Fitik

FıtıkFıtığın diğer bir adıda hernidir Bu oluşumla bir çok insanda karşılaşmak mümkündür Dokuları ve organları çevreleyen kaslarda oluşan aşınmış kısımlardan organların ya da dokuların dış yüzeye çıkması fıtık olarak adlandırılır Fıtık sıklıkla kasık bölgesinde oluşmakta ve kadınlarda erkeklere oranla daha fazla görülmektedir Göbek, uyluk ve de operasyon yapılmış bölgelerde oluştuğu bilinir

Fıtık oluşumu şu durumlarda görülmektedir

*Karında, kabızlık durumunda bir yoğunluk duygusu
oluşur
*Otururken ya da ayaktayken oluşum yerine göre
kasıkta ya da karında bir kabarıklık gözlenir
*Ağrı hissi her zaman oluşmayabilir
*Zor bir hareket yapıldığında fıtığın oluştuğu
yerde ağrı olması mümkündür

Oluşumu

Kaslara çok fazla yüklenilmesi halinde fıtık ortaya çıkmaktadır Kasların hassas olmasıyla birlikte bir de bunların üzerine yüksek oranda yüklenilmesi kaslarda açıklığın oluşmasını sağlar Oluşan açıklıktan organlar ya da dokular rahatlıkla açığa çıkabilir Karın duvarında barsakların bazı bölümleri fıtık haline gelebilir, bu da göbek fıtığına neden olur Göbek fıtığı ile fazla doğum yapan kadınlarda, olması gerekenden daha çok kilosu olanlarda ve bir kaç günlük bebeklerde fıtıkla karşılaşılma olasılığı yüksektir

Kasık kanalında ya da karın duvarında mesane ya da barsakların fıtık haline gelmesi kasık fıtığına neden olur Barsaklar ile mesane erkeklerde kadınlara oranla oldukça hassastır, bu nedenle çoğunlukla erkeklerde oluşur

Ayrıca özellikle karnından operasyon görmüş kişilerin bu bölgelerinde fıtık oluşabilir Fazla kilosu olanlar ve ileri yaşlarda olanlar da risk grubundadır Uyluğun yukarı kısmındaki kanalda mesane ile barsakların fıtık haline gelmesi uyluk fıtığına neden olmaktadır Fazla kilosu olanlarda ve hamile kadınlarda daha çok rastlanmaktadır

Taşıyabileceğinden daha çok ağırlık kaldırmak, hamilelik, sürekli öksürmek insanlarda karın bölgesine yüklenilmesi nedeniyle fıtık oluşumuna neden olmaktadır

Anne rahminde oluştuğu andan itibaren kaslarda hassasiyet olması, gelişimde ki eksiklikler ve de yanlış beslenme fıtık olşumundaki nedenler içerisinde sayılabilmektedir

Teşhis

Rutin yapılan muayeneler sonucunda fıtık rahatlıkla anlaşılabilir Fıtıktan kuşkulanıldığı durumlarda karın filmi çekilebilr, bu da bağırsaklarda yoğunlaşma olup olmadığını anlamak için yapılmaktadır Ultrasanografi ile uyluk fıtığı anlaşılabilmektedir

Fıtığın iyileştirilmesinin kesin çözümü olarak yetişkinlerde operasyon gerekirken, küçük çocuklarda ve bebeklerde bir süre sonra göbek fıtığının kendiliğinden düzeldiği görülmektedir Düzelme olana kadar doktor kontrolleri devam eder, bu kontroller süresince bir ilerleme olup olmadığına bakılır Fıtık operasyonu en erken 2 yaşında yapılmaktadır Bu nedenle bebeklerde bu zamana kadar beklenir ve bu sırada kese içinde gerekli tedbirler alınır

Hastaların bir kısmında operasyon yapılması sakıncalı olabilmektedir Bu durumda kasık bağı uygulanmaktadır Zamanında müdahale edilmediği taktirde ölüme kadar varabilen durumlar ortaya çıkabilir Ölüm nedeni fıtığın oluştuğu organın boğulması sonucu özellikle de bunun bağırsakta olmasıyla oluşur Bağırsakta tıkanma olması delik oluşumuna neden olabileceği gibi şok, enfeksiyon ve kangrene de neden olabilmektedir Organların boğulması sonucu doku kaybı da meydana gelebilmektedir

Kabızlık, mide bulantısı ile birlikte kusma, gaz çıkaramama fıtığı olduğu bilinen insanlarda görüldüğü taktirde hemen bir hekime başvurmak gerekmektedir Bu belirtiler bağırsakların tıkanmış olabileceğinin göstergesi olabilmektedir

