Kurtuluş Savaşı Kronolojisi |
07-26-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Kurtuluş Savaşı KronolojisiKurtuluş Savaşında meydana gelen olaylar - cumhuriyet tarihi 2 Kasım 1918 Enver Talat ve Cemal Paşalar beraberindekilerle birlikte bir Alman gemisi ile yurttan ayrıldılar 3 Kasım 1918 İskenderun'a gelen İngiliz ve Fransız subayları İskenderun'a kuvvet çıkarılacağını bildirdiler Mustafa Kemal Paşa bunu reddetti 3 Kasım 1918 Musul İngilizler tarafından işgal edildi 4 Kasım 1918 Bir Fransız alayı Uzunköprü - Sirkeci demiryolunu işgal etti 6 Kasım 1918 Çanakkale Boğaz’ı İngiliz ve Fransızlarca işgal edildi 9 Kasım 1918 Çanakkale Boğazı'nın iki yakası İngilizlerce işgal edildi Çanakkale Boğazı’nın Rumeli yakası 20 Kasım'da Fransızlara devredildi 9 Kasım 1918 İngilizler İskenderun ve Antakya'ya asker çıkardı 10 Kasım 1918 Garbi Trakya Cemiyeti İstanbul'da kuruldu 13 Kasım 1918 İtilaf Devletleri donanmaları ve Yunan savaş gemileri İstanbul önüne demir attılar 1 Aralık 1918 Trakya Paşaeli Müdafaa Heyet-i Osmani'si kuruldu 1 Aralık 1918 Bir Fransız - Ermeni taburu Dörtyol'u işgal etti 3 Aralık 1918 Urfa'da Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kuruldu 4 Aralık 1918 Vilâyet-i Şarkiye Müdafaa-i Hukuk-u Milliye Cemiyeti İstanbul'da kuruldu 6 Aralık 1918 İngilizler Kilis'i işgal etti 7 Aralık 1918 Fransızlar Antakya'yı işgal etti 17 Aralık 1918 Tarsus Ceyhan ve Adana Fransızlar tarafından işgal edildi 19 Aralık 1918 Bahçe Islahiye Hassa Mamure ve Osmaniye Fransızlar tarafından işgal edildi 19 Aralık 1918 İşgalcilere karşı ilk direniş Hatay Dörtyol'da başladı 21 Aralık 1918 İstanbul'da 'Kilikyalılar Cemiyeti' kuruldu 21 Aralık 1918 Meclis-i Mebusan feshedildi 24 Aralık 1918 İngilizler Batum'u işgal etti 25 Aralık 1918 2 Ordu birlikleri Pozantı'ya değin Adana'yı boşalttı 27 Aralık 1918 Pozantı işgal edildi 2 Ocak 1919 Lord Curzon'un 'Doğu Trakya'daki Türkler ile Batı Anadolu'daki Rumlar mübadele edilmelidir' yolundaki muhtırası açıklandı 7 Ocak 1919 İngilizler Kars Ardahan ve Batum'un boşaltılmasını istedi 10 Ocak 1919 Türk birlikleri Medine'yi teslim etti 12 Ocak 1919 İngilizler Kars'a girerek bazı mevkiilere yerleşti 12 Ocak 1919 Paris Barış Konferansı toplandı 13 Ocak 1919 İstanbul'da İkinci Tevfik (Okday) Paşa Hükümeti kuruldu 14 Ocak 1919 Hadımköy - Luleburgaz demiryolu istasyonları Yunanlılarca işgal edildi 15 Ocak 1919 Çanakkale Boğazı'na taarruz için hazırlanmış planın uygun olduğu Amiral Carden'e bildirildi 15 Ocak 1919 İngilizler Haydarpaşa Garı'nı işgal etti 18 Ocak 1919 Paris Barış Konferansı toplandı 22 Ocak 1919 Türk Kuvvetleri Batum'u boşalttı 22 Ocak 1919 Bir İngiliz birliği Konya'ya girdi 2 Şubat 1919 Venizelos Paris Barış Konferansı'nda Ege adalarının Trakya'nın ve Batı Anadolu'nun Yunanistan'a bırakılmasını istedi 8 Şubat 1919 23 Kasım 1918'de İstanbul'a vapurla gelmiş olan Doğu Orduları Başkomutanı General Franchet D'Esperey görkemli bir törenle İstanbul'a girdi 12 Şubat 1919 Trabzon Muhafaza-i Hukuk-ı Milliye Cemiyeti kuruldu 14 Şubat 1919 Nurettin Paşa 17 Kolordu Komutanlığına atandı 19 Şubat 1919 Teali-i İslam Cemiyeti İstanbul'da kuruldu 19 Şubat 1919 Karadeniz Türkleri Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kuruldu 22 Şubat 1919 Maraş İngilizler tarafından işgal edildi 1 Mart 1919 Paris Konferansı'nda İngiliz ve Fransız delegeleri Anadolu'da Yunanlılara arazi verilmesini önerdi 4 Mart 1919 Bir gün önce istifa eden Tevfik (Okday) Paşa Hükümeti yerine Damat Ferid Paşa Hükümeti kuruldu 6 Mart 1919 İstanbul Rumları bazı taşkınlıklar yaparak saldırılar yaptılar 7 Mart 1919 Fransızlar Kozan'ı işgal etti 8 Mart 1919 Zonguldak ve Ereğli Fransızlar tarafından işgal edildi 13 Mart 1919 Kazım Karabekir Paşa Erzurum'da 15 Kolordu komutanlığına atandı 14 Mart 1919 Yunanlıların çıkarma planını İngiltere Başkanı Lloyd George Fransa Başkanı Clemenceau İtalya Başkanı Orlando Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Wilson Paris'te kabul ettiler 15 Mart 1919 Arnavut Teavün Cemiyeti İstanbul'da kuruldu 24 Mart 1919 İngilizler Urfa'yı işgal etti 28 Mart 1919 İtalyanlar Antalya'yı işgal etti 30 Mart 1919 İngilizler Merzifon'u işgal etti 30 Mart 1919 Damat Ferid Paşa İngiltere'nin himayesini sağlamak üzere Amiral Calthorphe'a bir proje verdi 2 Nisan 1919 9 Ordu kaldırıldı yerine 15 Kolordu kuruldu 3 Nisan 1919 Kazım Karabekir Paşa 15 Kolordu komutanlığına tayin edildi 13 Nisan 1919 Kars İngilizler tarafından işgal edildi 16 Nisan 1919 Fransızlar Afyonkarahisar'ı işgal etti 20 Nisan 1919 Gürcü Birlikleri Ardahan'a girdi 24 Nisan 1919 İtalyan askerleri Konya'ya girdi 5 Mayıs 1919 İngiltere Başkanı Lloyd George Paris'te Barış Konferansı'nda Yunanlıların İzmir'e çıkarma yapmasını istedi; Anadolu'daki İtalyan işgallerine karşı çıktı 10 Mayıs 1919 