Çocuklarda Kazalar

Bir yaşından sonra çocuklarda en çok ölüm nedeni olan yaralanma, incinme, travma veya (injury) olarak isimlendirilen olaylar, çocuk ölüm ve sakatlıklarının önlenebilir en önemli nedenlerindendir Bu kavram, geniş kapsamlıdır Hem kazaları, hem de istemli travmaları içine almaktadırİstemli travmalar, adölesan ve genç erişkinlerde gittikçe artan bir önem taşımaktadır Bazı toplumlarda bu yaş gruplarındaki çocuklarda en önemli ölüm nedeni olmaktadırKazalar ise şekli, nerede ve nasıl olacağı tahmin edilemeyen tesadüfi olaylardır Gelişmiş ülkelerde, çocuklarda çok önemli ölüm ve sakatlık nedenidirlerAmerika Birleşik Devletlerinde (ABD), Ulusal Sağlık İstatistikleri Merkezinin 1990-1998 ve 1999-2000 sonuçlarına göre bir yaş altındaki çocuk ölüm sıralanmasında 1 sırada konjenital anomaliler, 1-18 yaş arasındaki çocuklarda ise istemsiz travmalar (kazalar) yer almaktadır Kazalara bağlı ölüm nedenleri içinde ise yine aynı senelerde bir yaş altında boğulmalar, 1-18 yaş arasındaki çocuklarda ise trafik kazaları gelmektedirÖldürücü olmayan (Non-fatal) travmaların dağılımı ise çok farklıdır ABD'de hem bir yaş altında, hem de 1-14 yaş grubu çocuklarda düşmeler ilk sıradadır Öldürücü olmayan travmalar 10000/2239 görülmekte, anoksik beyin hasarı, skar, yanık sekelleri, nörolojik bozukluklar gibi çok ağır sakatlıklar ile sonuçlanmaktadırÜlkemizde il ve ilçeleri içeren Devlet İstatistik Enstitüsü 2000 raporunda 14 yaş altında çeşitli kazalara bağlı 974 ölüm meydana gelmiştir Bunların 334 (%3429)'u motorlu taşıt kazalarına bağlıdır Geri kalanını ise diğer taşıt kazaları, zehirlenmeler, düşmeler, yangın, boğulma, ateşli *****lar, intiharlar, öldürme gibi diğer kazalar oluşturmaktadırTravmaya uğrayan çocukların ancak % 20-25'i hastane acillerine ulaşabilmektedir Büyük çoğunluk hekim muayenelerinde takip edilmektedir %5'inde geçici sakatlık kalmaktadır Tüm travmaların % 25'i çocukluk yaş grubunda görülmektedir Çocuk travmalarının 2/3 ü erkek çocuklardadır Özellikle 4-12 yaşlarda daha fazladırBebek ölümlerinin de %30 u kazaya bağlı travmalar nedeniyledir

Motorlu taşıt kazaları, travmaya bağlı ölümlerin en önemli nedenidir Tüm ölümlerin % 40'nı oluşturur Araba kazalarında yaralanan çocukların büyük kısmı yayalardır Motorlu taşıt kazalarında sürücü ölümleri 13 yaşında başlamakta, 18 yaşında en yüksek düzeye ulaşmaktadır 5-9 yaş arasındaki çocuklar ise en fazla yaya travmalarına uğramaktadır Çocuk yaya travmaları, motorlu taşıt kazalarının % 46'sıdır Kent çocukları daha fazla risk altındadırTravmalara bağlı ölümler azaltılabilir mi? EvetTravmaya bağlı ölüm ve sakatlıkların azaltılması yalnız 1 basamak önleme metodları ile değil, fakat 2 ve 3 basamak önlemler ile mümkündür Travmaya uğramış çocuklar için uygun acil tıbbi servisler, çoklu travmalar için bölgesel travma bakım merkezleri, ağır yanık veya kafa travmalı çocuklar için uzmanlaşmış hekimler ve rehabilitasyon servisleri gereklidirTravma türlerine göre önleme yöntemleri geliştirilebilir mi? EvetMotorlu Taşıt Kazaları İçin :

Yasal düzenlemeler, eğitim

Çocuklar için araba koltukları

Emniyet kemerleri

Yaya eğitimi, trafik ışıkları

*****lü araba kullanılmasının yasaklanması

Hız kısıtlanması

Çocukların arabada yalnız bırakılmaması

Etkin trafik kontrolü, trafik işaretleri uygun yollar

Bisiklet Kazaları İçin :

8 yaşından önce iki tekerlekli bisiklete bindirilmemeli

Bisiklet için ayrı yollar

Başlık kullanılması

Yaya Kazaları İçin :

Özellikle okul giriş-çıkış saatlerinde çocuklara yardım

Trafik işaretleri

Aydınlatıcı giysiler

Yabancı Cisim Aspirasyonu ve Yutmalar İçin :

Katı gıda, fındık, fıstık, çekirdek verilmemesi

Etkin gözlem

Yangın - Yanık Kazaları İçin :

Alev geciktiren giysiler

Duman algılayıcı cihazlar

Sıcak su ısısının kontrolü

Alev ateşleyici cihazların kullanımı

Sigara içilmesinin önlenmesi

Elektrik fişlerinin yüksek konumda ve kapalı olması

Ev elektrikli aletlerinin dikkatli kullanılması

Yangın söndürücülerin bulundurulması gibi

Sobalara dikkat edilmesi

Ateşli ***** ve kesici aletler kilitli dolaplarda olmalı ve mümkünse ev dışında tutulmalıdır

Suda Boğulma :

Üç yaş üstünde yüzme öğretilmelidir Havuz etrafına koruyucu konmalıdırDüşme :

Altı yaş altında ranzada yatırılmamalı

Yürüteç kullanılmamalı

Tramplenden atlatılmamalı

Pencere ve merdiven başlarına koruyucu konulmalıdır

Zehirlenmeler İçin :

Zehir ve toksik maddelerin güvenli paketleme ve muhafazası

Zehir etkisinin kontrolü

Çevrenin düzeltilmesi

Zehirlerin ev dışında muhafazası

Ürünlerin emniyetli depolama ve kullanılması

Etkin gözlem

Sosyal,psikolojik ve ekonomik faktörlerin değişmesi

Eğitim

Farkında olmayı arttırmak

Bilgiyi arttırmak

Tavır ve davranışları değiştirme

Kişisel danışmanlık

Grup eğitimi

Yazılı ve sözlü basın araçları ile yoğun kampanyalar

Zehir Danışma Merkezi telefonlarının öğrenilmesi ve kullanılması

Kazaların önlenmesinde çocuğun gözlenmesi önemli midir?

Evet, hemen hemen tüm travmaların önlenmesinde etkin gözlem çok önemlidir Anne ve babalar çocuklarını yakından izlemeli, yalnız bırakmamalıdır ve anlayabilecekleri yaştan itibaren onlara devamlı eğitim yapmalıdırlarTravmaları önlemek için genelde üç kural vardır : Koruma, eğitim ve yasalardır Bunda başarı ancak ;

Eğitim - inandırma

Ürün hazırlanmasında değişiklik

Çevrenin (sosyal, fizik)değiştirilmesi ile sağlanır

Kaynak :Prof Dr Fikriye Sarıkayalar
'
Kaynak: Anneyiz