Tedavide gecikilmemeli
Fıtık, kendisi bir sağlık sorunu olduğu gibi, tedavide gecikilmesi halinde farklı sağlık sorunlarının nedeni de olabiliyor Başka sorunlara yol açmaması için fıtık tedavisinin bilimsel yöntemlerle yapılması önem taşıyor Eğer zamanında tedavi edilmezse bağırsak tıkanıklığı ya da fıtık boğulması gibi ciddi sorunlar gelişebiliyor Opr Dr Cavit Hamzaoğlu, fıtığın neden olduğu sorunlarla ilgili şu bilgileri veriyor; "Bağırsak tıkanıklığı; bağırsağın fıtık kesesinin içine girmesiyle oluşur Hastada kusma ve karın şişkinliği olur Fıtık boğulması; fıtık kesesinin içine karın iç organları, özellikle bağırsak girer Eğer fıtık halkası dar ise bağırsak karın içine geri dönemez, zaman geçtikçe fıtık kesesinin içindeki bağırsaklar şişer, kanlanması bozulur ve kangren gelişir Hayatı tehlike oluşur ve acilen ameliyatla kangren olan bağırsağın alınması gerekir"
Laparoskopik Fıtık TedavisiHer 50 erkek çocuk ile her 250 kız çocuktan birinde görülen kasık fıtıkları, ameliyat edilmediği takdirde bağırsak tıkanması belirti vermeye başlıyor Kasık bölgesinde şişlik, kız ve erkek çocuklarda farklı sorunların habercisi Fıtık kesesi içine genellikle bağırsaklar girer Araştırmalara göre kasık fıtıklarının %60 kadarı sağ, %25i de sol tarafta görülür Bebek doğmadan önce, anne karnında açık olan kasık kanalındaki karın zarı uzantısı hamileliğin sonunda kapanır Eğer doğumda kasık kanalı normal gelişmesini tamamlamaz ve açıkta kalırsa, kasık fıtıkları oluşuyor Çocuklarda kasık fıtıkları, teorik olarak doğuştan bir anormallik olarak kabul ediliyor Daha sonraki günlerde, hatta yıllarda da ortaya çıkabiliyor
Kasık ve karın fıtıkları sık olarak karşılaşılan ve önemli yakınmalara yol açan hastalıklar arasında yer alıyor Karın duvarındaki zayıflık veya yırtık olarak tanımlanabilen fıtıklara kasıkta, göbek bölgesinde ve daha önce geçirilmiş ameliyatlarına ait yerlerinde rastlanıyor
Acıbadem Carousel Hastanesi Genel Cerrahi Bölüm Başkanı Prof Dr Cihan Uras, fıtıkların özellikle eforlar sırasında daha fazla belirginleşen şişlik veya ele gelen kitle (yumru) ile belirti verdiğini, hasta yattığında ise şişliklerin kendiliğinden kaybolduğunu belirtiyor Başlangıçta daha küçük olan bu şişlik zamanla oldukça büyük boyutlara erişebiliyor Prof Dr Cihan Uras, Bazen dışarıdan belirgin bir şişlik imajı vermese bile kasık ağrısı yakınması ile başvuran kişilerde nokta fıtığı dediğimiz fıtık başlangıcını saptamaktayız Diye konuşuyor
Çağdaş Cerrahi Yöntemle Tedavi
Günümüzde hastalıkların tedavisinde her geçen gün önemli ilerlemeler kaydediliyor Bunlardan biri de laparoskopik yolla yapılan ameliyatlar Bu yenilikleri günü gününe izleyen ve uygulamaya koyan bir kuruluş olmanın çok önemli olduğuna işaret eden Prof Dr Cihan Uras, şunları söylüyor:
Son 10 yıl içerisinde karın ameliyatlarının laparoskopik yolla (kansız-bıçaksız) yapılmaya başlamasıyla cerrahide önemli adımlar atıldı Bu yöntem sayesinde daha az ağrı duyulması, hastanede kalış süresinin kısalması, hızlı aktif yaşama dönme ve ameliyat sonrası komplikasyonların azalması gibi birçok avantajlar elde edildi İlk olarak 1989 yılında Fransada safra kesesi ameliyatları ile başlayan laparoskopik cerrahi 1991 yılından beri ülkemizde de uygulanıyor Yavaş yavaş tüm dünyada bütün klasik ameliyatların yerini alıyor
Fıtıkların Tek Tedavisi Cerrahi
Karın ve kasıktaki fıtıkların zamanında tedavisi büyük önem taşıyor Fıtıklardaki şişliği karın duvarındaki açıklıktan buraya giren organlar oluşturuyor
Fıtığın içine giren organların çoğunlukla bağırsaklar olduğunu vurgulayan Prof Dr Cihan Uras, şu uyarılarda bulunuyor:
Fıtıklar bazen acil olarak müdahale edilmesi gereken durumlara yol açabilir Kasık veya karın bölgesinde oluşan şişliğin istirahat etmekle veya elle bastırılarak içeriye gitmemesi ve şiddetli karın ağrısının olması fıtık boğulması dediğimiz acil durumun belirtisidir Hasta bu şartlarda hemen konunun uzmanı olan hekime başvurmalıdır Eğer fazla zaman geçirilecek olursa çoğunlukla buraya sıkışmış olan bağırsak parçasında beslenme bozukluğuna bağlı gangren ve ardından da bağırsak delinmesi ve peritonit dediğimiz çok ciddi durumlar gelişecektir
Prof Dr Urasın verdiği bilgiye göre tüm fıtıkların tek tedavisi cerrahi Başka bir seçenek söz konusu değil Halk arasında kullanılan kasık bağlamanın hiçbir yararı olmadığı gibi kasık bölgesinde yapışıklıklara neden olarak ameliyatı güçleştirdiği için kullanılmaları önerilmiyor Fıtık tanısı konduktan sonra en kısa zamanda ameliyat gerekiyor Aksi halde zaman geçtikçe sorun büyüyor ve her an acil bir olay ortaya çıkabiliyor Fıtıkların cerrahi tedavisinde 2 yöntem var Prof Dr Cihan Uras, bu yöntemlerle ilgili şu bilgiyi veriyor:
Fıtık tedavisinde iki yöntem kullanıyoruz Birincisi klasik açık cerrahi ile fıtık onarımı, ikincisi ise kapalı veya laparoskopik (kansız-bıçaksız) fıtık onarımı Her iki yöntemde de fıtığın oluşmasına yol açan defekt (açıklık) onarılarak kapatılıyor Laparoskopik yöntemde bu açıklığın olduğu yere mesh denilen bir yama konuyor Bu yama açık yöntemde de kullanılabilir Özellikle ileriki yaştaki kişilerde, nüks fıtıklarda, şişmanlarda, büyük göbek fıtıklarında, ameliyat sonrası yara yeniden oluşan fıtıklarda mutlaka yama ile onarım yapılmalıdır Aksi taktirde tekrarlanma olasılığı oldukça yüksektir
Üç Delik Açılıyor
Laparoskopik fıtık onarımı yaklaşık 6 yıldan beri başarı ile yapılmaktadır Hangi tür fıtık için olursa olsun sadece 1 tane 1 santimetrelik, 2 tane 0,5 santimetrelik küçük delik açılarak işlem gerçekleştirilmektedir Bu deliklerden biri görüntünün video aracılığıyla monitöre ulaşmasını sağlayan teleskop için, diğerleri de cerrahın çalışma aletleri için kullanılmaktadır Ameliyat denyimli kişiler tarafından klasik ameliyat süresine eşit (ortalama 30-35 dakika) hatta bazen daha kısa zamanda bitirilmektedir Ayrıca iki taraflı kasık fıtıklarında aynı yerden işlem gerçekleştirildiğinden süre açık ameliyattan daha azdır
Laparoskopik Fıtık Ameliyatının Üstünlükleri
·Ağrı çok azdırAmeliyat sonrası önemli bir ağrı kesici tedaviye bile gereksinme duyulmaz
·Ameliyat sonrası hasta klasik cerrahiye oranla daha çabuk ayağa kalkar ve hareket yeteneği kazanır
·Astanede daha kısa süre kalır
·Yara enfeksiyonu riski yoktur
·Normal yaşama ve işe hızlı dönülebilir
·Fıtığın tekrarlama riski klasik cerrahiye oranla çok daha azdır
·Maliyeti klasik cerrahiye oranla çok daha yüksektir, ama iş gücü kaybı daha az olduğu için batı ülkelerinde bu farkın kapandığı düşünülür


