Tarih Sümerlerle Başlar

Kökenleri bilinmeyen, ama Mezopotamya'ya doğudan geldikleri sanılan Sümerler, ırmak kıyılarındaki bataklık bölgeleri kurutup, güzel ve verimli bahçelere dönüştürdüler Hurma, vb meyve ağaçları diktiler; tarlalar açtılar Bölgeye kendilerinden önce yerleşmiş toplulukların yanı sıra, Sümerler'de zengin, bağımsız, siteler kurdular: Ur, Layoş, Uruk, vb Her sitenin bir yöneticisi ve bir koruyucu tanrısı vardı Bütün yetkiler, "Lugal" ("Büyük adam") denilen hükümdarın elindeydi; hükümdar aynı zamanda da, sitenin en büyük din adamıydı Dinsel olduğu kadar ekonomik ve siyasal bir merkez de olan tapınak, sitenin tanrısına ayrılmış bir yerde kurulurdu Sitelerin yönetimi ve ticaret alışverişlerinin gerekleri, Sümerlerin en büyük buluşlarına yol açtı: Çivi yazısı Önceleri resimlerden, daha sonraysa soyut simgelerden oluşan çivi yazışı, kil levhalar üstüne, sivri aletlerle kazılıyordu (Çivi yazısı, 1802'de Alman bilgini Grötefend tarafından çözülmüştür) Sümer tarihinin ana çizgileri, çeşitli belgeler yardımıyla öğrenilebilir

Kahraman Gılgamış'ın (yaklaşık olarak MÖ3000) serüvenlerini anlatan en eski destan, ilk kral sülaleleri döneminden (MÖ2600-MÖ2500 yılları) kalmadır İngiliz arkeologlarının 1922'de, Ur kralları mezarlığını ortaya çıkarmaları sayesinde, Sümer tarihinin ikinci bölüm ünde yaşam iş birinci Ur sülalesi döneminde (MÖ2500'den başlayarak), Sümer halkının gelenek, sanat ve inanışları incelenmiştir MÖ2360'a doğru Sümer tarihinin üçüncü dönemi başlamış, yarı özerk Lagaş sitesi, kral Urukagina'nın hükümdarlığı sırasında, altın çağını yaşamıştırUrukagina, yasa metinleri ile toplumsal reformları bir araya getiren "Reform Metinleri"ni hazırlatmıştır Gene, ilk tarihsel anıt olan Akbabalar Dikilitaşı bu dönemden kalmadır Dikilitaşta, Kral Lagaş'ın başarıları anlatılmaktadır

Ilk yaziyi MÖ3300 yillarinda SÜMERLER bulmustur Çivi Yazısı diye adlandirilan bu yazinin kökeni resim-yazi idi Batida MISIR'i etkilemis, ancak Misir HIYEROLIF yazisi sonra kendi sistemi içinde gelismistir Doguda ise Iran yoluyla HINDISTAN'a ulasmistir INDUS YAZISI hep o asamada kalmistir Daha doguda ÇINLILER ise çivi yazisindan bir ölçüde etkilenmisler, ama sonra kendi sistemlerini kurmuslardir

SÜMERLER yaziyi bulan millet olmakla yetinmemisler, GILGAMIS DESTANI ile ilk siir ve edebi yazi örneklerini de vermislerdir SUMERLER MEZOPOTAMYA'nin güneyinde siteler, kanallar kurmuslardir Ulastiklari medeniyet seviyesi ile hukuk, dil ve mimaride MÖ 2000'lerde bölgeye gelen Samileri de etkilemislerdir Daha sonralari yöreye inen HITITLER de SÜMERLER'den dolayli olarak etkilenmislerdir