İzmir'in işgali Paris'te İtilaf Devletlerince kararlaştırıldı 14 Mayıs 1919 Amiral Calthorphe İzmir'in işgali için nota verdi 14 Mayıs 1919 Foça Karaburun Urla Yenikale istihkamları İngiliz Fransız ve Yunanlılarca işgal edildi 15 Mayıs 1919 İzmir yurtseverleri gece Yahudi Maşatlığı’nda (Parkı) toplanarak 'Redd-i İlhak' ilkesini kabul ettiler Kurulan Redd-i İlhak Heyet-i Milliyesi halka bir bildiri yayınladı 15 Mayıs 1919 Damat Ferid Paşa Hükümeti yeniden kuruldu 15 Mayıs 1919 İzmir İtilaf Devletlerinin desteği ile Yunanlılar tarafından işgal edildi ve ilk silahlı direniş başladı 15 Mayıs 1919 İzmir'in işgalinden 4 saat 10 dakika sonra Denizli Müftüsü Ahmed Hulusi Efendi’nin başkanlığında Denizli Heyeti Milliyesi kuruldu 16 Mayıs 1919 Damat Ferid Paşa Hükümeti yeniden kuruldu 16 Mayıs 1919 Balıkesirliler silahlı mücadele kararı aldı 16 Mayıs 1919 Yunanlılar Urla ve Seferihisar'ı işgal etti 17 Mayıs 1919 Refet Bey (Bele) Sivas'ta 3 Kolordu komutanlığına atandı 18 Mayıs 1919 İstanbul Dar-ül fünunu (Üniversite) İzmir'in işgalini protesto için ilk toplantıyı düzenledi 18 Mayıs 1919 Balıkesirliler Alacamescid toplantısını düzenledi Kuvayı Milliye hareketi ve kongre yapılması kararı alındı 19 Mayıs 1919 Mustafa Kemal Samsun'da Anadolu toprağına ayak bastı ve Milli Mücadele başladı 19 Mayıs 1919 Damat Ferid Paşa ikinci hükümetini kurdu 20 Mayıs 1919 İngiliz Muhipleri Cemiyeti kuruldu 20 Mayıs 1919 Albay Bekir Sami 17 Kolordu komutanlığına atandı 20 Mayıs 1919 Seydiköy Yunanlılarca işgal edildi 21 Mayıs 1919 16 Nisan'da Fransızlar tarafından işgal edilen Afyonkarahisar İtalyanların eline geçti 22 Mayıs 1919 Kadıköy Mitingi düzenlendi ve Halide Edip Adıvar konuşma yaptı 23 Mayıs 1919 İşgallere karşı Sultanahmet Meydanı'nda ve Sivas'ta mitingler düzenlendi 26 Mayıs 1919 Yunanlılar Manisa'yı işgal etti 28 Mayıs 1919 Ödemiş dolaylarında Yunanlılarla çatışmalar başladı 29 Mayıs 1919 Ayvalık'ta Ali Bey (Çetinkaya) komutasında Yunanlılara karşı direniş başladı 4 Haziran 1919 Nazilli Yunanlılar tarafından işgal edildi 6 Haziran 1919 Damat Ferid ve yanındakiler Paris Konferansı'na katılmak üzere yola çıktı 9 Haziran 1919 Aydın Cephesinde Kuvayı Milliye birliği kuruldu 11 Haziran 1919 Damat Ferid Paşa Paris Barış Konferansına katılmak üzere İstanbul'dan Paris'e gitti 12 Haziran 1919 Alaşehir'de oluşturulan gönüllü müfreze ile Yunan kuvvetleri çarpıştı 16 Haziran 1919 Yörük Ali Efe Yunan müfrezesini imha etti 21 Haziran 1919 Amasya Tamimi yayınlandı 25 Haziran 1919 Çerkez Ethem ve Demirci Mehmet Efe kuvvetleri Yunanlılarla çarpışmaya başladı 28 Haziran 1919 1 Balıkesir Kongresi toplandı 10 Temmuz 1919 Trakya - Paşaeli Kongresi başladı 11 Temmuz 1919 Demirci Mehmet Efe Kuvay-i Milliye saflarına katıldı 13 Temmuz 1919 Refet Bele Bey İstanbul hükümeti tarafından görevinden alındı 18 Temmuz 1919 Müttefik Yüksek Konseyi işgal bölgeleri hakkında anlaşamayan İtalya ve Yunanistan arasında bölüştürme yaptı ve Aydın'ın İtalyanlara verilmesi kararlaştırıldı 20 Temmuz 1919 Kazım Karabekir Paşa 3 Ordu (eski adı 9 Ordu) Müfettişliği'ne Vekil olarak atandı 21 Temmuz 1919 Damat Ferid Paşa 3 kez hükümeti kurdu 22 Temmuz 1919 Erzurum Kongresi toplandı 23 Temmuz 1919 Erzurum Kongresi toplandı ve Mustafa Kemal Erzurum Kongresi'ne Başkan seçildi 23 Temmuz 1919 Erzurum Kongresi çalışmalarına başladı 26 Temmuz 1919 2 Balıkesir Kongresi toplandı 6 Ağustos 1919 1 Nazilli Kongresi toplandı 9 Ağustos 1919 1 Nazilli Kongresi çalışmalarını tamamladı 14 Ağustos 1919 Heyet-i Temsiliye'nin ilk toplantısı gerçekleştirildi 24 Ağustos 1919 Şarki Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kuruldu 25 Ağustos 1919 Alaşehir Kongresi çalışmalarını tamamladı 4 Eylül 1919 Sivas Kongresi toplandı Kongre Başkanlığı’na Mustafa Kemal seçildi 11 Eylül 1919 Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kuruldu 16 Eylül 1919 3 Balıkesir Kongresi toplandı 19 Eylül 1919 2 Nazilli Kongresi toplandı 17 Ekim 1919 Batı Trakya'daki İskeçe kasabası Yunanlılar tarafından işgal edildi 26 Ekim 1919 Bayburt'un Hart bucağında Şeyh Eşref ayaklanması başladı 28 Ekim 1919 Heyet-i Temsiliye Ali Rıza Paşa kabinesini destekleme kararı aldı 29 Ekim 1919 Fransızlar Güneydoğuda İngiliz işgal kuvvetlerinin yerini aldı ve Fransızlar Antep'e girdi 31 Ekim 1919 Maraş'ta Sütçü İmam Olayı gerçekleşti 3 Kasım 1919 Karakol Cemiyeti adlı direniş örgütü kuruldu 3 Kasım 1919 General Milne İzmir Cephesindeki Milli kuvvetlerin 3 km geri alınması gerektiğini Harbiye Nazırı Cemal Paşa'ya bildirdi 4 Kasım 1919 3 Bozkır Ayaklanması bastırıldı 5 Kasım 1919 Gaziantep Fransızlar tarafından işgal edildi 5 Kasım 1919 Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Cemiyeti kuruldu 19 Kasım 1919 4 Balıkesir Kongresi toplandı 28 Kasım 1919 Düşmana karşı Maraş mücadelesi başladı 29 