Çocukların Haçlı Seferi

haçlı seferleri - kutsal topraklar - kudüs - bizans - çoçuk haçlı seferleri




Avrupalıların üstünü örtmeye çalıştığı,çok bahsedilmeyen bir olay


1212'de Fransa ve Almanya'dan binlerce çocuk, 'Kutsal Toprak' Kudüs'e gitmek üzere, Marsilya, Cenova ve Brindisi limanlarından yola çıkmak ister

Haçlı Seferleri hareketini papalığın tarihi bir misyonu olarak gören Papa III Innocentius (1198-1216) zamanında Avrupa'da Haçlı ruhu hep canlı tutulmuştu

Bu dönemde,Kudüs'ü Müslümanlardan geri almak için düzenlenmiş olan Dördüncü Haçlı Seferi (1203-1204) amacından uzaklaşarak, Bizans'ı hedef alınca, Filistin'deki Haçlılar'a yardım götürülememiştiBu yüzden de Papa Innocentius, Doğu'ya yeni bir sefer daha yapılabilmesi için ısrarla faaliyetlerine devam etmiş ve vaizler Avrupa'nın her tarafını dolaşarak halkı yeni bir Haçlı seferine katılmaya davet etmişlerdi

İşte çocuklar da Avrupa'da yıllardan beri durmadan devam eden bu çağrıların etkisinde kalıp 'kutsal toprakları kurtarmak' iddiasıyla harekete geçince, 1212 yılı 'Çocukların Haçlı Seferi' adıyla tarihe geçen olağanüstü şaşırtıcı bir olaya sahne oldu

Mayıs 1212'de, St Saint-Denis'de on iki yaşlarındaki Etienne adında bir çoban çocuk, Hazreti İsa'nın kendisine görünerek onu Haçlı seferlerini vaaz etmekle görevlendirdiği, hatta ona krala teslim edilmek üzere bir mektup verdiği iddiasıyla ortaya atıldı

Bu sırada Saint-Deniz Manastırı'nı ziyaret etmekte olan Fransa Kralı II Philippe Auguste ise, bu iddiayı ciddiye almadıAncak kendisinin seferi başarıya ulaştıracak bir rehber olduğu düşüncesini aklından çıkaramayan bu çocuk, davasından vazgeçmeye hiç de niyetli değildi

Saint-Denis Manastırı'nın kapısında vaazlarda bulunarak tıpkı Hazreti Musa'nın Kızıldeniz'den geçişi gibi, denizin çocuklarının önünde ikiye ayrılıp kendilerine yol vereceğini ve kolayca Kudüs'e ulaşıp 'Kutsal Ülke' yi kurtaracaklarını, büyüklerin başaramadığı bu işi çocukların başaracağını söylüyordu

Pek çok çocuk, hatta bazı büyükler bile, hitabet kabiliyetine sahip olan bu çocuktan etkilendiBundan sonra Etienne ve ona inanan birçok çocuk, Fransa içlerine yayılarak çocukları Haçlı seferine davet ettilerNihayet, kararlaştırılmış olduğu gibi, bir ay sonra, Haziran sonunda, sefere katılmaya karar veren çocuklar Fransa'nın Vendôme şehrinde toplandılar

En büyükleri on iki yaşında olan binlerce çocuk, Etienne'in çağrısı üzerine bu şehre akın etmiştiİçlerinde, bizzat anne babaları tarafından gönderilmiş olan toplumun kenarına itilmiş fakir köylü çocuklarından başka, evlerinden kaçarak gelen asalet sınıfına mensup bazı çocuklar, kızlar, genç papazlar, hatta bazı yaşlı hacılar bile vardı

Ellerinde seferin sembolü olarak seçilen ve üzerinde altın renginde üç zambak bulunan mavi bir bayrak taşıyorlardıSefere katılanların hepsi yaya idiAma nurlu bir peygamber gibi kabul edilen liderleri Etienne’in rahat yolculuk yapması için, her şey düşünülmüş ve ona bir araba temin edilmişti

Bu çocuklar, Tours ve Lyon üzerinden Marsilya’ya doğru yola koyuldularAncak yaz mevsimi her zamankinden daha sıcak geçiyordu ve kuraklık baş göstermiştiBu yüzden yol boyunca, yürüyüşleri sırasında yeterli yiyecek ve su bulmak oldukça zorduBöylece çocukların birçoğu açlık ve susuzluğun verdiği sıkıntılara dayanamayarak yollarda ölmüş, bir kısmı da pişman olup ülkelerine geri dönmeye çalışmıştı

Sonunda küçük bir grup Marsilya’ya ulaşabildiAma onlar da burada hayal kırıklığına uğradılarÇünkü bekledikleri mucize gerçekleşmemiş ve deniz önlerinde ikiye ayrılmamıştıBunun üzerine çocukların bir kısmı aldatıldıklarına inanıp bu maceraya bir son vererek ülkelerine geri dönmelerinin daha doğru olacağına karar verdiler