Fıtık ÇeşitleriFıtıkların çoğu ağrısız şişlikler biçiminde ortaya çıkar Dıştan dolayca görülen bu şişliğin nedeni, fıtık kesesi içine giren barsaklardır Hastalığın erken dönemlerinde, sırtüstü yatıldığında, fıtık kesesi içindeki barsaklar karın içine geri döner ve şişlik kaybolur İleri dönemlerde hem ayakta hem yatarken kasıktaki şişlik sabit kalır Normal koşullarda fıtık ameliyatı acil değildir Ancak fıtık kesesi içindeki organların ani ve sürekli sıkışmalarına boğulmuş fıtık denir ve acil bir durumdur Kese içindeki barsakların damarlarının da boğulması halinde ortaya çıkar ki; gangrene olan barsak kısmının da ameliyatta çıkartılması gerekir Bu durum ameliyat stratejisini değiştirirken hasta için hem daha sıkıntılı, hem de daha riskli bir sorundur
Fıtık cerrahisinde amaç, hastada acil durum gelişmeden önce, çok daha sınırlı ve basit bir girişimle sorunu çözmek olmalıdır Zayıf bölgenin laparoskopik olarak onarılması, çevre dokularda daha az tahribat yarattığında klasik yöntemelrin yerini almaktadır Diğer laparoskopik girişimlerde olduğu gibi, açılan küçük deliklerin birinden laparoskop, diğerinden de cerrahi el aletleri sokularak yapılan bu ameliyattan sonra hem daha konforlu, hem daha kısa bir iyileşme dönemi yaşanır Fıtığın tekrar etme riski de daha azdır

