|
![]() ![]() |
|
Konu Araçları |
alınması, amniyosentez, bebeğin, bulunduğu, içinde, sıvıdan, örnek |
![]() |
Amniyosentez: Bebeğin İçinde Bulunduğu Sıvıdan Örnek Alınması |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Amniyosentez: Bebeğin İçinde Bulunduğu Sıvıdan Örnek AlınmasıAmniyosentez: Bebeğin içinde bulunduğu sıvıdan örnek alınması [/b] Amniyosentez nedir? Bebeğiniz tüm hamileliğiniz süresince amniyon kesesi adı verilen bir kese içinde gelişimini sürdürür ![]() amniyon sıvısı adı verilen bir sıvı ile doludur ![]() sıvısı statik bir sıvı olmayıp sürekli emilim ve yapım halinde bulunur ![]() ve boşaltım sistemidir ![]() dökülen hücreleri de içerir ![]() hücreleri ile aynı genetik yapıya sahip olduklarından incelenmeleri bebeğinizin genetik durumu hakkında bilgi verir ![]() Amniyosentez bebeğinizin içinde yüzdüğü amniyon sıvısından ince bir iğne yardımıyla örnek alınması demektir ![]() tanı yöntemlerinden birisidir ![]() olan amniyon sıvısının miktarını azaltmak için uygulanmıştır ![]() çiftlerde bebeğin etkilenme derecesini saptamak için ya da erken doğum tehditi olgularında bebeğin akciğer olgunlaşmasının yeterli olup olmadığını değerlendirmek amacıyla kullanım alanı bulmuştur ![]() bebekteki bazı doğum defektlerini ve genetik bozuklukları saptamak olmak üzere pek çok nedenle gebeliğin ikinci trimester'ında uygulanan bir testtir ![]() takibinde pek çok modern gelişme lmasına rağmen amniyosentez hala daha en yeterli bilgiyi sağlayan altın değerinde bir testtir ![]() Amniyosentezin en sık uygulanan prenatal test olduğunu belirtmiştik ![]() bazı testler ise doğumsal anomalilerin pek çoğunu saptamakla birlikte amniyosentez kadar etkili değillerdir ![]() daha erken döneminde yapılmakla birlikte amniyosenteze göre daha yüksek oranda düşük ve başka komplikasyon riskleri taşır ![]() el ve ayak parmaklarında doğum anomalilerine rastlanabildiğini ileri sürmektedirler ![]() Bebeklerin bir kısmı çeşitli anomaliler ile doğarlar ![]() Bunlardan bazıları yaşam ile bağdaşmazken bazıları hayati olmamakla birlikte bireyin ve çevresinin hayat kalitesini olumsuz yönde etkileyebilir ![]() sedromudur ![]() Amniyosentez ve diğer tüm prenatal testlerin (anne karnında teşhise yönelik testler) amacı özellikle tedavi olanağı olmayan genetik hastalıklar başta olmak üzere bu hastalıkları ve anomalileri mümkün olduğunca erken dönemde saptamak, anne baba adaylarına hastalık ve bebeğin dünyaya geldikten sonraki olası durumu hakkında bilgi vermek ve yine onların kararı ve onayıyla mümkün olduğunca erken dönemde gebeliğin sonlandırılmasını sağlamaktır ![]() adayları Down sendromu gibi yaşam ile bağdaşan anomalilerin varlığında hamileliği devam ettirme yönünde karar verebilirler ![]() vicdani hiçbir zorlama mevcut değildir ![]() amniyosentez yapılıp yapılmaması kararı da yine yalnizc çifte aittir ![]() önerir ![]() Amniyosentez kimlere önerilir? Amniyosentez hem invazif bir girişim olduğu için hem de az da olsa düşük riski taşıdığı için rutin olarak her hamile kadına önerilmez ![]() bazı malformasyonlar açısından yüksek risk altında olduğu saptanan kadınlrda önerilen bir testtir ![]() amniyosentez önerilmesi gereken durumlar şunlarıdır: İleri anne yaşı: Down sendromu başta olmak üzere bazı genetik hastalıkların görülme riski kadının yaşı ile paralel olarak artış göstermektedir ![]() adayının yaşı beklenen doğum tarihinde 35 ya da daha fazla olacak ise amniyosentez yapılması önerilir ![]() İleri anne yaşı en sık amnyosentez önerilen durumdur ![]() Pozitif öykü: Daha önceki bir hamilelik genetik bir sorun nedeni ile sonlandırıldıysa ya da nöral tüp defekti, spina bifida gibi doğum defektli bir bebek öyküsü varsa sonraki hamileliklerde amniyosentez önerilir ![]() Bilinen genetik hastalık varlığı: Anne ya da baba adayında, ya da yakın akrabalarında bilinen genetik bir hastalık varsa amniyosentez önerilir ![]() metabolik hastalıklar kalıtsal geçiş gösterir ![]() ya da babada hastalık olmamasına karşın bunlar taşıyıcı olabilirler ve sorunu bebeklerine aktarabililirler ![]() geldiğinde bebekte hastalık ortaya çıkar ![]() duruların araştırılmasında amniyosentez yararlı olabilir ![]() bölgelerde çok sık görülür ![]() varlığında da amniyosentez bebeğin hastalık taşıyıp taşımadığını anlamak için yararlı olabilir ![]() ![]() Akraba evliliklerinde çiftin her ikisinin de taşıyıcı olma olasılıkları normal topluma göre daha yüksek olduğundan bbekte hastalık görülme riski yüksektir ve bu nedenle amniyosentez önerilebilir ![]() grup hastalarda amniyosentez şart değildir ![]() hamilelik öncesi ya da erken dönemde genetik danışmanlıktır ![]() detaylı bir öykü alarak risk oranınızı belirler ve amniyosenteze gerek olup olmadığına karar verir ![]() Pozitif tarama testi: Günümüzde genetik hastalıklar ve anomaliler açısından yüksek risk taşıyan hamilelikleri saptamak amacıyla bazı testler her hamile kadında rutin olarak