07-25-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Ak Ata Deniz Tanrısı
Deniz Tanrıları - Ak Ata Hakkında - Türk Mitolojisinde Ak Ata - Çuvaş Mitolojisinde Ak Ata - Deniz Tanrısı Ak Ata
Ak Ata - Türk, Tatar, Altay, Yakut, Çuvaş mitolojilerinde Deniz Tanrısı Değişik Türk dillerinde Ağ Ata, Ürüng Ede, Şura (Sura, Sor) Ede olarak da bilinir Moğollar ise Sagan (Sagağan, Saj) Ecege olarak anarlar
Özellikleri
Dünya’nın diğer ucunda yer alan kutsal okyanusta yani Akdeniz’de yaşar Demir Yaylı olarak betimlenir Demir Yay gücü simgeler Balık kılığına girebilir Su ezeli başlangıcı ve yaratıcı karmaşıklığı simgeler Dünyanın yaratılışı doğrudan su ile bağlantılıdır Ayrıca insan vücudunun ve dünyanın dörtte üçü sudur Denizler sonsuzluğu ve Tanrısal kapsayıcılığı sembolize eder Kısır kadınlar mağaralarda duvarlardan damlayan suları içtiklerinde ve nisan yağmurlarını bir kapta biriktirip içtiklerinde çocuk sahibi olacaklarına inanırlar
Suyun şekilsiz ve yapısız oluşu onu bir madde olarak algılamaktan ziyade kut kavramı ile ilişkilendirilmesine sebep olmuştur Aynı şekilsizlik ve enerji olarak algılama durumu ateş için de geçerlidir Su bir sınırdır, burada uygarlık biter; ötesi farklı bir algıya açıktır Yüzeyi ayna gibi ters görüntü verir Ruh da su gibi akışkan ve biçimsizdir Sulardaki varlıklar yaşlanmazlar, hastalanmaz ve çirkinleşmezler Sümer Su Tanrısının adı Enki’dir ve Türkçe Engin sözcüğüyle bağlantılı görünmektedir Ürüng sözcüğü değişik Türk lehçelerinde şaman, üfürükçü gibi anlamlara da gelir
Moğollarda pek çok Tanrıya sıfat olarak Sagan (Sagağan) yani beyaz sıfatı verilmesi bu Tanrı ile bağlantılıdır Sura, Çuvaşçada beyaz demektir Çeçen ve İnguş dillerinde ise Sura sözcüğü Süt anlamına gelir Moğolcada Sara ise Ay demektir ve kavramlar dilbilimsel olarak da hep birbirleriyle bağlı veya bağlantılıdır Yakutçadaki Ürüng sözcüğü beyaz ve gümüş demektir Akça Han ile karıştırılmamalıdır
Etimoloji
(Ağ/Ak) kökünden türemiştir Ağmak, akmak, beyazlamak, ışımak, yükselmek, yukarı çıkmak veya aşağı inmek, yaratmak gibi anlamlar taşır Kirlenmemişlik, eldeğmemişlik ve günahsızlık mecazen anlamın içeriğinde yer alır
|
|
|