KARIN ÖN DUVARI FITIKLARI
En sık görülen fıtık tipi olan karın ön duvarı fıtıkları arasında başı göbek fıtıkları çekiyor Yeni doğanlarda göbek bağının düştüğü yerin nedbe dokusu dışarı itilirse göbek fıtığı oluşuyor Erişkinlerde de vücudun bu böfgesinde fıtık görülebiliyor Ancak, erişkinlerde görülen göbek fıtığının bebeklik fıtığının devamı mı yoksa yeni bir oluşum mu olduğunun tam aydınlanmadığını belirten Opr Dr Cavit Hamzaoğlu, şu bilgileri veriyor:
"Erişkinlerde, siroz hastaları, orta yaşlı, şişman ve çok doğum yapmış kadınlarda göbek fıtığı daha çok görülür Göbeğin dışa doğru sıkıntılı görüntüsü veya göbek halkasının elle muayenesi ile tanı konur Öksürme ile fıtık görülebilir,"
AMELİYAT SONRASI FITIKLAR
Kişinin geçirdiği ameliyatlar da fıtıklara zemin oluşturan önemli faktörler arasında yer alıyor Prof Dr Tasçı'nın verdiği bilgiye göre ameliyat yapılan hastaların yüzde 05 ila yüzde 13'ünde insizyonel fıtık gelişebiliyor Bu fıtıklar genellikle ameliyattan sonraki ilk yıl içinde ve nadiren 2-3 yıl sonra gelişiyor, insizyonel fıtık geliştikten sonra zamanla daha da büyüyebiliyor ProfDrTaşçı, şunları söylüyor;
"Bu tür fıtkların oluşma nedenleri arasında; şişmanlık, karında ameliyatta yapılan kesinin şekli, kullanılan dikiş materyali ve yara iltihabı sayılabilir Ayrıca hastanın yaşı, genel vücut zayıflığı, hastanın genel durumunun kötü olması da fıtık oluşumunda etkili rol oynayabiliyor"
Laparoskopik Cerrahi UygulamalarıTedavisi, işe yaramayan kesinin çıkartılmasıdır Yakın zamana kada bu girişim açık yöntemle yapılırdı Ancak, son yıllarda laparoskopik yöntem altın strandart olmuştur Tüm dünyada 10 yıldır güvenle kullanılmaktadır ve neticeleri son derece başarılıdır
Laparoskopik kolesistektomi, karına açılan birkaç küçük delikten yapılır Bu deliklerden birinden laparoskop (tüp şeklinde ince videokamera) karın içine sokularak alınan görüntü monitörden izlenir Diğer delikler ise karın içine sokulan küçük cerrahi aletler içindir
Laparoskopik ameliyat sırasında safra yollarına yerleştirilen ince bir kateterden ilaç verilerek çekilen film ile safra yolları içinde taş, tümör ya da başka bir rahatsızlık olup olmadığı anlaşılabilir Bu tetkik yapılmadığı taktirde, ameliyat sırasında fark edilmeyen taşlar daha sonra sarılık ile ortaya çıkabilir
Laparoskopik girişimlerin avantajarı, ameliyat sonrası ağrının çok hafif olması, hastanede yatış süresinin kısalması, normal yaşama erken dönülmesi ve kozmetik üstünlüğüdür Safra kesesi taşlarına bağlı karın ağrılarından ve hazımsızlık yakınmalarından kurtulmanın en kolay ve güvenilir yolu laparoskopik kolesistektomidir Hastalanmış safra kesesi alındıktan sonra, tam sağlıklı bir yaşama geri döner, dilediğiniz gıdaları yiyip dilediğiniz aktiviteleri sürdürebilirsiniz
Laparoskopi eğitimini yurtdışında konusunda öncü merkezlerde yapmış olan Dr Mehmet Tekinel ve ekip arkadaşları, safra kesesi ve safra yolları cerrahisindeki dünya standartlarını uygulamaktadır
Kaynak: Sağlık Rehberi