uygulanmaktadır ![]() kullanılan üçlü tarama testidir ![]() adından da anlaşılabileceği gibi anomali varlığını belirtmez sadece yüksek risk altındaki kişileri işaret eder ![]() durumunda kesin tanıya ulaşmak amacıyla amniyosentez önerilir ![]() Ultrasonografide anomali saptanması: Hamilelik takibi sırasında yapılan rutin ultrason incelemelerinde anomali saptanması varlığında, anomali ile birlikte görülebilecek genetik bozukluk riskine göre amniyosentez önerilebilir ![]() Akciğer gelişiminin değerlendirilmesi: Erken doğum riski olan, ya da hamileliğin devamının anne ya da bebek açısından risk oluşturduğu durumlarda amnyon sıvısından örnek alınarak lesitin/sfingomeyelin gibi bazı maddelere bakılarak akciğer olgunlaşmasının tamamlanıp tamamlanmadığında karar verilebilir ![]() bakım şartları günümüzde çok iyi düzeye gelmiştir ![]() bebekler yaşatılabilmektedir ![]() gelişimi değerlendirmek amacıyla amniyosentez uygulaması artık eskisi kadar popüler değildir ![]() Polihdramniyos: Amniyon sıvısının normalden fazla olması durumunda anne adayını rahatlatmak amacıyla amniyosentez yapılarak bir miktar sıvı alınabilir ![]() Amniyosentez ne zaman yapılır? Bebeğin amniyon sıvısından örnek almak için en uygun zaman son adet tarihinden itibaren hamileliğin 16-18 ![]() arsıdır ![]() çıktığından bu haftalarda yapılması idealdir ![]() zamanlarda erken amniyosentez (15 ![]() hem laboratuvar şartları hem de işlemden kaynaklanan risklerin yüksekliği nedeniyle pek tercih edilmemektedir ![]() henüz deneysel aşamadadır ![]() Amniyosentez nasıl yapılır? Amniyosentez işlemi esnasında çok ince bir iğne ile bebeğin içinde yüzdüğü amniyon kesesine girilir ve sıvı çekilir ![]() İşlemden önce detaylı bir ultrason incelemesi yapılarak bebeğin durumu ve pozisyonu değerlendirilir ![]() amniyosentez için uygun bir alana karar verilerek hazırlıklara başlanır ![]() geçmeyeceği bebekten uzakta bir bir alan bulmak önemlidir ![]() İşlemden önce hamile kadın ultrason masasında sırtüstü uzanır ![]() temizlendikten sonra karın steril örtü ile örtülür ![]() doktor ultrason ile işlemi gerçekleştirecek olan doktora rehberlik eder ![]() tasarlanmış ultrson guide'ları kullanılmalıdır ![]() yapacak olan kişi ultrason görüntüsü altında iğneyi karın üzerinden yerleştirir ve önce karın katlarını daha sonra rahim kasını geçerek amniyon kesesine girer ![]() ultrasonda gördükten sonra arkasına bir enjektör takarak yaklaşık 20 mililitre sıvı alır ![]() amniyon sıvısının miktarı yaklaşık 200-300 mililitredir ![]() Alınan sıvının kanlı olmaması gerekir ![]() sıvı alındıktan sonra iğne tek bir hamlede çıkarılır ve işlem tamamlanmış olur ![]() içinde yeniden üretir Daha sonra ultrasonografi ile bebek ve kalp atımları yeniden değerlendirilir ![]() evine gönderilebilir ![]() muhafaza edilerek laboratuvara gönderilir ![]() dakika kadar sürer ![]() Alınan sıvıda ne gibi işlemler yapılır? Amniyon sıvısı bebeğe ait canlı hücreler içerir ![]() hücrelerin kaynağı bebeğin solunum , sindirim, boşaltım sistemi ve cildinden dökülen hücrelerdir ![]() laboratuvarda ayrıştırıldıktan sonra hücreler kültür ortamınada çoğaltılır ve elde edilen hücrelerde genetik inceleme yapılır ![]() gelişimini değerlendirmek amacıyla yapılıyor ise laboratuvara gönderilmez ![]() ![]() Sonuçlar ne zaman alınır? Amniyosentez sonuçları iki aşamalı olarak değerlendirilebilir ![]() hücrelerin genetik yapısı incelenir ![]() sonuçlanır fakat her zaman kesin sonuç vermeyebilir ![]() sonuç için hücre kültürlerinin beklenmesi gerekir ![]() genelde 1-3 haftarasında zaman alır ![]() uygulanmayan sadece belirli laboratuvarlarda uygulanan güncel bir yöntemdir ![]() Amniyosentez güvenli midir? Her yıl dünyada milyonlarca kadında amniyosentez yapılmaktadır ve bu anne adaylarıın hepsinin zinhini kurcalayan temel soru budur ![]() dönemlerde işlem körlemesine yapıldığından riskler daha yüksekti ![]() Amerikan Ulusal Sağlık Enstitüleri gebeliğin ikinci trimesterında yapılan amniyosentezin güvenli olduğu yönünde görüş bildirmiştir ![]() gibi amniyosentezde de bazı riskler vardır ![]() şunlardır: Düşük: Amniyosentez önerilen çiftleri en fazla endişelendiren konu olmakla birlikte amniyosenteze bağlı düşük riski son derece azdır ![]() Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezinin verilerine göre amniyosenteze bağlı düşük riski 200-400 işlemde 1'dir ![]() riski arasında ilişki olduğu düşünülmektedir ![]() Düşük riski erken amniyosentezde daha fazladır ![]() yılında Kanada'da yapılan bir araştırmada erken amniyosentez sonrası düşük riski %2 ![]() bulunmuştur ![]() amniyosentezlerde %0 ![]() ![]() görüş amniyosentezin düşük riskini sadece %1 oranında arttırdığıdır (%1 düşük riski taşır demek değildir) ![]() Enfeksiyon: Amniyosentez sonrası enfeksiyon görülme riski 1000'de birden daha azdır ![]() sağlandığı durumlarda son derece nadir olarak görülür ![]() Su gelmesi: Yaklaşık %1 olguda ******dan