Frengi

Cinsellikle ilgili hastalıklardan en eski olan frengi veya günümüzdeki adı ile sifiliz, bazılarına göre ilk kez Amerika’Â*dan Kristof Kolomb’un tayfaları ile AvruÂ*pa’ya yayılmıştır Bazı yazarlar İncil’deki forumlara dayanarak hastalığın daha da eski olduğunu ileri sürerler 16 yüzyılda şiddetli gelişen salgınlar yapan hastalık niboyet 20 yüzyılda etkeni bulunduktan sonra kontrol altına alınabilmiş ve tedavi edilmeye başlanmıştırÂ*Frenginin etkeni (Treponema pallida) adı eriten bir mikroptur Tirbişon biçiminde ince uzun kıvrımlar gösteren bu mikrop çok hareketli ve kuruluğa dayanıksızdır ancak nemli ve havasız yerlerde yaşayabilen bir mikroptur Cinsel temasla bulaşan hastalığın üç devÂ*resi vardır Frenginin birinci ve ikinci devÂ*relerinde cilt yaralarında hastalık etkeni olan spiroket bulunur, üçüncü devre frenÂ*ginin deri belirtilerinde ise mikrop tesbit edilemez Frengili hastaların ağız ve cinsel bölgeleÂ*rinde mevcut yara veya kondilomata lata denen siğil gibi lezyonlarmda frengi mikÂ*ropları bol miktarda bulunur Bulaşma geÂ*nellikle % 97 oranında cinsel ilişki esnaÂ*sında veya % 3 oranında eşyalarla dolaylı olarak meydana gelir Sağlam şahısların deri ve mukozalannda mevcut ufak çatlak veya sıyrıklardan lenf yollarına geçen frengi mikrobu, birkaç saat içinde kanda yayılarak, gizli bir septisemi yapar Hastalığa yakalandıktan, yani mikrobun vücuda girmesinden -genellikle 3-4 hafta sonra bu noktada şankr denen bir yara meydana gelir Bu yara ile birlikte, etraÂ*fında şişmiş olan lenf ganglionu (adeno-pati) hastalığın ilk belirtisi olarak görülür Buna primer kompleks denir Yaranın çıkmasından iki hafta sonra yapılacak kan muayenelerinin müsbet bulunması ile teşÂ*his konulabilir Yara genellikle 3-6 haftada kendiliğinden iyileşir

Hastalığın ikinci devresi deride çok değiÂ*şik belirtilerle başlar Deri hastalıklarında rozeol, plak mükoz, aiopesi vb gibi tıbbi terimlerle anılan bu belirtiler temastan 2 ay sonra, başka bir deyişle yaranın çıkÂ*masından 40 gün sonra görülmeye başlar ve 3-5 sene devam eder Frengi enfeksiyonunun veya hastalığın û-çüncü devresi, doku harabiyetinin başladığı gom denen yuvarlak,sert teşekkülerin meyÂ*dana geldiği devredir Bu devrede deri belirtilerinden başka diğer birçok organda {eklem, kas, kemik, akciğer, mide, karaÂ*ciğer, böbrek, mesane, beyin) gom denen karakteristik şişlikler ve yaralar çıkar Sinir sisteminde frengiye bağlı felçler (De-mentia paralytica, Tabes dorsalis) görülür

Frengi hastalığının teşhisine önce lezyon-dan alınan akıntıda mikrobu aramakla başÂ*lanır ve kesin teşhis ancak bu şekilde koÂ*nur Serolojik teşhis için yapılan kan muayeneleri (Wassermann, Kolmer, Kahn, VDRL, Nelson-Mayer testleri) hastalığın mutlaka frengi olup olmadığını kesin olaÂ*rak bildirmez Bu konuda uzman olanlar testleri klinik bulgularla beraber değerÂ*lendirerek sonuca varırlar Üçüncü devre frengilerinde gamlardan yapılacak biopsi teşhise yardımcı olmaktadır

Frengi tedavisinde eskiden kullanılan arÂ*senik (salvarsan), bizmut, cıva ve iyotlu preparatların ancak tarihi değeri kalmışÂ*tır Bugün için tek ve etkili ilaç *****ilindir *****ilinin ilk enjeksiyonundan sonra baÂ*zen ateşin 40-41 °C’ye kadar yükselmesi şeklinde görülen Hencheimer reaksiyonu frengi mikroplarının parçalanmasına bağlı olarak meydana gelebilir Tedavide *****iÂ*lin ilk gün 2400000 ünite, sekizinci gün 1200000 ünite olmak üzere toplam 3600000 ünite yapılır Serum testleri poÂ*zitif olanlara 15 gün sonra 1200000 ünite daha yapmak gerekir