Geride kalan çoğunluk ise, adlarının ‘Demir Hugue’ ve ‘Domuz Guillaume’ olduğu söylenen iki Marsilyalı tacirin, onları parasız olarak Filistin’e götürmeyi teklif edilmesi üzerine, gemilere binip denize açıldıBunların akıbeti hakkında yıllarca hiç bir haber alınamadı

Daha sonraları, 1230 yılı civarında Doğu’dan gelen haberlere bakılırsa, bu çocukları taşıyan yedi gemi Marsilya’dan denize açıldıktan birkaç gün sonra fırtınaya yakalanmış, gemilerden ikisinin Sardinia Adası yakınlarında kazaya uğrayarak parçalanmış ve içinde bulunan bütün çocuklar boğulmuştu

Fırtınadan kurtulan diğer beş gemideki çocuklar ise, köle olarak satılmaları hususunda önceden tacirle anlaşılmış Afrikalı Arap korsanlar tarafından yakalanılarak, Cezayir sahillerine götürülmüşlerdiBu çocukların bir kısmı burada köle olarak satılırken bir kısmı da İskenderiye’ye gönderilmiş ve orada şehrin valisi tarafından satın alınmış, geri kalanlar ise Bağdat’ın esir pazarlarında satışa çıkarılmıştı

Felakete uğramış bu perişan çocuklara karşı Müslümanların muamelesi ise, insancıl olmuştuMelik el-Adil’in oğlu Mısır Valisi el-Kâmil bunları tercüman, öğretmen ve katip olarak kullanabilmek amacıyla satın almış, fakat dinlerini değiştirmeleri için hiçbir baskıda bulunmamıştı …

Fransız çocuklarının yola çıkışından birkaç hafta sonra Almanya’da Rheinland bölgesinden Nikolaus adında bir çocuk, Köln’deki Aziz Üç Krallar Kilisesi’nde, tıpkı Etienne gibi vaazlarda bulunmaya başlamıştıNikolaus’un vaazları ve faaliyetleri sonucunda kısa süre içinde çocuklardan oluşan bir ordu Köln’deki onun etrafında toplanmıştıbu çocukların yaş ortalaması, Fransız çocuklarınınkinden daha büyük olup içlerinde asil ailelerden gelenlerin sayısı da daha çoktu

Alman çocukların niyeti, önce Köln’den İtalya’ya, Papa’nın yanına gitmekti

Bunların seferi iki gruba ayrıldıNikolaus’un idaresindeki birinci grup, Ren Nehri boyunca ilerleyip batı İsviçre ve Cenevre zerinden yol aldıAncak bunların büyük kısmı bu zorlu yolculuk sırasında yollarda öldü ve sadece üçte biri Ağustos ayında Cenova’ya kadar gelebildiErtesi sabah kıyıya gelip denizin önlerinde ikiye açılmasını bekledilerFakat heyhat, denizin sularında en ufak bir değişiklik bile olmadı!Büyük bir üzüntüye düşen çocuklar, hayallerinin yıkıldığını gördüler

Çocuklar, başlarında Nikolaus olduğu halde Cenova’dan ayrılıp birkaç günlük yürüyüşten sonra Piza’ya ulaştılar

Çocuklar Piza’ya yakın bir limanda beklemekte olan ve Filistin’e gidecek bir gemiye bindilerAncak gemiye binen bu çocukların akıbeti de hiçbir zaman öğrenilemediAcaba sağ salim Filistin’e gidebildiler mi?Yoksa yolda, Fransız çocuklar gibi, fırtınaya yakalandılar ve gemileri battı mı?Ya da köle olarak mı satıldılar?Bugün, bu konuda hiçbir bilgiye sahip değilizAma liderleri Nikolaus’un gemiye binmeyip, yanında kalan az sayıdaki çocukla beraber güçlükle yola devam ederek Roma’ya, Papa’nın yanına gidebildiğini biliyoruzPapa çocukların bu girişimleri karşısında duygulanmakla beraber, yine de onlara büyüdükleri zaman Haç yeminleri yerine getirmeleri gerektiğini söyleyip, onlara kesin bir dille evlerine dönmelerini emretti

Geri dönüş yolculuğu sırasında bir kere daha aynı zorluklara katlanacak gücü olmayan birçok çocuk, çeşitli İtalyan şehir ve köylerinde kaldıİlkbaharda Almanya’nın batı bölgesine dönmeyi başarabilen çocukların sayısı ise, oldukça azdı

Bu arada Alman çocuk hacıların ikinci grubu da İsviçre üzerinden İtalya’ya inmiş, çektikleri onca sıkıntıdan sonra, Ancona’da umdukları gibi deniz önlerinde yarılmayınca,hayalleri yıkılmış ve kıyı boyunca güneye inerek Brindisi limanına ulaşmışlardı

Burada çocukların bazısı Flistin’e giden gemilere binmeyi tercih etti, evlerine dönmeye çalışanların ise pek azı bunu başarabildiÇocuklarını kaybeden aileler, oğlunu bu harekete teşvik ederek böyle bir felakete yol açmakla suçlanan Nikolaus’u babasını yakalayarak astılar