Kasım 1919 Maraş'ta Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kuruldu 29 Kasım 1919 İstanbul'da Karakol Cemiyeti kuruldu 29 Kasım 1919 Misak-ı Milli ilan edildi 30 Kasım 1919 1 Anzavur İsyanı'nda isyancı kuvvetler yok edildi 4 Aralık 1919 Trabzon ve Havalisi Adem-i Merkeziyet Cemiyeti kuruldu 8 Aralık 1919 Batı Anadolu hareketinin yönetimi Ali Fuat Paşa'ya verildi 10 Aralık 1919 3 Kolordu komutanı Albay Refet (Bele) Nazilli'ye gelerek Aydın Kuvay-ı Milliye komutanlığını üzerine aldı 13 Aralık 1919 Galibler Yüksek komiserleri Yunanlıların İzmir'i işgalini kabul etmedi 18 Aralık 1919 Batum'da Pontus Hükümeti kuruldu 19 Aralık 1919 Mustafa Kemal ve Heyeti Temsiliye Sivas'tan Ankara'ya hareket etti 19 Aralık 1919 Urfa'da Kuvayı Milliye kuruldu 23 Aralık 1919 İtalyanlar Antalya'dan sonra Konya'ya kadar geldi 29 Aralık 1919 Mustafa KemalPaşa'nın Heyet-i Temsiliye ile görüşmek üzere milletvekillerinin Ankara'ya gelmesi hususundaki genelgesi yayınlandı 9 Ocak 1920 Kuvay-i Milliye'ci Yahya Kaptan Gebze'de İstanbul Hükümetinin adamlarınca öldürüldü 12 Ocak 1920 Meclis-i Mebusan son toplantısını İstanbul'da yaptı 13 Ocak 1920 Sultanahmet alanında İstanbul'un Türk kalması için büyük bir miting yapıldı 15 Ocak 1920 2 Edirne Kongresi toplandı 20 Ocak 1920 Maraş'ta Fransızlar'a karşı kurtuluş mücadelesi başladı 26 Ocak 1920 Köprülü Hamdi Bey Kuvay-i Milliyecilerle Fransızların koruduğu Akbaş cephaneliğini basmak için Rumeli yakasına geçti 26 Ocak 1920 Celalettin Arif Bey geçici olarak Mebusan Meclisi başkanlığına seçildi 28 Ocak 1920 Osmanlı Meclis-i Mebusanı'nın gizli toplantısında Misâk-ı Millî kabul edildi 31 Ocak 1920 Mebusan Meclisi başkanlığına Reşat Hikmet Bey seçildi 1 Şubat 1920 Fransızlar işgal ettikleri Maraş’ta çarşıları yakmaya başladılar; bunun üzerine çok şiddetli sokak savaşları başladı 3 Şubat 1920 Fevzi Paşa Osmanlı Hükümeti'nin Harbiye Nazırı oldu 6 Şubat 1920 Son Osmanlı Mebusan Meclisi'nde Mondros Müterekesi'ne karşı direnme yanlısı Felah-ı Vatan Grubu kuruldu 9 Şubat 1920 Kuvay-i Milliye birlikleri düşmanı temizlemek için Urfa'ya girdi 12 Şubat 1920 Maraş Fransız işgalinden kurtuldu 15 Şubat 1920 Londra Konferansında İstanbul'un Türklere bırakılması kararı verildi 16 Şubat 1920 2 Anzavur Ayaklanması başladı 17 Şubat 1920 Osmanlı Mebuslar Meclisi kabul ettiği Misak-ı Milli’nin basında yayınlanmasını ve bütün yabancı parlementolara bildirilmesini kararlaştırdı 18 Şubat 1920 Misak-ı Milli İstanbul Meclisi'nce yayımlandı 19 Şubat 1920 Müttefiklerin tehdit ültimatomları İstanbul Hükümeti'nce yayımlandı 3 Mart 1920 Yunanlılar Gölcük Yaylası ile Bozdağ'ı işgal etti 3 Mart 1920 Ali Rıza Paşa kabinesi istifa etti 4 Mart 1920 Celalettin Arif Bey Mebusan Meclisi başkanlığına seçildi 10 Mart 1920 5 Balıkesir Kongresi toplandı 15 Mart 1920 İngilizler İstanbul'da yüz elli Türk aydınını tutukladı 16 Mart 1920 İstanbul İngilizler tarafından işgal edildi 17 Mart 1920 İngilizler Eskişehir ve Afyon'dan çekildiler 18 Mart 1920 Balıkesir ve Kastamonu'da İstanbul'un işgalini protesto mitingleri yapıldı 18 Mart 1920 Meclis-i Mebusan bir kapanış toplantısı yaparak ebediyen faaliyetlerine son verdi 19 Mart 1920 İzmir Müdafa-i Hukuk kongresi toplandı 28 Mart 1920 Antep'te Fransızlara karşı direnişiyle ünlenen Şahin Bey şehit oldu 29 Mart 1920 Yarbay Rahmi Bey Anzavur'a bağlı askerler tarafından öldürüldü 31 Mart 1920 Lüleburgaz Kongresi toplandı 2 Nisan 1920 Salih Paşa kabinesi kuruldu 3 Nisan 1920 İsmet Bey (İnönü) Ankara'da Milli Mücadeleye katıldı 4 Nisan 1920 Anzavur Ahmed Gönen'i ele geçirdi 5 Nisan 1920 Damat Ferid Paşa 4 kez hükümeti kurdu 8 Nisan 1920 Salih Paşa'nın istifası ile kurulan Damat Ferit Paşa kabinesinin tanınmayacağı yolunda Heyeti Temsiliye genelgesi yayınlandı 11 Nisan 1920 Damat Ferid Kuvayi Milliye aleyhinde bildiri yayınladı 11 Nisan 1920 Mebusan Meclisi kapatıldı 12 Nisan 1920 Urfa Fransız işgalinden kurtuldu 13 Nisan 1920 1 Düzce Ayaklanması başladı 15 Nisan 1920 2 Anzavur İsyanı bastırıldı 17 Nisan 1920 Fevzi Paşa Kurtuluş Savaşı'na katılmak üzere İstanbul'dan ayrıldı 18 Nisan 1920 Milli Kuvvetleri bastırmak amacı ile İstanbul Hükümeti 'Kuvve-i İnzibatiye' adlı bir örgüt kurulmasına ilişkin kararname çıkardı (Hilafet Ordusu adını taşıyan bu örgüt 2561920'de kaldırıldı) 19 Nisan 1920 Kurtuluş Savaşı sırasında Beypazarı Nallıhan isyanları başladı 21 Nisan 1920 Bursa'da bazı din adamları Milli Mücadelenin meşruiyyetine dair fetva verdi 22 Nisan 1920 İtilaf Devletleri Osmanlı Hükümeti'ni Paris Barış Konferansı'na davet etti 25 Nisan 1920 İsmet Bey (İnönü) Genelkurmay Başkanlığına getirildi 27 Nisan 1920 Fevzi Paşa (Mareşal Çakmak) TBMM'ne girdi; bir konuşma yaptı 28 Nisan 1920 İstanbul Hükümeti Anadolu'da Padişah Hükümeti'nin yönetimini kurmak amacı ile "Anadolu Fevkalade