Kronik Obstrüktif Akciğer Hastaliği ( Koah )

**Prof. Dr. Sinsi** · 07-25-2012

KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI ( KOAH )[/b]KOAH tam olarak geri dönüşümlü olmayan hava akımı sınırlaması ile karakterize bir hastalıktır

Hava akımı sınırlaması genellikle ilerleyicidir ve akciğerin zararlı partikül ve gazlara karşı anormal enflamatuar yanıtıyla ilişkilidir

(1) KOAH'ın ayırıcı tanısında astma genellikle güçlük yaratmaktadır

İki hastalığın temel özellikleri Tablo1'de verilmiştir

Tablo 1: KOAH ile Astma arasındaki farklılıklar

Özellikler

KOAH

Astma

Klinik
Genç yaşta başlangıç
Ani başlangıç
Sigara öyküsü (halen veya daha önce)
Atopi
Eozinofili (total IgE artışı)
Tekrarlayan nefes darlığı ve hışıltılı solunum
Nazal semptomlar

Başlıca anormallikler
Hava yolu hiperreaktivitesi
Reverzibilite (erken ve/veya tam)
Parankim hasarı
Difüzyon kapasitesinde azalma

-
-
+++
+
+
+
-
++
+
++
++

++
++
+
++
++
++
++
+++
++
-
-

(-) Hemen hemen hiç yok, (+) bazen var, (++) genellikle var, (+++) hemen hemen daima var
EPİDEMİYOLOJİ
KOAH tüm dünyada giderek artan önemli bir morbidite ve mortalite nedenidir

Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) ölüm nedenleri arasında 4

sırayı alırken, Avrupa'da astma ve pnömoni ile birlikte 3

ölüm nedenidir

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre 1998'de dünyada 600 milyon KOAH'lı hasta bulunmaktadır ve her yıl KOAH nedeniyle 2

3 milyon kişi ölmektedir

Günümüzde ise her yıl KOAH'tan 2

74 milyon kişi ölmektedir

(1) KOAH, 1990'da tüm dünyada en sık görülen 6

ölüm nedeni iken, 2020'de 3

ölüm nedeni olması beklenmektedir

Sigara tüketimine bağlı olarak KOAH tüm dünyada özellikle gelişmekte olan ülkelerde giderek artan bir salgın hastalık haline gelmektedir

KOAH genellikle sosyo-ekonomik durumu düşük fakir toplumların hastalığıdır

Ek olarak semptomlar ile hava akımı obstrüksiyonunun şiddeti arasındaki ilişki zayıftır

Bu nedenle hastalığın prevalansını saptamak zordur

KOAH hastalarının yaklaşık %25'inin bir sağlık kuruluşunca bilindiği yapılan çalışmalarla gösterilmiştir

1996'da ABD'de 16 milyon KOAH bildirilmiştir

Ancak, gerçek sayının 30-35 milyon civarında olduğu zannedilmektedir

Ülkemizde Ankara Etimesgut bölgesinde 1976'da yapılan bir çalışmada,(2) 40 yaş üstü erişkinlerde KOAH prevalansının %13

6 (erkeklerde %21

1, kadınlarda %8

2) olduğu bildirilmiştir

Geçen yıl Adana bölgesinde yapılan bir çalışmada da benzer sonuçlar elde edilmiştir

İl, bölge bazında yapılan diğer prevelans çalışmalarından elde edilen veriler de göz önüne alındığında Ülkemizde 2

5-3 milyon KOAH bulunduğunu düşündürmektedir

(3)
RİSK FAKTÖRLERİ
KOAH gelişiminde önemli risk faktörleri sigara kullanımı, mesleki maruziyet ve alfa-1 antitripsin (AAT) eksikliğidir

Tablo 2'de KOAH'taki risk faktörleri görülmektedir

[b]
İçindekiler

Kaynak: toraks

org

tr

07-25-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Kronik Obstrüktif Akciğer Hastaliği ( Koah ) KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI ( KOAH )[/b]KOAH tam olarak geri dönüşümlü olmayan hava akımı sınırlaması ile karakterize bir hastalıktır Hava akımı sınırlaması genellikle ilerleyicidir ve akciğerin zararlı partikül ve gazlara karşı anormal enflamatuar yanıtıyla ilişkilidir(1) KOAH'ın ayırıcı tanısında astma genellikle güçlük yaratmaktadır İki hastalığın temel özellikleri Tablo1'de verilmiştir Tablo 1: KOAH ile Astma arasındaki farklılıklar Özellikler KOAH Astma Klinik Genç yaşta başlangıç Ani başlangıç Sigara öyküsü (halen veya daha önce) Atopi Eozinofili (total IgE artışı) Tekrarlayan nefes darlığı ve hışıltılı solunum Nazal semptomlar Başlıca anormallikler Hava yolu hiperreaktivitesi Reverzibilite (erken ve/veya tam) Parankim hasarı Difüzyon kapasitesinde azalma - - +++ + + + - ++ + ++ ++ ++ ++ + ++ ++ ++ ++ +++ ++ - - (-) Hemen hemen hiç yok, (+) bazen var, (++) genellikle var, (+++) hemen hemen daima var EPİDEMİYOLOJİ KOAH tüm dünyada giderek artan önemli bir morbidite ve mortalite nedenidir Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) ölüm nedenleri arasında 4sırayı alırken, Avrupa'da astma ve pnömoni ile birlikte 3 ölüm nedenidir Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre 1998'de dünyada 600 milyon KOAH'lı hasta bulunmaktadır ve her yıl KOAH nedeniyle 23 milyon kişi ölmektedir Günümüzde ise her yıl KOAH'tan 274 milyon kişi ölmektedir (1) KOAH, 1990'da tüm dünyada en sık görülen 6ölüm nedeni iken, 2020'de 3 ölüm nedeni olması beklenmektedir Sigara tüketimine bağlı olarak KOAH tüm dünyada özellikle gelişmekte olan ülkelerde giderek artan bir salgın hastalık haline gelmektedir KOAH genellikle sosyo-ekonomik durumu düşük fakir toplumların hastalığıdır Ek olarak semptomlar ile hava akımı obstrüksiyonunun şiddeti arasındaki ilişki zayıftır Bu nedenle hastalığın prevalansını saptamak zordur KOAH hastalarının yaklaşık %25'inin bir sağlık kuruluşunca bilindiği yapılan çalışmalarla gösterilmiştir 1996'da ABD'de 16 milyon KOAH bildirilmiştir Ancak, gerçek sayının 30-35 milyon civarında olduğu zannedilmektedir Ülkemizde Ankara Etimesgut bölgesinde 1976'da yapılan bir çalışmada,(2) 40 yaş üstü erişkinlerde KOAH prevalansının %136 (erkeklerde %211, kadınlarda %82) olduğu bildirilmiştir Geçen yıl Adana bölgesinde yapılan bir çalışmada da benzer sonuçlar elde edilmiştir İl, bölge bazında yapılan diğer prevelans çalışmalarından elde edilen veriler de göz önüne alındığında Ülkemizde 25-3 milyon KOAH bulunduğunu düşündürmektedir (3) RİSK FAKTÖRLERİ KOAH gelişiminde önemli risk faktörleri sigara kullanımı, mesleki maruziyet ve alfa-1 antitripsin (AAT) eksikliğidir Tablo 2'de KOAH'taki risk faktörleri görülmektedir [b] İçindekiler Kaynak: toraksorgtr