FıtıkFıtığın diğer bir adıda hernidir Bu oluşumla bir çok insanda karşılaşmak mümkündür Dokuları ve organları çevreleyen kaslarda oluşan aşınmış kısımlardan organların ya da dokuların dış yüzeye çıkması fıtık olarak adlandırılır Fıtık sıklıkla kasık bölgesinde oluşmakta ve kadınlarda erkeklere oranla daha fazla görülmektedir Göbek, uyluk ve de operasyon yapılmış bölgelerde oluştuğu bilinir

Fıtık oluşumu şu durumlarda görülmektedir

*Karında, kabızlık durumunda bir yoğunluk duygusu
oluşur
*Otururken ya da ayaktayken oluşum yerine göre
kasıkta ya da karında bir kabarıklık gözlenir
*Ağrı hissi her zaman oluşmayabilir
*Zor bir hareket yapıldığında fıtığın oluştuğu
yerde ağrı olması mümkündür

Oluşumu

Kaslara çok fazla yüklenilmesi halinde fıtık ortaya çıkmaktadır Kasların hassas olmasıyla birlikte bir de bunların üzerine yüksek oranda yüklenilmesi kaslarda açıklığın oluşmasını sağlar Oluşan açıklıktan organlar ya da dokular rahatlıkla açığa çıkabilir Karın duvarında barsakların bazı bölümleri fıtık haline gelebilir, bu da göbek fıtığına neden olur Göbek fıtığı ile fazla doğum yapan kadınlarda, olması gerekenden daha çok kilosu olanlarda ve bir kaç günlük bebeklerde fıtıkla karşılaşılma olasılığı yüksektir

Kasık kanalında ya da karın duvarında mesane ya da barsakların fıtık haline gelmesi kasık fıtığına neden olur Barsaklar ile mesane erkeklerde kadınlara oranla oldukça hassastır, bu nedenle çoğunlukla erkeklerde oluşur

Ayrıca özellikle karnından operasyon görmüş kişilerin bu bölgelerinde fıtık oluşabilir Fazla kilosu olanlar ve ileri yaşlarda olanlar da risk grubundadır Uyluğun yukarı kısmındaki kanalda mesane ile barsakların fıtık haline gelmesi uyluk fıtığına neden olmaktadır Fazla kilosu olanlarda ve hamile kadınlarda daha çok rastlanmaktadır

Taşıyabileceğinden daha çok ağırlık kaldırmak, hamilelik, sürekli öksürmek insanlarda karın bölgesine yüklenilmesi nedeniyle fıtık oluşumuna neden olmaktadır

Anne rahminde oluştuğu andan itibaren kaslarda hassasiyet olması, gelişimde ki eksiklikler ve de yanlış beslenme fıtık olşumundaki nedenler içerisinde sayılabilmektedir

Teşhis

Rutin yapılan muayeneler sonucunda fıtık rahatlıkla anlaşılabilir Fıtıktan kuşkulanıldığı durumlarda karın filmi çekilebilr, bu da bağırsaklarda yoğunlaşma olup olmadığını anlamak için yapılmaktadır Ultrasanografi ile uyluk fıtığı anlaşılabilmektedir

Fıtığın iyileştirilmesinin kesin çözümü olarak yetişkinlerde operasyon gerekirken, küçük çocuklarda ve bebeklerde bir süre sonra göbek fıtığının kendiliğinden düzeldiği görülmektedir Düzelme olana kadar doktor kontrolleri devam eder, bu kontroller süresince bir ilerleme olup olmadığına bakılır Fıtık operasyonu en erken 2 yaşında yapılmaktadır Bu nedenle bebeklerde bu zamana kadar beklenir ve bu sırada kese içinde gerekli tedbirler alınır

Hastaların bir kısmında operasyon yapılması sakıncalı olabilmektedir Bu durumda kasık bağı uygulanmaktadır Zamanında müdahale edilmediği taktirde ölüme kadar varabilen durumlar ortaya çıkabilir Ölüm nedeni fıtığın oluştuğu organın boğulması sonucu özellikle de bunun bağırsakta olmasıyla oluşur Bağırsakta tıkanma olması delik oluşumuna neden olabileceği gibi şok, enfeksiyon ve kangrene de neden olabilmektedir Organların boğulması sonucu doku kaybı da meydana gelebilmektedir

Kabızlık, mide bulantısı ile birlikte kusma, gaz çıkaramama fıtığı olduğu bilinen insanlarda görüldüğü taktirde hemen bir hekime başvurmak gerekmektedir Bu belirtiler bağırsakların tıkanmış olabileceğinin göstergesi olabilmektedir

