ongunsu),Ahmed Bedevi( Kuran), Ahmed Fazlı, Mehmet Ali Şevki, Dr Nihad Reşat( Belger) dir

SOSYALİZM


Gayet çekingen ve en az yaygın bir fikir olarak dikkat çeker Sosyalizmi tam olarak anlattıkları söylenemez İdrak, İnsaniyet, Beşeriyyet Adlı günlük gazetelerle İştirak adlı derginin sahibi oldular Temsilcileri ; İştirakçi Hilmi, Dr Refik Nevzad’dır

Fikir cereyanlarının özellikleri; farklılıkları olmasına rağmen ortak özellikleri de bulunmaktadır Sosyal bir geriliğin farkında olmuş, bir değişmenin savunucusu olmuşlar, fakat bu değişme isteği devrimci olmamıştı Bütün cerayanlarda Osmanlı kalmışlardır İyimserdiler Kendi felsefelerinin uygulandığında devletin kurtulacağına inanmışlardır Cereyanların tümü hem ideolojik hem de siyasidir Tevfik Fikret, Nüzhet sabit, Ali Kemal gibi fikiir adamları hiçbir cereyana dahil edilemezler Meşrutiyet; yaşamak için düşünülen kendine hayat prensibi arayan sosyal bunalımların var olduğu bir dönemdir

Siyasi bakımdan bir takım başarısızlıklar olmuşsa da düşünce bakımından bir takım denemelerin başarılı olduğunu görmekteyiz Sonuç olarak meşrutiyet, heyacan ve bunalımların yaşandığı bir geçiş dönemidir Çökmekte olan devletin kurtulması yolunda öne sürülen fikirlerin ve fikir cereyanlarının siyasi hayatımızın şekillenmesinde önemi büyüktür