az miktarda sıvı gelebilir ![]() giriş deliğidir ![]() onarır ve sıvı kaçağı kaybolur ![]() Su kesesinin açılması: Çok nadir karşılaşılır ![]() gebeliğin sonlandırılası gerekir ![]() Plasenta veya kordonun zedelenmesi : Nadir görülen bir komplikasyondur ![]() Erken doğum eylemi: Nadir görülen bir komplikasyondur ![]() İşlemin başarısız olması: Uygun bir giriş alanı bulunamadığında ya da amniyon zarı rahim duvarından ayrılıp içeri doğru bombeleştiğinde iğnenin kese içine girmesi mümkün olmyabilir ![]() tekrarlanır ![]() Bebeğin zarar görmesi : İşlem ultrason altında yapıldığından son derece nadir olarak karşılaşılır ![]() olan problem iğne batmasıdır ![]() kalıcı bir zarar yaratmaz ![]() İşlemin tekrarlanması: Alınan sıvı miktar olarak yetersiz ise ya da çok kanlı ise birkaç hafta sonra işlemin tekrarlanması gerekebilir ![]() girişte kese içine ulaşılamaz ![]() yapıldığında tüm riskler artar ![]() İşlem için herhangi bir ön hazırlık gerekir mi? Hayır ![]() yapmanız gerekmez ![]() işlemi kolaylaştırabileceğinden doktorunuz su içmenizi önerebilir ![]() İşlem sırasında acı olur mu? Hayır ![]() ancak iğne rahim kasına girerken ve çıkarken adet sancısı tarzında kramplar olabilir ![]() sık karşılaşılan bir durum değildir ![]() aneztezi uygulanmaz ![]() İşlem sonrası nelere dikkat etmek gerekir? Amniyosentez sonrası yatak istirahati ya da aktivite kısıtlaması gerekli değildir ![]() fiziksel aktiviteden kaçınılması, 15 dakikadan daha uzun ayakta durulmaması önerilir ![]() Eğer kan grubunuz Rh (-), eşiniz de Rh(+) ise işlem sonrasında koruyucu iğne yapılması gerekir ![]() Çoğul gebeliklerde amniyosentez yapılabilir mi? Evet ![]() oluşturmazlar ![]() bebeklerden ayrı ayrı sıvı almak idealdir ![]() kesesine girilip sıvı alındıktan sonra kese içine indigokarmen adı verilen renkli bir sıvı verilir ![]() sıvının bebeğe herhangi bir zararı yoktur ![]() alınan bebeği belirlemektir ![]() diğer bebeğin kesesine girildiğinde eğer renkli sıvı gelir ise yanlış kesede olunduğu belli olur ve bu sayede aynı bebekten iki defa sıvı alınmasının önüne geçilebilir ![]() bir kese içinde bulunan monoamniyotik ikizlerde ise böyle bir şans yoktur ![]() Normal olarak bulunan bir sonuç bebeğin sağlıklı olacağını garanti eder mi? Yüksek risk saptanan anne adaylarının %95'inde prenatal testlerin sonucu normal olarak bulunur ![]() test sağlklı bir bebek için %100 garanti veremez çünkü bazı anomaliler doğumdan önce hiçbir şekilde saptanamaz ![]() Bebeklerin %3-4'ü anomalili olarak doğarlar ![]() Amniyosentezin kromozomal anomalileri saptamadaki başarısı %99 ![]() ![]() Amniyosentez ile saptanan anomaliler tedavi edilebilir mi? Günümüzde pekçok defekt doğum öncesi saptanabilmekte ancak çok azı tedavi edilebilmektedir ![]() sendromu gibi genetik hastalıkların tedavisi ne yazık ki mümkün değildir ![]() Amniyosentez sonrası doktorunuzu aramanız gereken acil durumlar: Eğer Kasılmalarınız ya da şiddetli kramplarınız olursa ******l kanamanız olursa ******l sıvı kaçağı fazla miktarda olur ya da 1-2 günden uzun sürerse Ateşiniz 37 ![]() Kötü kokulu bir akıntınız olursa zaman kaybetmeden doktorunuzu aramalısınız * [/b] Down Sendromu- Doğanın tatsız şakası İkili Test (11-14 testi) Üçlü Test Koryon villus biopsisi Alfa feto protein İleri anne yaşı Kaynak: Dr ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Amniyosentez: Bebeğin İçinde Bulunduğu Sıvıdan Örnek Alınması |
![]() |
![]() |
#2 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Amniyosentez: Bebeğin İçinde Bulunduğu Sıvıdan Örnek AlınmasıAmniyosentez: Bebeğin içinde bulunduğu sıvıdan örnek alınması [/b] Amniyosentez nedir? Bebeğiniz tüm hamileliğiniz süresince amniyon kesesi adı verilen bir kese içinde gelişimini sürdürür ![]() amniyon sıvısı adı verilen bir sıvı ile doludur ![]() sıvısı statik bir sıvı olmayıp sürekli emilim ve yapım halinde bulunur ![]() ve boşaltım sistemidir ![]() dökülen hücreleri de içerir ![]() hücreleri ile aynı genetik yapıya sahip olduklarından incelenmeleri bebeğinizin genetik durumu hakkında bilgi verir ![]() Amniyosentez bebeğinizin içinde yüzdüğü amniyon sıvısından ince bir iğne yardımıyla örnek alınması demektir ![]() tanı yöntemlerinden birisidir ![]() olan amniyon sıvısının miktarını azaltmak için uygulanmıştır ![]() çiftlerde bebeğin etkilenme derecesini saptamak için ya da erken doğum tehditi olgularında bebeğin akciğer olgunlaşmasının yeterli olup olmadığını değerlendirmek amacıyla kullanım alanı bulmuştur ![]() bebekteki bazı doğum defektlerini ve genetik bozuklukları saptamak olmak üzere pek çok nedenle gebeliğin ikinci trimester'ında uygulanan bir testtir ![]() takibinde pek çok modern gelişme lmasına rağmen amniyosentez hala daha en yeterli bilgiyi sağlayan altın değerinde bir testtir ![]() Amniyosentezin en sık uygulanan prenatal test olduğunu belirtmiştik ![]() bazı testler ise doğumsal anomalilerin pek çoğunu saptamakla birlikte