Tedavide gecikilmemeli
Fıtık, kendisi bir sağlık sorunu olduğu gibi, tedavide gecikilmesi halinde farklı sağlık sorunlarının nedeni de olabiliyor Başka sorunlara yol açmaması için fıtık tedavisinin bilimsel yöntemlerle yapılması önem taşıyor Eğer zamanında tedavi edilmezse bağırsak tıkanıklığı ya da fıtık boğulması gibi ciddi sorunlar gelişebiliyor Opr Dr Cavit Hamzaoğlu, fıtığın neden olduğu sorunlarla ilgili şu bilgileri veriyor; "Bağırsak tıkanıklığı; bağırsağın fıtık kesesinin içine girmesiyle oluşur Hastada kusma ve karın şişkinliği olur Fıtık boğulması; fıtık kesesinin içine karın iç organları, özellikle bağırsak girer Eğer fıtık halkası dar ise bağırsak karın içine geri dönemez, zaman geçtikçe fıtık kesesinin içindeki bağırsaklar şişer, kanlanması bozulur ve kangren gelişir Hayatı tehlike oluşur ve acilen ameliyatla kangren olan bağırsağın alınması gerekir"
Laparoskopik Fıtık TedavisiHer 50 erkek çocuk ile her 250 kız çocuktan birinde görülen kasık fıtıkları, ameliyat edilmediği takdirde bağırsak tıkanması belirti vermeye başlıyor Kasık bölgesinde şişlik, kız ve erkek çocuklarda farklı sorunların habercisi Fıtık kesesi içine genellikle bağırsaklar girer Araştırmalara göre kasık fıtıklarının %60 kadarı sağ, %25i de sol tarafta görülür Bebek doğmadan önce, anne karnında açık olan kasık kanalındaki karın zarı uzantısı hamileliğin sonunda kapanır Eğer doğumda kasık kanalı normal gelişmesini tamamlamaz ve açıkta kalırsa, kasık fıtıkları oluşuyor Çocuklarda kasık fıtıkları, teorik olarak doğuştan bir anormallik olarak kabul ediliyor Daha sonraki günlerde, hatta yıllarda da ortaya çıkabiliyor
Kasık ve karın fıtıkları sık olarak karşılaşılan ve önemli yakınmalara yol açan hastalıklar arasında yer alıyor Karın duvarındaki zayıflık veya yırtık olarak tanımlanabilen fıtıklara kasıkta, göbek bölgesinde ve daha önce geçirilmiş ameliyatlarına ait yerlerinde rastlanıyor
Acıbadem Carousel Hastanesi Genel Cerrahi Bölüm Başkanı Prof Dr Cihan Uras, fıtıkların özellikle eforlar sırasında daha fazla belirginleşen şişlik veya ele gelen kitle (yumru) ile belirti verdiğini, hasta yattığında ise şişliklerin kendiliğinden kaybolduğunu belirtiyor Başlangıçta daha küçük olan bu şişlik zamanla oldukça büyük boyutlara erişebiliyor Prof Dr Cihan Uras, Bazen dışarıdan belirgin bir şişlik imajı vermese bile kasık ağrısı yakınması ile başvuran kişilerde nokta fıtığı dediğimiz fıtık başlangıcını saptamaktayız Diye konuşuyor
Çağdaş Cerrahi Yöntemle Tedavi
Günümüzde hastalıkların tedavisinde her geçen gün önemli ilerlemeler kaydediliyor Bunlardan biri de laparoskopik yolla yapılan ameliyatlar Bu yenilikleri günü gününe izleyen ve uygulamaya koyan bir kuruluş olmanın çok önemli olduğuna işaret eden Prof Dr Cihan Uras, şunları söylüyor:
Son 10 yıl içerisinde karın ameliyatlarının laparoskopik yolla (kansız-bıçaksız) yapılmaya başlamasıyla cerrahide önemli adımlar atıldı Bu yöntem sayesinde daha az ağrı duyulması, hastanede kalış süresinin kısalması, hızlı aktif yaşama dönme ve ameliyat sonrası komplikasyonların azalması gibi birçok avantajlar elde edildi İlk olarak 1989 yılında Fransada safra kesesi ameliyatları ile başlayan laparoskopik cerrahi 1991 yılından beri ülkemizde de uygulanıyor Yavaş yavaş tüm dünyada bütün klasik ameliyatların yerini alıyor
Fıtıkların Tek Tedavisi Cerrahi
Karın ve kasıktaki fıtıkların zamanında tedavisi büyük önem taşıyor Fıtıklardaki şişliği karın duvarındaki açıklıktan buraya giren organlar oluşturuyor
Fıtığın içine giren organların çoğunlukla bağırsaklar olduğunu vurgulayan Prof Dr Cihan Uras, şu uyarılarda bulunuyor:
Fıtıklar bazen acil olarak müdahale edilmesi gereken durumlara yol açabilir Kasık veya karın bölgesinde oluşan şişliğin istirahat etmekle veya elle bastırılarak içeriye gitmemesi ve şiddetli karın ağrısının olması fıtık boğulması dediğimiz acil durumun belirtisidir Hasta bu şartlarda hemen konunun uzmanı olan hekime başvurmalıdır Eğer fazla zaman geçirilecek olursa çoğunlukla buraya sıkışmış olan bağırsak parçasında beslenme bozukluğuna bağlı gangren ve ardından da bağırsak delinmesi ve peritonit dediğimiz çok ciddi durumlar gelişecektir
Prof Dr Urasın verdiği bilgiye göre tüm fıtıkların tek tedavisi cerrahi Başka bir seçenek söz konusu değil Halk arasında kullanılan kasık bağlamanın hiçbir yararı olmadığı gibi kasık bölgesinde yapışıklıklara neden olarak ameliyatı güçleştirdiği için kullanılmaları önerilmiyor Fıtık tanısı konduktan sonra en kısa zamanda ameliyat gerekiyor Aksi halde zaman geçtikçe sorun büyüyor ve her an acil bir olay ortaya çıkabiliyor Fıtıkların cerrahi tedavisinde 2 yöntem var Prof Dr Cihan Uras, bu yöntemlerle ilgili şu bilgiyi veriyor:
Fıtık tedavisinde iki yöntem kullanıyoruz Birincisi klasik açık cerrahi ile fıtık onarımı, ikincisi ise kapalı veya laparoskopik (kansız-bıçaksız) fıtık onarımı Her iki yöntemde de fıtığın oluşmasına yol açan defekt (açıklık) onarılarak kapatılıyor Laparoskopik yöntemde bu açıklığın olduğu yere mesh denilen bir yama konuyor Bu yama açık yöntemde de kullanılabilir Özellikle ileriki yaştaki kişilerde, nüks fıtıklarda, şişmanlarda, büyük göbek fıtıklarında, ameliyat sonrası yara yeniden oluşan fıtıklarda mutlaka yama ile onarım yapılmalıdır Aksi taktirde tekrarlanma olasılığı oldukça yüksektir
Üç Delik Açılıyor
Laparoskopik fıtık onarımı yaklaşık 6 yıldan beri başarı ile yapılmaktadır Hangi tür fıtık için olursa olsun sadece 1 tane 1 santimetrelik, 2 tane 0,5 santimetrelik küçük delik açılarak işlem gerçekleştirilmektedir Bu deliklerden biri görüntünün video aracılığıyla monitöre ulaşmasını sağlayan teleskop için, diğerleri de cerrahın çalışma aletleri için kullanılmaktadır Ameliyat denyimli kişiler tarafından klasik ameliyat süresine eşit (ortalama 30-35 dakika) hatta bazen daha kısa zamanda bitirilmektedir Ayrıca iki taraflı kasık fıtıklarında aynı yerden işlem gerçekleştirildiğinden süre açık ameliyattan daha azdır
Laparoskopik Fıtık Ameliyatının Üstünlükleri
·Ağrı çok azdırAmeliyat sonrası önemli bir ağrı kesici tedaviye bile gereksinme duyulmaz
·Ameliyat sonrası hasta klasik cerrahiye oranla daha çabuk ayağa kalkar ve hareket yeteneği kazanır
·Astanede daha kısa süre kalır
·Yara enfeksiyonu riski yoktur
·Normal yaşama ve işe hızlı dönülebilir
·Fıtığın tekrarlama riski klasik cerrahiye oranla çok daha azdır
·Maliyeti klasik cerrahiye oranla çok daha yüksektir, ama iş gücü kaybı daha az olduğu için batı ülkelerinde bu farkın kapandığı düşünülür