Müfettiş-i Umumiliği'ni oluşturan kararnameyi yayınladı 30 Nisan 1920 Mustafa Kemal TBMM'nin açıldığını Avrupa devletleri dışişleri bakanlıklarına bir yazı ile bildirdi 3 Mayıs 1920 Ankara'da ilk Bakanlar Kurulu olan İcra Vekilleri Heyeti kuruldu 15 Mayıs 1920 Kuvay-ı İnzibatiye Kuvay-ı Milliye tarafından yenilgiye uğratıldı 15 Mayıs 1920 1 Yozgat İsyanı başladı 19 Mayıs 1920 TBMM'nde Damat Ferit ile arkadaşlarının yurttaşlıktan çıkarılmasına karar verildi 24 Mayıs 1920 İstanbul Divan-ı Harb'i Fevzi (Çakmak) Paşa'yı idama mahkum etti 25 Mayıs 1920 Çerkez Ethemkuvvetleri Hendek'e girdi 28 Mayıs 1920 Osmaniye Fransızlarca işgal edildi 30 Mayıs 1920 Cafer Tayyar'a (Eğilmez) Edirne Müdafaa-i Hukuk Merkez Heyeti'nce Trakya Müdafaa-i Milliye Kumandanı sanı verildi 2 Haziran 1920 Kozan düşman işgalinden kurtuldu 6 Haziran 1920 İstanbul Divan-ı Harb-i İsmet İnönü Bekir Sami Kunduk Celalettin Arif Dr Rıza Nur Yusuf Kemal Tengirsenk Hamdullah Suphi Tanrıöver Rıfat Börekçi ve Fahrettin Altay'ı idama mahkum etti 7 Haziran 1920 Zile Ayaklanması başladı 8 Haziran 1920 Doğu bölgesinde Ermeni saldırısına karşı seferberlik ilan edildi 14 Haziran 1920 Doğuda Milli Aşireti ayaklanması çıktı 15 Haziran 1920 Yozgat'ta Çapanoğulları ayaklanması çıktı 15 Haziran 1920 15 Korodu Komutanlığı "Doğu Cephesi Komutanlığı" olarak adlandırıldı ve Kazım Karabekir Paşa komutanlığa atandı 15 Haziran 1920 İsmet Paşa'nın idam kararını padişah onayladı 20 Haziran 1920 Çerkez Ethem kuvvetleri Yozgat Ayaklanması'nı bastırmak üzere Ankara'dan yola çıktı 22 Haziran 1920 Yunanlılar Milne Hattı'nı geçerek genel taarruza başladı 23 Haziran 1920 Çerkez Ethem Yozgat'a girdi 24 Haziran 1920 Yunanlılar Alaşehir'i işgal etti 25 Haziran 1920 Batı Cephesi Kumandanlığı kuruldu Kumandanlığa Ali Fuat (Cebesoy) Paşa atandı 26 Haziran 1920 Doğuda Milli Aşireti ayaklanması çıktı 18 Temmuz 1920 Büyük Millet Meclisi Misak-ı Milli üzerine yemin etti 24 Ağustos 1920 Kurtuluş Savaşı sırasında 2 Milli Aşiret Ayaklanması çıktı 29 Ağustos 1920 Yunan kuvvetleri Uşak'ı işgal etti 30 Ağustos 1920 Adapazarı ve Düzce ayaklanmasına katılan Adapazarlı ve Düzceliler TBMM'de affedildi 3 Eylül 1920 Simav Yunanlılar tarafından işgal edildi 3 Eylül 1920 Nizip işgal edildi 5 Eylül 1920 2 Yozgat Ayaklanması başladı 24 Eylül 1920 Doğu Cephesinde Ermeniler Bardız ve Kötek'te saldırıya geçti 18 Ekim 1920 Misak-ı Milli esaslarına aykırı Sovyet'lerin toprak istekleri TBMM 'nde reddedildi 1 Kasım 1920 Ankara'daki Zabit Namzetleri Talimgahı ilk mezunlarını verdi 2 Kasım 1920 İkinci parti Sovyet savaş malzemeleri geldi 5 Kasım 1920 Doğu cephesinde Ermeniler mütareke istedi 7 Kasım 1920 Kurtuluş Savaşı sırasında Doğu Cephesi birlikleri Gümrü'yü işgal etti 8 Kasım 1920 TBMM Kurtuluş Savaşı’nın Düzenli Ordu ile yürütülmesine karar verdi 8 Kasım 1920 Ali Fuat Paşa Moskova Büyükelçiliği'ne atandı 9 Kasım 1920 Batı Cephesi Kuzey ve Güney Cephesi olarak iki bölüme ayrıldı İsmet Bey (İnönü) Kuzey Cephesi Refet Bey (Bele)ise Güney Cephesi Komutanlıklarına tayin edildi 12 Kasım 1920 Ermeniler'in boşalttığı Iğdır'a Türk birlikleri girdi 18 Kasım 1920 TBMM Emperyalizme Karşı Beyanname yayınladı 20 Kasım 1920 Türkiye'deki Yunan Orduları Başkomutanlığı’na General Papulas atandı Aralık 1920 Mustafa Kemal İsmet İnönü ile Çerkez Ethem'in kardeşi milletvekili Çerkez Reşit Eskişehir’de bir araya geldiler Görüşmede; Çerkez Ethem birliklerinin takındığı tavır konuşuldu 4 Aralık 1920 TBMM’de Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Grubu kuruldu ve Mustafa Kemal Grup Başkanlığı'na seçildi 6 Aralık 1920 Bilecik Görüşmesine katılanlar Ankara'ya götürüldü 9 Aralık 1920 İç ayaklanmaları bastırmak üzere kurulan Merkez Ordusu’nun komutanlığına Nurettin Paşa getirildi 11 Aralık 1920 Demirci Mehmet Efe kuvvetlerinin üzerine birlik gönderildi 13 Aralık 1920 Doğu Cephesi Karargâhı Kars'a taşındı 24 Aralık 1920 Çerkez Ethem'i yola getirmek için kurulan bir teşkilat kurulu Kütahya'ya gönderildi 27 Aralık 1920 Çerkez Ethem Ayaklanması başladı 29 Aralık 1920 İsmet Paşa'nın emri altına girmeyi kabul etmeyen Çerkez Ethem Kütahya'da milli kuvvetlere karşı saldırıya geçti 29 Aralık 1920 Kütahya TBMM kuvvetlerince düşmandan temizlendi 30 Aralık 1920 Mustafa Kemal Batı Cephesi'ne Çerkez Ethem güçlerinin dağıtılması emrini verdi 5 Ocak 1921 Ethem Gediz'den Yunanlılara kaçtı 6 Ocak 1921 Yunanlılar Eskişehir'e doğru ilerlemeye başladı 6 Ocak 1921 I İnönü Muharebesi yapıldı ve zafer kazanıldı 17 Ocak 1921 Büyük Millet Meclisi Çerkez Ethem hakkında bir bildiri yayınladı 20 Ocak 1921 İlk Anayasa (Teşkilat-ı Esasiye) Büyük Millet Meclisi'nce kabul edildi 22 Ocak 1921 Çerkez Ethem birlikleri tamamıyla yenildi 23 Ocak 1921 Alemdar gemisi Milli Mücadele'ye katılmak üzere İstanbul'dan Karadeniz'e açıldı (Arada