amniyosentez kadar etkili değillerdir ![]() daha erken döneminde yapılmakla birlikte amniyosenteze göre daha yüksek oranda düşük ve başka komplikasyon riskleri taşır ![]() el ve ayak parmaklarında doğum anomalilerine rastlanabildiğini ileri sürmektedirler ![]() Bebeklerin bir kısmı çeşitli anomaliler ile doğarlar ![]() Bunlardan bazıları yaşam ile bağdaşmazken bazıları hayati olmamakla birlikte bireyin ve çevresinin hayat kalitesini olumsuz yönde etkileyebilir ![]() sedromudur ![]() Amniyosentez ve diğer tüm prenatal testlerin (anne karnında teşhise yönelik testler) amacı özellikle tedavi olanağı olmayan genetik hastalıklar başta olmak üzere bu hastalıkları ve anomalileri mümkün olduğunca erken dönemde saptamak, anne baba adaylarına hastalık ve bebeğin dünyaya geldikten sonraki olası durumu hakkında bilgi vermek ve yine onların kararı ve onayıyla mümkün olduğunca erken dönemde gebeliğin sonlandırılmasını sağlamaktır ![]() adayları Down sendromu gibi yaşam ile bağdaşan anomalilerin varlığında hamileliği devam ettirme yönünde karar verebilirler ![]() vicdani hiçbir zorlama mevcut değildir ![]() amniyosentez yapılıp yapılmaması kararı da yine yalnizc çifte aittir ![]() önerir ![]() Amniyosentez kimlere önerilir? Amniyosentez hem invazif bir girişim olduğu için hem de az da olsa düşük riski taşıdığı için rutin olarak her hamile kadına önerilmez ![]() bazı malformasyonlar açısından yüksek risk altında olduğu saptanan kadınlrda önerilen bir testtir ![]() amniyosentez önerilmesi gereken durumlar şunlarıdır: İleri anne yaşı: Down sendromu başta olmak üzere bazı genetik hastalıkların görülme riski kadının yaşı ile paralel olarak artış göstermektedir ![]() adayının yaşı beklenen doğum tarihinde 35 ya da daha fazla olacak ise amniyosentez yapılması önerilir ![]() İleri anne yaşı en sık amnyosentez önerilen durumdur ![]() Pozitif öykü: Daha önceki bir hamilelik genetik bir sorun nedeni ile sonlandırıldıysa ya da nöral tüp defekti, spina bifida gibi doğum defektli bir bebek öyküsü varsa sonraki hamileliklerde amniyosentez önerilir ![]() Bilinen genetik hastalık varlığı: Anne ya da baba adayında, ya da yakın akrabalarında bilinen genetik bir hastalık varsa amniyosentez önerilir ![]() metabolik hastalıklar kalıtsal geçiş gösterir ![]() ya da babada hastalık olmamasına karşın bunlar taşıyıcı olabilirler ve sorunu bebeklerine aktarabililirler ![]() geldiğinde bebekte hastalık ortaya çıkar ![]() duruların araştırılmasında amniyosentez yararlı olabilir ![]() bölgelerde çok sık görülür ![]() varlığında da amniyosentez bebeğin hastalık taşıyıp taşımadığını anlamak için yararlı olabilir ![]() ![]() Akraba evliliklerinde çiftin her ikisinin de taşıyıcı olma olasılıkları normal topluma göre daha yüksek olduğundan bbekte hastalık görülme riski yüksektir ve bu nedenle amniyosentez önerilebilir ![]() grup hastalarda amniyosentez şart değildir ![]() hamilelik öncesi ya da erken dönemde genetik danışmanlıktır ![]() detaylı bir öykü alarak risk oranınızı belirler ve amniyosenteze gerek olup olmadığına karar verir ![]() Pozitif tarama testi: Günümüzde genetik hastalıklar ve anomaliler açısından yüksek risk taşıyan hamilelikleri saptamak amacıyla bazı testler her hamile kadında rutin olarak uygulanmaktadır ![]() kullanılan üçlü tarama testidir ![]() adından da anlaşılabileceği gibi anomali varlığını belirtmez sadece yüksek risk altındaki kişileri işaret eder ![]() durumunda kesin tanıya ulaşmak amacıyla amniyosentez önerilir ![]() Ultrasonografide anomali saptanması: Hamilelik takibi sırasında yapılan rutin ultrason incelemelerinde anomali saptanması varlığında, anomali ile birlikte görülebilecek genetik bozukluk riskine göre amniyosentez önerilebilir ![]() Akciğer gelişiminin değerlendirilmesi: Erken doğum riski olan, ya da hamileliğin devamının anne ya da bebek açısından risk oluşturduğu durumlarda amnyon sıvısından örnek alınarak lesitin/sfingomeyelin gibi bazı maddelere bakılarak akciğer olgunlaşmasının tamamlanıp tamamlanmadığında karar verilebilir ![]() bakım şartları günümüzde çok iyi düzeye gelmiştir ![]() bebekler yaşatılabilmektedir ![]() gelişimi değerlendirmek amacıyla amniyosentez uygulaması artık eskisi kadar popüler değildir ![]() Polihdramniyos: Amniyon sıvısının normalden fazla olması durumunda anne adayını rahatlatmak amacıyla amniyosentez yapılarak bir miktar sıvı alınabilir ![]() Amniyosentez ne zaman yapılır? Bebeğin amniyon sıvısından örnek almak için en uygun zaman son adet tarihinden itibaren hamileliğin 16-18 ![]() arsıdır ![]() çıktığından bu haftalarda yapılması idealdir ![]() zamanlarda erken amniyosentez (15 ![]() hem laboratuvar şartları hem de işlemden kaynaklanan risklerin yüksekliği nedeniyle pek tercih edilmemektedir ![]() henüz deneysel aşamadadır ![]() Amniyosentez nasıl yapılır? Amniyosentez işlemi esnasında çok ince bir iğne ile bebeğin içinde yüzdüğü amniyon kesesine girilir