Çapanoğlu İsyanı

Çapanoğlu İsyanı Hakkında - Çapanoğlu İsyanı ne zaman olmuştur - Çapanoğlu İsyanı neden olmuştur

Yozgat’ta Çapanoğulları Ayaklanması (15 Mayıs-27 Ağustos 1920)


Yozgat ve çevresinde ayaklanma çıkaran Çapanoğulları Halife’ye ve Osmanlı hükümetine bağlılıklarını açıklamışlardı Çapanoğulları gibi düşünen Yozgat Mutasarrıfı Necip Bey Heyeti Temsiliye tarafından verilen görevleri yapmayarak “Allah’dan ve padişahtan ve onların kanunlarından başka bir şey tanımadığını” ilan edince görevden alınmış ve yerine muhasebeci


Arif Bey getirilmişti Meydana gelen bu değişiklikleri Kuvayı Millîye aleyhine kullanan Çapanoğlu Edip ve Celal ise Millî Mücadele’ye karşı olan Hürriyet ve İtilaf Partisinin üyesiydiler Çapanoğulları Yozgatta etkili olan bir aileydi Bunlar İstanbul’un işgalinin padişahın isteği ile olduğunu, Yunanlıların da geçici olarak işgallerde bulunduğunu propaganda ile Ankara’da toplanacak Meclis için mebus seçiminin kanuna aykırı olduğunu ve böyle bir halin padişaha karşı bir ayaklanmadan başka bir şey olmadığını söylüyorlardı Çapanoğlu Celal otuz imza ile Meclis toplanmasının padişahın isteklerine ve kanunlara aykırı olduğunu Ankara’ya çektiği telgrafla da bildirerek ayaklanmanın ilk sinyallerini vermiş oluyordu


Hürriyet ve İtilaf Fırkası üyesi olan Çapanoğulları Yozgat’ta yapılan at yarışlarına çevreden gelen kişileri de Kuvağyı milliye aleyhine teşkilatlandırıyor ve bu insanlar köylerinde, kasabalarında isyan için halkı kışkırtıyorlardı Yozgat Mutasarrıfı da Çapanoğulları’na destek verenler arasındaydı


Ethem Bey’e Genelkurmay Başkanlığınca 19 Haziran 1920 tarihinde asilerin dağıtılması ve kışkırtıcıların cezalandırılması görev ve yetkisi verildi 20 Haziran’da Ankara’dan hareket eden Ethem Bey 23 Haziran sabahı Yozgat’a gelerek asilerle çarpışmaya başladı ve akşama doğru şehre hakim oldu Milli Kuvvetlere karşı savaşan Ermenileri de cezalandıran Ethem Bey Alaca’ya yürüdü 25 Haziran’da Alaca’dan asiler temizlendi


Yozgat’ta çıkan ayaklanma böylece bastırıldı Batı cephesinde Yunan saldırdıları ilerleyince Ethem Bey Yozgat’tan geri çağrıldı

İkinci Yozgat İsyanı (5 Eylül-30 Aralık 1920)


Yozgat’ta Çapanoğulları tarafından çıkarılan isyan bastırılmış ve isyana katılanlardan bir kısmı affedilmelerini istemişlerdi Affedilen bu insanlardan beşyüz kişilik bir “Akdağmadeni Alayı” kurulmuştu Akdağmadeni Alayı adıyla gönüllülerden kurulan bu alay Batı cephesinde Yunanlılarla savaşmaya gönderilmek üzere Ankara’ya çağrıldı Ankara’ya gitmek üzere Yozgat’a gelen Alaydan 49 kişi 5Ö6Eylül gecesi Kuvayı Milliye emrinde savaşmak istemedikleri için kaçtılar


Zile ve Erbaa çevresinde yeniden ayaklandılar Zile’ye bağlı Ortaköy bucağını, Amasya-Tokat arasındaki Çengelhan’ı yağmaladılar, Akdağmadeni ve Kırşehir çevresinde de ayaklanma belirtileri görüldü Ayaklanmanın tehlikeli hal alması üzerine Eskişehir bölgesinde bulunan İkinci Kuvveği Seyyare, isyanı bastırmak üzere Yozgat’a gönderildi Asilerle Akdağmadeni civarında yapılan çarpışmada isyancılar yenilgiye uğratıldı ve 30 Aralık 1920’de tamamen yok edildi

alıntıdır