Fıtık ÇeşitleriFıtıkların çoğu ağrısız şişlikler biçiminde ortaya çıkar Dıştan dolayca görülen bu şişliğin nedeni, fıtık kesesi içine giren barsaklardır Hastalığın erken dönemlerinde, sırtüstü yatıldığında, fıtık kesesi içindeki barsaklar karın içine geri döner ve şişlik kaybolur İleri dönemlerde hem ayakta hem yatarken kasıktaki şişlik sabit kalır Normal koşullarda fıtık ameliyatı acil değildir Ancak fıtık kesesi içindeki organların ani ve sürekli sıkışmalarına boğulmuş fıtık denir ve acil bir durumdur Kese içindeki barsakların damarlarının da boğulması halinde ortaya çıkar ki; gangrene olan barsak kısmının da ameliyatta çıkartılması gerekir Bu durum ameliyat stratejisini değiştirirken hasta için hem daha sıkıntılı, hem de daha riskli bir sorundur
Fıtık cerrahisinde amaç, hastada acil durum gelişmeden önce, çok daha sınırlı ve basit bir girişimle sorunu çözmek olmalıdır Zayıf bölgenin laparoskopik olarak onarılması, çevre dokularda daha az tahribat yarattığında klasik yöntemelrin yerini almaktadır Diğer laparoskopik girişimlerde olduğu gibi, açılan küçük deliklerin birinden laparoskop, diğerinden de cerrahi el aletleri sokularak yapılan bu ameliyattan sonra hem daha konforlu, hem daha kısa bir iyileşme dönemi yaşanır Fıtığın tekrar etme riski de daha azdır