ve sıvı çekilir ![]() İşlemden önce detaylı bir ultrason incelemesi yapılarak bebeğin durumu ve pozisyonu değerlendirilir ![]() amniyosentez için uygun bir alana karar verilerek hazırlıklara başlanır ![]() geçmeyeceği bebekten uzakta bir bir alan bulmak önemlidir ![]() İşlemden önce hamile kadın ultrason masasında sırtüstü uzanır ![]() temizlendikten sonra karın steril örtü ile örtülür ![]() doktor ultrason ile işlemi gerçekleştirecek olan doktora rehberlik eder ![]() tasarlanmış ultrson guide'ları kullanılmalıdır ![]() yapacak olan kişi ultrason görüntüsü altında iğneyi karın üzerinden yerleştirir ve önce karın katlarını daha sonra rahim kasını geçerek amniyon kesesine girer ![]() ultrasonda gördükten sonra arkasına bir enjektör takarak yaklaşık 20 mililitre sıvı alır ![]() amniyon sıvısının miktarı yaklaşık 200-300 mililitredir ![]() Alınan sıvının kanlı olmaması gerekir ![]() sıvı alındıktan sonra iğne tek bir hamlede çıkarılır ve işlem tamamlanmış olur ![]() içinde yeniden üretir Daha sonra ultrasonografi ile bebek ve kalp atımları yeniden değerlendirilir ![]() evine gönderilebilir ![]() muhafaza edilerek laboratuvara gönderilir ![]() dakika kadar sürer ![]() Alınan sıvıda ne gibi işlemler yapılır? Amniyon sıvısı bebeğe ait canlı hücreler içerir ![]() hücrelerin kaynağı bebeğin solunum , sindirim, boşaltım sistemi ve cildinden dökülen hücrelerdir ![]() laboratuvarda ayrıştırıldıktan sonra hücreler kültür ortamınada çoğaltılır ve elde edilen hücrelerde genetik inceleme yapılır ![]() gelişimini değerlendirmek amacıyla yapılıyor ise laboratuvara gönderilmez ![]() ![]() Sonuçlar ne zaman alınır? Amniyosentez sonuçları iki aşamalı olarak değerlendirilebilir ![]() hücrelerin genetik yapısı incelenir ![]() sonuçlanır fakat her zaman kesin sonuç vermeyebilir ![]() sonuç için hücre kültürlerinin beklenmesi gerekir ![]() genelde 1-3 haftarasında zaman alır ![]() uygulanmayan sadece belirli laboratuvarlarda uygulanan güncel bir yöntemdir ![]() Amniyosentez güvenli midir? Her yıl dünyada milyonlarca kadında amniyosentez yapılmaktadır ve bu anne adaylarıın hepsinin zinhini kurcalayan temel soru budur ![]() dönemlerde işlem körlemesine yapıldığından riskler daha yüksekti ![]() Amerikan Ulusal Sağlık Enstitüleri gebeliğin ikinci trimesterında yapılan amniyosentezin güvenli olduğu yönünde görüş bildirmiştir ![]() gibi amniyosentezde de bazı riskler vardır ![]() şunlardır: Düşük: Amniyosentez önerilen çiftleri en fazla endişelendiren konu olmakla birlikte amniyosenteze bağlı düşük riski son derece azdır ![]() Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezinin verilerine göre amniyosenteze bağlı düşük riski 200-400 işlemde 1'dir ![]() riski arasında ilişki olduğu düşünülmektedir ![]() Düşük riski erken amniyosentezde daha fazladır ![]() yılında Kanada'da yapılan bir araştırmada erken amniyosentez sonrası düşük riski %2 ![]() bulunmuştur ![]() amniyosentezlerde %0 ![]() ![]() görüş amniyosentezin düşük riskini sadece %1 oranında arttırdığıdır (%1 düşük riski taşır demek değildir) ![]() Enfeksiyon: Amniyosentez sonrası enfeksiyon görülme riski 1000'de birden daha azdır ![]() sağlandığı durumlarda son derece nadir olarak görülür ![]() Su gelmesi: Yaklaşık %1 olguda ******dan az miktarda sıvı gelebilir ![]() giriş deliğidir ![]() onarır ve sıvı kaçağı kaybolur ![]() Su kesesinin açılması: Çok nadir karşılaşılır ![]() gebeliğin sonlandırılası gerekir ![]() Plasenta veya kordonun zedelenmesi : Nadir görülen bir komplikasyondur ![]() Erken doğum eylemi: Nadir görülen bir komplikasyondur ![]() İşlemin başarısız olması: Uygun bir giriş alanı bulunamadığında ya da amniyon zarı rahim duvarından ayrılıp içeri doğru bombeleştiğinde iğnenin kese içine girmesi mümkün olmyabilir ![]() tekrarlanır ![]() Bebeğin zarar görmesi : İşlem ultrason altında yapıldığından son derece nadir olarak karşılaşılır ![]() olan problem iğne batmasıdır ![]() kalıcı bir zarar yaratmaz ![]() İşlemin tekrarlanması: Alınan sıvı miktar olarak yetersiz ise ya da çok kanlı ise birkaç hafta sonra işlemin tekrarlanması gerekebilir ![]() girişte kese içine ulaşılamaz ![]() yapıldığında tüm riskler artar ![]() İşlem için herhangi bir ön hazırlık gerekir mi? Hayır ![]() yapmanız gerekmez ![]() işlemi kolaylaştırabileceğinden doktorunuz su içmenizi önerebilir ![]() İşlem sırasında acı olur mu? Hayır ![]() ancak iğne rahim kasına girerken ve çıkarken adet sancısı tarzında kramplar olabilir ![]() sık karşılaşılan bir durum değildir ![]() aneztezi uygulanmaz ![]() İşlem sonrası nelere dikkat etmek gerekir? Amniyosentez sonrası yatak istirahati ya da aktivite kısıtlaması gerekli değildir ![]() fiziksel aktiviteden kaçınılması, 15 dakikadan daha uzun ayakta durulmaması önerilir ![]() Eğer kan grubunuz Rh (-), eşiniz de Rh(+) ise işlem sonrasında koruyucu iğne yapılması gerekir ![]() Çoğul gebeliklerde amniyosentez yapılabilir mi? Evet ![]() oluşturmazlar ![]() bebeklerden ayrı ayrı sıvı almak idealdir ![]() kesesine girilip sıvı alındıktan sonra kese içine indigokarmen adı verilen renkli bir sıvı verilir ![]() sıvının bebeğe herhangi bir zararı yoktur ![]() alınan bebeği belirlemektir ![]() diğer bebeğin kesesine girildiğinde eğer renkli sıvı gelir ise yanlış kesede olunduğu belli olur ve bu sayede aynı bebekten iki defa sıvı alınmasının önüne geçilebilir ![]() bir kese içinde bulunan monoamniyotik ikizlerde ise böyle bir şans yoktur ![]() Normal olarak bulunan bir sonuç bebeğin sağlıklı olacağını garanti eder mi? Yüksek risk saptanan anne adaylarının %95'inde prenatal testlerin sonucu normal olarak bulunur ![]() test sağlklı bir bebek için %100 garanti veremez çünkü bazı anomaliler doğumdan önce hiçbir şekilde saptanamaz ![]() Bebeklerin %3-4'ü anomalili olarak doğarlar ![]() Amniyosentezin kromozomal anomalileri saptamadaki başarısı %99 ![]() ![]() Amniyosentez ile saptanan anomaliler tedavi edilebilir mi? Günümüzde pekçok defekt doğum öncesi saptanabilmekte ancak çok azı tedavi edilebilmektedir ![]() sendromu gibi genetik hastalıkların tedavisi ne yazık ki mümkün değildir ![]() Amniyosentez sonrası doktorunuzu aramanız gereken acil durumlar: Eğer Kasılmalarınız ya da şiddetli kramplarınız olursa ******l kanamanız olursa ******l sıvı kaçağı fazla miktarda olur ya da 1-2 günden uzun sürerse Ateşiniz 37 ![]() Kötü kokulu bir akıntınız olursa zaman kaybetmeden doktorunuzu aramalısınız * [/b] Down Sendromu- Doğanın tatsız şakası İkili Test (11-14 testi) Üçlü Test Koryon villus biopsisi Alfa feto protein İleri anne yaşı Kaynak: Dr ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Amniyosentez: Bebeğin İçinde Bulunduğu Sıvıdan Örnek Alınması |
![]() |
![]() |
#3 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Amniyosentez: Bebeğin İçinde Bulunduğu Sıvıdan Örnek AlınmasıAmniyosentez: Bebeğin içinde bulunduğu sıvıdan örnek alınması [/b] Amniyosentez nedir? Bebeğiniz tüm hamileliğiniz süresince amniyon kesesi adı verilen bir kese içinde gelişimini sürdürür ![]() amniyon sıvısı adı verilen bir sıvı ile doludur ![]() sıvısı statik bir sıvı olmayıp sürekli emilim ve yapım halinde bulunur ![]() ve boşaltım sistemidir ![]() dökülen hücreleri de içerir ![]() hücreleri ile aynı genetik yapıya sahip olduklarından incelenmeleri bebeğinizin genetik durumu hakkında bilgi verir ![]() Amniyosentez bebeğinizin içinde yüzdüğü amniyon sıvısından ince bir iğne yardımıyla örnek alınması demektir ![]() tanı yöntemlerinden birisidir ![]() olan amniyon sıvısının miktarını azaltmak için uygulanmıştır ![]() çiftlerde bebeğin etkilenme derecesini saptamak için ya da erken doğum tehditi olgularında bebeğin akciğer olgunlaşmasının yeterli olup olmadığını değerlendirmek amacıyla kullanım alanı bulmuştur ![]() bebekteki bazı doğum defektlerini ve genetik bozuklukları saptamak olmak üzere pek çok nedenle gebeliğin ikinci trimester'ında uygulanan bir testtir ![]() takibinde pek çok modern gelişme lmasına rağmen amniyosentez hala daha en yeterli bilgiyi sağlayan altın değerinde bir testtir ![]() Amniyosentezin en sık uygulanan prenatal test olduğunu belirtmiştik ![]() bazı testler ise doğumsal anomalilerin pek çoğunu saptamakla birlikte amniyosentez kadar etkili değillerdir ![]() daha erken döneminde yapılmakla birlikte amniyosenteze göre daha yüksek oranda düşük ve başka komplikasyon riskleri taşır ![]() el ve ayak parmaklarında doğum anomalilerine rastlanabildiğini ileri sürmektedirler ![]() Bebeklerin bir kısmı çeşitli anomaliler ile doğarlar ![]() Bunlardan bazıları yaşam ile bağdaşmazken bazıları hayati olmamakla birlikte bireyin ve çevresinin hayat kalitesini olumsuz yönde etkileyebilir ![]() sedromudur ![]() Amniyosentez ve diğer tüm prenatal testlerin (anne karnında teşhise yönelik testler) amacı özellikle tedavi olanağı olmayan genetik hastalıklar başta olmak üzere bu hastalıkları ve anomalileri mümkün olduğunca erken dönemde saptamak, anne baba adaylarına hastalık ve bebeğin dünyaya geldikten sonraki olası durumu hakkında bilgi vermek ve yine onların kararı ve onayıyla mümkün olduğunca erken dönemde gebeliğin sonlandırılmasını sağlamaktır ![]() adayları Down sendromu gibi yaşam ile bağdaşan anomalilerin varlığında hamileliği devam ettirme yönünde karar verebilirler ![]() vicdani hiçbir zorlama mevcut değildir ![]() amniyosentez yapılıp yapılmaması kararı da yine yalnizc çifte aittir ![]() önerir ![]() Amniyosentez kimlere önerilir? Amniyosentez hem invazif bir girişim olduğu için hem de az da olsa düşük riski taşıdığı için rutin olarak her hamile kadına önerilmez ![]() bazı malformasyonlar açısından yüksek risk altında olduğu saptanan kadınlrda önerilen bir testtir ![]() amniyosentez önerilmesi gereken durumlar şunlarıdır: İleri anne yaşı: Down sendromu başta olmak üzere bazı genetik hastalıkların görülme riski kadının yaşı ile paralel