Fransızların eline geçen gemi 28 Ocak günü silahsız mürettebatınca yeniden kurtarıldı) 26 Ocak 1921 İtilaf Devletleri Sadrazam Tevfik Paşa'dan Londra Konferansı'na delege göndermesini istedi 9 Şubat 1921 Gaziantep bir anlaşma imzalanarak Fransızlara teslim oldu 17 Şubat 1921 Ankara dışındaki İstiklal Mahkemeleri kaldırıldı 21 Şubat 1921 Londra Konferansı başladı 22 Şubat 1921 Moskova'da Türk-Sovyet görüşmeleri başladı 23 Şubat 1921 TBMM Hükümeti Ardahan Artvin ve Batum'un boşaltılması için Gürcistan'a ültimatom verdi 1 Mart 1921 İstiklal Marşı Mecliste okundu 1 Mart 1921 Batı Cephesi Komutanı İsmet (İnönü) Bey generalliğe terfii etti 2 Mart 1921 Dr Adnan Bey Meclis ikinci başkanı oldu 6 Mart 1921 Koçgiri Ayaklanması başladı 11 Mart 1921 Doğu Cephesi kuvvetleri Batum'u işgal etti 12 Mart 1921 Kurtuluş Savaşı sırasında başlayan Londra Konferansı sona erdi 18 Mart 1921 Gürcülerin milli kuvvetlerimize saldırısı sonunda Kızılordu birlikleri Batum'a girdi 21 Mart 1921 Yeşil Ordu adlı sol kuruluşla ilgileri dolayısı ile Tokat Milletvekili Nazım (Resmor) Afyon Milletvekili Mehmet Şükrü (Koç) Bursa Milletvekili Servet'in dokunulmazlıkları TBMM'nin gizli oturumunda kaldırıldı 23 Mart 1921 2 İnönü Muharebesi yapıldı 23 Mart 1921 Bursa ve Uşak Cephelerinde Yunan yürüyüşü başladı 25 Mart 1921 Aslıhanlar Muharebesi yapıldı 25 Mart 1921 Yunanlılar Adapazarı'nı işgal etti 28 Mart 1921 Doğu birliklerimiz Batum Ahıska Ahılkelek'i boşalttı 1 Nisan 1921 2 İnönü Muharebesi sona erdi 2 Nisan 1921 Bolvadin Yunanlılar tarafından işgal edildi 7 Nisan 1921 Afyon Yunanlılardan geri alındı (7-8 Nisan) 24 Temmuz 1921 İkinci toplu Yunan saldırısının başlaması üzerine Meclis gizli oturumunda konuşan Fevzi Paşa Ankara'nın boşaltılmasını teklif etti 23 Ağustos 1921 Sakarya Meydan Muharebesi başladı 13 Eylül 1921 Sakarya Zaferi kazanıldı 19 Eylül 1921 TBMM Sakarya Savaşı sonrasında Mustafa Kemal Paşa' ya 'Mareşal' rütbesi ve 'Gazi' unvanı verdi 1 Kasım 1921 Türk davasını destekleyen Pierre Loti'ye Meclis adına armağan gönderilmesi kararı alındı 21 Kasım 1921 Lozan Konferansı'nın ilk oturumu yapıldı 5 Aralık 1921 Adana Ankara Hükümeti’nin denetimine girdi 7 Aralık 1921 Fransızlar Kilis'ten çekilmeye başladı 20 Aralık 1921 Adana'daki Kolordu binasına Türk Bayrağı çekildi 24 Aralık 1921 Osmaniye Fransız işgalinden kurtuldu 25 Aralık 1921 Gaziantep düşman işgalinden kurtuldu 27 Aralık 1921 Fransızlar Tarsus'dan çekildi 30 Aralık 1921 Kilis düşman işgalinden kurtuldu 4 Ocak 1922 Türk ordusu 5 Ocak'ta Adana'ya girdi 1 Şubat 1922 Musul'un kurtarılması kararı alındı 4 Şubat 1922 Başkomutanlık Kanunu'nun süresi üç ay daha uzatıldı 16 Şubat 1922 Merkez Ordusu kaldırıldı 19 Şubat 1922 Kazım Karabekir uzmanlardan oluşan ikinci bir Meclisin kurulmasını önerdi 1 Mart 1922 TBMM 3'üncü toplantı yılına başladı 1 Mart 1922 Rauf Bey Meclis ikinci başkanı oldu 26 Mart 1922 Müttefikler Sevr Antlaşması'nda bazı değişiklikler önerdi 26 Ağustos 1922 Mustafa Kemal Paşa Başbakan Rauf Bey'e Türk ordularının 26 Ağustos’ta (yarın) taarruza başlayacağını bildirdi 27 Ağustos 1922 Büyük Taarruz devam etti İşgalci Yunan kuvvetleri imha edildi 30 Ağustos 1922 Büyük Taarruz zaferle sonuçlandı 2 Eylül 1922 Yunan Orduları Başkomutanı General Trikopis Türkler tarafından esir alındı 3 Eylül 1922 30 Ağustos Muharebesi'ne 'Başkomutan Muharebesi' adı verildi 4 Eylül 1922 Yunanlılar Akşehir'i yaktı; Söğüt ve Kula kurtarıldı 5 Eylül 1922 Bilecik düşman işgalinden kurtarıldı 9 Eylül 1922 İzmir düşman işgalinden kurtuldu 15 Eylül 1922 Ayvalık ve bazı kasabalar düşman işgalden kurtarıldı 18 Eylül 1922 İtilaf Devletleri İstanbul ve Boğazlardaki tarafsız bölgelerin tarafsızlığına uyulması konusunda Ankara Hükümetine nota verdi 18 Eylül 1922 Erdek ve Biga Yunan işgalinden kurtarıldı 19 Eylül 1922 Fransız ve İtalyan'lar Çanakkale'nin Anadolu yakasını boşaltılar 20 Eylül 1922 Fransız ve İtalyan kuvvetleri Çanakkale'den çekildi 1 Kasım 1922 Türk Jandarma birlikleri Çanakkale Boğazı çevresi ve diğer bölgelerde yeni durumlarını aldılar 1 Kasım 1922 Saltanat kaldırıldı 4 Kasım 1922 Tevfik Paşa Kabinesi’nin istifasıyla son Osmanlı Hükümeti de ortadan kalktı İstanbul Ankara Hükümetinin denetimine girdi 4 Kasım 1922 İsmet (İnönü) Paşa Saltanatın kaldırıldığını İtilaf Devletlerine bildirdi 5 Kasım 1922 Refet (Bele) İstanbul'daki nezaretlere her türlü çalışmaları kesmeleri buyruğunu verdi İstanbul Hükümeti böylelikle sona erdi 5 Kasım 1922 İsmet Paşa başkanlığındaki TBMM Delegasyonu Lozan görüşmelerine katılmak üzere Ankara’dan ayrıldı 9 Kasım 1922 Lozan Antlaşması için Lozan'a gidecek heyet İstanbul'dan ayrıldı 20 Kasım 1922 Lozan Konferansı başladı 28 Kasım 1922 Yunanistan'da yenilgiye neden olan kabine üyeleri ile Başkomutan Hacıanesti idama mahkum edildi 30 Kasım 1922 Mudanya