KARIN ÖN DUVARI FITIKLARI
En sık görülen fıtık tipi olan karın ön duvarı fıtıkları arasında başı göbek fıtıkları çekiyor Yeni doğanlarda göbek bağının düştüğü yerin nedbe dokusu dışarı itilirse göbek fıtığı oluşuyor Erişkinlerde de vücudun bu böfgesinde fıtık görülebiliyor Ancak, erişkinlerde görülen göbek fıtığının bebeklik fıtığının devamı mı yoksa yeni bir oluşum mu olduğunun tam aydınlanmadığını belirten Opr Dr Cavit Hamzaoğlu, şu bilgileri veriyor:
"Erişkinlerde, siroz hastaları, orta yaşlı, şişman ve çok doğum yapmış kadınlarda göbek fıtığı daha çok görülür Göbeğin dışa doğru sıkıntılı görüntüsü veya göbek halkasının elle muayenesi ile tanı konur Öksürme ile fıtık görülebilir,"
AMELİYAT SONRASI FITIKLAR
Kişinin geçirdiği ameliyatlar da fıtıklara zemin oluşturan önemli faktörler arasında yer alıyor Prof Dr Tasçı'nın verdiği bilgiye göre ameliyat yapılan hastaların yüzde 05 ila yüzde 13'ünde insizyonel fıtık gelişebiliyor Bu fıtıklar genellikle ameliyattan sonraki ilk yıl içinde ve nadiren 2-3 yıl sonra gelişiyor, insizyonel fıtık geliştikten sonra zamanla daha da büyüyebiliyor ProfDrTaşçı, şunları söylüyor;
"Bu tür fıtkların oluşma nedenleri arasında; şişmanlık, karında ameliyatta yapılan kesinin şekli, kullanılan dikiş materyali ve yara iltihabı sayılabilir Ayrıca hastanın yaşı, genel vücut zayıflığı, hastanın genel durumunun kötü olması da fıtık oluşumunda etkili rol oynayabiliyor"
Laparoskopik Cerrahi UygulamalarıTedavisi, işe yaramayan kesinin çıkartılmasıdır Yakın zamana kada bu girişim açık yöntemle yapılırdı Ancak, son yıllarda laparoskopik yöntem altın strandart olmuştur Tüm dünyada 10 yıldır güvenle kullanılmaktadır ve neticeleri son derece başarılıdır
Laparoskopik kolesistektomi, karına açılan birkaç küçük delikten yapılır Bu deliklerden birinden laparoskop (tüp şeklinde ince videokamera) karın içine sokularak alınan görüntü monitörden izlenir Diğer delikler ise karın içine sokulan küçük cerrahi aletler içindir
Laparoskopik ameliyat sırasında safra yollarına yerleştirilen ince bir kateterden ilaç verilerek çekilen film ile safra yolları içinde taş, tümör ya da başka bir rahatsızlık olup olmadığı anlaşılabilir Bu tetkik yapılmadığı taktirde, ameliyat sırasında fark edilmeyen taşlar daha sonra sarılık ile ortaya çıkabilir
Laparoskopik girişimlerin avantajarı, ameliyat sonrası ağrının çok hafif olması, hastanede yatış süresinin kısalması, normal yaşama erken dönülmesi ve kozmetik üstünlüğüdür Safra kesesi taşlarına bağlı karın ağrılarından ve hazımsızlık yakınmalarından kurtulmanın en kolay ve güvenilir yolu laparoskopik kolesistektomidir Hastalanmış safra kesesi alındıktan sonra, tam sağlıklı bir yaşama geri döner, dilediğiniz gıdaları yiyip dilediğiniz aktiviteleri sürdürebilirsiniz
Laparoskopi eğitimini yurtdışında konusunda öncü merkezlerde yapmış olan Dr Mehmet Tekinel ve ekip arkadaşları, safra kesesi ve safra yolları cerrahisindeki dünya standartlarını uygulamaktadır
Kaynak: Sağlık Rehberi