olarak artış göstermektedir ![]() adayının yaşı beklenen doğum tarihinde 35 ya da daha fazla olacak ise amniyosentez yapılması önerilir ![]() İleri anne yaşı en sık amnyosentez önerilen durumdur ![]() Pozitif öykü: Daha önceki bir hamilelik genetik bir sorun nedeni ile sonlandırıldıysa ya da nöral tüp defekti, spina bifida gibi doğum defektli bir bebek öyküsü varsa sonraki hamileliklerde amniyosentez önerilir ![]() Bilinen genetik hastalık varlığı: Anne ya da baba adayında, ya da yakın akrabalarında bilinen genetik bir hastalık varsa amniyosentez önerilir ![]() metabolik hastalıklar kalıtsal geçiş gösterir ![]() ya da babada hastalık olmamasına karşın bunlar taşıyıcı olabilirler ve sorunu bebeklerine aktarabililirler ![]() geldiğinde bebekte hastalık ortaya çıkar ![]() duruların araştırılmasında amniyosentez yararlı olabilir ![]() bölgelerde çok sık görülür ![]() varlığında da amniyosentez bebeğin hastalık taşıyıp taşımadığını anlamak için yararlı olabilir ![]() ![]() Akraba evliliklerinde çiftin her ikisinin de taşıyıcı olma olasılıkları normal topluma göre daha yüksek olduğundan bbekte hastalık görülme riski yüksektir ve bu nedenle amniyosentez önerilebilir ![]() grup hastalarda amniyosentez şart değildir ![]() hamilelik öncesi ya da erken dönemde genetik danışmanlıktır ![]() detaylı bir öykü alarak risk oranınızı belirler ve amniyosenteze gerek olup olmadığına karar verir ![]() Pozitif tarama testi: Günümüzde genetik hastalıklar ve anomaliler açısından yüksek risk taşıyan hamilelikleri saptamak amacıyla bazı testler her hamile kadında rutin olarak uygulanmaktadır ![]() kullanılan üçlü tarama testidir ![]() adından da anlaşılabileceği gibi anomali varlığını belirtmez sadece yüksek risk altındaki kişileri işaret eder ![]() durumunda kesin tanıya ulaşmak amacıyla amniyosentez önerilir ![]() Ultrasonografide anomali saptanması: Hamilelik takibi sırasında yapılan rutin ultrason incelemelerinde anomali saptanması varlığında, anomali ile birlikte görülebilecek genetik bozukluk riskine göre amniyosentez önerilebilir ![]() Akciğer gelişiminin değerlendirilmesi: Erken doğum riski olan, ya da hamileliğin devamının anne ya da bebek açısından risk oluşturduğu durumlarda amnyon sıvısından örnek alınarak lesitin/sfingomeyelin gibi bazı maddelere bakılarak akciğer olgunlaşmasının tamamlanıp tamamlanmadığında karar verilebilir ![]() bakım şartları günümüzde çok iyi düzeye gelmiştir ![]() bebekler yaşatılabilmektedir ![]() gelişimi değerlendirmek amacıyla amniyosentez uygulaması artık eskisi kadar popüler değildir ![]() Polihdramniyos: Amniyon sıvısının normalden fazla olması durumunda anne adayını rahatlatmak amacıyla amniyosentez yapılarak bir miktar sıvı alınabilir ![]() Amniyosentez ne zaman yapılır? Bebeğin amniyon sıvısından örnek almak için en uygun zaman son adet tarihinden itibaren hamileliğin 16-18 ![]() arsıdır ![]() çıktığından bu haftalarda yapılması idealdir ![]() zamanlarda erken amniyosentez (15 ![]() hem laboratuvar şartları hem de işlemden kaynaklanan risklerin yüksekliği nedeniyle pek tercih edilmemektedir ![]() henüz deneysel aşamadadır ![]() Amniyosentez nasıl yapılır? Amniyosentez işlemi esnasında çok ince bir iğne ile bebeğin içinde yüzdüğü amniyon kesesine girilir ve sıvı çekilir ![]() İşlemden önce detaylı bir ultrason incelemesi yapılarak bebeğin durumu ve pozisyonu değerlendirilir ![]() amniyosentez için uygun bir alana karar verilerek hazırlıklara başlanır ![]() geçmeyeceği bebekten uzakta bir bir alan bulmak önemlidir ![]() İşlemden önce hamile kadın ultrason masasında sırtüstü uzanır ![]() temizlendikten sonra karın steril örtü ile örtülür ![]() doktor ultrason ile işlemi gerçekleştirecek olan doktora rehberlik eder ![]() tasarlanmış ultrson guide'ları kullanılmalıdır ![]() yapacak olan kişi ultrason görüntüsü altında iğneyi karın üzerinden yerleştirir ve önce karın katlarını daha sonra rahim kasını geçerek amniyon kesesine girer ![]() ultrasonda gördükten sonra arkasına bir enjektör takarak yaklaşık 20 mililitre sıvı alır ![]() amniyon sıvısının miktarı yaklaşık 200-300 mililitredir ![]() Alınan sıvının kanlı olmaması gerekir ![]() sıvı alındıktan sonra iğne tek bir hamlede çıkarılır ve işlem tamamlanmış olur ![]() içinde yeniden üretir Daha sonra ultrasonografi ile bebek ve kalp atımları yeniden değerlendirilir ![]() evine gönderilebilir ![]() muhafaza edilerek laboratuvara gönderilir ![]() dakika kadar sürer ![]() Alınan sıvıda ne gibi işlemler yapılır? Amniyon sıvısı bebeğe ait canlı hücreler içerir ![]() hücrelerin kaynağı bebeğin solunum , sindirim, boşaltım sistemi ve cildinden dökülen hücrelerdir ![]() laboratuvarda ayrıştırıldıktan sonra hücreler kültür ortamınada çoğaltılır ve elde edilen hücrelerde genetik inceleme yapılır ![]() gelişimini değerlendirmek amacıyla yapılıyor ise laboratuvara gönderilmez ![]() ![]() Sonuçlar ne zaman alınır? Amniyosentez sonuçları