Ateşkes Antlaşması uyarınca Doğu Trakya'nın teslim işlemleri tamamlandı 4 Şubat 1923 Lozan Konferansı’na önemli noktalardaki uyuşmazlıklar sebebiyle ara verildi 16 Şubat 1923 Lozan Heyeti İstanbul'a döndü 27 Şubat 1923 TBMM'nde Lozan Konferansı üzerine gizli oturumda görüşmeler yapıldı 1 Mart 1923 Ali Fuat Paşa yeniden TBMM ikinci başkanı oldu 2 Mart 1923 İzmir İktisat Kongresi'nde Latin Harflerinin kabulü için verilen önerge Kongre Başkanı Kazım Karabekir tarafından reddedildi 23 Ağustos 1923 Lozan Barış Antlaşması Büyük Millet Meclisince onaylandı 15 Eylül 1923 Karaağaç Yunanlılardan alındı 20 Eylül 1923 İstanbul'da kapitülasyonların öngördüğü yabancı devletlere ait postaneler kapatıldı 21 Eylül 1923 Bozcaada Yunanlılardan alındı 22 Eylül 1923 İmroz Yunanlılardan alındı 4 Ekim 1923 Anadolu Müstakil Türk Ortodoksları lideri Papa Eftim'in Milli Hükümeti destekleyen beyannamesi yayınladı 4 Ekim 1923 Anadolu Müstakil Türk Ortodoksları lideri Papa Eftim Milli Hükümeti destekleyen beyannamesini yayınladı 20 Kasım 1923 Halk Fırkası Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti örgütlerini kendi çatısı altında topladı 13 Ocak 1925 Kurtuluş Savaşı komutanlarından Halit Paşa Meclis’te Ali Çetinkaya tarafından bir kaza kurşunuyla vuruldu 11 Şubat 1925 Şeyh Sait ayaklanması başladı ABYSS isimli Üye şimdilik offline konumundadır Alıntı ile Cevapla Alt 01-13-2007, 11:52 PM #4 (permalink) ABYSS Administrator ABYSS - ait Kullanıcı Resmi (Avatar) Standart 1 Kasım 1920 Ankara'daki Zabit Namzetleri Talimgahı ilk mezunlarını verdi 2 Kasım 1920 İkinci parti Sovyet savaş malzemeleri geldi 5 Kasım 1920 Doğu cephesinde Ermeniler mütareke istedi 7 Kasım 1920 Kurtuluş Savaşı sırasında Doğu Cephesi birlikleri Gümrü'yü işgal etti 8 Kasım 1920 TBMM Kurtuluş Savaşı’nın Düzenli Ordu ile yürütülmesine karar verdi 8 Kasım 1920 Ali Fuat Paşa Moskova Büyükelçiliği'ne atandı 9 Kasım 1920 Batı Cephesi Kuzey ve Güney Cephesi olarak iki bölüme ayrıldı İsmet Bey (İnönü) Kuzey Cephesi Refet Bey (Bele)ise Güney Cephesi Komutanlıklarına tayin edildi 12 Kasım 1920 Ermeniler'in boşalttığı Iğdır'a Türk birlikleri girdi 18 Kasım 1920 TBMM Emperyalizme Karşı Beyanname yayınladı 20 Kasım 1920 Türkiye'deki Yunan Orduları Başkomutanlığı’na General Papulas atandı 18 Eylül 1922 İtilaf Devletleri İstanbul ve Boğazlardaki tarafsız bölgelerin tarafsızlığına uyulması konusunda Ankara Hükümetine nota verdi 18 Eylül 1922 Erdek ve Biga Yunan işgalinden kurtarıldı 19 Eylül 1922 Fransız ve İtalyan'lar Çanakkale'nin Anadolu yakasını boşaltılar 20 Eylül 1922 Fransız ve İtalyan kuvvetleri Çanakkale'den çekildi 1 Kasım 1922 Türk Jandarma birlikleri Çanakkale Boğazı çevresi ve diğer bölgelerde yeni durumlarını aldılar 1 Kasım 1922 Saltanat kaldırıldı 4 Kasım 1922 Tevfik Paşa Kabinesi’nin istifasıyla son Osmanlı Hükümeti de ortadan kalktı İstanbul Ankara Hükümetinin denetimine girdi 4 Kasım 1922 İsmet (İnönü) Paşa Saltanatın kaldırıldığını İtilaf Devletlerine bildirdi 5 Kasım 1922 Refet (Bele) İstanbul'daki nezaretlere her türlü çalışmaları kesmeleri buyruğunu verdi İstanbul Hükümeti böylelikle sona erdi 5 Kasım 1922 İsmet Paşa başkanlığındaki TBMM Delegasyonu Lozan görüşmelerine katılmak üzere Ankara’dan ayrıldı 9 Kasım 1922 Lozan Antlaşması için Lozan'a gidecek heyet İstanbul'dan ayrıldı 20 Kasım 1922 Lozan Konferansı başladı 28 Kasım 1922 Yunanistan'da yenilgiye neden olan kabine üyeleri ile Başkomutan Hacıanesti idama mahkum edildi 30 Kasım 1922 Mudanya Ateşkes Antlaşması uyarınca Doğu Trakya'nın teslim işlemleri tamamlandı 4 Şubat 1923 Lozan Konferansı’na önemli noktalardaki uyuşmazlıklar sebebiyle ara verildi 16 Şubat 1923 Lozan Heyeti İstanbul'a döndü 27 Şubat 1923 TBMM'nde Lozan Konferansı üzerine gizli oturumda görüşmeler yapıldı 1 Mart 1923 Ali Fuat Paşa yeniden TBMM ikinci başkanı oldu 2 Mart 1923 İzmir İktisat Kongresi'nde Latin Harflerinin kabulü için verilen önerge Kongre Başkanı Kazım Karabekir tarafından reddedildi 31 Mart 1923 İtilaf Devletleri Lozan'a yeniden delege istediler 23 Ağustos 1923 Lozan Barış Antlaşması Büyük Millet Meclisince onaylandı 15 Eylül 1923 Karaağaç Yunanlılardan alındı 20 Eylül 1923 İstanbul'da kapitülasyonların öngördüğü yabancı devletlere ait postaneler kapatıldı 21 Eylül 1923 Bozcaada Yunanlılardan alındı 22 Eylül 1923 İmroz Yunanlılardan alındı 4 Ekim 1923 Anadolu Müstakil Türk Ortodoksları lideri Papa Eftim'in Milli Hükümeti destekleyen beyannamesi yayınladı 20 Kasım 1923 Halk Fırkası Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti örgütlerini kendi çatısı altında topladı 13 Ocak 1925 Kurtuluş Savaşı komutanlarından Halit Paşa Meclis’te Ali Çetinkaya tarafından bir kaza kurşunuyla vuruldu 11 Şubat 1925 Şeyh Sait ayaklanması başladı 4 Mart 1925 Takrir-i Sükun Kanunu Hükümete 2 yıl için