Prof. Dr. Sinsi
|
Kapitalizm Ve Ahilik Teşkilatı
KAPİTALİZM VE AHİLİK
Kapitalizm…
Hepsi benim olsun mantığı… Tam karşısında ise…
Ahilik… Helal olsun, beraber yapalım, hepimizin olsun mantığı
Bu iki sistem zıt kutuplarda yer almış ve yüzyıllar süren bir kavgaya tutuşmuşlardır Yaşadığımız yüzyılda, kapitalizm galip gelmiş, tüm dünyayı bir örümcek ağı gibi sarmıştır Çok mu iyi oldu? Küçük bir zümre için evet muhteşem oldu Peki, geri kalanı için? Hiç de iyi olmadı Milyonlarcasının tek bir kişi için çalıştığı bir döneme girmiş bulunduk Soyutlaştırıldık, robotlaştırıldık, anlamımızı yitirdik Paramız kadar yaşadık, paramız için yaşlandık, gayeyi unuttuk ya da unutturdular veyahut unutmak zorunda kaldık İnsanlar birer iletim borusuna dönüştü; çalış, kazan, kazandığını ye, yemek için tekrar kazan, kazanmak için tekrar çalış… Bu insanların bıraktıkları tek şey çocukları oluyor, onlarda kapitalizmin çarkına dişli olarak hayatına atasının bıraktığı yerden devam ediyor Düzenin işleyiz tarzı böyle
Olaya birde kapitalizmin ağababalarının penceresinden bakalım Bu sistem her ne kadar işlerine gelse de onlar içinde hayat bazen çekilmez olabiliyor Serbest piyasada at koşturuyorlar nede olsa Çok acımasız bir rekabet ortamında tutunmak o kadarda kolay bir şey değildir Bu sebepten dolayı bu bahsettiğimiz kapitalistler işin kurnazlığına kaçıyorlar Mesela, göz boyayan kampanyalar, “sizi düşünüyoruz, her şey sizin için” imajı veren reklamlar vs aslında dertleri siz değilsiniz, cebinizdekiler Yaptıkları her şey, alın teri döküp, zor zahmet kazandığınız o üç kuruşu, cebinizden bir şekilde alabilmenin çabasıdır
Acaba bizler bile bile birilerinin hegemonyalarına destek mi olduk? Evet, aynen öyle yaptık Onlar kazanırken “komşuda pişer, bize de düşer” rüyasına kapıldık ve sonuna kadar destekledik Bize düşen tek şey, onların bizler için öngördüğü ücretler ve bedeller oldu Haydi, beraber bakalım, elimizin tersiyle ittiğimiz ahilik ne imiş?
“Hey gidi ceddim! Meğer çizdiğin yol yamuk değilmiş, biz yamuk bakmışız Viskiyi fazla mı kaçırdık ne?”
Ceddimiz öyle bir düzen kurmuş ki, insana insan olduğu için değer vermiş, parası için değil Ahilik Teşkilatı, sadece ticari amaçla kurulmuş bir kurum değildir, sosyal, kültürel, dini ve ahlaki anlamda olduğu kadar; eğitim, güvenlik ve adalet anlamda da topluma yol gösteren ve bu bağlamda dev adımlar atan bir teşkilattır
Örneğin: her esnaf yanında bir çırak çalıştırır Onu usta olana dek yetiştirir ve dükkan açıp işini kurması için tüm teşkilat toplanıp yardım ederlerdi Mesela, esnafın biri iflasın eşiğine mi geldi? Hemen toplanırlar ve onun işlerini düzeltmesinde ellerinden geleni yaparlardı Mahallede yardıma muhtaç biri mi var? Hepsi aralarında para toplar ve o kişinin tüm ihtiyaçlarını giderirlerdi Mahallede bir eşkıya mı türedi? Karşısında Ahi teşkilatını bulurdu İki kişi arasında husumet mi çıktı? Hep beraber bir çözüm bulup o kişilerin aralarını bulurlardı, küsleri barıştırırlardı, suçluyu – masumu ortaya çıkarıp toplum düzenine ve adalete katkıda bulunurlardı Ve buna benzer birçok hizmetlerinin yanında, düzenli olarak toplantılar düzenleyip dini ve ahlaki dersler verirlerdi Dürüst, namuslu, cömert bir esnaf alt yapısı oluştururlardı, çıraklarını eğiterek Bu teşkilata mensup olan esnafların hiçbiri halkı kandıramaz, adî mal üretemez, haksız kazanç sağlayamaz, çalışanını ezemez, istediği gibi fiyat biçemezdi
Şimdi hayal edelim, acaba bu ahilik teşkilatı hala ayakta olsaydı, böyle bir düzen kurulu olsaydı Bugünün sorunlarından kaç tanesi var olabilirdi sizce?
MUHAMMET İNAN
|