iki aşamalı olarak değerlendirilebilir ![]() hücrelerin genetik yapısı incelenir ![]() sonuçlanır fakat her zaman kesin sonuç vermeyebilir ![]() sonuç için hücre kültürlerinin beklenmesi gerekir ![]() genelde 1-3 haftarasında zaman alır ![]() uygulanmayan sadece belirli laboratuvarlarda uygulanan güncel bir yöntemdir ![]() Amniyosentez güvenli midir? Her yıl dünyada milyonlarca kadında amniyosentez yapılmaktadır ve bu anne adaylarıın hepsinin zinhini kurcalayan temel soru budur ![]() dönemlerde işlem körlemesine yapıldığından riskler daha yüksekti ![]() Amerikan Ulusal Sağlık Enstitüleri gebeliğin ikinci trimesterında yapılan amniyosentezin güvenli olduğu yönünde görüş bildirmiştir ![]() gibi amniyosentezde de bazı riskler vardır ![]() şunlardır: Düşük: Amniyosentez önerilen çiftleri en fazla endişelendiren konu olmakla birlikte amniyosenteze bağlı düşük riski son derece azdır ![]() Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezinin verilerine göre amniyosenteze bağlı düşük riski 200-400 işlemde 1'dir ![]() riski arasında ilişki olduğu düşünülmektedir ![]() Düşük riski erken amniyosentezde daha fazladır ![]() yılında Kanada'da yapılan bir araştırmada erken amniyosentez sonrası düşük riski %2 ![]() bulunmuştur ![]() amniyosentezlerde %0 ![]() ![]() görüş amniyosentezin düşük riskini sadece %1 oranında arttırdığıdır (%1 düşük riski taşır demek değildir) ![]() Enfeksiyon: Amniyosentez sonrası enfeksiyon görülme riski 1000'de birden daha azdır ![]() sağlandığı durumlarda son derece nadir olarak görülür ![]() Su gelmesi: Yaklaşık %1 olguda ******dan az miktarda sıvı gelebilir ![]() giriş deliğidir ![]() onarır ve sıvı kaçağı kaybolur ![]() Su kesesinin açılması: Çok nadir karşılaşılır ![]() gebeliğin sonlandırılası gerekir ![]() Plasenta veya kordonun zedelenmesi : Nadir görülen bir komplikasyondur ![]() Erken doğum eylemi: Nadir görülen bir komplikasyondur ![]() İşlemin başarısız olması: Uygun bir giriş alanı bulunamadığında ya da amniyon zarı rahim duvarından ayrılıp içeri doğru bombeleştiğinde iğnenin kese içine girmesi mümkün olmyabilir ![]() tekrarlanır ![]() Bebeğin zarar görmesi : İşlem ultrason altında yapıldığından son derece nadir olarak karşılaşılır ![]() olan problem iğne batmasıdır ![]() kalıcı bir zarar yaratmaz ![]() İşlemin tekrarlanması: Alınan sıvı miktar olarak yetersiz ise ya da çok kanlı ise birkaç hafta sonra işlemin tekrarlanması gerekebilir ![]() girişte kese içine ulaşılamaz ![]() yapıldığında tüm riskler artar ![]() İşlem için herhangi bir ön hazırlık gerekir mi? Hayır ![]() yapmanız gerekmez ![]() işlemi kolaylaştırabileceğinden doktorunuz su içmenizi önerebilir ![]() İşlem sırasında acı olur mu? Hayır ![]() ancak iğne rahim kasına girerken ve çıkarken adet sancısı tarzında kramplar olabilir ![]() sık karşılaşılan bir durum değildir ![]() aneztezi uygulanmaz ![]() İşlem sonrası nelere dikkat etmek gerekir? Amniyosentez sonrası yatak istirahati ya da aktivite kısıtlaması gerekli değildir ![]() fiziksel aktiviteden kaçınılması, 15 dakikadan daha uzun ayakta durulmaması önerilir ![]() Eğer kan grubunuz Rh (-), eşiniz de Rh(+) ise işlem sonrasında koruyucu iğne yapılması gerekir ![]() Çoğul gebeliklerde amniyosentez yapılabilir mi? Evet ![]() oluşturmazlar ![]() bebeklerden ayrı ayrı sıvı almak idealdir ![]() kesesine girilip sıvı alındıktan sonra kese içine indigokarmen adı verilen renkli bir sıvı verilir ![]() sıvının bebeğe herhangi bir zararı yoktur ![]() alınan bebeği belirlemektir ![]() diğer bebeğin kesesine girildiğinde eğer renkli sıvı gelir ise yanlış kesede olunduğu belli olur ve bu sayede aynı bebekten iki defa sıvı alınmasının önüne geçilebilir ![]() bir kese içinde bulunan monoamniyotik ikizlerde ise böyle bir şans yoktur ![]() Normal olarak bulunan bir sonuç bebeğin sağlıklı olacağını garanti eder mi? Yüksek risk saptanan anne adaylarının %95'inde prenatal testlerin sonucu normal olarak bulunur ![]() test sağlklı bir bebek için %100 garanti veremez çünkü bazı anomaliler doğumdan önce hiçbir şekilde saptanamaz ![]() Bebeklerin %3-4'ü anomalili olarak doğarlar ![]() Amniyosentezin kromozomal anomalileri saptamadaki başarısı %99 ![]() ![]() Amniyosentez ile saptanan anomaliler tedavi edilebilir mi? Günümüzde pekçok defekt doğum öncesi saptanabilmekte ancak çok azı tedavi edilebilmektedir ![]() sendromu gibi genetik hastalıkların tedavisi ne yazık ki mümkün değildir ![]() Amniyosentez sonrası doktorunuzu aramanız gereken acil durumlar: Eğer Kasılmalarınız ya da şiddetli kramplarınız olursa ******l kanamanız olursa ******l sıvı kaçağı fazla miktarda olur ya da 1-2 günden uzun sürerse Ateşiniz 37 ![]() Kötü kokulu bir akıntınız olursa zaman kaybetmeden doktorunuzu aramalısınız * [/b] Down Sendromu- Doğanın tatsız şakası İkili Test (11-14 testi) Üçlü Test Koryon villus biopsisi Alfa feto protein İleri anne yaşı Kaynak: Dr ![]() |
![]() |
![]() |
|