olağanüstü yetkiler veren bu kanunla ayaklanmaların bastırılması hedeflendi Yeni İstiklal Mahkemeleri kuruldu Yumuşak giden süreç birden sertleşti ve içe kapandı 12 Nisan 1925 Şeyh Sait'in Yakalanışı Ayaklanmanın elebaşı Şeyh Sait ve arkadaşları yakalandı Mahkemelerine 27 Mayıs 1925'te başlandı ve 29 Haziran'da Diyarbakır İstiklal Mahkemesi Şeyh Sait ve 46 yandaşını ölüme mahkum etti 3 Haziran 1925 Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası Kapatıldı Adnan Adıvar Rauf Orbay Kazım Karabekir gibi muhaliflerin kurduğu CHP'den bağımsız ilk siyaset oluşumu Ankara İstiklal Mahkemesince "sakıncalı" bulunup Takrir-i Sükun kanununa dayanılarak kapatıldı Böylelikle 'tek parti' anlayışının daha uzun süre terkedilmeyeceği anlaşıldı 30 Haziran 1925 Şeyh Sait'in İdamı Ölüm kararları yerine getirildi 28 Kasım 1925 Şapka Kanunu Cumhuriyetin hedefleri arasında modern kılık kıyafet hedefleri de vardı Bunun için bizzat Atatürk'ün halka gösterdiği örnekler birer birer kanunlaştı Bunlar arasında "Şapka Kanunu"da vardır Modernleşmenin bir simgesi olarak kabul edilmiştir 5 Ekim 1925 İlk Cumhuriyet Altını İlk Cumhuriyet Altını İstanbul darphanesinde basıldı 30 Kasım 1925 Tekke ve zaviyelerin kapatılması Tekke ve zaviyelerin kapatılması ve türbedarlıktaki birtakım ünvanların yasaklanmasına dair kanun kabul edildi Böylelikle "gericilik merkezleri" olabilecek tekke ve zaviyeler kamu yaşamından uzaklaştırılıyordu 1926 Darülbedayi İstanbul şehir tiyatrolarının atası "Darülbedayi" kurumlaştı 1934'te ismi "İstanbul Şehir Tiyatroları" olarak değişti 4 Şubat 1926 İskilipli Atıf Hoca'nın idamı "Frenk Mukallitliği ve Şapka" adlı risalenin yazarı İskilipli Atıf Hoca'nın idamı Ankara İstiklal Mahkemesi kararına göre gerçekleştirildi 17 Şubat 1926 Medeni Kanunun Kabulü Türk Medeni Kanunu kabul edildi Medeni nikah esası resmen yürürlüğe girdi Bu süreç kadınlar lehine bazı hukuki düzenlemeleri beraberinde getirdi 19 Nisan 1926 Tayyare PiyangosuCumhuriyetin ilk "Tayyare Piyangosu" tertiplendi İkramiye miktarı 7500000 lira idi 15 Mayıs 1926 Vahidettin öldü Son Osmanlı padişahı VI Mehmet Vahidettin San Remo'da vefat etti 5 Haziran 1926 Musul Sorunu Musul vilayeti Misak-ı Milli'ye göre önceleri Türkiye sınırlarındaydı Ancak Mudanya Mütarekesi imzalandığında Musul halen İngiliz işgalinde görünüyordu Sorun Lozan'da da çözülemeyince sonunda konuyu Milletler Cemiyeti'nin çözmesi kararlaştırıldı Milletler Cemiyeti'nin bağlayıcı kararına göre Musul Irak toprakları içinde bırakıldı Türkiye sadece 25 yıl boyunca Musul Petrolleri'nden %10 pay aldı 16 Haziran 1926 İzmir Suikasti Mustafa Kemal'in İzmir'e yapacağı seyahati fırsat bilen eski ittihatçılar Atatürk'e karşı bir suikast hazırladılar Ziya Hurşit ve adamları Atatürk'e Gaffarzade Oteli yakınında silah ve bombalarla saldıracaklardı Ancak suikastçilerin Sakız adasına kaçmasını sağlayacak motorcu Şevki korkuya kapılıp durumu Vali Kazım Dirik'e bildirecek ve aralırında birçok ünlü ismin de bulunduğu suikastçiler tutuklanıp yargılanacaklardı Bunların önderleri idam edildi Böylelikle eski İttihat Terakki geleneğinin son kadrolarıyla da hesaplaşılmış oluyordu 1 Temmuz 1926 Kabotaj Kanunu Türk deniz taşımacılığındaki hükümranlık haklarını düzenleyen kanun onaylandı 26 Kasım 1926 İlk şeker fabrikası Türkiye'nin ilk şeker fabrikası Alpullu faaliyetine başladı 7 Mart 1927 İstiklal Mahkemelerinin Kapatılmasıİstiklal Mahkemeleri kapatıldı 1 Temmuz 1927 Mustafa Kemal İstanbul'da Mustafa Kemal Atatürk 8 yıl sonra İstanbul'a döndü ve Dolmabahçe Sarayı'na yerleşti 15-20 Ekim 1927 Nutuk/Söylev Mustafa Kemal Atatürk CHP 2 Büyük Kongre'sinde Büyük Nutkunu (Söylev) okudu Nutuk Türk Kurtuluş savaşının gün gün değerlendirilmesini ve temel ilkelerini kapsıyordu 25 Ekim 1927 Komünist Tevkifatı Başında Şefik Hüsnü Değmer ve Vedat Nedim Tör'ün bulunduğu gizli TKP örgütlenmesine yönelik tutuklamalar yapıldı 28 Ekim 1927 İlk nüfus sayımı Cumhuriyetin ilk nüfus sayımı yapıldı Bu tarihteki nüfusumuz 13648270 olarak saptandı 15 Haz 1928 Süreyya Opereti Dönemin en çok tutulan opereti sahneye kondu 16 Nisan 1928 Havuz Yavuz Davası Türkiye'nin bilinen ilk yolsuzluk davası başladı Yavuz zırhlısının onarımında yolsuzluk yapıldığı iddiasıyla eski bahriye nazırı İhsan Bey 2 yıl 2 ay hapse mahkum oldu 1929 "Putları Yıkıyoruz" Türk edebiyatında ilk kuşak çatışması Resimli Ay dergisinde Nazım Hikmet tarafından başlatıldı 17 Nisan 1928 Ankara Palas Oteli Açıldı Ünlü Cumhuriyet balolarının verildiği ve Ankara'daki Cumhuriyet elitlerinin uğrak yeri Ankara Palas Oteli hizmete açıldı Ankara Palas Cumhuriyetin simgelerinden biri olmuştur 1 Kasım 1928 Harf Devrimi Cumhuriyetin en önemli adımlarından biri olan Arap Harflerinin terkedilmesi 1353 sayılı "Türk Harflerinin kabul ve tetkiki hakkındaki kanun"la yürürlüğe girdi 