Cinsellikle ilgili hastalıklardan en eski olan frengi veya günümüzdeki adı ile sifiliz, bazılarına göre ilk kez Amerika’Â*dan Kristof Kolomb’un tayfaları ile AvruÂ*pa’ya yayılmıştır Bazı yazarlar İncil’deki forumlara dayanarak hastalığın daha da eski olduğunu ileri sürerler 16 yüzyılda şiddetli gelişen salgınlar yapan hastalık niboyet 20 yüzyılda etkeni bulunduktan sonra kontrol altına alınabilmiş ve tedavi edilmeye başlanmıştırÂ*Frenginin etkeni (Treponema pallida) adı eriten bir mikroptur Tirbişon biçiminde ince uzun kıvrımlar gösteren bu mikrop çok hareketli ve kuruluğa dayanıksızdır ancak nemli ve havasız yerlerde yaşayabilen bir mikroptur Cinsel temasla bulaşan hastalığın üç devÂ*resi vardır Frenginin birinci ve ikinci devÂ*relerinde cilt yaralarında hastalık etkeni olan spiroket bulunur, üçüncü devre frenÂ*ginin deri belirtilerinde ise mikrop tesbit edilemez Frengili hastaların ağız ve cinsel bölgeleÂ*rinde mevcut yara veya kondilomata lata denen siğil gibi lezyonlarmda frengi mikÂ*ropları bol miktarda bulunur Bulaşma geÂ*nellikle % 97 oranında cinsel ilişki esnaÂ*sında veya % 3 oranında eşyalarla dolaylı olarak meydana gelir Sağlam şahısların deri ve mukozalannda mevcut ufak çatlak veya sıyrıklardan lenf yollarına geçen frengi mikrobu, birkaç saat içinde kanda yayılarak, gizli bir septisemi yapar Hastalığa yakalandıktan, yani mikrobun vücuda girmesinden -genellikle 3-4 hafta sonra bu noktada şankr denen bir yara meydana gelir Bu yara ile birlikte, etraÂ*fında şişmiş olan lenf ganglionu (adeno-pati) hastalığın ilk belirtisi olarak görülür Buna primer kompleks denir Yaranın çıkmasından iki hafta sonra yapılacak kan muayenelerinin müsbet bulunması ile teşÂ*his konulabilir Yara genellikle 3-6 haftada kendiliğinden iyileşir

Hastalığın ikinci devresi deride çok değiÂ*şik belirtilerle başlar Deri hastalıklarında rozeol, plak mükoz, aiopesi vb gibi tıbbi terimlerle anılan bu belirtiler temastan 2 ay sonra, başka bir deyişle yaranın çıkÂ*masından 40 gün sonra görülmeye başlar ve 3-5 sene devam eder Frengi enfeksiyonunun veya hastalığın û-çüncü devresi, doku harabiyetinin başladığı gom denen yuvarlak,sert teşekkülerin meyÂ*dana geldiği devredir Bu devrede deri belirtilerinden başka diğer birçok organda {eklem, kas, kemik, akciğer, mide, karaÂ*ciğer, böbrek, mesane, beyin) gom denen karakteristik şişlikler ve yaralar çıkar Sinir sisteminde frengiye bağlı felçler (De-mentia paralytica, Tabes dorsalis) görülür

Frengi hastalığının teşhisine önce lezyon-dan alınan akıntıda mikrobu aramakla başÂ*lanır ve kesin teşhis ancak bu şekilde koÂ*nur Serolojik teşhis için yapılan kan muayeneleri (Wassermann, Kolmer, Kahn, VDRL, Nelson-Mayer testleri) hastalığın mutlaka frengi olup olmadığını kesin olaÂ*rak bildirmez Bu konuda uzman olanlar testleri klinik bulgularla beraber değerÂ*lendirerek sonuca varırlar Üçüncü devre frengilerinde gamlardan yapılacak biopsi teşhise yardımcı olmaktadır

Frengi tedavisinde eskiden kullanılan arÂ*senik (salvarsan), bizmut, cıva ve iyotlu preparatların ancak tarihi değeri kalmışÂ*tır Bugün için tek ve etkili ilaç *****ilindir *****ilinin ilk enjeksiyonundan sonra baÂ*zen ateşin 40-41 °C’ye kadar yükselmesi şeklinde görülen Hencheimer reaksiyonu frengi mikroplarının parçalanmasına bağlı olarak meydana gelebilir Tedavide *****iÂ*lin ilk gün 2400000 ünite, sekizinci gün 1200000 ünite olmak üzere toplam 3600000 ünite yapılır Serum testleri poÂ*zitif olanlara 15 gün sonra 1200000 ünite daha yapmak gerekir