1926'da başlayan çalışmalar böylelikle resmileşiyor kademeli olarak yeni kuşak ve devlet yazışmaları latin harfleriyle yapılıyordu 11 Kasım 1928 Türk Dil Kurumu kuruldu Yeni dil çabalarına paralel Türk Dil Kurumu bizzat Atatürk'ün katkılarıyla kuruldu 1929 İlk Türkiye Güzeli Feriha Tevfik Hanım Cumhuriyet Gazetesi tarafından tertiplenen ilk güzellik yarışmasının birincisi oldu 12 şubat 1929 Troçki İstanbul'da Sovyetler Birliği eski Dışişleri Halk Komiseri Leon Troçki Stalin'in emriyle sürgün edilerek İstanbul'a geldi Troçki Büyükada'ya yerleşti 25 Aralık 1929 Yerli Malları Haftası (Bir kanunla "Milli Tasarruf Günü" kabul edilen bu gün ondan sonra "Yerli Malları Haftası" olarak anılacaktı Uzun yıllar Cumhuriyet kuşaklarınca benimsendi Simgesi "kumbara" oldu 11 Haziran 1930 Merkez Bankası kuruldu Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası kuruldu 12 Ağustos 1930 Serbest Cumhuriyet Fırkası İkinci demokrasi denemesi olarak Fethi Okyar başkanlığında "Serbest Cumhuriyet Fırkası" kuruldu 7-14 Eylül 1930 Ağrı Ayaklanması Ağrı'da başlayan ayrılıkçı kürt isyanı bastırıldı 17 Kasım 1930 SCF'ini feshi Ömrü 4 ay süren Serbest Cumhuriyet Fırkası ülkede demokrasi için henüz şartların oluşmadığı gözönüne alınarak kendi kendini feshetti 23 Aralık 1930 Menemen Olayı İzmir'in Menemen ilçesinde Nakşibendi tarikatına bağlı Derviş Mehmedi tarafından gerici bir ayaklanma tertiplendi Bir manga askeriyle gericilerin üzerine yürüyen asteğmen Mustafa Fehmi Kubilay şehit edildi Başı bir kazığa geçirilerek caddelerde dolaştırıldı İsyan askeri birliklerce hemen bastırıldı Derviş Mehmedi ve arkadaşları öldürüldü Yakalanan diğerleri Orgeneral Mustafa Muğlalı başkanlığındaki mahkemede ayrıca ölüm cezasına çarptırılmıştır Ocak 1932 Kadro Hareketi Türkiye Cumhuriyeti tarihinini en parlak aydın atılımlarından Kadro Dergisi çıktı Kadro Dergisi Cumhuriyetin en güzide aydınlarını çevresine toplamış ve bir "medeniyet" projesi oluşturmaya çalışmıştı Kurucuları arasında Şevket Süreyya Aydemir Burhan Asaf Belge Yakup Kadri Karaosanoğlu Vedat Nedim Tör Firüzan Hüsrev Tökin gibi aydınlar vardı Ocak 1935'te kapatılmıştır 19 Şubat 1932 Halkevleri kuruldu Cumhuriyet kuşaklarının eğitiminde ve kültürel hayatında önemli rol oynayan halkevleri kuruldu 20 Nisan 1933 Razgrad Olayları 17 Nisan günü Bulgaristan'ın Razgrad şehrindeki Türk mezarlığına yapılan saldırılar üzerine İstanbul'da MTTB büyük bir protesto gösterisi düzenledi 29 Ekim 1933 Cumhuriyetin 10 Yılı Cumhuriyetin 10 Yılı büyük coşkuyla kutlandı 10 Haziran-6 Temmuz Şah Pehlevi Türkiye'de İran şahı Rıza Pehlevi Türkiye'ye geldi 26 Kasım 1934 Lakap ve ünvanların kaldırılması Efendi Bey Paşa gibi lakapların kullanılamayacağı karar bağlandı Soyadı kanunu düzenlendi 3 Aralık 1934 Bazı kisvelerin giyilemeyeceğine dair kanun İbadet durumları hariç bazı kisvelerin giyilemeyeceğine dair kanun karara bağlandı 5 Aralık 1934 Türk Kadınına Milletvekilli seçme ve seçilme hakkı İsmet İnönü ve 191 arkadaşının önermesiyle Türk kadına milletvekili seçme ve seçilme hakkı verildi Bu kanun sonrası 8 Şubat 1935'te yapılan seçimlerde ilk olarak 18 kadın milletvekili TBMM'ye girdi 1935 Türk Tarih Kurumunun kurulması Türk tarihinin incelenmesinde ilk bilimsel kurum olan Türk Tarih Kurumu kuruldu 10 Ekim 1935 Mason Faaliyeti durdu Hükümetten gelen telkinler üzerine Türkiye'de faaliyet gösteren Mason Locaları faliyetlerine ara verdiler 20 Temmuz 1936 Montrö Sözleşmesi Sözleşme Boğazların hukuki statüsünün düzenlenmesine yönelik imzalandı Böylelikle boğazlardan taraf ülke gemilerinin geçişi kurallara bağlandı 5 Şubat 1937 CHP'nin Altı Oku Yapılan Anayasa değişikliği ile CHP'nin 6 Oku Türkiye Cumhuriyeti devletinin nitelikleri haline geldi Böylelikle Parti/Devlet bütünleşmesi anayasal bir hale geldi 21 Mart-22 Ekim 1937 Dersim İsyanı Dersim bölgesinde merkezi otoriteye isyan hareketi başladı 6 aydan fazla süren isyan hareketi oldukça kanlı sonuçlara yol açtı Sonunda isyan bastırılırken 58 isyancı yargılandı Bunların 11'i idama mahkum oldu 29 Mart 1938 Harpokulu Davası Askeri isyana teşvik ve komünizm propagandası yapmaktan Nazım Hikmet 15 yıl ağır hapse mahkum oldu 29 Mayıs 1938 150'liklerin affı 150'likler diye bilinen ve vatana ihanetle suçlanmış çeşitli kişilerin affı Cumhuriyetin 15 Yılı dolayısıyla af kanunu kapsamına alındı 2 Eylül 1938 Hatay'ın BağımsızlığıSuriye ve Fransa ile sorun olan Hatay ilinin bağımsızlığı ilan edildi Cumhurbaşkanlığına Tayfur Sökmen seçildi 29 Haziran 1938'de de Hatay Türkiye'ye katılma kararı aldı 10 Kasım 1938 Atatürk'ün Ölümü Cumhuriyetin kurucusu ve "Büyük Önder" Mustafa Kemal Atatürk 09:05'te Dolmabahçe Sarayı'nda vefat etti 11 Kasım 1938 İsmet İnönü Cumhurbaşkanı Atatürk'ün ölümü üzerine "İkinci Adam" İsmet İnönü oybirliğiyle Cumhurbaşkanlığına seçildi |
|